۳ نکته درباره دیوان عالی

جایگاه قانونی و قدرت دیوان عالی
همه تصمیمات اصلی در ایالات‌متحده در دیوان عالی گرفته می‌شود؛ از رای نهایی درباره سقط‌جنین و قوانین مهاجرتی گرفته تا دریافت کمک‌های درمانی، محدودیت حمل اسلحه، حق رای و اعلام حرف آخر درصورت وجود ابهام در نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا؛ تصمیماتی که بر سرنوشت مردم آمریکا آن‌هم برای چند دهه تاثیر می‌گذارند. دیوان عالی نقش فصل‌الخطاب اختلافات را برعهده دارد. این دیوان وظیفه رسیدگی به درخواست‌های تجدیدنظر از دادگاه‌های ایالتی و فدرال را برعهده دارد و احکامش نیز قطعی و لازم‌الاجرا است. این دیوان همچنین مرجع رسیدگی شکایات ایالات علیه یکدیگر است. دیوان عالی علاوه‌بر این دو وظیفه، باید بر مصوبات کنگره ایالات‌متحده آمریکا و مجالس قانونگذاری ایالت‌ها نیز نظارت داشته باشد. اگر این مصوبات مغایر با اصول قانون اساسی آمریکا شناخته شوند، ازسوی دیوان عالی از درجه اعتبار ساقط می‌شوند. به‌عبارت دیگر، این دیوان نقش دادگاه قانون اساسی را ایفا می‌کند تا از نقض قانون اساسی به‌عنوان «منشور ملت» توسط مقامات فدرال یا مقامات ایالتی جلوگیری به عمل آورد. این وظیفه بیش از دو وظیفه پیشین، سیاسی تلقی می‌شود و تاثیر چشمگیری بر تحولات سیاسی و اجتماعی ایالات‌متحده برجای می‌گذارد. در اهمیت این دیوان همین بس که بسیاری معتقدند «تغییر در دیوان عالی می‌تواند به تغییر در آمریکا منجر شود.»

چه شد که دیوان عالی محافظه‌کارتر شد؟
دیوان عالی متشکل از ۹قاضی است که به‌صورت مادام‌العمر و توسط روسای‌جمهور تعیین می‌شوند. اکثر روسای‌جمهور آمریکا درطول دو دوره ریاست‌جمهوری خود این شانس را داشته‌اند که دو قاضی دیوان عالی را انتخاب کنند. با توجه به نقش بسیار مهم این دیوان، بخت و اقبال بیش از دیگران با دونالد ترامپ و جمهوری‌خواهان همراه بوده که در کمتر از 4سال توانستند سه قاضی از 9قاضی دیوان عالی را به‌صورت مادام‌العمر تعیین کنند. دموکرات‌ها خیلی امیدوار بودند که قاضی «روث بیدر گینزبرگ» لیبرال که با وجود بیماری سخت، برای حفظ کرسی دیوان عالی برای دموکرات‌ها،  4سال بازنشستگی‌اش را عقب انداخت، فوت نکند تا با ریاست‌جمهوری بایدن، یک دموکرات جای او را بگیرد اما بخت یار آنها نبود. قاضی لیبرال دیوان عالی چند هفته به انتخابات مرد تا ترامپ سومین گزینه خود را به سنا معرفی کند و ترکیب دیوان را 6 بر 3 به‌نفع محافظه‌کاران کند. در همان زمان مرگ قاضی «روث بیدر گینزبرگ» امیدها را میان جمهوری‌خواهان تقویت کرده؛ چراکه آنها از این طریق می‌توانستند آرای اوانجلیست‌های آمریکا را که همواره خواستار لغو حق سقط‌جنین بودند، کسب کنند.

آینده دیوان عالی
در آمریکا قضات دیوان عالی اگر خودشان قصد بازنشستگی نداشته باشند، می‌توانند به‌صورت مادام‌العمر در جایگاه خود باقی بمانند و هیچ مقامی امکان برکناری آنها را ندارد. پس از بازنشستگی یا مرگ، رئیس‌جمهور می‌تواند فردی را برای جانشینی قاضی بازنشسته یا فوت‌شده، معرفی کند و سنا نیز به آن رای دهد. با توجه به این قوانین، دونالد ترامپ، «نیل گورساچ»، «برت کاوانا» و «ایمی کنی برت» که امروز به ترتیب 55، 57 و 55 سال دارند را برای دیوان عالی به سنا معرفی کرد تا با توجه به سن این افراد، برای ده‌ها سال مسیر حرکت این نهاد مهم قضایی در آمریکا دراختیار محافظه‌کاران باشد. «جان رابرتس»، «ساموئل آلیتو» و «کلارسن توماس» سه عضو دیگر دیوان هستند. رابرتس 67ساله و آلیتو 72ساله در دوره جرج بوش پسر و توماس 74ساله در دوره جرج بوش پدر به عضویت دیوان درآمده‌اند. «استیون برایر» 84ساله در دوره بیل کلینتون، «سونیا سوتومایور» 68ساله و «الینا کیگن» 62ساله نیز در دوره باراک اوباما به عضویت دیوان درآمده‌اند. مقایسه سن قضات لیبرال و محافظه‌کار، نشان می‌دهد اگر حادثه غیرمترقبه‌ای رخ ندهد، محافظه‌کاران تا سال‌ها اختیار دیوان را دراختیار خود خواهند داشت. اگر در سال2024 یک جمهوری‌خواه وارد کاخ‌سفید شود، با توجه به سن بالای استیون برایر 84ساله، دموکرات‌ها باید چندین دهه در انتظار بنشینند تا شاید روزی برسد که دیوان به دست‌شان بیفتد.