سینمامعیار با اجرا و سردبیری امیرعباس صباغ در اولین برنامه سال جدید به بررسی حواشی و اتفاقات پیرامون انتشار بیانیه ۳۰۰ بازیگر و عوامل پشت صحنه در اعتراض به خشونت جنسی در سینمای ایران پرداخت. این برنامه با حضور منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما، حسین فرحبخش تهیهکننده، دانش اقباشاوی رئیس انجمن صنفی برنامهریزان و دستیاران و یاسمن عشقی فیلمساز و یکی از امضاکنندگان بیانیه از رادیو گفتوگو پخش شد. در ادامه اظهارات هرکدام از این افراد را میخوانید.
یاسمن عشقی در این باره گفت: «آنچه در بیانیه برایم مهم بود ابتدا بحث آگاهیبخشی و سپس نگاه به خانمها بهعنوان یک انسان و نه ابزار بود که شخص آزارگر بدانند کارهایشان عواقب دارد و برایشان رسوایی به همراه خواهد آورد. جنبش me too به ما آگاهی بخشید و به ما جسارت داد که بتوانیم راجع به حقوق خود صحبت کنیم و اعلام کنیم نمیخواهیم در محیط کارمان این اتفاقات رخ دهد. خشونت جنسی صرفا تجاوز جنسی نیست و هرگونه آزار کلامی، روحی، روانی و تبعیض جنسیتی را شامل میشود.»
این فیلمساز دراینباره گفت: «سال ۸۸ بود و یک سال از شروع کارم بهعنوان دستیار کارگردان میگذشت که در یک پروژه پربازیگر در شمال کشور مشغول کار بودیم که کارگردان متاهل ما هر روز دلباخته یکی از بازیگران خانم یا دیگر عوامل میشد و اگر به مراد دلش نمیرسید عصبی میشد و داد و بیداد راه میانداخت و تنش درست میکرد و اگر هم قرار بود به مراد دلش برسد بدون توجه به رکورد و بقیه موارد، کار را سریع جمع میکرد و شب وقتی برای روز بعد مشغول برنامهریزی بودیم تهیهکننده تماس میگرفت و میپرسید امروز کارگردان دنبال چه کسی بوده! و در این فضای پرتنش همه به فکر این بودند که الان چه کسی دنبال چه فردی است. امیدوارم این بیانیهها و مسیری که در آن قرار گرفتهایم، باعث امنیت فضای کار خانمها شود.»
منوچهر شاهسواری تهیهکننده سینما هم دراینباره گفت: «شورای صیانت خانه سینما تحتتاثیر هیچ قدرتی نیست و در طول ۱۷، ۱۸ سال گذشته به دفعات تشکیل جلسه داده و در مواردی افراد را جریمه و در مواردی هم پرونده را به قوه قضائیه ارجاع داده است و به لحاظ حقوقی کاملا کیفری است. مساله اصلی که برای من اهمیت دارد طرح این پرسش است. این حواشی یک امر اجتماعی است یا مسالهای مختص به سینماست؟ که پاسخش روشن است که مساله کاملا جنبه عمومی دارد و چیزی نیست که دیروز و امروز اتفاق افتاده باشد. اگر وارد اتفاقی شدیم که در جهان رخ داده اما تن به آداب آن نمیدهیم حتما دچار بیانصافی محض خواهیم شد. شورای صیانت خانه سینما پروندهها را با قید محرمانه مطلق بررسی میکند چون اینجا پای آبروی افراد درمیان است و هیچکدام از این افراد در هیچ مدلی به ما مراجعه نکردهاند که پاسخ نگرفته باشند. به آنهایی که این بیانیه را امضا کردهاند میگویم اگر میخواهید فضای سینمای ایران را از هرگونه شبههای ناشی از بیاخلاقی پاک و منزه کنید، چارهای ندارید جز اینکه مسئولیت آنچه میگویید را بپذیرید و به میدان بیایید، این مساله با کمپین درست کردن فرق دارد و باید وارد عمل شوید و جز خانه سینما و سازمان سینمایی و البته قوه قضائیه گزینه دیگری نداریم!»
شهسواری در ادامه صحبتهایش گفت: «نباید ماجرایی را قبل از طرح در مجاری قانونی، به رسانهها بکشیم و من امروز نگران این هستم که این تصور برای مردم به وجود آید که برای همه این افراد مشکل اینچنینی به وجود آمده درحالی که میدانیم اینگونه نیست. اعتقاد دارم باید یک بند یا منشور اخلاقی در دفاع از حق تمام افراد(مرد، زن، بچه و...) به تمام قراردادهای سینمایی اضافه شود و همه آن را بپذیرند. اینگونه حواشی و اتفاقات در پروژهای که به معنای واقعی صاحب داشته باشد، دیگر رخ نخواهد داد.»
این تهیهکننده سینما در بخشی پایانی صحبتهایش گفت: «اگر تعرض به فردی برایمان مسجل شد هیچگونه مصلحتاندیشی و ملاحظهای نخواهیم داشت. درخصوص اظهارات یکی از خانمهای نویسنده درباره آنچه به ادعای ایشان سالها پیش برایش رخ داده باید بگویم که از شکل، ماهیت و چگونگی اتفاق افتادن آن مطلقا بیاطلاعم.»
حسین فرحبخش، تهیهکننده سینما هم دراینباره گفت: «با دادن این بیانیه موافق نیستم و به نظرم اینگونه مسائل را اگر اتفاق افتاد باید در زمان وقوع خودش واکنش نشان داد نه اینکه ۱۰ سال از اتفاقی گذشته باشد و حرفی را به دروغ به کسی نسبت دهیم که فرد ثابت شدهای است و اهل این حواشی نیست. در همه حرفهها آدم ناباب هست و سینما هم از این مساله مستثنی نیست. نمیخواهم تهمت بزنم، در این فهرست امضاکنندگان بیانیه برخی افراد با مقاصد سیاسی فعالیت دارند و حیثیت سینما را نشانه گرفتهاند و نیمنگاهی هم به جشنواره کن دارند.»
وی همچنین گفت: «بازیگری که مورد اتهام قرار گرفته را بالای ۲۰ سال است که میشناسم و میدانم پشت صحنه آن فیلم چه اتفاقاتی افتاده و مساله اینطور نبوده، یک درگیری لفظی و اختلاف پیش آمده که حالا سر یک موضوعی برای انتقام و تلافی به این شکل مطرح شده است و من با همین بازیگر هم صحبت کردم. خودش هم متعجب است. من با برخی از این خانمهایی که این بیانیه را امضا کردهاند(هم آنهایی که متاهل بودند و هم آنهایی که مجرد بودند) صحبت کردم و حرفهای همگی شبیه به هم بود که به من گفتند ما را تحت فشار گذاشتند و ما نمیخواستیم امضا کنیم و وقتی از آنها راجعبه صحت این صحبتها سوال کردم قسم خوردند که ما چنین چیزی ندیدهایم. من با زبان روزه و رو به قبله میگویم که در طول چهار دهه فعالیت در سینما و ۶۰ فیلمی که ساختم حتی یک مورد اینچنینی هم در فیلمهای خودم اتفاق نیفتاده و در فیلمهای دیگر هم به ندرت چیزی شنیدم و اگر هم موردی بوده برای آدمهای چیپ و دست چندم بوده است.»
فرحبخش دراینباره گفت: « آنهایی که بیانیه را امضا کردند کار اشتباهی مرتکب شدند که اگر روبهروی من بنشینند من به آنها ثابت میکنم و حرفشان را پس خواهند گرفت، من منکر همهچیز و برخی مشکلات نمیشوم اما در حدی نیست که عدهای با مقاصد سیاسی کار را دست گرفتند و برخی هم از سر نادانی همراه آنها شدند و بعدا متوجه این اشتباه خود خواهند شد که شاید جبران آن سخت باشد.»
دانش اقباشاوی، دستیار کارگردان سینما هم دراینباره گفت: «ما در صنف برنامهریزان و دستیاران اولین صنفی بودیم که نسبت به اظهارات خانم شمسیپور واکنش نشان دادیم و علاوهبر تایید راستگویی ایشان گفتیم به مساله فراتر از یک بحث جنسیتی و بهعنوان موضوعی در تکریم کرامت انسانی نگاه کنیم و نسبت به آن واکنش نشان دادیم. ما در موارد گذشته هرگونه شکایتی را پیگیری کردیم و در یکی از موارد که فردی از پشت صحنه هم از یک بازیگر مرد و هم از بازیگر زن کتک خورده بود، شکایت را به مدیرعامل خانه سینما ارجاع دادیم و درخواست ورود شورای صیانت به موضوع را دادیم که متاسفانه به شکل ریشسفیدی مساله را حل کردند.»
وی همچنین گفت: «متاسفم که مساله به این مهمی در حد یک موضوع تک جنسیتی تنزل داده شده است و از رسانهها میخواهم به این موضوع ضریب ندهند. درحال حاضر سه روز است که کارزار ایجاد امنیت روانی برای تمام صنوف را تشکیل دادیم که درحال حاضر ۵۲۰ نفر آن را امضا کردهاند.»
سینمامعیار با اجرا و سردبیری امیرعباس صباغ و تهیهکنندگی محمدجواد طالبی پنجشنبهها ساعت 14:30 الی 15:40 به صورت زنده از رادیو گفتوگو پخش میشود.