سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: دفتر برنامه‌وبودجه دانشگاه آزاد اسلامی مجموعه‌ای چابک و پویاست که مسئولیت تنظیم نظام رشد و توسعه دانشگاه را با تدوین بودجه‌‏های برنامه‌محور سنواتی و انطباق آن با برنامه‏‌های میان‌مدت و بلندمدت برعهده دارد. یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌ها و رویکردهای اصلی برنامه‌وبودجه‌ای دانشگاه براساس سند تحول، رسیدن به «دانشگاه کارآمد و پایدار» است. محسن امینی مدیرکل برنامه‌وبودجه دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» می‌گوید رویکرد اصلی این حوزه تاکید بر همه محورهای سند تحول و تعالی دانشگاه و در ادامه رسیدن به «دانشگاه کارآمد و پایدار» است.» به گفته او، مدل آموزش سنتی که منجر به صدور یک مدرک می‌شد باید تغییر کند  و به سمت آموزش مهارت‌محور که نیاز جامعه است حرکت کنیم.
آن طور که او گفته بخش درآمدهای دانشگاه دارای دو بخش عمده است؛ بخش اول درآمدهای شهریه‌ای و مبتنی‌بر نرخ و سایر متغیرهای شهریه است و قسمت دوم درآمدهای غیرشهریه‌‏ای است. امینی معتقد است دانشگاه آزاد اسلامی باید به سمت درآمدهای مبتنی‌بر دانش، پژوهش، فناوری و حوزه‌هایی که با فرآیند آموزشی ما مرتبط و تکمیل‌کننده است حرکت کند. امینی می‌گوید فرآیند بودجه‌ریزی سال آینده از اوایل سال جاری آغاز شده و تقریبا هم از نظر نرم‌افزار و هم سامانه و نیز بخشنامه همه موارد آماده شده و به‌زودی بخشنامه بودجه و سیاست‌های بودجه‌ای ابلاغ خواهد شد. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

رویکرد اصلی بودجه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی چیست؟
رویکرد اصلی تاکید بر همه محورهای سند تحول و تعالی دانشگاه و در ادامه باتوجه به عدم وابستگی این دانشگاه به اعتبارات دولتی، رسیدن به «دانشگاه کارآمد و پایدار» است که باید به جد دنبال شود. البته تاکید بر بسته کاری «افزایش بهره‌ وری و پایداری اقتصادی» ازجمله استفاده بهینه از منابع انسانی، اماکن، زیرساخت‌ها و تجهیزات آموزشی و پژوهشی از دیگر مواردی است که به آن توجه کرده‌ایم. باتوجه به مباحث اقتصادی و بسته کاری افزایش بهره‌وری و پایداری اقتصادی که دانشگاه در سند تحول برای ماموریت خود درنظر گرفته است، باید اقدامات مختلفی را آغاز کنیم.

روند بودجه‌ریزی در دانشگاه آزاد چگونه صورت می‌گیرد؟
بودجه‌ریزی در دانشگاه در سطوح واحدها، استان‌ها و کل دانشگاه انجام می‏شود و از روش‌های مختلف بودجه‌ریزی در آن استفاده می‏شود، ساختار کلی بودجه‌ریزی برمبنای سال ماقبل آخر بوده هرچند در بخش‌هایی از روش بودجه‌ریزی برمبنای عملکرد نیز استفاده می‌شود. مراحل مختلف بودجه در دانشگاه شامل چهار مرحله پیش‌بینی و تدوین بودجه، تصویب بودجه، اجرای بودجه و نظارت و کنترل است. مرحله تدوین در واحدها و بخش‌های مختلف آغاز شده و پس از تجمیع بودجه استانی، مرحله تلفیق بودجه کل دانشگاه براساس بودجه همه استان‌ها، سازمان مرکزی و... انجام می‏پذیرد. مرحله تصویب در دو بخش تصویب بودجه‌های استانی توسط هیات‌امناهای استانی و تصویب بودجه کل دانشگاه توسط هیات‌امنای مرکزی دانشگاه اقدام می‏شود. مرحله اجرا در سطوح مختلف دانشگاه انجام شده و مرحله نظارت در دو بخش نظارت حین اجرا توسط خزانه‌داری و حوزه برنامه‌وبودجه و نظارت پس از اجرا نیز توسط حوزه‌های مختلف انجام می‏پذیرد.

 ابلاغ سیاست‌های بودجه‌ای دانشگاه در 24 بند و 13 تبصره
درحال حاضر فرآیند بودجه‌ریزی درکدام مرحله قرار دارد؟
خوشبختانه فرآیند بودجه‌ریزی سال آینده را از اوایل سال جاری آغاز کردیم و تقریبا هم از نظر نرم‌افزار و هم سامانه و نیز بخشنامه همه موارد آماده شده است و حتی فایل‌های مربوط به اطلاعات اولیه درحال تکمیل است. با تلاش‌های معاونت توسعه و توجه ویژه ریاست دانشگاه به‌زودی بخشنامه بودجه و سیاست‌هایی که دانشگاه در سال آینده دارد ابلاغ خواهد شد که رئوس سیاست‌های بودجه‌ای برای سال آتی بالغ بر 24 بند و 13 تبصره بوده و نیاز است عزیزان و همکاران در همه بخش‌ها ضمن مطالعه دقیق آن با معاونان پرتلاش توسعه و بخش برنامه‌ریزی و بودجه استان‌ها و واحدها همکاری کنند تا بودجه خوبی را برای سال آینده از الان برنامه‌ریزی کنیم و قالب حرکتی خوبی برای سال آینده مبتنی‌بر سند تحول ترسیم کنیم.

دلیل ابلاغ بخشنامه بودجه در ایام تیرماه چیست؟
یکی از دلایلی که از اوایل تیر این بخشنامه ابلاغ می‌شود این است که در سال مالی که در آن هستیم حداقل 10 ماه عملکردی را داشته باشیم و بدانیم روند حرکتی سال جاری براساس تراز 10 ماهه چگونه است. این تراز 10 ماهه( عملکرد مالی شهریور سال گذشته لغایت خرداد سال جاری) از دهم تیرماه تقریبا آماده می‌شود. به عبارت بهتر دلیل این است که تراز 10 ماه آماده باشد تا وقتی همکاران می‌خواهند تحلیل انجام دهند با 10 ماه واقعی و 2 ماه برآوردی به‌عنوان پایه اطلاعات، پیش‌بینی سال آینده را انجام دهند. هرچه این اطلاعات دقیق‌تر باشد پیش‌بینی سال آینده ما نیز منطقی‌تر خواهد بود و کمک می‌کند که بودجه واقعی‌تر و دقیق‌تر باشد.

 مردادماه؛ موعد برگزاری جلسات هیات‌امنای استانی
امسال هم جلسات هیات‌امناهای استانی به‌منظور بررسی بودجه‌های استان‌ها تشکیل می‏شود؟
بله، جلسات هیات‌امناهای استانی براساس روند نمای پیوست بخشنامه بودجه با هماهنگی اداره‌کل امور هیات‌امنا، شوراها و هماهنگی استان‌ها و دفتر برنامه‌وبودجه دانشگاه طبق برنامه زمان‌بندی شده با حضور ریاست دانشگاه یا نمایندگان تام‌الاختیار ایشان و با مشارکت سایر اعضا در مردادماه سال جاری برگزار می‏شود.

 تشکیل هسته‌های فکری پیش‌بینی بودجه هدفمند به صورت علمی
مدل بودجه‌ریزی در استان‌ها تغییر کرده است؟
امسال براساس نظام‌نامه پیاده‌سازی سند تحول مقرر شد که از طریق تشکیل هسته فکری تدوین و پیش‌بینی بودجه هدفمند به صورت علمی و با نگاه کارشناسانه‌تری به مدل‌های مختلف درآمدزایی و نیز تخصیص بهینه‌تر منابع در بودجه پرداخته شده و ضمن درنظر داشتن اقدامات ذیل بسته‌های کاری سند تحول دانشگاه، تاکیدی بر وضعیت آمایشی استان‌ها و واحدها در برنامه‌ریزی یک ساله مالی تحت عنوان بودجه‌های واحدی و استانی داشته باشیم.

برآورد شما از شروع مرحله کشوری چیست؟
با توکل به خدای متعال و تلاش و همت همکاران گرامی در گستره دانشگاه، امیدواریم که مرحله تلفیق کشوری بودجه دانشگاه پس از طی مراحل بودجه‌ریزی واحدی و تجمیع و تصویب استانی براساس برنامه زمان‌بندی در دهه سوم مردادماه انجام شده و در اولین جلسه هیات‌امنای دانشگاه در این بازه به تصویب برسد.

قرار بود بحث بودجه‌ریزی به‌صورت سامانه‌ای انجام شود. الان وضعیت به چه صورت است؟
بودجه‌ریزی در دانشگاه آزاد اسلامی به‌صورت موازی هم در برنامه تحت اکسلی که قبلا داشتیم و فایل‌هایی که در وب‌سایت دفتر قرار داده می‌شود، کامل شده و هم کلیه شیت‌های بودجه به‌صورت موازی در سامانه تحت وب نیز کامل می‌شود. تلاش داریم تا از سامانه تحت وب استفاده کنیم اما از آنجا که می‌خواهیم ظرف سال جاری و سال آینده این سامانه به بلوغ کامل برسد، روند بودجه‌ریزی را به‌صورت موازی پیش می‌بریم. بنابراین فرآیند بودجه در قالب تحت وب انجام می‌شود اما به‌صورت موازی نیز فایل‌های کنترلی تکمیل شده تا بودجه‌ریزی به‌صورت دقیق انجام شده و بودجه نهایی به تصویب برسد.

مهم‌ترین اقدامی که در طول یک سال اخیر انجام شد چه بود؟
یکی از اقداماتی که امسال با حمایت رئیس محترم دانشگاه آزاد اسلامی و هیات‌امنای محترم دانشگاه کلید خورد، بحث افزایش حقوق بود که با تلاش‌های معاونت محترم توسعه و بخش‌های زیرمجموعه، در حد توان دانشگاه به‌صورت کامل از سوی ارکان فوق حمایت شد. علی‌رغم اینکه در افزایش حقوق دولتی و بخش‌های دیگر، شیب افزایش کمتر بود، دانشگاه آزاد اسلامی در حد توان خود تلاش کرد این شیب را اضافه‌تر گرفته و تقریبا درصد خوبی به حقوق اعضای هیات‌علمی و کارکنان دانشگاه اضافه شد که در مقایسه احکام خردادماه نسبت به احکام سال گذشته و سال ماقبل آن رشد چشمگیری و در برخی موارد حتی دوبرابری را شاهد هستیم هرچند با توجه به وضعیت اقتصادی و تورمی جامعه درصورت تلاش فزآینده و هم‌افزایی موثر کلیه همکاران در بخش‌های هیات‌علمی، کارمندان و مدیریت در همه سطوح دانشگاه برای افزایش توان بالفعل اقتصادی دانشگاه، این توجه و حمایت در سال‌های پیش رو قطعا بیشتر خواهد بود.

 افزایش شهریه متناسب با شرایط اقتصادی جامعه و توان اقتصادی خانواده
افزایش حقوق، افزایش هزینه‌ها را نیز به دنبال دارد؛ برای گذر از این مشکل باید چه کرد؟
پیشنهاد اولیه این است که دانشگاه بتواند ماموریت‌های خود را در قالب بسته سند تحول کامل کند تا بتواند بخش اقتصادی خود را بر یک مدار خوب پیش ببرد. همان‌طور که گفتید وقتی افزایش حقوق و سایر هزینه‌ها را داشته باشیم، اندیشیدن به راهکارهای جبران آن را نیز به دنبال آن خواهیم داشت؛ به‌خصوص در سال آینده شاهد افزایش چشمگیری در هزینه‌های اجتناب‌ناپذیر و در مجموع هزینه‌های دانشگاه خواهیم بود که در بخش درآمدها نیز باید اقداماتی متناسب با آن صورت بگیرد.
درآمدهای دانشگاه دارای دو بخش عمده است؛ بخش اول درآمدهای شهریه‌ای و مبتنی‌بر نرخ و سایر متغیرهای شهریه است که با توجه به سامانه یکپارچه جامعی که داریم چندین جلسه در کمیته شهریه دانشگاه در این خصوص بحث شد و براساس مدلی پویایی که در رابطه با شهریه داریم قطعا امسال افزایش متناسبی براساس شرایط اقتصادی جامعه و توان اقتصادی خانواده‌ها خواهیم داشت. این افزایش شهریه با توزیعی که بین واحدهای مختلف براساس رتبه‌بندی داریم و در گروه‌های عمده و فرعی که در دسته‌بندی‌های 15 تا 19گانه ما شکل می‌گیرد، خواهد بود.
بخش شهریه قطعا در درآمدهای دانشگاه تاثیرگذار است، اما بخش دیگر بااهمیتی نیز در رابطه با جذب بیشتر از بازار تقاضای آموزش عالی در کشور داریم. دانشگاه باید ببیند شرایط جذب به چه صورتی پیش می‌رود؛ براساس تاکیدات رئیس دانشگاه و مواردی که مبتنی‌بر چرخش‌های تحول‌آفرین این موضوع در سند تحول دانشگاه است. قطعا رویه‌ای که تاکنون داشتیم یعنی مدل آموزش سنتی که منجر به صدور یک مدرک می‌شد باید تغییر کند و به‌سمت آموزش مهارت‌محور که نیاز جامعه است، حرکت کنیم. بنابراین برنامه جدید درآمدی دانشگاه، جذب بیشتر براساس رویکرد اشتغال دانش‌بنیان است؛ همان موضوعی که مقام‌معظم‌رهبری در شعار سال بر آن تاکید کردند. برنامه جدید دانشگاه با تأسی از این شعار ایجاد بستر و زمینه مناسب تحقق اشتغال دانش‌بنیان است. یکی از اقداماتی که باید در این خصوص انجام دهیم اصلاح رویکرد جذب به‌سمت رشته‌های آمایشی و مهارتی است. با توجه به تحلیل آمایشی که در همه استان‌ها انجام شد و همه واحدها درگیر آن بودند، نیازهای منطقه‏ای شناسایی شده است. متناسب با روندی که الان در آموزش عمومی قبل از دیپلم داریم، می‌بینیم که از رشته‌های مهارتی به‌شدت استقبال می‌شود. قطعا در آموزش تحصیلات عالی و تکمیلی نیز باید این اتفاق افتاده و رویکردها باید مبتنی‌بر نیاز جامعه تغییر کند تا بتوانیم در درآمدهای شهریه به غیر از بحث نرخ، بحث افزایش و جذب بیشتر نیز داشته باشیم. الزام نگاه آمایشی این است که متناسب با ظرفیت‌های درونی هر استان و واحد، رشته‌هایی که آن منطقه نیاز دارد، شکل بگیرد. یعنی این توسعه باید براساس زیرساخت‌های موجود، امکانات، ظرفیت‌ها، تعداد اعضای هیات‌علمی و حتی مربیان خبره‌ای که می‌توان در بحث‌های مهارتی جذب کرد، شکل بگیرد که این یکی از وظایف واحدها و استان‌هاست و ما باید در ستاد از آن حمایت کنیم.

 دانشگاه باید به‌سمت درآمدهای مبتنی‌بر دانش، پژوهش و فناوری حرکت کند
بخش دوم درآمدها معطوف به حوزه درآمدهای غیرشهریه‌ای است؛ درخصوص این حوزه و برنامه‌های دانشگاه توضیح دهید.
دانشگاه در رویداد عصر امید نشان داد ظرفیت و پتانسیل بالایی دارد. مسئولان، افراد نخبه و تمام کسانی که در این رویداد حاضر شدند از مشاهده ظرفیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی شگفت‌زده شدند و در نشست‌هایی که بعد از این رویداد برگزار شد از زیرساخت‌های دانشگاه به‌صراحت سخن گفته و اعلام کردند ظرفیت بالایی در بستر دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور نهفته است که پتانسیل بالایی حتی برای توسعه کشور دارد. معتقدم دانشگاه آزاد اسلامی باید از این ظرفیت‌های خود استفاده کرده و به‌سمت درآمدهای مبتنی‌بر دانش، پژوهش، فناوری و حوزه‌هایی که با فرآیند آموزشی ما مرتبط و تکمیل‌کننده است، حرکت کند. تمام واحدها و استان‌های ما باید مبتنی‌بر سند تحول با نگاه آمایشی که به منطقه خود دارند براساس ظرفیت‌های موجود، افزایش درآمدهای غیرشهریه‌ای را پیگیری کنند. در نشست‌هایی که در استان‌ها داریم به‌شدت به این نکته تاکید داریم که هم نگاه به‌سمت آموزش ماموریت‌گرا و هم نگاه به درآمدهای غیرشهریه‌ای براساس پتانسیل موجود ازجمله درآمدهای آموزش کوتاه‌مدت، پژوهشی و حتی کشاورزی و ورزشی داشته باشند که این فعالیت‌ها می‌تواند با یک نگاه دانش‌بنیانی و علمی هم نیاز منطقه را رفع کرده و هم برای دانشگاه ایجاد درآمد کند. امیدوار هستیم که همکاران ما در تمام واحدها پای کار آمده و الان که رویکرد دانشگاه در گام دوم توجه جدی به سرمایه‌های خود ازجمله سرمایه انسانی است، همکاری و مساعدت‌های لازم را انجام دهند تا این اتفاق به‌خوبی رقم بخورد.

 حرکت به‌سمت اهداف ترسیم‌شده با هم‌افزایی در همه سطوح دانشگاه
لازمه رسیدن به این هدف چیست؟
فکر می‌کنم با رویکرد هم‌افزایی بتوانیم ظرف یک تا دو سال، بسیاری از مشکلات و موانع موجود را برطرف کنیم و ظرف چند سال آینده افق خوبی را پیش‌روی خود داشته باشیم. حتی به نظرم در سال‌های نزدیک پیش‌رو می‌توانیم نسبت به مجموعه‌های دیگر ازجمله آموزشی و غیرآموزشی در حقوق و سایر مزایا بهتر باشیم. لازمه رسیدن به این هدف این است که یک هم‌افزایی موثر در همه سطوح دانشگاه یعنی از صف که در واحدها شکل می‌گیرد تا رده‌های میانی استانی و حتی خود ستاد شکل بگیرد تا با یک هم‌جمعی تمام منابع دانشگاه به‌سمت اهداف ترسیم‌شده حرکت کنیم.

فکر می‌کنید دانشگاه در افق 5ساله خود به این هدف رسیده باشد؟
سند تحول سه محور دارد که یکی از محورهای آن کارآمدی و پایداری دانشگاه است. بنابراین از سه پایه اصلی، یک پایه روی این موضوع استوار شده است. در ادامه راهبردها و اهداف کلان را می‌بینیم که به این موضوع پرداخته است. همچنین در ادامه رویکرد چرخش‌های تحول‌آفرین وجود دارد که از این پنج چرخش نیز، یک چرخش اقتصادی است. همچنین در 10 بسته کاری، سند سه بسته بر روند اقتصادی دانشگاه تاثیر می‌گذارد، ازجمله سازمان یادگیرنده، تحول در فرهنگ سازمانی و مهم‌ترین بسته کاری نیز افزایش بهره‌وری و پایداری اقتصادی است. اینها مانند یک پازل است که حرکت‌های بسیاری باید در کنار یکدیگر شکل بگیرد تا سند تحول و تعالی دانشگاه به تمام اهداف خود برسد. در بسته افزایش بهره‌وری و پایداری اقتصادی یک بخش به‌عنوان تحول در سیستم بودجه و تحلیل منابع و مصارف وجود دارد؛ بنابراین باید به‌سمتی حرکت کنیم تا به‌خوبی بتوانیم براساس یک بودجه مبتنی‌بر عملکرد، برنامه‌ریزی مالی دانشگاه را انجام دهیم.
من یک نگاه عمومی به قضیه دارم که اگر در دو یا سه سال آینده بتوانیم تمام اقدامات مختلفی که در سند تحول که همان برنامه 5ساله جاری دانشگاه است، محقق کنیم، قطعا بسیاری از مسائل از منظر بودجه‏ای و هماهنگی بین منابع و مصارف حل خواهد شد. بنابراین می‏توانیم امیدوار باشیم که با ماموریت‌گرایی واحدهای دانشگاه، دقیقا اعداد و ارقام در بخش هزینه و ارتباط آن با بخش درآمدی به یک پایداری خوب رسیده و هارمونی خوبی با یکدیگر داشته باشند.

آیا در تمام واحدهای دانشگاه این هارمونی وجود دارد؟
گاه می‌بینیم در تعدادی از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی این هارمونی وجود ندارد و نسبت درآمد به هزینه‌ها با یکدیگر همخوانی ندارد. باید این اشکالات اصلاح شود و این حرکتی که دانشگاه انجام داده، می‌تواند این اشکلات را رفع کند. وقتی یک تحول در ساختار داشته باشیم به جایی خواهیم رسید که بتوانیم از منابع مختلف در اختیارمان، مانند منابع فیزیکی، منابع زیرساختاری و همچنین منابع انسانی که مهم‌ترین بخش منابع است به‌درستی استفاده کنیم. اگر با یک نگاه خوب از این منابع به‌درستی استفاده شود قطعا در بودجه سال‌های آینده شاهد یک هماهنگی بین منابع و مصارف در اکثر واحدهای دانشگاهی و استان‌ها خواهیم بود. اگر این قدم‌ها به‌خوبی برداشته شود مشکلاتی که در تامین نقدینگی داریم نزدیک به صفر خواهد شد و شاید بتوانیم به شرایطی برسیم که منابع خوب مالی برای توسعه زیرساخت‌های جدید به‌طور کامل وجود داشته باشد. یعنی زیرساخت‌هایی را مبتنی‌بر نیازهای فعلی داشته باشیم. البته منظور از زیرساخت‌ها فقط زیرساخت‌های فیزیکی نیست؛ توسعه واحدها و استان‌های ما باید برمبنای ماموریت‌های در سطح ملی و بین‌المللی و با نیازهای روز و براساس شرایط علمی و فناوری این دوره ترسیم شود. هرچند در همین شرایط هم از طریق تبدیل به احسن اموال راکد، شرایط سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دانش‌بنیان و... فراهم است.

 امسال استان‌ها می‌توانند براساس ماموریت‌گرایی خود حرکت کنند
گفتید توسعه واحدها و استان‌ها باید برمبنای ماموریت‌های در سطح ملی باشد؛ اما هنوز برخی واحدها در شناسایی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های منطقه‌ای خود با مشکلاتی مواجه هستند.
مکمل سند تحول چند سند آمایشی است که براساس مباحثی در ستاد راهبری برنامه دانشگاه ترسیم شده که با نظر رئیس دانشگاه و مجریان بسته‌های کاری بحث‌ شده و در نظامنامه پیاده‌سازی سند آمده است. آمایش اولیه‌ای که انجام شده، آمایش اجتماعی و اقتصادی است؛ درحال‌حاضر سندهای آمایشی این بخش برای تمام استان‌ها آماده شده و حدود 26 استان کامل شده و بقیه استان‌ها نیز به‌زودی کامل خواهند شد.
سندهای بعدی ازجمله سند آمایش اجتماعی فرهنگی در دست اقدام است. بنابراین واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی باید رویکردهای آمایشی داشته باشند؛ وقتی این آمایش‌ها شکل گرفته و سندهای استانی آماده شود، در کنار سند تحول، این دو بخش در کنار هم درنظر گرفته شده و ماموریت هر استان مبتنی‌بر تلفیق این دو شکل می‌گیرد. یعنی از یک‌طرف نگاهی که در سند تحول برای آینده دانشگاه داریم و از یک‌طرف نیازهای آمایش در منطقه با یکدیگر ادغام شده و رویکرد و ماموریت هر استان و واحد مشخص می‌شود. استان‌ها وظیفه دارند در این فرآیند مبتنی‌بر این نگاه، ماموریت‌های خود و تمام واحدها را براساس اقداماتی که ذیل سند است و نیازهایی که در آمایش شکل می‌گیرد، مشخص کنند. این حرکت الان شروع شده و سند آمایشی اول تمام است و فکر می‌کنم گام دوم و سوم در آمایش نیز به‌زودی برداشته شود. ظرف چند ماه آینده سندهای بعدی آمایشی نیز آماده شده و تا قبل از پایان امسال استان‌ها می‌توانند براساس ماموریت‌گرایی خود حرکت کنند.

 و سخن پایانی شما؟
توجه جدی به افزایش بهره‌وری منابع ازجمله توجه جدی به جایگاه و ارتقای وضعیت منابع انسانی یکی از نکاتی است که در فرآیند گام دوم و به‌خصوص روند حرکت اقتصادی دانشگاه موردتوجه و مورد تاکید رئیس محترم دانشگاه و هیات‌امنای محترم قرار گرفته، که نیاز است برای تحقق این امر همه دست‌به‌دست یکدیگر در این راه تلاش کنیم.