پوشش‌های سوپرآب‌گریز نانویی

ندا اظهری، خبرنگارگروه دانشگاه:پوشش‌های سوپرآب‌گریز پلی‌یورتان، چسبندگی به سطح را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. به‌دلیل پایین بودن میزان چسبندگی در این پوشش‌ها، باعث می‌شود خزه، گل‌ولای و آب کمتر به سطح چسبیده یا اصلا نچسبد. امیرحسین سیدمهدی، دکتری مهندسی شیمی و مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان مارال‌پوشش نانو به «فرهیختگان» می‌گوید: «ما درقالب این شرکت، نوعی پوشش سوپرآب‌گریز پلی‌یورتان تولید کرده‌ایم که در استخرهای پرورش ماهی و کاهش گِل‌گرفتگی و خوردگی در زیر خودروها کاربرد دارد. این فناوری، اختراع من در مقطع دکتری و پسادکتری در زمان تحصیل در کانادا بود. از آنجا که این فناوری برای نخستین‌بار در دنیا تولید شده، موفق به ثبت آن در کانادا شدم و در سال96 هم که به ایران برگشتم، آن را در داخل کشور توسعه دادم و اظهارنامه اختراع را ارسال کردیم. این پوشش‌ها درحال‌حاضر در مرحله نیمه‌صنعتی قرار دارد و به‌دنبال فاز صنعتی آن هستیم.»

به گفته او، استخرهای پرورش ماهی معمولا با این مشکل مواجه هستند که به‌دلیل وجود میکروارگانیسم‌های داخل آب، هر یکی، دوماه یک‌بار داخل آب خزه تشکیل می‌شود و درصورتی‌که این خزه‌ها تمیز نشود، باعث خفگی ماهی‌ها می‌شود. تمیز کردن استخرها مستلزم تخلیه ماهی‌ها و صرف هزینه‌های بالاست و با استفاده از پوشش‌های سوپرآب‌گریز پلی‌یورتان، می‌توان تا حد زیادی هزینه‌ها را کاهش داد. همچنین، در بحث زیر خودروها هم خوردگی‌های ناشی از رطوبت و گل‌ولای در مناطق شمالی و جنوبی کشور زیاد مطرح می‌شود. این ایده را ما از کانادا گرفتیم که در آنجا هم به‌دلیل سرما و برف زیادی که وجود داشت، خوردگی زیر خودروها زیاد دیده می‌شود. در کانادا هم پوشش‌هایی در زیر خودروها اعمال می‌شود که خوردگی کمتر شود. البته پوششی که ما تولید کرده‌ایم، نوع جدیدی از پوشش‌هاست که تصمیم داریم آنها را درقالب اسپری تهیه کنیم و مصرف‌کننده هم بتواند به‌راحتی دور چرخ‌ها و زیر خودرو بپاشد تا از گل‌گرفتگی و خوردگی زیر خودروها جلوگیری کند.

او عنوان می‌کند برای استخرها که با حجم بزرگ‌تری روبه‌رو هستیم، به‌صورت آستری اعمال می‌شود و توسط یک نقاش، مانند رنگ نیمه‌شفاف روی سطوح استخرها زده می‌شود. این پوشش‌ها به‌مدت سه تا پنج‌سال هم بهره‌وری و ماندگاری دارد. اما برای خودروها، کاربری آن بسیار راحت‌تر است. ما درحال‌حاضر، با یک شرکت رنگ‌سازی هم قراردادی را منعقد کرده‌ایم و محصول نیمه‌تجاری خود را درقالب تست بازار انجام می‌دهیم. این پوشش‌ها را به‌طور آزمایشی در ایلام مورد استفاده قرار دادیم و یکی از 20استخر موجود را پوشش‌دهی کردیم و بعد از چهار ماه منتظر پاسخ نهایی هستیم که درصورت موثر بودن این پوشش‌ها، قرار است بقیه استخرها را هم با این پوشش‌های سوپرآب‌گریز پوشش دهیم. زیر کار ابتدا باید تمیز و خشک باشد تا بتوان پوشش‌ها را اعمال کرد. سپس بعد از 24ساعت که پوشش خشک شد، مشکلی وجود ندارد. درمورد استخرها، دو روز بعد از اعمال پوشش، می‌توانند آنها را پر کرده و استفاده کنند. اسپری‌های پوششی زیر خودرو هم در دو حالت با ماندگاری طولانی و کوتاه‌مدت تولید شده است. پوشش‌هایی با ماندگاری طولانی که تا سه‌سال دوام دارند، برای خودروهایی استفاده می‌شوند که خوردگی بالایی دارند و پوشش‌های کوتاه‌مدت که اغلب به‌صورت اسپری عرضه می‌شوند تا دو سال ماندگاری دارند. سیدمهدی درباره نوع ترکیبات این پوشش به «فرهیختگان» گفت: «ترکیباتی که در این پوشش‌های سوپرآب‌گریز به‌کار رفته، مواد پلی‌یورتان است که در بازار هم موجود است و در رنگ‌های کامیون‌ها، قطارها و پل‌ها استفاده می‌شود. ما این مواد را بهبود بخشیده و از ترکیبات نانو در آنها استفاده کرده‌ایم و طبق روش خاصی که داریم، به این پوشش می‌رسیم. رنگ‌های پلی‌یورتان موجود در بازار از 100 تا 200هزارتومان شروع می‌شوند و پوشش‌های ما هم به ازای یک کیلوگرم 160 هزارتومان عرضه می‌شود. درواقع اگر بخواهیم با رنگ‌های ضدخزه‌ای که در داخل کشور هم موجود هستند، مقایسه کنیم، می‌توان به‌جرأت گفت که از مزیت رقابتی بالایی برخورداریم و تقریبا با نصف قیمت این رنگ‌ها به فروش می‌رسند. ما حتی در برنامه سه تا پنج‌سال آینده هم به‌دنبال صادرات به‌ویژه در کشورهای جنوب ایران هستیم که می‌تواند بازار مناسبی باشد.»