سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: نقش دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در توسعه اقتصاد خلاق و فرهنگمحور، روبهرشد است ولی چرخه تولید محصولات و محتوای فرهنگی همچنان فاصله معناداری با نیازهای واقعی کشور و فناوریهای نوین دارد. براساس همین، دانشگاه آزاد اسلامی میخواهد فضایی برای شکلگیری کسبوکارهای خلاق و مسالهمحور در حوزه فرهنگی، هنری و اجتماعی ایجاد کند. هدفی که در مسیر برگزاری رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی دنبال میشود. سال گذشته بود که دانشگاه آزاد اسلامی اولین دوره این رویداد را برگزار کرد و حالا در آستانه چهلمین سالگرد تاسیس این دانشگاه قرار است دومین دوره آن برگزار شود. معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه با مشارکت معاونت فناوری و نوآوری متولی برگزاری این رویداد هستند تا بتوانند طرحهای نوآورانه و ایدههای خلاق را جذب و از آن حمایت کنند. سال گذشته حدود 600 اثر داوری و درنهایت 60 اثر برگزیده شد. در یک بازه 45روزه نیز یکسری منتورینگ برای تیمها برگزار شد و در یک بازه 3روزه هم بهصورت حضوری فعالیتهای خود را در 3 گروه 20نفره ارائه دادند. درنهایت آثار دوباره داوری و 15 اثر از 60 اثر انتخاب شدند.
امسال دومین دوره رویداد ملی صنایع خلاق قرار است همزمان با رویداد گام دوم دانشگاه در اردیبهشت و خردادماه برگزار شود. اختتامیه نیز در روز پایانی رویداد گام دوم خواهد بود. آخرین مهلت ارسال طرحهای فناورانه 20 اسفندماه سال گذشته بود اما دانشگاهیان تا پایان فروردین فرصت دارند آثار خود در حوزه صنایع خلاق را به دبیرخانه ارسال کنند. در ابتدا داوریهای اولیه انجام میشود و افرادی که انتخاب میشوند میتوانند در رویداد گام دوم حاضر شوند. تیمها و افرادی که انتخاب شدند در بحثهای آموزشها، منتورینگ و مشاورهای مجازی قرار میگیرند. بهعبارت بهتر در تمام روزهای رویداد گام برنامههای صنایع خلاق برگزار شده و هر روز تعدادی اثر انتخاب میشوند و داوریهای در این روزها انجام شده و در روز آخر تعدادی از تیمها آثار خود را در برابر داورها ارائه داده و درنهایت آثاری که موردقبول سرمایهگذاران باشند انتخاب و وارد مرحله سرمایهگذاری میشوند.
میخواهیم مهارتآفرینی کنیم
حامد افشاری، رئیس دبیرخانه مرکزی رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتوگو با «فرهیختگان» درباره اهداف برگزاری این رویداد گفت: «معاونت فرهنگی و دانشجویی با همکاری معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی متولی برگزاری دومین رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی است. این رویداد با این هدف شکل گرفت که اقتصاد حوزه صنایع خلاق را در کشور هدفگیری کرده تا بتواند دانشگاه را از طریق اساتید، کارمندان و دانشجویان به سمت دانشگاه مهارتی سوق دهد.»
او اضافه کرد: «درواقع هدفمان این است که دانشجویان به سمت مهارتمحوری پیش بروند. به دنبال مدرکگرایی صرف نیستیم بلکه میخواهیم مهارتآفرینی کنیم. صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی، از یکسو رشتههای مهارتی و از یکسو مباحث علمی گستردهای دارد که بهعنوان یکسری فعالیتهای دانشبنیان، پیشرو میشود. یعنی همان فعالیتهایی که دانشی است و میتوان روی آن مانور داد.»
رئیس دبیرخانه مرکزی رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه بیان کرد: «از آنجایی که مقاممعظمرهبری امسال را با عنوان سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین نامگذاری کردند، رویداد صنایع خلاق میتواند به تحقق این شعار کمک کرده و رشد خوبی را هم در مسائل اقتصادی و توسعه مباحث آموزشی و مسائل فرهنگی داشته باشد.»
5 طرح برگزیده دوره اول مورد حمایت صندوق پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفت
او درخصوص اولین رویداد صنایع خلاق که سال گذشته برگزار شد، توضیح داد: «سال گذشته بهعنوان اولین دانشگاه این رویداد را با توجه به شیوع ویروس کرونا به صورت مجازی برگزار کرد. در اولین رویداد حدود 600 اثر داوری شد و درنهایت 60 اثر برگزیده و در یک بازه 45 روزه، یکسری راهنمایی و منتورینگ برای تیمها برگزار شد. بعد از اتمام 45 روز، این افراد و تیمها در یک بازه 3 روزه هم بهصورت حضوری فعالیتهای خود را در 3 گروه 20 نفره ارائه دادند.»
افشاری در ادامه تصریح کرد: «بعد از این اقدام، آثار دوباره داوری و 15 اثر از 60 اثر انتخاب شد؛ درنهایت یک رویداد پایانی برگزار کرده و این 15 اثر با حضور سرمایهگذاران خطرپذیر و صندوقهای پژوهش و فناوری مباحث خود را ارائه کردند که 5 طرح برگزیده و قرار شد این 5 طرح مورد حمایت صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی قرار بگیرد. حتی برخی از اثرها که تیم نداشتند و ایده چندان پختهای نداشتند نیز، ایدههای خود را تغییر دادند.»
رئیس دبیرخانه مرکزی رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه خاطرنشان کرد: «برخی از تیمها، در برنامهای که ایده آنها تغییر کرد، شرکت ایجاد کرده که درحال حاضر آن شرکت درحال فعالیت است.»
ارسال 300 اثر به دبیرخانه رویداد از سمت استانها
او با بیان اینکه رویداد دوم صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی در ادامه مسیر رویداد اول است، ادامه داد: «دومین رویداد همگام با گام دوم دانشگاه برگزار شده و تاکنون نزدیک به 300 اثر داوری شده از استانها به دست ما رسیده که همراه با رویداد گام دوم ارائه خواهند شد. درواقع یک بخش از گام دوم دانشگاه آزاد اسلامی، بحث صنایع خلاق است که در اردیبهشتماه، داوری و غربالگری اولیه انجام شده و تیمهایی که برگزیده میشوند، آموزشها و مشاورههای اولیه برای آنها انجام خواهد شد. درنهایت در رویداد گام دوم دانشگاه آزاد اسلامی بهصورت حضوری بحثهای آموزش و مشاوره تکمیلی برگزار شده و درمقابل یکسری صندوقهای پژوهش و فناوری و شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر در مباحث صنایع خلاق شرکت کرده و شرکتهای سرمایهگذاری که علاقهمند باشند روی آنها سرمایهگذاری میکنند.»
افشاری در ادامه درخصوص محورهای دومین رویداد صنایع خلاق نیز صحبت به میان آورد و گفت: «این رویداد دارای محورهای گستردهای است؛ صنایع هنری شامل نقاشی، عکاسی، تذهیب، خط و خوشنویسی، پوستر و گرافیک، هنرهای نمایشی و شعر و داستاننویسی یکی از محورهاست. همچنین صنایع و میراث فرهنگی شامل جواهرات و اقلام زینتی، مشبک، قلمزنی، معرق و منبت، معماری، کاشیکاری و آینهکاری، میناکاری و خاتمکاری، قالی و قالیچه و مراسم آیینی و جشنوارهها یکی دیگر از محورها و فناوریهای نرم و صنایع رسانهای شامل مستند، کلیپ و فیلم کوتاه، تبلیغات و رپورتاژ آگهی، انیمیشن، موشنگرافی و اینفوگرافی، پلتفرمهای فرهنگی، فناوریهای آموزش و ترویج فرهنگ، نرمافزار، فضای مجازی و محصولات دیجیتال(بازیهای موبایلی و رایانهای)، داستاننویسی و شعر و رادیو، پادکست یکی دیگر از محورها خواهد بود.»
بیشترین محورها در حوزه مباحث مهارتی، هنری، تولید محتواست
او اضافه کرد: «همچنین آفرینشها و خدمات خلاق شامل نوآوریهای کتاب و انتشارات، نوآوریهای اجتماعی، توریست فرهنگی و گردشگری بوم، عروسکسازی، اسباببازی، طراحی، چرم، لباس و پوشش، لوازم التحریر، بستهبندی خلاق، ایدههای تحولآفرین و خلاق فرهنگی یکی دیگر از محورهای این رویداد است. بیشترین بخش محورها درخصوص مباحث مهارتی، هنری و تولید محتواست.»
رئیس دبیرخانه مرکزی رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی درخصوص نحوه داوری آثار توضیح داد: «دانشجویان، اساتید و کارمندان فرصت دارند تا پایان مهرماه آثار خود را در حوزه صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی از طریق معاونان فرهنگی و مراکز رشد در سامانه مربوط به رویداد گام دوم ثبت کنند. دانشجویان، اساتید و کارمندان باید فیلم کوتاهی درخصوص اثر خود تهیه و به دبیرخانه ارسال کنند. در این فیلم کوتاه باید خود و اثر خود را معرفی کنند. همچنین باید عنوان کنند این اثر چه ارزشی داشته و چه تفاوتی با آثار دیگر دارد.»
فراگیری، ارزشآفرینی، نوآوری و کار تیمی از فاکتورهای انتخاب آثار است
افشاری تصریح کرد: «همچنین باید در این فیلم کوتاه درخصوص تبحر خود درخصوص حوزه و اثر توضیح دهند. محورهایی که داوری میشوند در وهله اول این است که ارزشی که اثر موردنظر در جامعه خلق میکند چقدر و فراگیری آن چقدر است. فراگیری اثر به این معناست که چه حوزههایی میتوانند از آن اثر بهرهمند شده و مورد استفاده آنها است. به عبارت بهتر فراگیر بودن و ارزشآفرینی دو فاکتور اصلی برای انتخاب آثار است.»
او در ادامه درخصوص فاکتورهای دیگر نیز توضیح داد: «میزان بدیع بودن و نوآوری آثار یکی دیگر از فاکتورهای مورد بررسی است. به عبارت بهتر باید دید اثر موردنظر چقدر تفاوت و نوآوری خلق کرده و چه میزان قابلیت تجاریسازی دارد. همچنین باید دید این اثر میتواند به یک کسبوکار و شرکت حقوقی تبدیل شده و فعالیت خود را جلو ببرد یا خیر. تیم داشتن حوزه نیز برای ما مهم است؛ یعنی باید دید اثری که خلق شده و برای ما ارسال میشود برای یک فرد یا یک تیم است. اثری که توسط یک تیم خلق شده باشد برای ما ارزشمندتر است. با این محورها داوریها صورت خواهد گرفت و اگر همه آثار رسیده ظرفیتهای لازم را داشته باشند در رویداد گام دوم به نمایش خواهیم گذاشت.»
تیمهای شرکتکننده در رویداد گام دوم آثار خود را ارائه میدهند
او ادامه داد: «در رویداد گام دوم محفلی را نیز تدارک دیدهایم که هرکدام از این تیمها، آثار خود را در برابر سرمایهگذاران ارائه دهند. سرمایهگذارانی که در حوزه صنایع خلاق در دانشگاه هستند(مانند صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی) و همچنین سایر حوزههای مختلف به این رویداد دعوت شدهاند و اگر اثری مورد تمایل سرمایهگذار قرار بگیرد فرآیند سرمایهگذاری در آن اتفاق خواهد افتاد.»
رئیس دبیرخانه مرکزی رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی عنوان کرد: «بحث فرآیند سرمایهگذاری، ارزشگذاری تیمها، نحوه مشارکت و... مسائلی است که در مشاوره به تیمها ارائه خواهد شد تا بتوانند در یک پروسه خوب با سرمایهگذاران وارد مذاکره شوند. علاوهبر آن، اختصاص فضای فیزیکی در مراکز رشد، ارائه بحثهای آموزشی و مشاورهای، حضور در واحدهایی مثل فرشچیان و واحدهایی که دانشکدههای هنر مطرح دارند و... حمایتهایی است که دانشگاه تا زمان برگزاری گام دوم ارائه خواهد داد.»
او اضافه کرد: «بعد از برگزاری گام دوم، آثاری که بهعنوان برگزیده این رویداد انتخاب شده و آثاری که ظرفیتهای کافی داشته باشند از طریق واحدها حمایت خواهند شد. این حمایتها شامل بازاریابی، اختصاص فضای فیزیکی، مشاوره و راهنمایی و... خواهد بود. درحالحاضر معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری درحال تدارک سیستمهایی است که بحث بازاریابی محصولات پیگیری شود.»
واحد علوموفناوری پردیس واحد پشتیبان فناوری و نوآوری کشور است
افشاری در بخش دیگری از سخنان خود درخصوص چشمانداز و مهمترین برنامههای واحد علوموفناوری پردیس در سال 1401 نیز گفت: «واحد علوموفناوری پردیس محور و فعالیت خود را در حوزه فناوری متمرکز کرده است. همچنین اولین دانشگاهی هستیم که در دل دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان واحدی در حوزه اکوسیستم فناوری شناخته میشویم. سال گذشته با هوشمندی دکتر طهرانچی و تیم مدیریتی دانشگاه آزاد اسلامی تصمیم گرفته شد واحدی مانند علوموفناوری پردیس بهعنوان واحد پشتیبان فناوری و نوآوری کشور باشد.»
رئیس واحد علوموفناوری پردیس درخصوص مزیتهای این واحد نیز عنوان کرد: «یکی از مزیتهای دانشگاه علوموفناوری پردیس، استقرار در کنار پارک علموفناوری ذیل ریاستجمهوری است. این پارک بیش از 20 سال قدمت دارد و سرمایهگذاریهای زیادی نیز در آن اتفاق افتاده است. درحالحاضر 6 هزار نفر در فاز 1 و 2 پارک در قالب بیش از 500 شرکت دانشبنیان درحال فعالیت هستند. در فاز 3 و 4 نیز این فعالیت یعنی تعداد پرسنل به بیش از 20 هزار نفر میرسد.»
او ادامه داد: «دانشگاه علوموفناوری پردیس با توجه به اینکه بین فاز 1 و 2 و همچنین فاز 3 و 4 پارک علوموفناوری پردیس قرار گرفته بود، با هوشمندی دانشگاه آزاد اسلامی برای آنکه بتواند پشتیبان این اکوسیستم قرار بگیرد بهعنوان واحد علوموفناوری نامگذاری شده و محور فعالیتهای خود را در شناسایی نیازهای آموزشی، پژوهشی و فناورانه این اکوسیستم قرار داده و روی آنها تمرکز میکند.»
رشتههای موردنیاز پارک علموفناوری پردیس شناسایی میشوند
افشاری اضافه کرد: «در سال 1401 رشتههای موردنیاز پارک علموفناوری پردیس را در فاز اول شناسایی کرده و محورهای آموزشی خود را روی آن نیازها خواهیم برد. دانشجویانی که در واحد علوموفناوری پردیس جذب میشوند محور تخصصی خود را در کنار استادان دانشگاه آزاد اسلامی که استادان مطرحی در واحد علوموفناوری پردیس هستند و همچنین استادان حوزه فناوری طی میکنند. بهعبارت بهتر دانشجویان دروس تخصصی خود را در کنار استادان علمی، فناوری و صنعتی میگذرانند.»
رئیس واحد علوموفناوری پردیس در ادامه بیان کرد: «همچنین بحثهای کارآموزی در شرکتها را برای دانشجویان مقطع لیسانس، بعد از سال دوم و برای مقاطع تحصیلات تکمیلی از همان ابتدا، موردتوجه قرار خواهیم داد و دانشجویان در این شرکتها کارآموزی خود را خواهند گذراند. دانشجویانی که این ظرفیت را داشته باشند که شاخصههای این شرکتها را گذرانده و مورد قبول شرکتها واقع شوند در همان شرکت مشغول کار میشوند.»
دانشجویان علاوهبر حوزه تخصصی خود مدرک کسبوکار نیز دریافت میکنند
او اظهار کرد: «مذاکراتی انجام شده تا دانشجویان پسر بعد از این دوران بتوانند امریه سربازی خود را در این شرکتها بگذرانند. همچنین مزیتهای رفاهی مانند مباحث ورزشی، هتل و... که در داخل پارک است با دانشگاه یکپارچه شده و دانشجویان میتوانند از انواع امکانات رفاهی استفاده کنند. دانشجویان واحد علوموفناوری پردیس از سال آینده علاوهبر حوزه تخصصی خود یک مدرک دیگر که مدرک کسبوکار است، دریافت میکنند.»
او توضیح داد: «درواقع دانشجویان تعدادی واحد کسبوکار خواهند گذراند تا در کنار حوزه تخصصی خود بتوانند یک مدرک کسبوکار نیز دریافت کنند. حضور دانشجویان در کنار 6 هزار نفری که در اکوسیستم پارک علموفناوری پردیس قرار گرفتهاند و همچنین دانشگاهی که در ناحیه نوآوری پردیس است برای دانشجویان امیدبخش خواهد بود تا بتوانند آموزههایی را علاوهبر آموزههای تحصیلی بهصورت عملی در کنار کارشناسان و مدیران شرکتهای دانشبنیان دریافت کنند.»
افشاری خاطرنشان کرد: «دانشجویان میتوانند در بسیاری از رویدادهایی که در پارک پردیس اتفاق میافتد، شرکت کنند. در طول سال بیش از چند رویداد بینالمللی برگزار میشود که دانشجویان میتوانند دراین رویدادها حاضر شوند که خود باعث کسب تجربیات و انتقال تجربیات آنها میشود.»