پایان انتظار آبی‌ها با هموطن کی‌روش؟

سیامک خاجی، خبرنگار گروه ورزش: قهرمانی مقتدرانه استقلال در لیگ‌برتر آنها را به ادامه این مسیر امیدوار کرده بود و هواداران این تیم رویای یک فصل عالی دیگر را در سر می‌پروراندند اما جدایی ناگهانی فرهاد مجیدی از این تیم کاملا اوضاع را عوض کرد و تیمی که در بهترین شرایط قرار داشت حالا مدتی است برای استخدام سرمربی جدید خود به بن‌بست خورده است؛ از جواد نکونام و رضا عنایتی گرفته تا آندره‌آ استراماچونی و الکس نوری به‌عنوان گزینه‌های هدایت این تیم معرفی شدند اما درنهایت کار هیچ‌کدام به عقد قرارداد نرسید تا این تیم در بلاتکلیفی عجیبی در فصل نقل‌وانتقالات قرار گیرد. دیروز نام یک گزینه خارجی دیگر مطرح شد که اگر اتفاقات عجیب هفته‌های اخیر تکرار نشود، احتمالا این سرمربی پرتغال هدایت استقلال را برعهده خواهد گرفت. ریکاردو ساپینتو که روزگاری در خط حمله تیم ملی پرتغال نیز روزهای خوبی را سپری کرده بود و سابقه پوشیدن پیراهن تیم‌های اسپورتینگ لیسبون، رئال سوسیداد و استاندارد لیژ را در کارنامه دارد، مدت‌هاست به‌عنوان سرمربی در تیم‌های مختلفی کار کرده و حالا نزدیک‌ترین فرد به نیمکت آبی‌ها به‌حساب می‌آید. البته اگر دوباره در آخرین دقایق همه چیز به‌ هم نخورد و شرایط تغییر نکند.

خواباندن مچ مانچینی
آخرین تیمی که ساپینتو در آن بازی کرد، استاندارد لیژ بلژیک بود و در سال 2007 آخرین بازی‌هایش را برای این تیم انجام داد و کفش‌هایش را آویخت. او دو سال به‌دنبال دانش‌اندوزی برای حضور در کار مربیگری بود و درسال 2009 به‌عنوان مدیر فوتبال در اسپورتینگ لیسبون مشغول به‌کار شد. این البته شغل محبوبش نبود؛ چراکه دوست داشت به‌عنوان مربی در فوتبال باشد و به همین دلیل تنها پس از یک‌سال حضور در این سمت به تیم لیریا که در آن زمان در لیگ برتر پرتغال حضور داشت به‌عنوان دستیار پدرو کایکسینیا پرتغالی مشغول به‌کار شد. لیریا در آن فصل در سکوی دهم قرار گرفت و ساپینتو هم که تجربه خوبی اندوخته بود به اسپورتینگ لیسبون که در آنجا مدتی بازی کرده بود برگشت تا این‌بار به‌عنوان سرمربی تیم زیر 19 ساله‌ها فعالیت کند.
او حدودا نیم‌فصل در این سمت مشغول به‌کار بود تا اینکه عملکرد ضعیف تیم اصلی که تحت‌هدایت دومینگوس پاسینسیا قرار داشت و با چند نتیجه بد از کورس قهرمانی عقب افتاده بود، باعث شد سران باشگاه به فکر تغییرات روی نیمکت تیم باشند. درنهایت آنها ساپینتو را گزینه مناسبی برای نشستن روی نیمکت تیم تشخیص دادند و او پیش از هفته نوزدهم هدایت تیم را برعهده گرفت. اسپورتینگ با سرمربی جدید خود شروع خوبی داشت و نه‌تنها در لیگ توانست روند خوبی داشته باشد بلکه در لیگ اروپا هم رقبا را یکی پس از دیگری پشت‌سر می‌گذاشت. آنها تا پایان فصل در لیگ تنها سه شکست برابر ویتوریا ستوبال، ژیل ویسنته و پورتو داشتند و درنهایت هم در فصلی که پورتو جام قهرمانی را بالای سر برد، چهارم شدند. در لیگ اروپا اما این مربی جوان و کم‌تجربه دست به‌کار بزرگی زد. شاگردان او پس از برتری برابر لژیا ورشو در یک‌هشتم نهایی با منچسترسیتی روبه‌رو شدند که در آن زمان روبرتو مانچینی را روی نیمکت خود داشت. در ترکیب سیتیزن‌ها که در سال‌های نخست اوج‌گیری خود و تبدیل‌شدن به یکی از غول‌های فوتبال اروپا بودند، بازیکنانی چون سرجیو آگرو، ادین ژکو، یحیی توره، وینسنت کمپانی و داوید سیلوا حضور داشتند که در همان زمان هم تیمی پرستاره محسوب می‌شدند. اسپورتینگ بازی رفت را در خانه با یک گل برد و در مسابقه برگشت با وجود شکست 3 بر 2 به لطف قانون گل‌ زده در خانه حریف درمجموع به برتری رسیدند تا شگفتی‌ساز این رقابت‌ها لقب بگیرند و این موفقیت بزرگ در نخستین سال مربیگری ساپینتو دستاورد بسیار مهمی برای این مربی 39 ساله بود. در یک‌چهارم نهایی این تورنمنت آنها متالیست اوکراین را نیز شکست دادند و برای رسیدن به فینال به‌مصاف اتلتیک بیلبائو رفتند که با وجود برتری 2 بر یک در مسابقه رفت، بازی برگشت در اسپانیا را
3 بر یک باختند و به فینال نرسیدند. تیم ساپینتو هرچقدر در لیگ پرتغال و لیگ اروپا عملکرد خوبی داشت، در فینال جام‌حذفی شکست ناباورانه‌ای را تجربه کرد و برابر تیم نه‌چندان مدعی کویمبرا که در آن زمان هنوز در لیگ برتر بازی می‌کرد با یک گل شکست خورد و این سرمربی جوان در یک قدمی نخستین جام دوران مربیگری‌اش از آن محروم شد.
مدیران باشگاه که از عملکرد سرمربی خود رضایت داشتند فصل بعد را نیز با او آغاز کردند اما تنها یک برد در 5 هفته ابتدایی لیگ و همچنین شکست در دومین هفته لیگ اروپا برابر تیم ویدئوتون مجارستان تصمیم به برکناری او گرفتند و به این ترتیب دوران او در اسپورتینگ کمتر از یک‌سال دوام داشت.

در یک‌قدمی فینال حذفی یونان
ساپینتو تا نیم‌فصل همان سال بیکار بود تا اینکه پیشنهاد ستاره سرخ بلگراد از راه رسید و او که نشان داده بود از چالش‌های تازه استقبال می‌کند با قبول هدایت این تیم راهی صربستان شد. او از هفته بیستم روی نیمکت تیمش نشست و 8 برد پیاپی به دست آورد تا تیمی که با هدایت الکساندر یانکوویچ نتوانسته بود وضعیت خوبی در جدول داشته باشد دوباره به یکی از مدعیان قهرمانی تبدیل شود. با این حال شکست در هفته بیست‌وهشتم برابر پارتیزان باعث شد عملا شانس قهرمانی این تیم از دست برود و ستاره سرخ دو بازی آخر خود را هم باخت و نایب‌قهرمان شد. ساپینتو در پایان فصل از این تیم جدا شد و ترجیح داد دیگر با این باشگاه ادامه همکاری ندهد.
مقصد بعدی او لیگ یونان بود و این‌بار کرته یونان بود که در چند بازی ابتدایی فصل 14-2013 یک مربی بومی به‌نام پاولوس درمیتزاکیس را روی نیمکت خود داشت اما یک برد در هشت بازی باعث شد تا خیلی زود از این سمت برکنار شده و جایش را به یک مربی پرتغالی بدهد. ساپینتو درطول فصل و درمجموع تمامی رقابت‌ها 34 بازی روی نیمکت تیم نشست که حاصل آن 15 برد، 7 تساوی و 12 شکست بود. کرته در لیگ در جایگاه ششم قرار گرفت که عملکرد قابل‌قبولی برای این تیم محسوب می‌شد. در جام‌حذفی هم آنها تا نیمه‌نهایی پیش رفتند و حتی در بازی رفت این مرحله پاناتینایکوس مدعی را با یک گل شکست دادند اما در آتن 3 گل خوردند و نتوانستند حضور در فینال را تجربه کنند. به این ترتیب ساپینتو کارش در این باشگاه هم در انتهای فصل به پایان رسید و دو طرف تصمیم گرفتند این همکاری ادامه نداشته باشد.
البته این پایان حضورش در فوتبال یونان نبود؛ چراکه این‌بار آترومیتوس آتن برای به خدمت گرفتن او پیشقدم شد و این مربی پرتغالی هم آن را قبول کرد. او باز هم از ابتدا هدایت تیمش را برعهده نداشت و از هفته پنجم روی نیمکت این تیم شهر آتن نشست که 5 برد، 9 تساوی و 5 شکست حاصل 19 بازی حضورش در این تیم بود. در پایان هفته بیست‌ودوم و زمانی‌که آترومیتوس در یکی از دربی‌های شهر آتن به المپیاکوس باخت، ساپینتو از سمتش برکنار شد تا جانشین او شاید بتواند به اوضاع تیم سروسامان دهد و درنهایت هم آنها با رتبه پنجمی فصل را به پایان بردند. ساپینتو این‌بار یونان را ترک کرد و به کشورش برگشت تا برای فصل جدید پیشنهادهایش را بررسی کند.

سابقه کوتاه در آسیا
ساپینتو که تا پایان آن فصل بیکار بود، دوباره پیشنهاد کار در فوتبال کشورش را دریافت کرد و این‌بار با قراردادی دوساله هدایت بلننسه را برعهده گرفت. او حالا برای نخستین‌بار از زمان حضورش در اسپورتینگ قرار بود تیمی را که خودش بسته، در لیگ هدایت کند و شروع کارش در این تیم با برتری درمجموع دو بازی رفت‌وبرگشت انتخابی لیگ اروپا برابر گوتبورگ سوئد همراه بود. شاگردان او که در این تیم با سیستم 1-3-2-4 بازی می‌کردند در دور چهارم انتخابی هم آلتاچ اتریش را بردند و به مرحله گروهی لیگ اروپا رسیدند. در لیگ اما آنها در هفته چهارم 6 گل از بنفیکا خوردند و سه هفته بعد هم با 4 گل به پورتو باختند. در اواخر نیم‌فصل شاگردان ساپینتو در 9 بازی در تمامی رقابت‌ها فقط یک برد و یک تساوی کسب کردند و بقیه را باختند تا این مربی که در آن زمان 43ساله بود، تحت فشار زیادی قرار گیرد. حذف از لیگ اروپا و شکست‌های پیاپی باعث شد او مجبور به استعفا شود و به این ترتیب حضورش در این باشگاه به نیم‌فصل هم نرسید.
او این‌بار هم تا انتهای فصل به استراحت و تجدید قوا مشغول شد تا اینکه برای فصل 2017-2016 پیشنهادی جذاب و خوب از لیگ عربستان دریافت کرد و این‌بار راهی فوتبال آسیا شد تا ماجراجویی خود در مربیگری را در حاشیه خلیج‌فارس دنبال کند. الفتح مقصد بعدی این مربی پرتغالی بود اما پس از تنها 5 بازی سران باشگاه تصمیم گرفتند او را از این سمت اخراج کنند. 3 باخت و یک تساوی در لیگ و فقط یک برد در جام ولیعهد عربستان باعث شد مطابق روال رایج در تیم‌های این کشور که سرمربیان پس از چند نتیجه ضعیف خیلی زود از سمت خود کنار گذاشته می‌شوند، ساپینتو هم در تجربه آسیایی‌اش توفیقی نداشته باشد.
در نیم‌فصل همان سال باز هم این آترومیتوس یونان بود که برای به خدمت گرفتن او ابراز تمایل کرد تا شاید تیم را از شرایط نه‌چندان خوبش خارج کند. ساپینتو باز هم پیشنهاد آنها را پذیرفت و از هفته بیستم روی نیمکت این تیم نشست. در 11 هفته باقی‌مانده تیم او 5 برد، یک تساوی و 5 شکست به دست آورد و در یک‌چهارم نهایی جام‌حذفی نیز به المپیاکوس که در آن زمان کریم انصاری‌فرد را در خط حمله خود داشت، باخت و حذف شد. آترومیتوس در انتهای فصل با 39 امتیاز هشتم شد و درحالی‌که سایت باشگاه خبر تمدید قرارداد با این مربی پرتغالی را رسما اعلام کرده بود و قرار بود او برای یک فصل دیگر در این باشگاه بماند، اما ناگهان با تغییر تصمیمش از این تیم جدا شد.

تنها یک جام در دوران مربیگری
لیگ بلژیک و استاندارد لیژ این کشور مقصد جدید این مربی پرتغالی بود و او با همان سیستم محبوبش یعنی 1-3-2-4 کارش را در لیگ بلژیک آغاز کرد. تیم او فصل نسبتا خوبی را در لیگ سپری کرد و درنهایت با کسب رتبه ششم توانست جواز حضور در پلی‌آف سهمیه‌های اروپایی را کسب کند که در این مرحله نمایشی عالی داشت و در بازی آخر با وجود تساوی بدون گل برابر شارلروا توانست بالاتر از اندرلخت در رتبه دوم فصل قرار گرفته و جواز حضور در دور انتخابی مرحله گروهی لیگ قهرمانان را کسب کند. البته این تنها دستاورد مهم ساپینتو در این باشگاه نبود؛ چراکه پیش از آن در فینال جام‌حذفی تیم خنک را با یک گل شکست داده و جام قهرمانی را بالای سر بردند. این تنها جام ساپینتو در طول دوران مربیگری‌اش تاکنون به حساب می‌آید. تیم او در این فصل 4بار برابر شارلروا که کاوه رضایی را در ترکیب خود داشت به میدان رفت که این مهاجم ایرانی در یکی از مسابقات توانست دروازه استاندارد لیژ را باز کند و در برد تیمش تاثیرگذار بود.
با وجود تمام این موفقیت‌ها او تنها دو روز پس از قطعی شدن حضور تیمش در لیگ قهرمانان از سمتش کنار رفت. او فصل بعد راهی لهستان شد تا با لژیا ورشو مربیگری را دنبال کند. قرارداد این مربی سه‌ساله بود؛ اما درحالی‌که سه هفته به پایان رقابت‌های لیگ باقی مانده بود و تیمش با 5 امتیاز اختلاف نسبت به لخیا گدانسک در رده دوم قرار داشت، با شکست سنگین 4 بر صفر برابر ویسلا کراکوف از سمتش برکنار شد و لژیا در انتهای فصل به نایب‌قهرمانی بسنده کرد.
او که تاکنون بیش از یک سال در هیچ تیمی به کارش ادامه نداده است، در ابتدای فصل 2020-2019 به کشورش برگشت و این‌بار روی نیمکت براگا نشست اما حضورش در این تیم هم تا نیم‌فصل دوام داشت و با 18 برد، 5 تساوی و 7 باخت از سمتش کنار رفت. جالب اینکه با براگا در لیگ اروپا درخشش خوبی داشت و لقب تیم شکست‌ناپذیر لیگ اروپا را به تیمش دادند. تیمی که در مرحله گروهی 4 برد و دو مساوی کسب کرد و تیمش هم عنوان بهترین خط حمله مرحله گروهی را با 15 گل به دست آورد. پس از این جدایی او حدود یک سال بدون تیم بود تا اینکه این‌بار پیشنهادی جالب از تیمی برزیلی دریافت کرد و برای ادامه کار راهی واسکودوگاما شد. او این‌بار هم در میانه‌های فصل راهی تیم جدیدش شد و به همین دلیل نتوانست با توجه به اینکه شناخت زیادی هم از فوتبال این کشور نداشت در این تیم دوام زیادی داشته باشد و تنها 15 بازی روی نیمکت واسکودوگاما نشست. سه برد، 6 تساوی و 6 شکست حاصل حضور کوتاه‌مدتش در این تیم بود و البته این‌بار به‌سرعت تیم جدیدی پیدا کرد و در نیم‌فصل دوم فصل 2021-2020 راهی ترکیه شد تا هدایت گازیانتپ را برعهده بگیرد. این هشتمین کشوری بود که ساپینتو در آن مربیگری می‌کرد و در انتهای فصل هم پس از 17 بازی این تیم را ترک کرد. گازیانتپ فصل را با رتبه نهم به پایان برد و به این ترتیب دوران حضور این مربی که حالا با تجربه‌تر هم شده بود در فوتبال ترکیه هم کوتاه بود.
ساپینتو دوباره به کشورش برگشت و این‌بار در میانه‌های فصل قبل بود که پیشنهاد موریرنسه را دریافت کرد که در خطر سقوط به دسته پایین‌تر قرار داشت. او سومین مربی تیم تا آن مقطع از فصل بود و مدیران باشگاه انتظار داشتند به کمک وی بتوانند در لیگ باقی بمانند. در هفته آخر لیگ شاگردان او 4 بر یک ویزلا را بردند و به رتبه شانزدهم صعود کردند تا توندلا مستقیم سقوط کند. این مربی که در آستانه 50سالگی قرار دارد، دو بازی حساس تیمش در پلی‌آف بقا را به‌دلیل محرومیت و به‌دنبال الفاظی که علیه یکی از بازیکنان ویزلا به‌کار برده بود، از دست داد و درنهایت هم تیمش درمجموع 2 بر یک مغلوب چاوس شد تا راهی دسته دو شود. حالا ساپینتو با پایان قراردادش با این تیم به‌دنبال تیمی جدید برای فصل جدید است و می‌گویند که تیم بعدی‌اش در ایران است!