«فرهیختگان» از بزرگ‌ترین شرکت دانش‌بنیان پارک فناوری پردیس گزارش می‌دهد
یگانه عرب، خبرنگار گروه دانشگاه: شعار سال ۱۴۰۱ از طرف مقام‌معظم‌رهبری «تولید، دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» عنوان شده است؛ چراکه رسیدن به تولید و اشتغالزایی از مسیر شرکت‌های دانش‌بنیان تسهیل می‌شود و این نکته‌ای است که رهبر معظم انقلاب آن را مدنظر قرار داده و برای رسیدن به این مهم آن را به‌عنوان شعار سال مطرح کردند تا بیش از پیش مورد توجه مردم و مسئولان قرار گیرد. به همین دلیل نقش شرکت‌های دانش‌بنیان برای تحقق شعار سال بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. شرکت دانش‌بنیان داروسازی «زیست‌تخمیر» هم به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های دانش‌بنیان پارک فناوری پردیس شناخته می‌شود که در این پارک فعالیت می‌کند. این شرکت کار خود را از سال ۱۳۸۱ در دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز کرد. زیست‌تخمیر، دومین شرکت دانش‌بنیان دارویی از سال 1389 در کشور است که با ایده نوین تولید محصولات پروبیوتیکی و فرآورده‌هایش که تا پیش از آن در بازار ایران به‌صورت وارداتی بوده تاسیس شد. این شرکت همچنین به‌عنوان بزرگ‌ترین مجموعه تولیدی پارک فناوری پردیس با مساحت بیش از 18 هزار مترمربع و با سرمایهگذاری ثابت بیش از 850 میلیارد تومان شناخته می‌شود که با توجه به اهمیت و نقش فلورمیکروبی در سلامت و بهبود بیماریها، دست به تولید انواع مکمل‌های پروبیوتیک برای موارد و سنین مختلف زده است. این اقدام از این حیث اهمیت دارد که پروبیوتیکها یکی از دستاوردهای مهم و مثبتی است که دانشمندان در سال‌های اخیر از آن استفاده خواهند کرد. شرکت زیست‌تخمیر یک ساختمان تملیکی در محوطه فاز نخست پارک فناوری پردیس داشته و از تمامی حمایت‌ها، معافیت‌ها همچون معافیت مالیاتی، خدمات عمومی و هر آن خدماتی که پارک برای شرکت‌های عضو خود درنظر گرفته، برخوردار است. همچنین زیست‌تخمیر، پانزدهمین شرکت در ردهبندی شرکت‌های دارویی کشور با فروش حدود 300 میلیارد تومان است. محصولات این شرکت شامل محصولات پروبیوتیکی کودکان، بانوان، خانواده و محصولات غیرپروبیوتیکی شامل ویتامینها و مواد معدنی و محصولات طبیعی است. شرکت دانش‌بنیان زیست‌تخمیر دارای دو آزمایشگاه شیمی دستگاهی و شیمی کلاسیک است. همچنین امکانات آزمایشگاهی میکروبی آن شامل بخش بیولوژیک، لامینار، بانک سلولی و سایر تجهیزات است. علاوه‌براین، این مجموعه دارای دو بخش تحقیقاتی یا R&D است که انجام تحقیقات و آزمایش‌های لازمه بر محصولات توسط دستگاه‌های تخصصی را فراهم می‌کند. شرکت زیست‌تخمیر توانسته موفق به اخذ بیش از 70 پروانه برای محصولات خود شود که تمامی آنها برای نخستین‌بار در کشور با دریافت تاییده لازمه از سوی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری تولید شده است. این شرکت با بهرهگیری از آخرین تکنولوژی روز دنیا در تلاش برای جذب استانداردهای روز دارویی مانند EU GMP است. همچنین اولین تولیدکننده محصولات پروبیوتیک و استارترها در کشور و به‌عنوان تنها صادرکننده، در این حوزه در تنوع اقلام محصولات دامی، انسانی و غذایی عمل می‌کند. درخصوص فعالیت این شرکت دانش‌بنیان در حوزه دارویی، چالش‌ها و دغدغه‌های روز، تولید محصولات دارویی و مکمل‌های غذایی و چشم‌انداز فعالیتی این شرکت دانش‌بنیان در سال 1401 و... با سامان نظری، مسئول فنی شرکت دانش‌بنیان زیست‌تخمیر گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
زیست‌تخمیر 70 محصول تولیدی در بازار دارویی کشور دارد
سامان نظری، مسئول فنی شرکت دانش‌بنیان زیست‌تخمیر با اشاره به آغاز فعالیت این شرکت بیان کرد: «زیست‌تخمیر کار خود را از مرکز رشد دانشگاه علوم پزشکی تهران شروع کرد و یک هدف شفافی را درنظر داشت که از همان زمان هم می‌شد آینده خوبی را برایش متصور بود. هدف از ایجاد فعالیت شرکت این بود که برای نخستین‌بار در ایران تولیدکننده محصولات، داروها و مکمل‌های پروبیوتیک باشیم و برای این هدف تعریف شده آغاز کار از پروژه‌های تحقیقاتی در دانشکده داروسازی دانشگاه تهران شروع شد و بسیار سریع هم بحث تجاری‌سازی آن پیش آمد و محصولات تولیدی وارد بازار شد. ابتدا با دو محصول پروبیوتیک اطفال که برای مشکلات گوارشی بود، کار شرکت را آغاز کردیم و پس از آن روند شرکت به نقطه‌ای رسید که درحال حاضر 70 محصول در بازار دارویی کشور دارد.»
وی افزود: «البته در کنار محصولات تولیدی در بازار، حدود 104 محصول درحال توسعه در شرکت داریم که تعریف شده و در آینده به سبد محصولات دارویی کشور اضافه خواهد شد. 400 نفر شاغل مستقیم و 500 همکار مشغول به‌کار غیرمستقیم در زیست‌تخمیر داریم که در روند فعالیتی کار همراه هستند. زیست‌تخمیر پرتعدادترین و متنوع‌ترین سبد محصولات دانش‌بنیان کشور را در تمامی داروسازی‌های ایران با پوشش تمامی گروه‌های مصرف اطفال، کودکان، خانواده و سالمندان و صرفه‌جویی ارزی بالا در زمینه محصولات مکمل و داروهای طبیعی و خاص دارد.» نظری همچنین با اشاره به تحقق اهداف مجموعه دانش‌بنیان زیست‌تخمیر در سال 1400 توضیح داد: «با تلاش و همکاری خانواده زیست‌تخمیر، این مجموعه توانست به اقدامات زیر جامه‌عمل بپوشاند؛ نخست، اشتغالزایی و ایجاد درآمد پایدار بیش از400 خانوار به صورت مستقیم و غیرمستقیم، احداث بزرگ‌ترین مجموعه تولیدی پارک فناوری پردیس در شرق تهران با زیربنای بیش از 14000 مترمربع، تولید بیش از 80 محصول دارویی و مکمل مطابق با آخرین استانداردهای روز دنیا، مشارکت و سهم بسزا در ایجاد امنیت دارویی کشور در بخش محصولات پروبیوتیک، اتمام فاز سوم و چهارم سایت پردیس و ایجاد درآمد پایدار برای 50 خانوار، امکان ایجاد تولید داروهای پرخطر جهت استفاده در روند درمان با بهبود بیماری‌های لاعلاج نظیر سرطان و صرع، بهره‌برداری از فاز اول و دوم سایت پردیس با ظرفیت تولید 4 میلیارد واحد انواع اشکال(قرص، کپسول، ساشه پودر، کپسول مایع، ویال خوراکی و قطره) فرآورده‌های دارویی و مکمل و همچنین به‌دلیل دستیابی به روش‌های صنعتی تولید محصولات با کیفیت موفق از خروج 120 میلیون دلار برای ورود محصولات مشابه که بیشتر متعلق به کشورهای غیردوست بوده، جلوگیری شده است.»
زیست‌تخمیر دانش فنی تولید مواد اولیه دارویی و محصولات پروبیوتیک را در اختیار دارد
به گفته نظری، از ویژگی‌های فعالیتی این شرکت می‌توان اشاره کرد که زیست‌تخمیر، نخستین و بزرگ‌ترین تولیدکننده مواد اولیه داروها و محصولات پروبیوتیک در کشور است. البته در کشور پروبیوتیک‌سازهایی هستند که به بازار کمک کرده و به‌نوعی رقیب در این حوزه به حساب می‌آیند، اما تولیدکننده مواد اولیه آن نیستند. این ادعا در شرکت زیست‌تخمیر وجود دارد که ما تولیدکننده صفر تا 100 مواد اولیه تولید محصولات بوده و دانش‌فنی آن هم در دست خودمان است؛ به این معنا که در این زمینه هیچ وابستگی داخلی و خارجی به شرکت یا نهادی نداریم. در کنار تولید محصول نیز فازهای توسعه‌ای فعال بسیاری در حوزه مکمل‌های خوراکی، مکمل‌های ورزشی، داروهای خاص و پرخطر داریم و در آنها نیز برخلاف روال معمول تولید مواد اولیه برخی از آنها همچون داروهای پرخطر را شروع کرده‌ایم.»
مسئول فنی شرکت دانش‌بنیان زیست‌تخمیر با اشاره به تولید داروهای پرخطر توسط این شرکت گفت: «داروهای پرخطر برای بیماران خاص کاربرد دارند و در شرایط عادی در دسترس عموم قرار نمی‌گیرند؛ چراکه این داروها عوارض جانبی تعریف‌‌شده‌ای دارند و آن عوارض جانبی موجب می‌شود که درخصوص تولید و مصرف آن تمهیدات خاصی اندیشیده شود. همچنین تولید این داروها در سایت‌های تولیدی داروهای عمومی انجام نشده و شرایط خاص تولیدی را می‌خواهد. بیماری‌هایی همچون سرطان، روماتولوژی و... نیازمند این داروها هستند که تمامی آنها وارداتی بوده است؛ اما شرکت زیست‌تخمیر به این جریان ورود کرد که در پی این فعالیت، صرفه‌جویی‌های ارزی و وزنی برای کشور نیز ایجاد شد و باتوجه به اینکه زیست‌تخمیر، خودش تولیدکننده مواد اولیه این داروها بود، صرفه‌جویی ارزی آن بسیار بالاتر از انتظار بود.»
ارائه نوآوری در تولید اشکال دارویی همچون کپسول‌های مایع در بازار دارویی کشور
وی در ادامه توضیح داد: «جدا از اینها، تولید محصولات دیگری را نیز در دست اقدام داریم، همچون داروهای عمومی جنرال، ژنریک و مکمل‌های جدید. در قسمت‌های مختلفی حتی مکمل‌هایی که به بازار کشور ارائه کردیم، نوآوری داشتیم؛ به‌طور مثال برخی از اشکال دارویی را برای اولین‌بار در کشور ارائه کردیم؛ همچون ویال مایع و کپسول‌های مایع که برای نخستین‌بار در ایران تولید شد. شرکت با هدف مشخص شروع به کار کرده و توانسته به بخشی از اهدافش برسد؛ اما قطعا متوقف نخواهد شد و سرعت رشد آن کم نشده و به کار خود ادامه خواهد داد.»
نظری با اشاره به اینکه نیروهای متخصص و کارشناسانی با درجه دکتری و بالاتر از آن در شرکت دانش‌بنیان زیست‌تخمیر کار می‌کنند، افزود: «تیم‌های تحقیقات مستقل در حوزه پروبیوتیک و داروهای خاص، مکمل‌ها در چند تیم تحقیقاتی استقرار دارند و به‌صورت گروهی کار می‌کنند و توانسته‌اند در بازار دارویی کشور 65 محصول را عرضه کنند. البته نکته قابل‌توجه این است که شرکت زیست‌تخمیر در جریان صادرات نیز درحال مذاکره با برخی از کشورها بوده و به‌طور جد پیگیر آن هستیم. جدا از کشورهای همسایه با دو کشور اروپایی نیز در تعامل هستیم؛ البته برای آغاز صادرات، باید مجوزهایی را تایید کنیم که بازدید آنها از مجموعه را می‌خواهد و در تلاش هستیم تا مجوزهای لازم را دریافت کنیم.»
افزایش قیمت داروها؛ اصلی‌ترین چالش دانش‌بنیان دارویی
مسئول فنی شرکت دانش‌بنیان زیست‌تخمیر درخصوص دغدغه فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان دارویی در کشور عنوان کرد: «زیست‌تخمیر شرکتی است که از آغاز کار حداقل در زمینه پروبیوتیک تلاش کرده است تا کمترین آسیب‌پذیری را از محیط بیرون داشته باشد. اصلی‌ترین چالشی که درحال حاضر در فضای کاری شرکت دانش‌بنیان با آن مواجه هستیم، بحث قیمت داروهاست و با چنین شرایط و قیمتی که مواد اولیه دارد، قطعا تامین مواد اولیه نمی‌تواند در مسیر عادی و روتین خود پیش برود و باید مسیرهای دیگری برای تامین آن جایگزین شود. البته که هزینه دستمزد و هزینه‌های جاری تولید نیز مشکل دیگری است و با قیمت حال حاضر دارو بسیار چالش‌زا است. توجه به اینکه داروساز بتواند در فضای امنی کار و مواد لازم را تولید کند، بسیار اهمیت دارد؛ چراکه باید محصول تولیدی را با قیمت منطقی نه قیمتی عجیب و سرسام‌آور به مردم عرضه کرده تا به دست مصرف‌کننده برسد. در این مسیر، دولت باید تدابیر و ریل‌گذاری‌های مناسبی را اتخاذ کند که قیمت تمام‌شده دارو را در بازار مصرفی کشور کاهش بدهد.»
وی اشاره کرد: «توجه به فعالیت داروساز نیز اهمیت دارد و تامین دستمزد آن باید منطقی و براساس فعالیتی که ارائه می‌کند، باشد نه براساس قیمت دارویی مصرف‌کننده. تولید دارو باید برای داروساز به‌صرفه باشد و این کمترین خواسته ماست؛ البته در بازدید و دیداری هم که رئیس‌جمهور از پارک فناوری و شرکت داشتند این خواسته را مطرح کرده و ایشان نیز آن را تایید کردند.»
لزوم تدوین سیاست‌های لازم برای ثبات قیمت داروها
به گفته نظری، در مجموعه دانش‌بنیان زیست‌تخمیر که حرفی برای گفتن دارد و به‌صورت عمومی سیزدهمین داروسازی بزرگ کشور است، انتظار داریم قیمت‌ها با ایجاد و تدوین سیاست‌های مناسب و مثبت منطقی شده تا بتواند باری از رو دوش داروسازان و شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این زمینه بردارد. مسئول فنی شرکت دانش‌بنیان زیست‌تخمیر درخصوص تعیین قیمت داروها و مکمل‌های عرضه شده این شرکت در بازار دارویی گفت: «قیمت داروها برای مصرف‌کننده قابل مقایسه با نمونه خارجی آن نیست؛ البته که برخی از داروها اصلا نمونه خارجی ندارد. البته گاهی در بخش مکمل‌ها مخاطبان با قیمت‌های جالبی مواجه هستند. از این دارو بسته‌ای 13 هزار تومان در بازار داریم تا مکمل‌هایی که اگر بخواهد از خارج از کشور چمدانی یا مسافرتی وارد شود و حدود یک میلیون تا 2/5 میلیون تومان قیمت دارد، شرکت آنها را با قیمت 300 تا 350 هزار تومان عرضه می‌کند.»
جلوگیری از خروج ارز با رفع نیاز کشور از محصولات پروبیوتیک سلامت‌محور
وی در ادامه با اشاره به تاثیرگذاری تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان در روند کمی و کیفیتی فعالیت شرکت‌ها توضیح داد: «شرکت‌های دانش‌بنیان در وسط میدان هستند و شکی در آن نیست. ما بزرگ‌ترین سبد محصولات دانش‌بنیان کشور در حوزه دارویی را داریم و از اینکه امسال خیلی هم به سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین نام‌گذاری شده است، خوشحال هستیم؛ چراکه حداقل باعث می‌شود که رقبای جدیدی برایمان ایجاد شود و قطعا در رقابت با آنها می‌توانیم به خیر و منفعتی برسیم؛ چراکه ضمن رشد و ارتقای فعالیتی موجب می‌شویم که شرکت‌های نوپا آتیه‌ای از روند فعالیتی‌شان در آینده ببینند و انگیزه داشته باشند. روند سرعتی زیست‌تخمیر نیز متوقف نشده و مسیر پیش‌رو خود را طی خواهد کرد.»
نظری در پایان اشاره کرد: «یکی از اقدامات این مجموعه در آینده، علاوه‌بر برنامه‌ریزی جهت رفع نیاز کامل کشور از محصولات پروبیوتیک سلامت‌محور برای جلوگیری از خروج ارز است که با جذب نخبگان دانشگاهی و صنایع مرتبط، ایجاد امکان تولید محصول برای تامین نیازهای گوناگون کشور باتوجه به شرایط ویژه فعالیت‌های گوناگون صنعتی در ایران را فراهم کند.»
مطالب پیشنهادی
