در گفت‌وگو با «فرهیختگان» تشریح شدتازههای فناورانه پزشکی در رویداد عصر امید
مریم طیبی نظری- فاطمه طاری‌بخش؛ گروه دانشگاه: دارو، تجهیزات پزشکی و فراسودمندها یکی از بخش‌های رویداد بزرگ عصر امید دانشگاه آزاد اسلامی است که از روز گذشته در فضای مصلای امام‌خمینی(ره) آغازبه‌کار کرد. استارتاپ‌ها، شرکت‌های فناور، گروه‌های پژوهشی، هسته‌های آزمایشگاهی و گروه‌های زیرساخت متعددی در این حوزه غرفه‌های خود را برپا کردند و دستاوردهای خود را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دادند. «فرهیختگان» در شماره امروز در گفت‌وگو با چند تن از فعالان حوزه پزشکی از جدیدترین اقدامات آنها سوال کرده که در ادامه می‌خوانید.
شبکه‌سازی اکوسیستم فناوری کشور اقدام موثر رویداد است
مریم غیبی‌پور، دانشجوی دکتری تغذیه دارای گرایش میکروبیولوژی و صاحب ایده از استان خوزستان در این نمایشگاه شرکت کرده است. شرکت زیست‌فناوران دانش‌گستر خوزستان در تولید محصولات زیست پایه مانند آنزیم یا مواد زیستی از میکروفلور شکمبه استفاده می‌کند. این شرکت مکمل خوراکی ضددیابت حاوی اپتیک‌های زیست فعال جدا شده از شیر شتر را تولید می‌کند و به‌عنوان استارتاپ در رویداد ملی عصر امید شرکت کرده است.
او درمورد مهم‌ترین دستاورد رویداد عصر امید برای آموزش عالی کشور و به‌ویژه دانشگاه آزاد اسلامی، اظهار کرد: «ایجاد ارتباط بین دانشگاه، افراد صاحب ایده و صاحبان سرمایه برای یک اقدام موثر لازم است. به بیان دیگر با شبکه‌سازی می‌توان بین همه دانش‌بنیان‌ها، صاحبان ایده، دانشگاه‌ها و سرمایه‌گذاران همه کشور نتایج بسیار خوبی به دست آورد.»
او درمورد وظیفه‌ای که دانشگاه‌ها برای تحقق شعار سال برعهده دارند، عنوان کرد: «معتقدم باید بر نوع رساله‌ها و پایان‌نامه‌های دانشجویان بیشتر متمرکز شد. با ارائه پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویان در موضوعات مختلف و دانش‌بنیان می‌توان ایده‌های بسیار و متنوع‌تری از این راه به دست آورد.»
غیبی‌پور درخصوص مهم‌ترین چالش در حوزه فناوری و دانش‌بنیان، اظهار کرد: «بزرگ‌ترین چالش درحال حاضر دانش‌بنیان‌ها نبود زیرساخت‌های لازم برای تولید است. راهی باز شده که بسیار ارزشمند است اما زیرساخت‌های لازم برای فرد فناور به صورت منسجم وجود ندارد. به عقیده من باید ارتباط بین دانشگاه‌ها و شرکت‌های خصوصی و دولتی در سطح همه کشور به وجود بیاید. برای مثال در رشته‌های آزمایشگاهی شهرک‌هایی به وجود بیاید تا همه مراکز دولتی و خصوصی در کنارهم قرار بگیرند و بتوان از دستگاه‌های موجود به نحواحسن استفاده کرد و دیگر لازم نباشد از یک استان به استان دیگر نمونه‌ها را ارسال کرد.»
دانشجوی دکتری تغذیه، گرایش میکروبیولوژی صاحب ایده از استان خوزستان درباره مهم‌ترین اصلاحی که نیاز است تا در اکوسیستم فناوری در کشور ایجاد شود، عنوان کرد: «به نوعی کشور به دنبال فناوری‌هایی بوده که برای کشورهای غربی و اروپایی اهمیت داشته است. به بیان دیگر برای تشویق از کشورهای غربی و اروپایی بسیاری از تحقیقات انجام شده است. به نیاز کشور آن‌گونه که باید توجه نشده است، تنها برای چاپ مقالات ISI در نشریات خارجی اقدام کرده‌ایم. نباید به دنبال تشویق کشورهای اروپایی اقدامات انجام شود و باید سرمایه کشور به جهت درستی برود.»
او درخصوص بیانات مقام‌معظم‌رهبری و مطالبات ایشان برای افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان، اظهار کرد: «برای رسیدن به منویات مقام‌معظم‌رهبری باید حمایت‌های لازم از جانب مسئولان و مدیران انجام شود. بیشتر انرژی یک صاحب ایده برای کسب مجوزهای لازم از بین می‌رود و همین امر بسیار هزینه‌بر هم هست. باید به همه افراد به یک میزان توجه شود تا بتوان به ایده‌های بهتر و بیشتر دست پیدا کرد.»
غیبی‌پور درمورد راه‌های رسیدن از دانش‌بنیان به صنعت، گفت: «با ضابطه‌مند شدن شرکت‌ها و موسسات صاحب سرمایه برای خرید از محصولات دانش‌بنیان داخلی می‌توان به یک ارتباط خوبی بین صنعت و دانش‌بنیان رسید. بیشتر مواقع سرمایه‌گذاران محصولات خارجی را به تولیدات داخلی ترجیح می‌دهند. اگر این فرهنگ تغییر کند، اقدامات بزرگ و خوبی انجام گرفته است.»
تولید لباس‌های هوشمند به یک‌سوم قیمت نمونه خارجی
سرای نوآوری سلامت کار دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی که در حوزه علوم‌پزشکی و سلامت کار فعالیت می‌کند، با محصولات مختلفی در نمایشگاه عصر امید شرکت کرده است. یکی از این محصولات، طراحی و تولید لباس کار هوشمند است. رامین زارع، رئیس سرای نوآوری سلامت کار استان مرکزی درباره این محصول به «فرهیختگان» گفت: «لباس کار هوشمند مربوط به کارگرانی است که در معرض خطر و آلاینده‌های شیمیایی، عوامل فیزیکی، حریق و غیره قرار می‌گیرند و به آنها اطلاع می‌دهد که خطری وجود دارد و به این طریق می‌توانند جان خود را نجات دهند و خود را از خطر دور کنند. این محصول درقالب فعالیت‌های فناورانه دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی و به‌عنوان ایده‌های فناورانه ارائه می‌شوند. ما بالاتر از هسته فناور هستیم، به‌طوری‌که نمونه اولیه را تولید کرده‌ایم و دنبال سرمایه‌گذار هستیم تا بتوانیم آن را به تولید انبوه برسانیم.»
زارع در ادامه اشاره کرد: «لباس کار هوشمند در ظاهر تفاوتی با سایر لباس‌های کار ندارد و فردی که این لباس را می‌پوشد، احساس سنگینی نمی‌کند اما در عین حال سنسورهای الکترونیکی به آنها متصل است که به‌محض ورود آلاینده بالاتر از حد مجاز، گاز یا قرار گرفتن فرد در معرض خطر، آنها را شناسایی کرده و از طریق پیامک به فرد و مدیر مربوط یا حتی خانواده فرد یا پزشک، آنها را از وضعیت خطرناک و غیرعادی فرد مطلع می‌کند. به‌عنوان مثال، یک آتش‌نشان همواره در معرض خطر قرار می‌گیرند و دود، حرارت و حریق خطرات زیادی را متوجه آنها می‌کند.» او در ادامه در توضیح این لباس هوشمند گفت: «حسگرهایی روی این لباس نصب می‌شوند که خطرات را شناسایی کرده و به‌موقع، ابتدا به فرد پیامک خطر ارسال می‌کند. لباس فرد شروع به لرزش کرده و چراغی خاموش و روشن می‌شود و فرد متوجه اعلام خطر می‌شود و باعث می‌شود فرد محیط پرخطر را ترک کند. این حسگرها معمولی اما براساس فناوری‌های جدید ساخته شده‌اند. فناوری‌های جدید علاوه‌بر اینکه به کوچک‌تر شدن حجم حسگرها کمک می‌کند، قابل حمل‌تر کرده و دقت آنها را نیز بالاتر می‌برد. این حسگر همان حسگری است که در صنعت از آن استفاده می‌شود و ما کیت این حسگرها را طوری تهیه کرده‌ایم که بتوانیم آنها را روی لباس نصب کنیم. درواقع، ما کاربری این حسگرها را مناسب با نیاز صنعت و حوزه کاری خود تعریف کرده‌ایم.» این حسگرها در تمام حوزه‌ها قابل استفاده است اما درحال حاضر روی لباس کارگران و محیط‌زیست متمرکز هستیم. در زمینه محیط‌زیست، حسگرها در فضایی نصب شده و هر جایی که تمرکز دی‌اکسیدکربن بیش از اندازه باشد، حسگرها علامت هشدار صادر می‌کنند.» زارع در ادامه اشاره می‌کند که این محصول آماده تولید انبوه است و به‌دنبال سرمایه‌گذار هستیم. طبق برآوردهای صورت‌گرفته، قیمت این لباس‌های هوشمند سه‌میلیون و 600هزار تومان بوده اما ارزش آن بسیار بالاتر از قیمت بالای آن است و می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد. رئیس سرای نوآوری سلامت کار استان مرکزی گفت نمونه خارجی از این لباس‌های هوشمند وجود دارد اما با توجه به قیمت بالایی که دارد، نمونه خارجی در داخل کشور نداریم به‌طوری که به پول ایران، قیمت آن از حداقل 20میلیون تومان هم فراتر می‌رود که تقریبا 6برابر قیمتی است که ما می‌توانیم عرضه کنیم. از آنجایی که این قطعات الکترونیکی جزء اقلام تحریمی هستند، نمی‌توان نمونه خارجی این لباس‌ها را هم به‌راحتی وارد کرد.
دستگاه بی‌خطرکننده پسماندهای عفونی به اسپانیا می‌رود
نازنین دامنی، مشاور مدیریت شرکت دانش‌بنیان تجهیزات پزشکی رئوف شفا در توضیح حیطه فعالیت این شرکت گفت: «شرکت ما تولیدکننده دستگاه بی‌خطرکننده پسماند عفونی است که زباله‌های عفونی بیمارستانی را در ابتدا خرد و سپس وارد کیسه‌های از قبل تعبیه‌شده در دستگاه می‌کند. در اصل مسیر بی‌خطرسازی پسماندها این‌گونه است که زباله‌ها تحت دمای بالا و فشار قرار می‌گیرند.»
وی افزود: «آزمایش‌های انجام‌شده از طرف نهادهای محیط‌زیستی که مربوط به پسماند هستند، تایید می‌کند خروجی این دستگاه مشکلی از لحاظ زیستی ندارد. این دستگاه ثبت اختراع داشته و جزء محصولات دانش‌بنیان شرکت محسوب می‌شود و خوشبختانه این محصول هم فروش خوبی در داخل کشور داشته است و هم توانسته جایی در بازار کشور اسپانیا برای خود دست‌وپا کند.»
مشاور مدیریت شرکت تجهیزات پزشکی رئوف شفا بیان کرد: «شرکت ما با توجه به شرایط اقتصادی که در کشور حاکم است علاوه‌بر اینکه تعدیل نیرو نداشته است بلکه توانسته نیرو نیز جذب کند، از این‌رو می‌توان مدعی شد شرکت ما نقش قابل‌توجهی در اشتغالزایی شهر پردیس داشته است.» دامنی گفت: «نبود اطلاع‌رسانی صحیح و نداشتن ارتباط موثر صندوق نوآوری و شکوفایی با مراکز مربوطه با شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از چالش‌های اساسی در این حوزه است. محدودکردن اطلاع‌رسانی به سایت و صفحات مجازی، ارتباط بین شرکت‌ها و مراکز مربوطه را کمرنگ می‌کند؛ چراکه همه دسترسی به این رسانه‌ها ندارند. البته بعد از چندسال صندوق نوآوری یک رویداد را برگزار کرد و طی آن با خدماتش آشنا شدیم، اما قبل از آن اطلاعی از این حمایت‌ها نداشتیم.» وی ادامه داد: «از چالش‌های دیگری که در این زمینه وجود دارد دریافت تسهیلات است. وام‌هایی که به متقاضیان می‌دهند با سود بالاست که عموما شرکت‌ها توانایی پرداخت آن را ندارند. شرکت نوپایی که در سال‌های اولیه تشکیل خود است، پرداخت این سودها برایش نامتعارف و آسیب‌زننده است.» وی در آخر با تاکید بر لزوم ایجاد ارتباط درست و قوی بین شرکت‌ها و نهادهای حاکمیتی گفت: «شناخت نیازهای شرکت‌های دانش‌بنیان با ایجاد ارتباط قوی و شبکه اطلاع‌رسانی صحیح ممکن است و تحقق این مساله کمک زیادی به شرکت‌های فعال در بخش‌های مختلف خواهد کرد.»
مطالب پیشنهادی
