سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: هرمزگان؛ استانی که از 14 جزیره مهم کشور حراست می‌کند، جزایری که برخی از آنها در زمره جزیره‌های استراتژیک و برخی دیگر مانند کیش و قشم جزء مناطق آزاد و قطب گردشگری کشور به‌شمار می‌روند. بومیان منطقه می‌توانند گردشگران را با لنج‌های خود به هرکدام از این جزایر که در خلیج همیشه فارس قرار دارند، برسانند. هرمزگانی‌ها با سهم 4 درصدی از کل مساحت کشور و موقعیت جغرافیایی‌ای که دارند، نقش بسزایی در تجارت ایران را به خود اختصاص داده‌اند. مردمانی که لهجه شیرین عربی خلیجی با قایق‌های کوچک‌شان از دیرباز با ماهیگیری روزگار گذرانده‌اند و حالا درکنار حفظ این شغل اجدادی‌شان به کشاورزی و تجارت هم روی آورده‌اند. البته هنوز دریا دست برتر را در اقتصاد این استان دارد و تولید 22درصد ماهی و میگوی موردنیاز کشور آن‌هم تنها توسط همین یک استان نشان از این واقعیت است. هرچند این استان معادن زیادی هم در حوزه نفت، گاز، کرومیت، فولاد و آلومینیوم دارد و این پتانسیل اهمیت استان را چندبرابر کرده است. وجود معادن طبیعی باعث شده تا عمده فعالیت صنعتی استان در حوزه فولاد، آلومینیوم و کشتی‌سازی معطوف شود،  فعالیت بیش از 18 صنعت بزرگ و  دو بندر مهم و استراتژیک شهید رجایی و باهنر، مجتمع بزرگ کشتی‌سازی و... باعث شده تا نقش مهمی در اقتصاد کلان کشور بازی کند. همچنین مردم این منطقه در نقطه‌ای از خاک ایران زندگی می‌کنند که قطب اصلی خدمات با تاکید بر واردات و صادرات کالا به کشور به‌شمار می‌رود و از همین حیث می‌توان آن را یکی از نقاط مستعد در تبدیل شدن به قطب صنعت ایران تلقی کرد.

البته اینها همه ظرفیت استان جنوبی کشور نیست؛ چراکه هرمزگان از جنوب به خلیج‌فارس و دریای عمان می‌رسد و در میان هفت استان ساحلی، بیشترین مرز آبی را داراست و  این مهم این ظرفیت را دراختیار هرمزگان گذاشته تا استان در زمینه حمل‌ونقل دریایی و شیلات از موقعیت اقتصادی برتری برخوردار باشد.

نکته مهم درباره این استان آن است که وظایف اقتصادی بین شهرها و شهرستان‌هایش تقسیم شده است، به‌طوری‌که شهرستان‌های رودان، میناب و حاجی‌آباد نقش توسعه‌دهنده حوزه کشاورزی را برعهده گرفته‌اند و در تولید محصولات گرمسیری مانند لیمو، انبه و خرما منحصربه‌فرد هستند. در یک کلام سطح زیر کشت محصولات باغی و زراعی در استان 160هزار هکتار است که 51درصد آن را محصولات زراعی و49درصد آن را محصولات باغی تشکیل می‌دهد و سالانه بیش از 2میلیون تن انواع محصولات زراعی و باغی توسط کشاورزان هرمزگانی تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌شود.

ازطرفی یکی دیگر از جذابیت‌های استان حیات وحش  و پوشش گیاهی آن است، آن‌هم در شرایطی که هرمزگان به‌دلیل همجواری با دریا آب‌وهوای گرم و خشک دارد و طبیعتا در چنین آب‌وهوایی میزبانی از نادرترین گونه‌های جانوری و گیاهی جای شگفتی دارد و می‌تواند به جذابیت‌های گردشگری آن بیفزاید؛ گونه‌هایی که نشان‌دهنده ارزش‌های زیست محیطی استان است. هرمزگان شامل پارک ملی، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده است، اما تعداد بالای مناطق حفاظت‌شده آن نشان می‌دهد حفظ این گونه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است، به‌طوری‌که در کل استان 12 منطقه حفاظت‌شده وجود دارد که مهم‌ترین آنها منطقه حفاظت‌شده حرا، تالاب بین‌المللی خور خوران و منطقه حفاظت‌شده کوه گنو است. از طرف دیگر وجود دو پناهگاه حیات وحش شیدور و هندورابی و گنبدهای نمکی خرسین که اثر طبیعی ملی به‌شمار می‌رود، بر جذابیت‌های گردشگری استان افزوده است.

طبیعی است بسیاری از ظرفیت‌هایی که در هرمزگان از دیرباز تا امروز وجود داشته، به دریا وابسته است. نقش برجسته دریا در این استان باعث شده تا عمده برنامه‌ریزی‌ها برای توسعه هرمزگان برمبنای این ظرفیت دنبال شود. در این میان دانشگاه آزاد اسلامی که برای اولین‌بار سال 1363 در این استان اقدام به پذیرش دانشجو کرد و امروز سهم 47 درصدی از دانشجویان استان هرمزگان را دراختیار دارد، باتوجه به ماموریت جدیدی که برای تمام واحدهای این دانشگاه در استان‌های مختلف درنظر گرفته شده، تلاش دارد درکنار تربیت نیروی انسانی متخصص در عرصه‌های مختلف و رفع نیاز بخش‌های مختلف به نیروی انسانی، به‌سمت دانشگاه کارآفرین و نسل سوم حرکت کند. در این میان، قرار است واحدهای دانشگاهی به نیازهای اصلی استان هم پاسخ دهند. طبیعی است که ماموریت این دانشگاه در استان هرمزگان برمبنای دریا و توسعه صنعت دریایی تعیین شده باشد. امروز واحدهایی که در جزایر مختلف این استان فعال هستند، هرکدام به سهم خود، گام‌هایی را در راستای رسیدن به این مهم برمی‌دارند و همه توان خود را در این زمینه بسیج کرده‌اند.

هرمزگان یک استان ساحلی و دریایی است و طولانی‌ترین خط ساحلی هم به این استان اختصاص دارد. حدود 40 درصد از خط ساحلی کشور متعلق به هرمزگان است، بنابراین بیشترین محور توسعه این استان برمبنای اقتصاد دریامحور بنا شده است.

یک‌سوم مراکز آموزش عالی استان متعلق به دانشگاه آزاد است

در استان هرمزگان، 56 موسسه آموزش عالی فعالیت می‌کنند که از این تعداد 18 واحد و مرکز سهم دانشگاه آزاد اسلامی است. عددی که نشان می‌دهد 32درصد موسسات آموزش عالی در این استان متعلق به دانشگاه آزاد است.

این درحالی است که دانشگاه‌های دولتی تنها 2 موسسه و سهم 4درصدی را از آن خود کرده‌اند. دانشگاه‌های پیام‌نور 12 مرکز یعنی 21درصد، دانشگاه‌های علمی-کاربردی 10 مرکز یعنی 18درصد، علوم پزشکی 2 موسسه یعنی 4درصد، غیرانتفاعی 7 موسسه یعنی 12درصد و دانشگاه فرهنگیان 2 مرکز یعنی 4درصد را به خود اختصاص داده‌اند. با این اوصاف باید گفت دانشگاه آزاد دست بالا را در میان سایر دانشگاه‌ها دارد.

از مجموع 18 واحد و مرکز دانشگاه آزاد اسلامی که بیشترین سهم موسسات آموزش عالی استان را داراست، تعداد یک واحد جام(واحد بندرعباس) یک واحد بزرگ (واحد قشم)، یک واحد متوسط (واحد بندرلنگه)، 5 واحد کوچک (واحدهای میناب، رودان، جاسک، حاجی‌آباد، بستک و جناح)، یک واحد بین‌الملل (واحد کیش) و 3 مرکز بندرخمیر، سیریک و بشاگرد و 2 مرکز مهارتی و کارآفرینی(سما) بندرعباس و قشم هستند.

سهم 47درصدی دانشگاه آزاد اسلامی از دانشجویان استان هرمزگان

در سال تحصیلی 1400-1399 تعداد 54989 دانشجو در موسسات و دانشگاه‌های آموزش عالی استان مشغول تحصیل هستند که از این تعداد 25883 نفر دانشجو برابر با 47درصد سهم دانشگاه آزاد اسلامی است.

این سهم در دانشگاه دولتی 6133 نفر معادل 11.2درصد و در دانشگاه پیام‌نور 9720 نفر معادل 17.7درصد، در دانشگاه علمی-کاربردی 4950 نفر معادل 9درصد، در دانشگاه علوم پزشکی 3049 نفر معادل 5/5درصد است. در دانشگاه غیرانتفاعی، دانشگاه فرهنگیان و آموزشکده فنی‌وحرفه‌ای نیز به ترتیب 1125نفر معادل 2درصد، 770 نفر معادل 1.4درصد و 3359 نفر معادل 6درصد مشغول تحصیل هستند. با یک حساب سرانگشتی می‌توان متوجه شد که از میان زیرنظام‌ها، دانشگاه آزاد اسلامی بیشترین دانشجو را در اختیار دارد.

نیمی از دانشجویان، دانشجوی کارشناسی هستند

 از تعداد 54989 نفری که در سال تحصیلی 1400-1399 در استان هرمزگان مشغول تحصیل هستند مقطع کارشناسی با 32479 نفر برابر با 52درصد دارای بیشترین تعداد دانشجو است. مقطع دکتری حرفه‌ای با 1083 نفر معادل 2درصد نیز دارای کمترین تعداد دانشجو است.

دانشجویان سایر مقاطع تحصیلی، کاردانی با 19915 نفر برابر با 32درصد، کارشناسی‌ارشد با 7309 نفر معادل 12درصد و دکتری تخصصی با 1246 نفر معادل 2.3درصد از کل دانشجویان دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی را به خود اختصاص داده‌اند.

58درصد هرمزگانی‌ها در گروه علوم انسانی و هنر تحصیل می‌کنند

تعداد دانشجویان استان هرمزگان را براساس گروه‌های تحصیلی نیز می‌توان تقسیم‌بندی کرد. برحسب گروه تحصیلی نیز باید گفت تعداد 31955 نفر در گروه علوم انسانی و هنر، 11054 نفر در گروه علوم، مهندسی و کشاورزی، 3446 نفر در گروه علوم پزشکی و 8534 نفر در گروه فنی‌وحرفه‌ای مشغول تحصیل هستند. به‌عبارت بهتر گروه علوم انسانی سهم 58درصدی، گروه علوم، مهندسی و کشاورزی سهم 20درصدی، گروه علوم پزشکی سهم 6درصدی و گروه فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی سهم 16درصدی از دانشجویان را به خود اختصاص داده‌اند.

دست بالای دانشگاه آزاد در جمعیت همه مقاطع تحصیلی

اما درخصوص دانشگاه آزاد اسلامی آمار به‌گونه دیگری است؛ بیشترین سهم دانشجویان کاردانی، کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری تخصصی در استان هرمزگان متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی است. در استان هرمزگان در مقطع کاردانی 15646 نفر مشغول تحصیل هستند که 5332 نفر یعنی معادل 34درصد سهم دانشگاه آزاد است. همچنین در تمام استان 29826 نفر در مقطع کارشناسی تحصیل می‌کنند که بیشترین سهم دانشجویان کارشناسی با 15195 نفر معادل 50.9درصد مربوط به دانشگاه آزاد است.  دانشگاه آزاد در دانشجویان کارشناسی‌ارشد باز هم دست بالا را دارد. در کل استان هرمزگان 7188 نفر در مقطع کارشناسی‌ارشد مشغول تحصیل هستند که از این تعداد 4226 نفر در دانشگاه آزاد هستند. عددی که حدود 58.7درصد دانشجویان ارشد کل استان است. سپس دانشگاه‌های دولتی با 19درصد بیشترین سهم را دارند.  دانشگاه آزاد اسلامی در مقطع دکتری تخصصی نیز بیشترین دانشجویان را در خود جای داده است؛ در تمام دانشگاه‌های آموزش عالی کشور 1246 دانشجو در مقطع دکتری تخصصی مشغول تحصیل هستند که از این تعداد 962 نفر متعلق به دانشگاه آزاد هستند. عددی که نشان‌دهنده سهم 77.2درصدی دانشگاه آزاد در این مقطع تحصیلی است. این عدد در دانشگاه‌های دولتی معادل 265 نفر یا همان 21.3درصد و در دانشگاه‌های علوم پزشکی برابر با 19 نفر یا همان 1.5درصد است. سایر دانشگاه‌ها نیز دانشجویی در مقطع دکتری تخصصی ندارند.

استقبال 63درصدی دانشجویان دانشگاه آزاد از رشته‌های علوم انسانی

همان‌طور که پیش‌تر نیز گفتیم، تعداد دانشجویان دانشگاه آزاد در استان هرمزگان 25883 نفر است که در 4 گروه آموزشی علوم انسانی و هنر، علوم، مهندسی و کشاورزی، علوم پزشکی و فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی مشغول تحصیل هستند. از مجموع کل این دانشجویان، گروه علوم انسانی و هنر با 63درصد دارای بیشترین تعداد دانشجو و گروه علوم پزشکی با 2درصد کمترین تعداد دانشجو را دارند. گروه آموزشی فنی‌ومهندسی نیز 29درصد و گروه فنی‌وحرفه‌ای و مهارتی 6درصد از کل دانشجویان را به خود اختصاص داده‌اند.

اقبال به کدام واحدهای دانشگاه آزاد بیشتر است؟

وضعیت دانشجویان در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان متفاوت است. از 25 هزار و 883 نفری که در دانشگاه آزاد استان هرمزگان مشغول تحصیل هستند بیشترین اقبال به واحد بندرعباس با 10893 دانشجو است، درواقع واحد بندرعباس حدود 42درصد دانشجویان دانشگاه آزاد را در خود جای داده است. واحد قشم با 3524 نفر دومین واحد است که 13.6درصد دانشجویان را در خود جای داده و سما بندرعباس با 2553 دانشجو در رده سوم و سهم 9درصدی از دانشجویان دانشگاه آزاد قرار گرفته است. در نمودار زیر تعداد دانشجویان دانشگاه آزاد استان به تفکیک واحدهای دانشگاهی مشخص شده است.

54درصد داوطلبان، دانشگاه آزاد را انتخاب کرد‌ه‌اند

وضعیت ثبت‌نام‌ها در دانشگاه آزاد اسلامی استان به چه صورت بوده است؟ براساس بررسی‌های صورت‌گرفته در سال 99 برابر با 22624 نفر در دانشگاه‌های این استان ثبت‌نام کرده‌اند که از این میزان 12129 نفر یعنی معادل 53.6درصد سهم دانشگاه آزاد اسلامی بوده است. عددی که نشان می‌دهد بیشتر از نیمی از داوطلبان استان هرمزگان تمایل دارند در دانشگاه آزاد ثبت‌نام کرده و تحصیل کنند. سهم دانشگاه‌های غیرآزاد اسلامی استان هرمزگان 10495 یعنی برابر با46.7 است.

تعداد ثبت‌نام‌شدگان در دانشگاه دولتی نیز 1431 نفر یعنی 6درصد، پیام‌نور 4554 نفر معادل20درصد، دانشگاه علمی-کاربردی 1947 نفر معادل 9درصد، دانشگاه علوم پزشکی 497 نفر و معادل 2درصد است. در سایر زیرنظام‌ها ازجمله دانشگاه غیرانتفاعی، دانشگاه فرهنگیان و آموزشکده فنی‌وحرفه‌ای به‌ترتیب 411 نفر(2درصد)، 280 نفر(یک درصد) و 1575نفر(7درصد) ثبت‌نام کرده‌اند.

اما وضعیت ثبت‌نام‌ها براساس مقطع تحصیلی نیز جای تامل دارد. براساس مقطع تحصیلی 28درصد از کل ثبت‌نام‌شدگان در مقطع کاردانی، 54درصد در مقطع کارشناسی، 15درصد در مقطع کارشناسی‌ارشد، یک درصد در مقطع پزشکی حرفه‌ای و 2درصد در مقطع دکتری تخصصی ثبت‌نام کرده‌اند. سهم ثبت‌نام‌شدگان براساس جنسیت نیز به این‌صورت بوده است که تعداد ثبت‌نام‌شدگان زن برابر با 9662 و تعداد ثبت‌نام‌شدگان مرد 12962 نفر است. بنابراین تعداد ثبت‌نام‌شدگان مرد 7.2درصد بیشتر از زنان است.

وضعیت ثبت‌نام‌شدگان در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان نیز قابل‌تامل است. از تعداد 12129 نفری که در دانشگاه آزاد ثبت‌نام کرده‌اند بیشترین سهم ثبت‌نام‌شدگان 6403 نفر یعنی 52.6درصد در مقطع کارشناسی بوده است. کاردانی‌ها 3065 نفر یعنی 25درصد، کارشناسی‌ارشد 2339 نفر یعنی 19درصد، دکتری حرفه‌ای 45 نفر و دکتری تخصصی حدود 2درصد از ثبت‌نام‌شدگان را پوشش می‌دهند.

564 رشته‌محل فعال در دانشگاه آزاد استان هرمزگان

در این گزارش وضعیت تعداد رشته‌های تحصیلی در سطح استان هرمزگان را نیز بررسی کرده‌ایم. در سال 1399 دانشگاه آزاد استان هرمزگان دارای 564 رشته‌محل فعال است که از این تعداد 169 رشته‌محل یعنی 30 درصد در مقطع کاردانی، 39 درصد در مقطع کارشناسی، 20 درصد در مقطع کارشناسی‌ارشد، 1 درصد در مقطع دکتری حرفه‌ای و 10 درصد نیز در مقطع دکتری تخصصی قرار دارند. براساس گروه تحصیلی نیز باید گفت 209 رشته‌محل در گروه فنی و مهندسی، 277 رشته‌محل در گروه علوم‌انسانی، 3 رشته‌محل در گروه علوم‌پزشکی و 75 رشته‌محل در گروه فنی- حرفه‌ای و مهارتی هستند.

بیشترین رشته‌های دانشگاه آزاد هرمزگان در چه گروهی است؟

همان‌طور که گفتیم، در سال 1399 در واحدهای دانشگاه آزاد استان هرمزگان، تعداد 564 رشته/گرایش‌های تحصیلی غیرپزشکی فعال هستند که می‌توان این تعداد را ازنظر گروه تحصیلی نیز تفکیک کرد. 257رشته/گرایش یعنی حدود 46درصد در گروه علوم‌انسانی و هنر، 284 رشته/گرایش یعنی 50 درصد در گروه علوم، مهندسی و کشاورزی و 22رشته /گرایش یعنی حدود 4درصد در گروه فنی، حرفه‌ای و مهارتی تحصیل می‌کنند. با این اوصاف آن‌طور که مشخص است، گروه علوم‌انسانی و هنر بیشترین رشته/گرایش را در خود جای داده و گروه فنی-حرفه‌ای و مهارتی دارای کمترین رشته/گرایش است.ازلحاظ مقطع تحصیلی هم وضعیت به این صورت است که تعداد 100 رشته/گرایش یعنی 18 درصد در مقطع کاردانی پیوسته، 68 رشته/گرایش یعنی 12 درصد در مقطع کاردانی ناپیوسته، 124 رشته/گرایش یعنی 22 درصد در مقطع کارشناسی ناپیوسته، 99 رشته/گرایش یعنی 18 درصد در مقطع کارشناسی پیوسته، 114رشته/گرایش یعنی 20 درصد در مقطع کارشناسی‌ارشد و بالاخره 59 رشته/گرایش یعنی 10 درصد در مقطع دکتری تخصصی هستند، بنابراین بیشترین رشته/گرایش در مقطع کارشناسی ناپیوسته و کمترین در مقطع دکتری است.

564 رشته و 27 گروه فرعی در دانشگاه آزاد هرمزگان

دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان تعداد 563 رشته گروه فرعی تحصیلی غیرپزشکی در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری دارد که 27 گروه فرعی تحصیلی را شامل می‌شود. بیشترین گروه فرعی تحصیلی گروه مهندسی برق با 27 و گروه شهرسازی و فیزیک با یک کمترین گروه فرعی تحصیلی است. بالاترین گروه فرعی تحصیلی نیز مربوط به گروه حسابداری، مهندسی کامپیوتر و مهندسی عمران است که به‌ترتیب 55، 54 و 53 گروه فرعی تحصیلی را تشکیل می‌دهند.

درمجموع باید گفت از کل گروه فرعی تحصیلی در مقطع کاردانی پیوسته 19 درصد، در مقطع کاردانی ناپیوسته 14درصد، در مقطع کارشناسی ناپیوسته 24 درصد، در مقطع کارشناسی پیوسته 16درصد، در مقطع کارشناسی‌ارشد 17درصد و بالاخره 10 درصد در مقطع دکتری تخصصی هستند.

41درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد هرمزگان شاغل هستند

این‌که فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بعد از فراغت از تحصیل چه وضعیتی خواهند داشت، بسیار مهم است و تمام دانشگاه‌ها تلاش دارند دانشجویانی تربیت کنند که بعد از فارغ‌التحصیلی بیکار نبوده و وارد بازار کار شوند؛ به‌عبارت بهتر دانشجویانی که خود کارآفرین باشند. از دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان از سال 95 تاکنون 33154 دانشجو فارغ‌التحصیل شده‌اند که از این تعداد 13533 نفر یعنی 41درصد شاغل هستند. عددی که نشان می‌دهد دانشگاه آزاد هرمزگان به‌سمت یک دانشگاه کارآفرین حرکت کرده است. از مجموع فارغ‌التحصیلان شاغل نیز باید گفت تعداد 11231 نفر معادل 83درصد از آنها در مشاغل مرتبط با رشته تحصیلی خود مشغول فعالیت هستند.

تعداد فارغ‌التحصیلان دارای شغل در مدت 6 ماه بعد از فراغت از تحصیل 6827 نفر برابر با 20درصد کل فارغ‌التحصیلان و 50درصد فارغ‌التحصیلان شاغل بوده است.
جدول 27  تعداد فارغ‌التحصیلان از سال 95 تاکنون.

77 هزار دانشجو از دانشگاه آزاد استان هرمزگان فارغ‌التحصیل شدند

در دانشگاه آزاد استان هرمزگان از ابتدای تاسیس تاکنون 77895 دانشجو فارغ‌التحصیل شده‌اند که از این تعداد واحد بندرعباس و قشم به‌ترتیب با 36484 نفر و 15813 نفر دارای بیشترین تعداد فارغ‌التحصیل و واحد سیریک و بشاگرد به‌ترتیب با 1155 نفر و 986 نفر دارای کمترین تعداد دانشجویان فارغ‌التحصیل هستند. براساس آمار سال 1399 وضعیت فارغ‌التحصیلان به تفکیک مقطع تحصیلی می‌توان گفت 22درصد (17475نفر) فارغ‌التحصیلان در مقطع کاردانی، 66 درصد (51571 نفر) در مقطع کارشناسی، 11 درصد (8477 نفر) در مقطع کارشناسی‌ارشد و یک درصد (343 نفر) در مقطع دکتری تخصصی هستند. پس می‌توان گفت بیشترین فارغ‌التحصیلان در استان هرمزگان در مقطع کارشناسی بوده است.

دوسوم فارغ‌التحصیلان گروه علوم انسانی و هنر

از تعداد 77895 نفری که از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان فارغ‌التحصیل شده‌اند، به‌لحاظ گروه تحصیلی 50712 نفر یعنی 65درصد در گروه علوم انسانی و هنر بوده‌اند. همچنین 26146 نفر یعنی سهم 34درصدی نیز متعلق به گروه علوم، مهندسی و کشاورزی، 187 نفر یعنی 0.02درصد در گروه علوم پزشکی و 850 نفر یعنی حدود یک درصد نیز در گروه فنی،حرفه‌ای و مهارتی بوده‌اند. با این اوصاف باید گفت گروه علوم انسانی و هنر با سهم 65درصدی بیشترین فارغ‌التحصیل را به خود اختصاص داده‌اند. درواقع بیشترین داوطلبان دانشگاه آزاد هرمزگان تمایل داشته‌اند در رشته‌های گروه علوم انسانی و هنر ثبت‌نام کنند.

دانشگاه آزاد هرمزگان چند عضو هیات‌علمی فعال دارد؟

حضور اعضای هیات‌علمی توانمند در دانشگاه‌ها از آن فاکتورهایی است که دانشگاه را به دانشگاه نسل سوم و کارآفرین یک قدم نزدیک‌تر می‌کند. دانشگاه آزاد هرمزگان هم به این فاکتور توجه ویژه داشته است. طبق آمارهای سال 1399 تعدادکل اعضای هیات‌علمی در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان 228 نفر است که از این تعداد واحد بندرعباس با 142 نفر 62درصد از اعضای هیات‌علمی استان را به خود اختصاص داده است. البته واحد بندرعباس در مرکز استان سهم 47درصدی دارد.

 واحد قشم نیز با 49 عضو هیات‌علمی سهم 21درصدی استان و سهم 17درصدی مرکز استان را از آن خود کرده است. با این اوصاف مشخص است که واحد بندرعباس و واحد قشم در جذب اعضای هیات‌علمی توانمند بهتر و موفق‌تر از واحدهای دیگر این استان عمل کرده‌اند. از مجموع کل اعضای هیات‌علمی 9 عضو هیات‌علمی دانشیار هستند که در واحد بندرعباس مشغول فعالیت هستند. مدرسان حق‌التدریس و استادان مدعو در واحدهای دانشگاهی استان هرمزگان نیز 911 نفر هستند که از این تعداد 8 استاد، 364 نفر استادیار، 14 نفر دانشیار و 525 نفر مربی هستند. به‌عبارتی حدود یک درصد استاد، 40درصد استادیار، یک درصد دانشیار و 58درصد از استادان حق‌التدریس و مدعو مربی هستند.

کدام واحدها بیشترین مقالات منتشرشده را دارند؟

پژوهش‌های انجام‌شده در دانشگاه‌ها نیز گام دیگری برای رسیدن به دانشگاه نسل سوم است. دانشگاه آزاد هرمزگان به این مهم نیز توجه دارد تا جایی که در سال 1399 تعدادکل مقالات معتبر علمی در واحدهای دانشگاهی استان هرمزگان 174 مقاله معتبر علمی است که واحد قشم و بندرعباس به‌ترتیب دارای بیشترین مقالات چاپ‌شده هستند. واحد قشم با 72 مقاله سهم 41درصدی و واحد بندرعباس با 55 مقاله سهم 32درصدی مقالات را به خود اختصاص داده‌اند. واحد کیش نیز بین سایر واحدهای دانشگاهی استان هرمزگان با 35 مقاله و سهم 20درصدی مقالات استان را کسب کرده است. مجموع کل پایان‌نامه‌های دفاع‌شده در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان نیز 1272 پایان‌نامه است که باز هم واحد بندرعباس و واحد قشم به ترتیب با 355 یعنی سهم 28درصدی و 354 یعنی سهم 27.8درصدی پایان‌نامه، دست بالا را در میان سایر واحدها دارند. تعداد پایان‌نامه‌های تدوین‌شده براساس نظام موضوعات برنامه‌های علمی دانشگاه 78 پایان‌نامه است.

ساخت 28 محصول دانش‌بنیان در واحدهای استان هرمزگان

امروزه دانشگاه‌ها نقش بسزایی در تولید علم و فناوری دارند. همچنین بسیاری از دانشگاه‌‌ها در کشورهای توسعه‌یافته و درحال توسعه سعی کردند نوآوری را در ساختار آموزشی خود به‌کار برده و تحول‌آفرین باشند. توسعه محصولات فناورانه و نوآورانه نیز از همان مولفه‌هایی است که کمک می‌کند دانشگاه‌ها یک گام به دانشگاه کارآفرین نزدیک‌تر شوند. دانشگاه آزاد هرمزگان هم به این مهم توجه دارد و در سطح واحدهای دانشگاهی این استان ازلحاظ تعداد محصولات فناورانه و نوآورانه اساتید و دانشجویان فقط در واحد دانشگاهی بندرعباس فعال است. بر همین اساس تعداد هسته فناور فعال 25 هسته فناور، تعداد 3 واحد فناور فعال، تعداد طرح‌ها و ایده‌های فناورانه و نوآورانه تجاری‌سازی شده نیز برابر 6 طرح فناورانه و تعداد 28 محصولات دانش‌بنیان در این واحد دانشگاهی ساخته شده است.

برترین واحدهای فرهنگی استان هرمزگان کدامند؟

قطعا مولفه اصلی در رصد فعالیت‌های فرهنگی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی تعیین امتیاز برای انجام هرکدام از فعالیت‌های این حوزه است؛ چراکه نمی‌توان برای همه فعالیت‌ها بدون درنظر گرفتن نحوه انجام و سختی‌های موجود در سر راه آن، یک امتیاز مشخص تعیین کرد. بر همین اساس دانشگاه آزاد مولفه‌هایی را برای تعیین نمره فرهنگی هر واحد درنظر گرفته است. ازنظر رتبه فرهنگی واحد دانشگاهی واحدهای شهرستان بندرعباس دارای رتبه یک و واحد سیریک دارای رتبه 13 است. نمره وضعیت کانون‌های فرهنگی واحد دانشگاهی در استان هرمزگان نیز نشان می‌دهد واحد بندرعباس و واحد حاجی‌آباد با امتیاز 80 و 70 از 100 دارای بیشترین امتیاز کانون‌های فرهنگی هستند. درخصوص وضعیت نشریات چاپی و الکترونیکی واحد نیز واحد بندرعباس و حاجی‌آباد به‌ترتیب با نمره 80 و 50 بالاترین نمره را به خود اختصاص داده‌اند. واحد قشم نیز با نمره 20 در رتبه سوم ایستاده است. درمورد وضعیت تشکل‌های فرهنگی واحد نیز واحد بندرعباس با نمره 100 در رتبه اول و واحد حاجی‌آباد و قشم با نمره 60 در جایگاه دوم قرار دارند. نمره وضعیت کیفی و کمی کرسی‌های آزاداندیشی نیز جالب است. واحد بندرعباس با نمره 100 بازهم دست بالا را درمیان سایر واحدها داشته و واحد قشم، بندرلنگه، حاجی‌آباد و دانشکده مهارت و کارآفرینی نمره90 رتبه دوم را به خود اختصاص داده‌اند. میانگین نمره وضعیت آراستگی و پوشش دانشجویان، اساتید و کارکنان96.88 از 100 است و اکثریت واحد‌های استان دارای امتیاز 100 از 100 هستند.

۴۱ درصد کارمندان استان دانشگاه آزادی‌اند

در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان درمجموع 541 نفر کارمند حضور دارند که بیشتر آنها یعنی 239 نفر در واحد بندرعباس مشغول به‌کار هستند. به‌عبارت بهتر واحد بندرعباس 41 درصد کارمندان استان را در خود جای داده است. قشم و دانشکده پزشکی قشم نیز با 74 کارمند و میناب و مرکز سیریک با 35 کارمند در رتبه دوم و بندرلنگه و مرکز خمیر و کیش نیز هرکدام با 34 کارمند در رتبه سوم تعداد کارمندان قرار دارند. تقسیم کارمندان به تفکیک حوزه نیز به این صورت است که تعداد 82 نفر کارمند یعنی 15 درصد در حوزه ریاست، تعداد 219 نفر کارمند یعنی 49 درصد در حوزه اداری، تعداد 122 نفر کارمند یعنی 23 دصد در حوزه آموزش، تعداد 54 نفر کارمند یعنی 10 درصد در حوزه پژوهش و فناوری و تعداد 64 نفر کارمند یعنی 12 درصد در حوزه دانشجویی، فرهنگی و ورزشی فعالیت می‌کنند. تعداد کارکنان بالای 20 سال سابقه 25 نفر هستند که4.6 درصد از جامعه کارکنان را شامل می‌شود.

استقرار 12 واحد و مرکز دانشگاهی در مجاورت دریا

همان‌طور که پیش‌تر نیز گفتیم، در دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان هرمزگان 18 واحد و مرکز فعال است که بیشترین سهم موسسات آموزش عالی استان را داراست. در این استان واحد بندرعباس به‌عنوان واحد جامع شناخته می‌شود. واحد قشم نیز به‌عنوان واحد بزرگ و واحد بندرلنگه به‌عنوان واحد متوسط است. واحدهای میناب، رودان، جاسک، حاجی‌آباد، بستک و جناح نیز 5 واحد کوچک هستند. یک واحد بین‌الملل (واحد کیش) و 3 مرکز نیز بندرخمیر، سیریک و بشاگرد و 2 مرکز مهارتی و کارآفرینی(سما) بندرعباس و قشم هستند. از نظر موقعیت جغرافیایی هم می‌توان گفت از 18 واحد و مرکز دانشگاهی تعداد 4 واحد دانشگاه قشم، بین‌الملل کیش، سما قشم و هرمز در جزایر خلیج‌فارس مستقر هستند. واحدهای پارسیان، جناح و بستک، بندرلنگه و بندرخمیر در غرب استان، واحدهای جاسک، میناب، رودان، بشاگرد و سیریک در شرق استان قرار دارند و واحد حاجی‌آباد در شمالی‌ترین نقطه استان و واحد بندرعباس و سما بندرعباس نیز در مرکز استان واقع شده است. واحدهای بندرعباس، بندرلنگه، بندرخمیر، سیریک، میناب و جاسک در مجاورت دریا گسترش دارند. با احتساب واحدهای دانشگاهی مستقر در جزیره، تعداد واحدهای دانشگاهی ساحلی به 12 واحد و مرکز می‌رسد.

نسبت سرانه دانشجویی فضای فیزیکی واحدها در استان چگونه است؟
از آنجا که فضا و محیطی که در آن به امر آموزش و یادگیری پرداخته می‌شود تاثیر بسیار مهمی در امر یادگیری دارد، دقت در طراحی و ساخت این فضاها بسیار مهم است. دانشگاه آزاد اسلامی همواره تلاش دارد سرانه فضای آموزشی و فیزیکی برای دانشجویان به نحو مطلوب مهیا شود.  تحلیل وضعیت سرانه فضای دانشگاهی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان نشان می‌دهد به این مهم توجه ویژه شده است. با بررسی این فضا می‌توان متوجه شد که میانگین سرانه فضای دانشگاه‌های استان برابر 3/10مترمربع به ازای هر دانشجو و میانگین سرانه فضای عرصه(زمین) برابر با 0/193مترمربع است. میانگین سرانه فضای اداری برابر 3مترمربع، سرانه فضای آموزشی 5/8مترمربع، سرانه فضای فناوری و نوآوری 1/1مترمربع، سرانه فضای فرهنگی 4/1مترمربع، ساختمان در دست احداث 3مترمربع، سرانه اقامتی 6/2مترمربع، سرانه ساختمان‌های بهره‌برداری‌شده 9.8مترمربع، سرانه فضای اعیانی 10.3مترمربع و سرانه فضای عرصه 193.4مترمربع است. در میان واحدهای دانشگاهی واحد بندرعباس بیشترین فضای ساختمانی را از آن خود کرده است.

22 میلیاردتومان درآمد غیرشهریه‌ای واحدهای استان هرمزگان در سال 99

دانشگاه آزاد اسلامی مسیری جدید در راستای کسب درآمد غیرشهریه‌‌ای را آغاز کرده و تلاش دارد با افزایش درآمدهای غیرشهریه‌ای اتکای خود را به شهریه دانشجویان کمتر کند. انعقاد قراردادهای پژوهشی، راه‌اندازی مراکز تحقیقاتی، شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز رشد و... ازجمله اقداماتی است که مسئولان دانشگاه را به این هدف نزدیک می‌کند. در دانشگاه آزاد هرمزگان نیز این اتفاق افتاده و در سال 99 مجموع کل مبلغ قراردادهای منعقدشده با صنایع و سازمان‌های دولتی 5328 میلیون ریال برآورد شده که سهم واحد بندرعباس 2327 میلیون ریال و سهم واحد قشم 3000 میلیون ریال بوده است. به غیر از درآمدهای حاصل از انعقاد قراردادهای پژوهشی باید گفت مجموع درآمدهای غیرشهریه‌ای استان 220,650 میلیون ریال محاسبه شده و نرخ رشد درآمدهای عملیاتی واحد برابر با 24درصد گزارش شده است.

نمره 18 دانشجویان به میزان رضایت از خدمات دانشگاه

بی‌شک دانشجویان تاثیرگذاری زیادی در توسعه دانشگاه‌ها و پیشرفت آن دارند؛ بنابراین میزان رضایت آنها از خدمات دانشگاه نیز از آن فاکتورهایی است که باید به آن توجه شود. هرچه این رضایت بیشتر باشد، تاثیرگذاری دانشجویان در دانشگاه نیز به‌عنوان رکن اصلی پیشرفت، بیشتر خواهد شد. دانشگاه آزاد اسلامی همواره تلاش کرده است خدمات آزمایشگاهی و آموزشی مناسبی را در اختیار دانشجویان خود قرار دهد. دانشگاه آزاد هرمزگان نیز از همان ابتدای تاسیس به این فاکتور توجه کرده است تا جایی که امروز میزان رضایت دانشجویان و فارغ‌التحصیلان از خدمات دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان دارای میانگین18.2 از 20 است. میانگین میزان نفوذ برند دانشگاه آزاد اسلامی و هویت بصری آن در سطح واحدهای دانشگاهی 18.6 از 20 ارزیابی شده و سطح فرهنگ مشارکت‌پذیری و کار گروهی در واحد میانگین 18.8 از 20 است.  نمره میزان پایبندی به فضایل اخلاقی و باورهای دینی در میان دانشجویان واحد دانشگاهی نیز عدد جالب‌توجهی است و نمره 18.5 از 20 را کسب کرده است.

در همین رابطه مطلب زیر را بخوانید: