جنگ بر سر ستاره‌های جوان

سیامک خاجی، خبرنگار گروه ورزش: معمولا از مدت‌ها قبل از باز شدن پنجره نقل‌وانتقالات تابستانی باشگاه‌ها رایزنی‌های خود را برای به خدمت‌گرفتن بازیکنان جدید آغاز می‌کنند و به همین دلیل است که شایعات جابه‌جایی بازیکنان خیلی زود به اخبار داغ رسانه‌ها تبدیل می‌شود. در فوتبال ایران هم این گمانه‌زنی‌ها از مدت‌ها پیش آغاز شده و حالا این جابه‌جایی‌ها یکی پس از دیگری درحال رخ دادن است. یکی از مشکلاتی که در سال‌های اخیر فوتبال ما و حتی دنیا با آن روبه‌رو بوده است، نقش پررنگ دلالان و ایجنت‌ها در تعیین آینده تیم‌هاست که باعث شده شاهد انتقالات عجیبی بین تیم‌ها باشیم و در این میان حتی گاهی بازیکنان پا به سن گذاشته که در سال‌های آخر فوتبال خود هستند به ستاره‌ها و شاه‌ماهی‌های بازار نقل‌وانتقالات بدل می‌شوند. بارزترین نمونه آن را فصل پیش شاهد بودیم که دو باشگاه پرطرفدار پایتخت برای به خدمت گرفتن امین قاسمی‌نژاد 35 ساله که عملکرد استثنایی و فوق‌العاده‌ای هم در سال‌های اخیر نداشته است، جدال سختی را داشتند و درنهایت این آبی‌ها بودند که او را به ترکیب خود اضافه کردند و خود را برنده دربی نقل‌وانتقالات نامیدند. البته جدایی قرضی او در نیم‌فصل نشان داد خرید این مهاجم چندان هم به‌نفع فرهاد مجیدی و تیمش نبود و به مهره‌ای کارآمد برایش تبدیل نشد. پرسپولیسی‌ها هم در تلافی شکست در این پروژه، رضا اسدی را خریدند که در لیست رقیب هم قرار داشت و البته او هم اگرچه سن و سال زیادی نداشت اما تبدیل‌شدن بازیکنی که در بیشتر دیدارهای تیم اتریشی خود نیمکت‌نشین بوده به شکار بزرگ تابستانی مشخص بود که سرانجام چندان خوبی ندارد و عملکرد ضعیف او درطول فصل نشان داد تبلیغات عجیبی که حول‌وحوش او شکل گرفته بود اصلا به واقعیت نزدیک نبود. در این تابستان هم تا اینجای کار بیشتر بازیکنانی که به‌عنوان بمب‌های نقل‌وانتقالاتی مطرح هستند که دیگر جوان نیستند و برخلاف بیشتر تیم‌های مطرح دنیا که به‌دنبال خرید بازیکنان جوان و آینده‌دار هستند، باشگاه‌های ایرانی ترجیح می‌دهند بازیکنانی را به ترکیب خود اضافه کنند که سابقه و تجربه زیادی دارند و البته پول بسیار زیادی هم برای خرید آنها هزینه می‌شود. از این دست می‌توان به رقابت سرخابی‌های تهران بر سر سعید صادقی 28 ساله و سجاد شهباززاده 32 ساله اشاره کرد که قرمزها موفق به جذب اولی شدند و بازیکن دوم هم آبی‌پوش شد.

28 ساله‌های ناموفق
نگاهی به گران‌ترین و مهم‌ترین انتقال‌های سال‌های اخیر فوتبال دنیا نشان می‌دهد تنها در یک مورد از 25 انتقال برتر بازیکن موردنظر بالای 30 سال سن داشته است و همچنین از میان این تعداد فقط 5 مورد بالای 28 سال بوده‌اند. این موارد به‌خوبی نشان می‌دهد که باشگاه‌های بزرگ اروپایی با وجود دراختیار داشتن بودجه‌های هنگفت اغلب به سراغ سرمایه‌گذاری روی بازیکنانی می‌روند که سن و سال پایینی دارند و به این ترتیب سرمایه‌گذاری روی آنها حداقل باعث می‌شود برای چند سال بتوانند از خدمات آنها استفاده کنند. بین 25 انتقال گران‌قیمت تاریخ فوتبال تنها نام کریس رونالدو به‌عنوان بازیکنی که با 33 سال سن یک جابه‌جایی 117میلیون یورویی را تجربه کرده است، دیده می‌شود که با توجه به توانایی‌های این فوق‌ستاره پرتغالی و همچنین امکان درآمدزایی بالا از این بازیکن، اتفاق عجیبی محسوب نمی‌شود. رونالدو در این سن‌وسال در یوونتوس روزهای خوبی را سپری کرد و با گلزنی‌هایش برای این تیم باعث شد تا آنها قهرمانی‌های متعددی در فوتبال ایتالیا کسب کنند. او حتی در 36 سالگی هم یکی از جابه‌جایی‌های پرسروصدای فصل قبل فوتبال اروپا را رقم زد و اگرچه رقم انتقالش به منچستریونایتد چندان بالا نبود اما بازهم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جابه‌جایی‌های فصل قبل نامش به ثبت رسید.
نکته جالب در این فهرست 25 نفره این است که به‌جز گونسالو ایگواین که در سال 2016 از ناپولی راهی یووه شد و در این تیم نمایش قابل‌قبولی داشت، سه بازیکن دیگری که در 28 سالگی جابه‌جایی‌های گرانقیمتی داشتند نتوانستند انتظارات را برآورده کنند و چندان موفق نبودند. بارسلونا در 2019 با پرداخت رقم حق فسخ قرارداد آنتون گریزمان با اتلتیکومادرید که 120 میلیون یورو بود، این مهاجم فرانسوی را به خدمت گرفت اما او کمتر توانست در حدواندازه‌های خودش در نوکمپ ظاهر شود و نهایتا فصل پیش به‌صورت قرضی به تیم سابقش برگشت و احتمالا در این تابستان قراردادش قطعی خواهد شد.
ادن آزارد هم در 28 سالگی و پس از چند فصل که در رادار رئال‌مادرید بود بالاخره در ازای 115میلیون یورو راهی این تیم اسپانیایی شد اما یکی از بدترین خریدهای تاریخ باشگاه لقب گرفت؛ چراکه این ستاره بلژیکی بیشتر این سه فصل را مصدوم بوده و به‌ندرت توانسته نقشی در موفقیت‌های تیمش ایفا کند.
در فصل گذشته نیز روملو لوکاکو یکی از ستاره‌های پرطرفدار نقل‌وانتقالات بود که پس از نقش مهمی که در قهرمانی اینتر در سری A داشت، دوباره به یکی از مهاجمان محبوب اروپا بدل شده بود. با این حال بازگشت 113میلیون یورویی این مهاجم 28 ساله به چلسی اصلا خوب پیش نرفت و او حالا با انتقالی قرضی در آستانه حضور مجدد در اینترمیلان است تا دومین دوره حضورش در استمفورد‌بریج هم توام با ناکامی باشد.

فقط 3 بازیکن بالای 30 سال
در تابستان سال قبل هم بیشتر جابه‌جایی‌های گرانقیمت و پرسروصدا در فوتبال دنیا کمتر از 30 سال سن داشتند و بین 25 بازیکن برتر این سال تنها لئو مسی، کریس رونالدو و گریزمان وارد چهارمین دهه زندگی خود شده بودند که مسی به‌عنوان بازیکن آزاد راهی پاریس شد. گران‌ترین انتقال فصل پیش متعلق به منچسترسیتی بود که جک گریلیش 25 ساله را در ازای 117.5 میلیون یورو به خدمت گرفت و پس از او روملو لوکاکو و جیدون سانچو 21 ساله و 85 میلیون یورویی قرار داشتند. یوونتوس هم برای خرید دوسان ولاهوویچ 22 ساله 81.6 میلیون یورو هزینه کرد و این آمار و ارقام نشان می‌دهد خرید ستاره‌های جوان چقدر برای باشگاه‌های بزرگ مهم است. تابستان قبل علاوه‌بر این بازیکنان، نفراتی چون اشرف حکیمی، دایوت اوپامکانو، جیان لوئیجی دوناروما، بن وایت، فران تورس، ادواردو کاماوینگا، ابراهیما کوناته، مارتین اودگارد و نونو مندس که همگی زیر 23 سال بودند به‌عنوان ستاره‌های نقل‌وانتقالات راهی باشگاه‌های جدید خود شدند.
در بازار نقل‌وانتقالات کنونی هم تا اینجای کار اگرچه بازیکنانی مثل سادیو مانه و آنتونیو رودیگر به‌عنوان نفرات باتجربه راهی تیم‌های دیگر شده و شایعات زیادی درباره احتمال جابه‌جایی بازیکنانی چون لواندوفسکی، کریس رونالدو و محمد صلاح به گوش می‌رسد اما تردیدی نیست که فعلا مهم‌ترین و پرسروصداترین جابه‌جایی‌ها متعلق به بازیکنان جوانی است که قرار است فصل بعد در تیم‌های جدید خود به ستاره‌های بزرگی تبدیل شوند.
منچسترسیتی با خرید ارلینگ هالند که تنها 21 سال دارد و یکی از بهترین استعدادهای فوتبال در سال‌های اخیر است تا حد زیادی خود را به‌عنوان برنده اصلی نقل‌وانتقالات تابستانی مطرح کرد. لیورپول، رقیب اصلی آنها در مسیر قهرمانی نیز به‌سرعت برای جانشینی مانه در خط حمله خود دست به‌کار شد و با به خدمت گرفت داروین نونز 22 ساله از بنفیکا گران‌ترین خرید تاریخ خود را انجام داد تا از قافله عقب نماند. به این ترتیب بیشتر فوتبال‌دوستان منتظرند تا رقابت این دو مهاجم گلزن را در فصل آینده لیگ برتر جزیره تماشا کرده و درنهایت مشخص شود که کدام‌ یک از این دو تیم در نقل‌وانتقالات خرید بهتری انجام داده است. جالب اینکه نونز رقیب مهدی طارمی در لیگ پرتغال بود و اگرچه بیشتر او گل زد اما درمجموع گل و پاس گل عملکرد ضعیف‌تری نسبت به ستاره ایرانی داشت، با این حال به‌خاطر سن کمتر مشتریان بی‌شماری داشت اما طارمی خواهان زیادی ندارد و درصورت انتقال هم قطعا تیم‌های اروپایی رقم بالایی برای او پرداخت نخواهند کرد.
رئال‌مادرید هم با وجود ناکامی در خرید کلیان امباپه به سراغ یکی از هافبک‌های جوان و آینده‌دار فوتبال فرانسه رفت و آئورلین شوامنی را در ازای 80 میلیون یورو به خدمت گرفت تا تغییر نسل در خط میانی این تیم با حضور او درکنار کاماوینگا و فدریکو والورده که هر سه زیر 23 سال دارند و از آینده‌سازان فوتبال جهان محسوب می‌شوند، کامل شود. مهم‌ترین خرید آرسنال در این تابستان تا اینجای کار هم فابیو ویرا، هافبک 22 ساله پورتو بوده که برای خریدش 35 میلیون یورو هزینه شده است. در آلمان نیز دورتموند با کریم آدیمی، مهاجم 20 ساله سالزبورگ اتریش به توافق رسید و 30میلیون یورو برای خرید این جوان گلزن پرداخت کرد تا او را جانشین هالند کند. بایرن‌مونیخ هم در این مدت بیکار نبوده و علاوه‌بر خرید مانه که 32 میلیون یورو برای این تیم هزینه به‌دنبال داشت، دو بازیکن جوان نیز از آژاکس خریده است. خرید رایان گراونبرخ، هافبک این تیم هلندی که فقط 20 سال دارد برای مونیخی‌ها 18.5 میلیون یورو هزینه داشت و نصیر مزروعی، مدافع 24 ساله این تیم نیز به‌عنوان بازیکن آزاد از فصل آینده لباس بایرن را به تن خواهد کرد.
اگرچه جابه‌جایی بازیکنانی چون مانه، لواندوفسکی، صلاح، پوگبا و اریکسن می‌تواند برای بسیاری از طرفداران فوتبال هیجان‌انگیز باشد و به خبر نخست نقل‌وانتقالاتی فوتبال اروپا تبدیل شود اما بدون‌شک برنده نقل‌وانتقالات تابستانی تیم‌هایی هستند که می‌توانند ستاره‌های آینده‌دار و مستعد فوتبال دنیا را به ترکیب خود اضافه کنند. همان اتفاقی که در این سال‌ها درمورد بازیکنانی چون ماتیس دلیخت، کای هاورتز، فرانکی دی‌یونگ، نیمار و ژوائو فلیکس رخ داده و باشگاه‌هایی که این بازیکنان را با وجود قیمت بالای آنها به خدمت گرفتند در درازمدت سود خوبی برده‌اند.