بورل؛ توریست یا دیپلمات؟

بیش از سه‌ماه است که مذاکرات وین متوقف مانده و طرف غربی به مهم‌ترین مطالبات ایران درمورد ارائه تضمین برای رفع تحریم‌ها و راستی‌آزمایی اقدامات اجرایی پاسخی نداده است. در چنین شرایطی پرونده‌های ادعایی علیه برنامه هسته‌ای ایران نیز همچنان مفتوح مانده و علی‌رغم اینکه بیشترین بازدیدهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تاسیسات هسته‌ای ایران بوده،  این نهاد نه‌تنها حاضر به بستن این پرونده‌ها نیست بلکه با ارائه گزارش‌های اثبات‌نشده علیه ایران زمینه را برای به تصویب رسیدن قطعنامه‌های ضدایران مهیا کرده است. از زمان توقف مذاکرات تاکنون بارها پیشنهادهایی برای رفع موانع باقی‌مانده بین ایران و طرف آمریکایی ازسوی کشورهای واسطه رد و بدل شده است. اتحادیه اروپا به‌عنوان یکی از اعضای حاضر در مذاکرات در این فرآیند بارها ایفای نقش کرده است. در آخرین ماموریت اتحادیه اروپا روز گذشته جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی این اتحادیه وارد ایران شد. این سفر بعد از آن انجام شد که جوزف بورل به‌همراه انریکه مورا معاون خود در جلسه‌ای مشترک با رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران حاضر شده و به‌نظر می‌رسد بورل در سفر خود به تهران حامل پیشنهاد جدید از آمریکا باشد. در مدت توقف مذاکرات طرف آمریکایی به‌جای پاسخ به مطالبات بحق ایران سعی در پرداختن به حواشی‌ای همچون حفظ نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی داشته تا از پاسخگویی به محور اصلی مذاکرات طفره برود. این درحالی است که حتی درمورد حضور سپاه در لیست  Fto نیز این تهران بوده که با ارائه پیشنهادهایی همچون رفع تحریم‌های نهاد‌های اقتصادی زیرمجموعه سپاه سعی در بازگرداندن مذاکرات به ریل اصلی داشته تا گره‌های سیاسی مانع از دستیابی به توافق نشود. در طرف مقابل اما آمریکایی‌ها بدون ارائه هیچ پیشنهاد سازنده‌ای همچنان با جوسازی‌های رسانه‌ای حواشی مذاکرات را ضریب داده و سعی در مقصرنمایی ایران برای توقف مذاکرات دارند. با وجود چالش‌های باقی‌مانده، اگر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صرفا با هدف تاکید بر مواضع پیشین طرف غربی و بدون هیچ پیشنهاد سازنده‌ای راهی تهران شده باشد طبعا به توفیق خاصی نیز برای بازگشت روند مذاکرات به ریل اصلی خود پیدا نکرده و سفر وی نیز شأنیتی بیشتر از یک سفر تفریحی نمی‌یابد. توقف مذاکرات وین درحالی بیش از سه‌ماه ادامه پیدا کرده که مدت زیادی تا برگزاری انتخابات کنگره باقی نمانده است؛ انتخاباتی که پیروزی جمهوری‌خواهان در آن می‌تواند فضای سیاسی آمریکا را برای مخالفت با برجام بازتر کرده و امید‌های باقی‌مانده برای رسیدن به توافق را به پایان برساند.

در این رابطه بیشتر بخوانید:

ایران در پکیج سیاسی خود انعطاف زیادی نشان داده (لینک)

اواسط شهریور آخرین فرصت برای رسیدن به توافق است (لینک)