داستان چرخش ۱۸۰ درجه‌ای آژانس در مذاکرات

علی مزروعی، خبرنگار گروه سیاست: ادعاهای رسانه‌ای بدون سند علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و به تبع آن بازدیدهای شدید آژانس از تاسیسات هسته‌ای کشورمان سناریوی نخ‌نماشده‌ای است که خروجی آن به ترور دانشمندان هسته‌ای و صدور قطعنامه‌های ضدایرانی در نهادهای بین‌المللی منتهی می‌شود. در چند هفته اخیر شاهد بودیم که بازیگران غربی یک‌بار دیگر این تئاتر تکراری را در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روی صحنه بردند. چهارشنبه هفته گذشته یک قطعنامه ضدایرانی با تکیه بر گزارش‌ رافائل گروسی، مدیرکل سازمان انرژی اتمی علیه ایران در شورای حکام به تصویب رسید. این گزارش‌ها پیش از این و برخلاف اصل محرمانگی اطلاعات اعضا که آژانس نیز به آن متعهد است، از طریق رسانه‌ها به بیرون درز پیدا کرده بود. بعد از تصویب این قطعنامه ایران برخی دوربین‌های فراپادمانی را که داوطلبانه اجازه نصب آنها را داده بود، غیرفعال کرد. در آخرین واکنش مقامات رسمی ایران به قطعنامه شورای حکام روز گذشته سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان این اقدام آژانس را کاملا سیاسی و طراحی‌شده خواند و آن را مخل مسیر تعریف‌شده بین ایران و آژانس توصیف کرد. مسیری که براساس بیانیه مشترک 15 اسفند مورد توافق ایران و آژانس قرار گرفته بود و آژانس با ارائه گزارش‌های غیردقیق این توافق را نادیده گرفت. در ادامه ضمن بررسی اقدام سیاسی اخیر آژانس گزاره‌هایی را مرور خواهیم کرد که رویکرد سیاسی آژانس علیه ایران را بهتر اثبات می‌کند.

  پای گروسی روی تعهدات
اسفند سال گذشته بین سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس انرژی اتمی توافقی صورت می‌گیرد که مطابق آن تا زمان برگزاری جلسه شورای حکام دوطرف سه دوره گفت‌وگو برگزار کنند و آژانس در این زمان نیز ابهامات خود را مطرح کرده و صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران را صحت‌سنجی کند. این توافق اما توسط رافائل گروسی زیر پا گذاشته شده و گزارش‌های ادعایی او علیه ایران قبل از برگزاری جلسه سوم در رسانه‌ها درز پیدا می‌کند. این نشان می‌دهد که گروسی بدون‌توجه به محتوای جلسات و در اقدامی طراحی‌شده گزارش‌های ضدایرانی را از پیش آماده کرده بود. این نوع برخورد مدیرکل آژانس به‌وضوح رویکرد سیاسی و غیرعلمی آژانس در نظارت از تاسیسات هسته‌ای ایران را نشان می‌دهد. نکته دیگری که بار سیاسی گزارش‌ آژانس را سنگین‌تر می‌کند، تکیه این نهاد روی احتمالات است. گزارش ضدایرانی اخیر رافائل گروسی با گزاره‌های غیرقطعی و قیودی مانند «احتمالا» شروع شده و درنهایت برمبنای همین شک و تردید‌ها نتایج قطعی و غیرمستدل اتخاذ شده است. این درحالی است که آژانس به‌عنوان یک نهاد فنی و حقوقی باید روی گزاره‌های قطعی و دقیق نتیجه‌گیری کند. زیر پا گذاشتن ماده هفت اساسنامه آژانس ایراد دیگری است که به گزارش ضدایرانی اخیر رافائل گروسی وارد است. گزارش اخیر گروسی پیش از قرائت در جلسه شورای حکام درز پیدا کرد، این اتفاق کاملا براساس اصل محرمانگی است که مدیرکل و کارمندان آژانس به آن متعهدند. مطابق این ماده: «مدیرکل و کارمندان نظر به مسئولیت‌هایی که در قبال موسسه دارند هیچ سر صنعتی یا اطلاعات محرمانه دیگری که در نتیجه انجام وظایف رسمی موسسه بر آنان مکشوف شده، افشا نخواهند کرد.» مطابق همین ماده کارمندان آژانس متعهد شده‌اند: «در انجام وظایف خود از هیچ مقامی غیر از موسسه نه کسب تکلیف و نه قبول دستور خواهند کرد.» آنچه پیش از ارائه گزارش به آژانس رخ داد، نشان داد که مدیرکل فعلی آژانس خیلی به این امر نیز متعهد نیست.

  شریک جرم
علاوه‌بر رعایت نشدن اصل محرمانگی اطلاعات توسط گروسی، وی پیش از جلسه شورای حکام در اقدام تنش‌زای دیگری به رژیم‌صهیونیستی سفر کرد. این سفر درحالی انجام شد که اسرائیل پیش از این، مجری بسیاری از عملیات‌های خرابکارانه علیه فعالیت هسته‌ای ایران بوده است و خود نیز ضمن نپذیرفتن معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای از معدود دولت‌های دارای بمب اتمی محسوب می‌شود. نکته جالب‌تر اینکه در برابر خرابکاری‌های اسرائیل در ایران، رافائل گروسی به‌عنوان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نه‌تنها تاکنون موضعی اعتراضی نداشته است بلکه با سفر خود به سرزمین‌های اشغالی پیش از برگزاری جلسه شورای حکام نیز نشان داد با سران رژیم‌صهیونیستی علیه ایران همصدا و همراه است.

  متعهدی که همواره متهم است
ایران همواره از سوی آژانس متهم به مخفی‌کاری می‌شود، این درحالی است که مطابق اعتراف اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس در گفت‌وگو با CNN بیشترین بازرسی‌های این نهاد از ایران صورت گرفته است. پیش از این نیز شبکه آمریکایی «بلومبرگ» در گزارشی مدعی شده بود: «تعداد بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال گذشته از 21 تاسیسات هسته‌ای اعلام‌شده ایران، رکورد زده و بیش از یک بازرسی در هر روز بوده است.» درحالی بیشترین بازرسی‌های آژانس به تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران تعلق دارد که دولت‌هایی همچون رژیم‌صهیونیستی که خود دارای سلاح هسته‌ای هستند، تن به بازرسی‌های این نهاد نداده و این نهاد نیز برخلاف رویه‌ای که در برابر ایران درپیش گرفته، نه‌تنها فشاری به این رژیم وارد نمی‌آورد بلکه ادعاهای رژیم‌صهیونیستی علیه ایران را برای ارائه گزارش‌های غیردقیق خود علیه تهران مبنا قرار می‌دهد.

در این رابطه بیشتر بخوانید:

آژانس مسیر مذاکرات را منحرف کرد (لینک)

سیاسی‌کاری آژانس راه مذاکرات را بسته است (لینک)