تکرار تلخ تاریخ برای استقلال؟

محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، خبرنگار گروه ورزش: تیم فوتبال استقلال درحالی عنوان قهرمانی رقابت‌های لیگ برتر را به خود اختصاص داد که تا پیش از این و در عمر 21ساله این رقابت‌ها، 3 بار دیگر این عنوان را کسب کرده بود تا در بیست‌ویکمین دوره رقابت‌ها چهارمین قهرمانی را از آن خود کند. استقلالی‌ها تا پیش از این در فصول پنجم، هشتم و دوازدهم جام قهرمانی لیگ برتر را از آن خود کرده بودند و از آخرین قهرمانی آنها در این مسابقات 9 سال سپری شده و عجیب اینکه اگر این فاصله یک سال دیگر ادامه پیدا می‌کرد، دوری آبی‌ها از جام به یک دهه می‌رسید که برای اولین‌بار در تاریخ حیات این باشگاه این اتفاق رخ می‌داد. بااین‌حال آبی‌ها به‌همراه فرهاد مجیدی در سالی که همه رکوردهای لیگ را زدند، اجازه ندادند این رکورد منفی در کارنامه‌شان در طول تاریخ رقابت‌های لیگ سراسری فوتبال ایران به ثبت برسد.
استقلالی‌ها با نگاهی به کارنامه رقیب اصلی خود در فصول گذشته رقابت‌های لیگ برتر به هیچ‌عنوان به این یک قهرمانی پس از مدت‌ها بسنده نکردند و درحالی‌که رقیب سرخ‌پوش برای 5 سال پیاپی جام قهرمانی را به خود اختصاص داد، حالا آبی‌ها درصدد آن هستند با حفظ شاکله تیم قهرمان در برهه زمانی کوتاه آینده، در این زمینه دبل کرده و چه‌بسا درصورت تحقق این امر، زمینه‌های موفقیت‌های بعدی را هم فراهم کنند. این درحالی است که استقلال در طول حیات خود حتی برای یک‌بار هم موفق نشده است در قهرمانی دبل کند.

 تاریخ برای استقلال تکرار می‌شود؟
نگاهی به تاریخ فوتبال ایران در ادوار گذشته نشان می‌دهد که باشگاه آبی‌پوش تهرانی در گذشته، هر زمانی که عنوان قهرمانی رقابت‌های لیگ برتر را به دست آورده است در فصل بعدی این رقابت‌ها در لیگ برتر کارنامه چندان جالبی را از خود به یادگار نگذاشته و این نشان می‌دهد این تیم از موفقیت‌های مقطعی تا حد زیادی اشباع شده و چه‌بسا برخی عوامل دیگر نیز در این بین باعث می‌شود استقلالی‌ها هر سالی که عنوان قهرمانی را به دست می‌آورند از تکرار آن در فصل بعدی یا فاصله زمانی کمی عاجز بمانند.
نکته تاسف‌آور در این بین اینکه در طول تاریخ رقابت‌های لیگ برتر، فاصله بین دو قهرمانی برای استقلال هر بار بیشتر از پیش شده تا جایی که بین دو قهرمانی اول و دوم این تیم 3 سال، بین دو قهرمانی دوم و سوم این تیم 4 سال و بین دو قهرمانی سوم و چهارم این تیم 9 سال فاصله ایجاد شد که این موضوع درصورت تکرار می‌تواند یک پیام مایوس‌کننده و وحشتناک برای هواداران این تیم داشته باشد.
البته استقلالی‌ها از لحاظ حفظ شاکله تیمی برای قرار گرفتن در بین مدعیان از چند جهت بهترین تیم تاریخ این رقابت‌ها محسوب می‌شوند، اول اینکه آنها با اختلاف جالب‌توجهی درمجموع امتیازات رقابت‌های لیگ برتر صدرنشین هستند و دوم اینکه در بین همه تیم‌ها، در 21 فصل گذشته بیشتر از هر تیمی رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص داده و همواره یکی از پایه‌های سکونشینی لیگ به شمار رفته‌اند تا به این ترتیب ثابت کنند انسجام و قدرت آنها و توزیع مناسب این عوامل در طول مدت زمان رقابت‌های لیگ در این 21 سال مثال‌زدنی و مطرح است.
بااین‌حال قصد داریم به دلایل ناکامی استقلالی‌ها در فصول ششم، نهم و سیزدهم به‌طور اختصار اشاره کنیم تا شاید بتوان نتیجه گرفت بلاتکلیفی این روزهای این باشگاه در جهت تعیین‌تکلیف برای کادرفنی و اسکواد این تیم آن هم درحالی‌که کمتر از دو ماه دیگر رقابت‌های فصل بیست‌ودوم آغاز می‌شود، سرآغاز یک ناکامی دیگر برای این باشگاه دوباره بعد از فصل قهرمانی باشد.

 فصل ششم: تیم بی‌صاحب
استقلالی‌ها بعد از 5 سال از آغاز رقابت‌های لیگ برتر و درحالی‌که در فصول اول و سوم فقط یک گام تا قهرمانی فاصله داشتند و این امر نصیب آنها نشد؛ بالاخره عنوان قهرمانی را از آن خود کردند. این تیم درحالی فصل ششم را آغاز کرد که در این سال صمد مرفاوی به‌عنوان سرمربی این تیم انتخاب شد و امیر قلعه‌نویی به‌عنوان سرمربی تیم ملی در پستی عجیب ریاست سازمان فوتبال باشگاه استقلال را عهده‌دار شد.
در سالی که لیست استقلال برای حضور این تیم در لیگ قهرمانان آسیا دیر ارسال شد و این اتفاق موجب حذف این تیم شد، این تیم با جدایی بسیاری از ستاره‌ها کار خود را آغاز کرد تا جایی که بعد از مصدومیت جباری، عنایتی به امارات رفت، کاظمی راهی سپاهان شد، نیکبخت را پرسپولیس به چنگ آورد و چند جابه‌جایی دیگر رخ داد اما درعوض استقلال به جای این بازیکنان، علیزاده، انصاریان و کوییکه را خرید؛ بازیکنانی که هیچ‌گاه نتوانستند جای رفته‌ها را پر کنند. استقلال آن فصل تا 4 هفته مانده به پایان لیگ در ردیف مدعیان بود اما درنهایت در رتبه چهارم قرار گرفت؛ جایگاهی که برای آن تیم بی‌سروسامان که هفته‌ها مدیرعامل و حتی سرپرست نداشت، مطلوب توصیف می‌شد اما هواداران این تیم را هرگز راضی نکرد. این تیم حتی در جام‌حذفی نیز با شکستی عجیب از مقاومت شیراز در همان دور اول به کار خود پایان داد.

 فصل نهم: مشکلات مدیریتی
در این فصل تاریخ برای استقلالی‌ها یک‌بار دیگر تکرار شد و درحالی‌که آبی‌ها با امیر قلعه‌نویی موفق شده بودند یک قهرمانی دیگر را به کارنامه افتخارات‌شان اضافه کنند، این‌بار به‌خاطر مشکلات بین قلعه‌نویی و واعظ‌آشتیانی، سرمربی و مدیرعامل وقت این باشگاه و اختلافات این دو چهره، یک‌بار دیگر قلعه‌نویی از استقلال جدا شد تا مرفاوی جایگزین وی شود، با این تفاوت نسبت به قبل که در فصل ششم قلعه‌نویی به‌عنوان مدیر سازمان فوتبال به نوعی روی مسائل فنی احاطه داشت اما این‌بار او راهی سپاهان شد تا دوران طلایی این باشگاه با این مربی استقلالی در نصف‌جهان آغاز شود.
استقلال در این فصل اکثر بازیکنان خود را حفظ و غلامرضا عنایتی را نیز به خط حمله خود اضافه کرد. این تیم فصل را مثل فصل ششم با قدرت آغاز کرد و بیشتر بازی‌های ابتدای فصل خود را با پیروزی پشت‌سر گذاشت اما در ادامه و به‌خصوص در میانه‌های فصل در رقابت با نمایندگان اصفهان کم آورده و درنهایت هم در پایان این فصل در جایگاه سوم پشت‌سر سپاهان و ذوب‌آهن قرار گرفت.
در طول این فصل هم استقلال با مشکلات فنی عدیده‌ای مواجه شده تا جایی که هواداران این تیم به دفعات علیه سرمربی وقت خود در ورزشگاه شعارهایی را مطرح کردند که این اتفاقات هر بار با تهدیدهای مدیرعامل وقت علیه هواداران و دادن فرصت‌های بیشتر به مرفاوی همراه می‌شد. جالب اینکه در این فصل هم استقلال در جام‌حذفی در دور دوم رقابت‌ها با شکست از استیل‌آذین از دور رقابت‌ها کنار رفت.
 فصل سیزدهم: بی‌پولی، فشردگی، خداحافظی ستاره‌ها و...
استقلال یک‌بار دیگر با امیر قلعه‌نویی عنوان قهرمانی را به دست آورد اما این‌بار روی نیمکت این تیم برای فصل بعد یک تفاوت بزرگ ایجاد شد؛ قلعه‌نویی خودش ماند تا کار را برای فصل بعدی ادامه بدهد، بااین‌حال این‌بار مشکلات دیگری باعث شد استقلال از تداوم موفقیت باز مانده و قهرمانی را این‌بار فولاد خوزستان از آن خود کند.
در این فصل استقلال تقریبا با حفظ شاکله خود کار را بسیار عالی آغاز کرد تا جایی که این تیم از 6 بازی ابتدایی خود، 5 بازی را با پیروزی پشت‌سر گذاشت اما در این فصل برخی اتفاقات دیگر مثل مشکلات مالی، فشردگی تقویم رقابت‌ها، جدایی بازیکنان تاثیرگذار در طول فصل و همراهی ملی‌پوشان با تیم ملی برای آماده‌سازی این تیم به‌منظور حضور در جام‌جهانی برزیل باعث شد تا استقلالی‌ها در ادامه و در روزهای پایانی روزبه‌روز بیشتر تضعیف شده و درنهایت با کسب عنوان پنجمی به کار خود پایان بدهند. در این فصل آبی‌ها هرچقدر فصل را خوب آغاز کردند در روزهای پایانی مایوس‌کننده ظاهر شده و از 8 بازی آخر خود فقط دو پیروزی به دست آوردند.
در سال فوق بنابر مصوبه مجلس، وزارت ورزش و جوانان ایران که مالکیت باشگاه استقلال و پرسپولیس را دارا بود، از کمک به تیم‌‌های حرفه‌‌ای منع شد تا به این ترتیب استقلال از شروع تا پایان فصل به‌‌طور پیوسته با مشکلات مالی دست‌وپنجه نرم کند. در این بین تعدادی از بازیکنان ملی‌‌پوش و تاثیرگذار استقلال همچون مجتبی جباری، فرهاد مجیدی، پژمان منتظری و جواد نکونام نیز در طول فصل به‌دلیل بحران مالی، مشکلات درون‌‌تیمی یا رسیدن به سن بازنشستگی از تیم جدا شدند تا جایی که قلعه‌نویی رفتن تدریجی این بازیکنان را به از دست دادن ستون‌فقرات استقلال تشبیه کرد. جالب اینکه در یکی از بازی‌های میانه فصل این تیم، استقلال درحالی مقابل راه‌آهن بازی کرد که فقط 3 بازیکن را روی نیمکت داشت. برای این دیدار استقلال فقط سیدحسین حسینی، هاشم بیک‌زاده و ایمان باصفا را روی نیمکت ذخیره‌‌های خود داشت و بازیکنان این تیم حتی به 18 نفر هم نرسیدند. مهرداد اولادی، کبه و جمشیدیان مصدوم و حنیف عمران‌زاده و محمد قاضی هم 3 اخطاره بودند.
در جام‌حذفی نیز استقلال در نیمه‌نهایی با شکست از مس کرمان از دور رقابت‌ها کنار رفت تا مثل 3 فصل قبلی این تیم در هر دو رقابت حذفی و لیگ ناکام مانده باشد.

 فصل بیست‌ودوم: شاید تکرار تاریخ
حالا استقلال درحالی به فصل بیست‌ودوم رقابت‌ها رسیده است که با وجود ثبات مدیریتی و نداشتن مشکلات مالی، فعلا آبی‌ها در عرصه فنی بلاتکلیف هستند. آبی‌های پایتخت فعلا نه سرمربی دارند و نه هنوز مشخص است چه زمانی می‌خواهند کار را آغاز کنند و نه اینکه تکلیف کادر بازیکنان این تیم مشخص است، دیگر جذب بازیکن و روشن شدن تکلیف تمدیدی‌ها نیز جای خود را دارد.
این درحالی است که تیم‌های دیگر ازجمله پرسپولیس، سپاهان و حتی گل‌گهر که در فصل قبلی نیز از مدعیان بودند کار را خیلی زودتر از این حرف‌ها آغاز کرده و درحال جذب بازیکن و آماده شدن برای آغاز پیش‌فصل جدید هستند.
با اعلام سازمان لیگ، قرار است رقابت‌های فصل جدید از نیمه اول مرداد آغاز شود و کمتر از دو ماه تا آغاز این رقابت‌ها فرصت باقی مانده و درصورتی‌که این وضعیت برای استقلالی‌ها ادامه داشته باشد مطمئنا تکرار تاریخ در ارتباط با این تیم هیچ‌گاه غیرقابل‌تصور نبوده و به نظر می‌رسد با این وضعیت شاید در فصل بعدی خبری از کامیابی برای آبی‌ها نباشد.