چرا می‌خواهند سینما را نابود کنند

محمود گبرلو، منتقد و کارشناس سینما: رائفی‌پور جوان سخنوری است که در همه زمینه‌ها حرف می‌زند و نظریه می‌دهد، اما دقیقا نمی‌دانیم در چه زمینه‌ای تخصص دارد. اینکه لحظه‌ای در یکی، دو خط بی‌ادبی کنیم و ساحت هنرمندانی که در این کشور 40سال با تمام وجود انرژی برای سینمای پس از انقلاب می‌گذارند، رفتار غیرمنطقی، غیراخلاقی و خلاف موازین اسلامی است. حتی اگر شما خطا و اشتباهی از کسی دیده باشید نباید این‌گونه به کسی تهمت و افترا بزنید و همه را جمع ببندید و بدون اینکه بتوانید اثبات کنید ذهن‌ها را خراب کنید. متاسفانه برخی از جوانان پرشور ما مثل رائفی‌پور که اظهار اندیشه‌های اسلامی می‌کنند بیشتر در زمین دشمن بازی می‌کنند تا در زمین خودی؛ این درحالی است که جامعه امروز ما نیاز به وحدت ملی برای توسعه و پیشرفت دارد.
هرکسی در هر جایگاهی ممکن است خطا داشته باشد و این امر بدیهی است و نمی‌توان همه را با یک چوب راند. در جامعه روحانیت، دادگاه ویژه روحانیت داریم، در ارتش و سپاه هم دادگاه ویژه داریم. در نظام پزشکی هم این دادگاه ویژه وجود دارد. این دادگاه‌ها نشان می‌دهد همه مقدس و مومن نیستند و ممکن است برخی افراد خطا و اشتباه کنند اما اکثریت غالب جامعه ما سالم و نجیب هستند که برای پیشبرد کشور قدم برمی‌دارند.
40 سال از انقلاب می‌گذرد و همین که حضرت‌امام(ره) یک کلمه گفتند با سینما مخالف نیستیم بلکه با فحشا مخالف هستیم، سینما مظهر تمدن است؛ از همان زمان فیلمسازها نگرش و اندیشه خود را تغییر دادند و در مسیری که حضرت‌امام بیان کردند، گام برداشتند. ممکن است ضعف‌هایی در فیلم و فیلمنامه و ساختار برخی از آثار سینمایی وجود داشته باشد که این بحث دیگری است. ولی 40سال است این فیلمسازها نجیبانه با قوانین جمهوری اسلامی فیلم می‌سازند. طبیعتا هنرمندان با قوانین جمهوری اسلامی خود را تنظیم کرده‌اند، اگر اختلاف درونی بین نیروهای مذهبی و انقلابی وجود دارد، باید در درون با هم حرف بزنند و گفت‌وگو کنند و این ربطی به توهین به هنرمندان ندارد.
دو نکته خیلی مهم در اینجا وجود دارد؛ هر فردی در صحبت خود باید رعایت ادب و اخلاق اسلامی را کند و بی‌خود به کسی تهمت نزند. یادمان نرود که ممکن است این حرف متقابلا خطاب به شما زده شود و جنجالی به‌پا کند. نکته دوم این است که چرا همیشه نیمه خالی لیوان را می‌بینیم، چرا نیمه پر لیوان را نمی‌بینیم؟ بحث حضرت‌رضا(ع) و توهین به ساحت این امام در فیلمی به‌نام «عنکبوت مقدس» مطرح است. از یک‌سو می‌توان این را برجسته و همه را تحریک کنیم علیه این فیلم بیانیه بدهند که به‌نظر من ارزش این فیلم به‌حدی کم است که نیازی به بیانیه دادن هم ندارد؛ ازسوی دیگر باید ببینیم سینمای ایران درقبال حضرت‌رضا(ع) چه کارهایی تولید کرده است. تا جایی که می‌دانم نزدیک به 50فیلم سینمایی در ساحت حضرت‌رضا(ع) و ادای احترام به ایشان ساخته می‌شود و همین هنرمندانی که قبل از انقلاب اسلامی در دوران طاغوت بودند، پس از انقلاب اسلامی در همین سینما فعالیت کردند و ارادت خود را به ائمه‌معصومین نشان دادند.
همه اینها را نمی‌توان نادیده گرفت و اگر یکی، دو حرکت اشتباه آن هم سطحی دیده شود نمی‌توان به همه تعمیم داد. نکته دیگر نگاه ما به سینماست. امثال رائفی‌پور سینمایی را که انقلاب و امام راحل قبول داشتند، نمی‌پسندند. امام راحل می‌گفتند سینما مظهر تمدن است و رهبری می‌فرمایند سینما یک قدرت برتر است و توسعه کشور به‌دست سینماست. ایشان فیلم‌های متعدد فیلمسازان را دیدند و با آنها ملاقات دارند. آیا شما در مشی و کلام رهبری، توهین به هنرمندان را می‌بینید؟ گاهی انتقاد می‌کنند که علمی و درست است و در محافل درباره این صحبت می‌شود و هنرمند هم کار خود را بهتر می‌کند. این به‌نظر من نشان می‌دهد نگاه و اندیشه رائفی‌پور از زیربنا نسبت به مواجهه با سینما مشکل دارد. اینکه بگوییم سینما از اندیشه‌های اسلامی برخاسته، غلط است. سینما تکنولوژی است که از غرب آمده اما باید این توان را داشته باشیم که از این تکنولوژی به نحو احسن استفاده کرده و به‌نفع عقاید و ارزش‌های دینی خود استفاده کنیم. به‌طور طبیعی خیلی از نیروهای مومن و ارزش‌مدار در عرصه سینما فعال نیستند. به‌جای این همه بد و بیراه گفتن نیروهای جوان و خلاق و مومن خود را تربیت کنیم و فیلم‌های ارزشمند بسازیم. به‌جای اینکه هر روز فریاد بزنیم به اسلام توهین می‌شود و به انقلاب توهین می‌شود، به تولید رونق دهیم. اگر فیلم‌های ارزشمند بیشتری بسازیم، موفق‌تر هستیم. نکته‌ای که خیلی قابل‌توجه است اینکه امثال رائفی‌پور چرا به سینمایی که درحال ورشکستگی است به‌جای اینکه کمک کند برای نابودی‌اش قدم برمی‌دارند.
پس از انقلاب سالن‌های سینما را افزایش ندادیم. در خیلی از شهرها سینما وجود ندارد. مجموعه تماشاگری که درطول سال به سینما می‌روند سه تا چهارمیلیون نفر است این در بهترین حالت درصد کمی از کل جمعیت ایران را شامل می‌شود. ما به‌جای اینکه به تولید و رونق سینمای انقلاب اسلامی فکر کنیم هر لحظه به هر بهانه‌ای برای نابودی سینما قدم برمی‌داریم. این خلاف اندیشه‌های اسلامی و راهبردهای رهبری است. باید دست‌به‌دست هم دهیم و از همه آدم‌هایی که متخصص و متبحر هستند در این زمینه استفاده کنیم و تولید را رونق دهیم. هرچقدر فریاد بزنیم وقتی نتوانیم فیلمی را در سالن سینما نمایش دهیم یا تماشاگر را به سالن سینما بکشانیم چه فایده‌ای دارد؟ الان ما حداقل تماشاگر سینما را داریم و واقعا برای این تعداد آیا لازم است تمام تریبون‌های مذهبی و اندیشه‌مدار را به این سمت گرایش دهیم که اشتباه دو جوان بازیگر را بیان کنند که طبیعتا خیلی از آدم‌ها در قشرهای مختلف این خطا را دارند.
انسان‌ها معصوم نیستند. به‌جای این کارها بهتر است به دو موضوع بیندیشیم؛ یکی اینکه پس از انقلاب اسلامی سینماگران خدمت بزرگی به انقلاب اسلامی کردند، چون درطول سال بیش از 100فیلم سینمایی تولید می‌شود که با قوانین جمهوری اسلامی تنظیم شده و همه فیلم‌ها بدون استثنا جدا از بحث‌های انتقادی که بخشی از منتقدان نظر دارند، درباره سالم ماندن جامعه و اندیشه‌های خوب معنوی است. نمی‌توانید به کیارستمی که فیلم ساخته و در خارج از کشور معتبر شده است، در داخل کشور بگویید این فیلم تو خلاف شئون اسلامی است و این فیلمساز فلان است. ممکن است شما این عقیده را داشته باشید فیلم‌هایی که برمبنای اندیشه‌های ما قرار است ساخته شود، ساخته نشده است. این طبیعی است شما از هنرمندان دعوت کنید و از آنها بخواهید نه اینکه با اجبار و دستور و حکم کار را پیش ببرید. به‌جای داد و فریاد و هیاهو خود تولید کنید. اگر تولید کنید موفق هستید و نیاز به تهمت و افترا نیست.
رهبرمعظم‌انقلاب جمله‌ای بیان می‌کنند که سینما یک قدرت برتر است. این عالم روحانی قطعا براساس اصولی این حرف را بیان کرده‌اند. یعنی سینما می‌تواند در جهان مبلغ اندیشه‌های انقلاب اسلامی باشد. بنابراین باید کمک کنیم و دست‌به‌دست هم دهیم تا این اندیشه را به ظهور و نتیجه برسانیم. بنابراین سینما با توجه به فرمایشات صریح ایشان این جایگاه را دارد. مهم‌تر اینکه تشکیلاتی به‌نام وزارت ارشاد داریم که در حوزه سینما به‌صورت جدی فعال است و همه را برای نوشتن فیلمنامه و فیلم خوب ساختن، دعوت به همکاری می‌کند. طبیعتا باید دست‌به‌دست هم دهیم و از مسیری که رهبری برای سینمای انقلاب اسلامی تعیین کردند، حمایت کنیم. به‌جای اینکه این وحدت و همدلی را ایجاد کنیم نباید آنها را تخریب کنیم. نکته مهم‌تر اینکه اگر در مسیر استراتژیک سینما عمل کنیم باید به رونق صنعت سینما توجه کنیم، نه اینکه به تخریب و نابودی سینما فکر کنیم. رونق سینما یعنی تولید کنیم، سالن‌های متعدد سینما ایجاد کنیم و از فیلمسازان دعوت به همکاری کنیم و اگر میان فیلم‌ها، اثری دیدیم که خیلی مناسب سلیقه‌های شخصی ما نیست، نباید اشتباهات را به کل جریان سینما و اهالی آن نسبت داد.

در این رابطه بیشتر بخوانید:

پاس گل ساده‌انگاران به جریان انحرافی سینما (لینک)

توهین و هتاکی بن‌بست گفت‌وگو است (لینک)

رائفی‌پور نه متخصص سینماست نه متولی آن (لینک)

این توئیت گل به خودی بود (لینک)