شناخت و اطلاع از فعالیتهای گروههای جهادی در چند سال اخیر بهواسطه اتفاقات نامترقبه مختلفی که در کشور افتاد، بیش از قبل شده است. حضور پرشور گروههای جهادی در مناطق سیلزده شمال، غرب و جنوبغرب کشور در سال 98 و مشارکت در امدادرسانی به زلزلهزدگان مناطق مختلف در کنار فعالیتهای جهادی کرونایی ازجمله موقعیتهایی بود که باعث شد عموم مردم بیشتر در جریان خدمات جهادگران قرار گیرند. اما باوجود این هنوز هم بهواسطه ضعف رسانهای گروهها، چنانکه باید اقدامات جهادی دانشجویان منتشر نمیشود. همین ماجرا باعث شده دانشجویان جهادگر دانشگاه صداوسیما که به شکل مشخص با انگیزههای رسانهای و در رشتههای مربوط به حوزه مشغول تحصیل هستند، مهمترین دغدغه خود در فعالیتهای جهادی را در همین حوزه متمرکز کنند. حالا قرارگاه جهادی دانشجویان دانشگاه صداوسیما که با عنوان قرارگاه جهادی امامحسنمجتبی شناخته میشود، تلاش میکند در کنار فعالیتها و رویکردهای معمول گروههای جهادی دانشجویی در حوزههای فرهنگی و عمرانی، کارویژه دیگری را در حوزه رسانه تعریف کند که ماحصل آن تقویت سایر فعالان حوزه جهادی در فضای رسانهای است. برای رسیدن به جایگاه مطلوب هنوز فاصله کم نیست؛ اما آنها عزم ویژه جزم کردهاند تا در موقعیت جهاد تبیین، نقشآفرینی ویژهای هم در رسانه داشته باشند.
رسانه اولویت اصلی ما بود
گروه جهادی امام حسن مجتبی(ع) دانشگاه صداوسیما از سال 96 کار خود را آغاز کرد. بخش خواهران این گروه نیز در بهمن سال 97 شروع به فعالیت کرد. گروه جهادی دانشگاه صداوسیما با توجه به هدف و رسالت اصلی این دانشگاه، درکنار اهدافی که پیش از این ذکر شد جهاد رسانهای را نیز دنبال میکرد و فعالیتهای رسانهای برای این گروه بهعنوان یکی از محورهای اصلی فعالیتها محسوب میشود. فاطمه اللهدادی، مسئول سابق بخش خواهران این گروه جهادی درباره این جهاد رسانهای و رسالتشان به «فرهیختگان» میگوید: «گروههای جهادی بخش عمدهای از فعالیتهای دانشجویی را تشکیل دادهاند که متاسفانه در جامعه بازخورد چندانی از آنها دیده نمیشود و گمنام هستند. هدف و خواسته ما این بود که با توجه به رسالت دانشگاه صداوسیما دانشجویان فعال شوند. از طریق مستندها و با نشان دادن فعالیتها و پروژههای مختلف گروههای دانشجویی جهادی میتوان مردم را از آن آگاه کرد و این نوع فعالیتها را در بستر جامعه گسترش داد. با توجه به دسترسی راحتتر و آسان ما به سازمان صداوسیما، میتوانستیم بهتر و سریعتر اقدام کنیم، پس هدف اصلیمان را در این مسیر قرار دادیم.»
گلتپه؛ نزدیک به پایتخت و دور از امکانات
از اولین فعالیتهایی که توسط این گروه جهادی بهصورت مشترک بین گروه خواهران و برادران انجام گرفت پخش 50 بسته غذایی بین مردم جنوب شهر تهران بود. فعالیتهای گروه جهادی بهصورتی است که تمامی قشرهای دانشجو را به خودش جذب میکند و محدودیتی در اخلاق و رفتار و... وجود ندارد. با توجه به این موضوع بیشتر بچههای دانشگاه صداوسیما حداقل سابقه یکبار فعالیت یا حضور در مراسمی را داشتند که گروه جهادی انجام میداد. به گفته اللهدادی اعضای مشترکی که در تمامی فعالیتهای گروه حضور داشتند، 20 نفر از خواهران در دوره او بودند اما با ورود کرونا تمامی برنامهها تغییر کرد. از وی درباره مهمترین فعالیت جهادی گروه از اردویی در منطقه گلتپه میگوید: «جایی که به تهران نزدیک است اما فقر فرهنگی و آموزشی -و هر فقری که تصورش را کنیم- و مجموعهای از بزهکاریهای اجتماعی در آنجا وجود دارند. حضور گروه جهادی در منطقه گلتپه، در تابستان 98 اتفاق افتاد. اردوی جهادی 10 روزهای برگزار شد و فعالیتهایی در حوزه فرهنگی و عمرانی صورت گرفتند.» اللهدادی و رفقایش توانستند با بچههای گلتپه ارتباط خوبی برقرار کنند و کمی از ناراحتی و مشکلاتشان در خانواده را کاهش دهند. در مدتی که در آنجا حضور داشتند، محبتهای کوچک و بزرگ زیادی از بچههای آنجا دیدند.
تصور عمومی از برخی فعالیتهای جهادی این بوده که بسیاری از کارهای یا نیمهکاره رها خواهند شد و تاثیرگذاری چندانی نخواهند داشت یا به هدفشان نمیرسند اما با گذشت چندسال و فعالیتهای گسترده گروههای جهادی در سیل، زلزله و کرونا این تصور بهکلی تغییر کرده است. انتخاب گلتپه برای اردوی جهادی دانشگاه صداوسیما هم دلایل مختلفی داشت که بیارتباط با موضوع نبود. مسئول سابق خواهران این گروه میگوید: «ما میتوانستیم مانند تمامی گروههای جهادی مکان دورتری را برای خدمترسانی انتخاب کنیم اما فاصله باعث میشد استمرار در کار کاهش پیدا کند و به دلیل برخی مسائل نتوانند اثرگذاری قابلتوجهی داشته باشد. به همین دلیل گلتپه بهخاطر نزدیکی به دانشگاه صداوسیما انتخاب شد تا بتوانیم در این منطقه فعالیت مستمری داشته باشیم، خصوصا فعالیتهای فرهنگی که نیاز به استمرار دارند و با 10روز اردوی جهادی قطعا نمیتوان کار بزرگی انجام داد که تاثیرگذار باشد.»
حمایتهای معنوی زیادی دیدیم اما انتظار بیشتری داشتیم
موضوع بودجه گروههای جهادی یکی از گلایههای همیشگی و پرتکرار دانشجویان جهادگر بوده و هست. جهادیهای دانشگاه صداوسیما هم از این قاعده مستثنی نیستند. اللهدادی هم با اشاره به این چالش میگوید: «وعدهها همیشه است اما متاسفانه چیزی که وجود ندارد عمل به آنهاست. ما با توجه به اینکه انتظار داشتیم از سمت سازمان یا مسئولان حمایتهای مادی بگیریم اما با توجه به اینکه حمایتی صورت نگرفت، در مواقع نیاز از طریق اطرافیان و خیرین کمک گرفتیم. آنطور که توقعمان بود، حمایت خاصی صورت نگرفت اما دانشگاه از ما حمایتهای معنوی زیادی داشت و مسئولان کمکهای فکری میرساندند یا در مراسم حضور مییافتند اگرچه انتظار بیشتری داشتیم.»
او درباره مجوزهای عمرانی و فعالیتهایی از این دست نیز میگوید: «این مجوزها بیشتر از سمت برادران پیگیری میشود اما تا جایی که اطلاع دارم، مشکلی وجود ندارد. تا جایی که حافظهام یاری میکند، اینطور نبود که از صفر کار را شروع کنیم. مجوزها آماده بودند و ما کار را ادامه میدادیم. در رابطه با فعالیت فرهنگی برای کودکان که در بیمارستان مفید و بیمارستان علیاصغر انجام دادیم نیاز به مجوزهایی داشتیم که بیمارستانها با ما همکاریهای لازم را کردند و به مشکل خاصی برنخوردیم.»
اللهدادی درباره هزینههایی که درطول یکسال صرف کارهای جهادی شده، افزود: «حدود 50 یا 60 میلیون تومان هزینه کردهایم و برخی هزینهها توسط خیرین داده شدهاند.»
گروه جهادی امام حسن مجتبی(ع) در کرونا چه کرد؟
آنگونه که شریفیگل، مسئول خواهران گروه جهادی امامحسن(ع) روایت میکند فعالیت اصلی گروه جهادی در دوران کرونا به تهیه بستههای ارزاق مربوط میشود.
اللهدادی نیز درباره فعالیتهای انجامشده در دوران کرونا اینطور میگوید: «پخش محصولات بهداشتی و لباسهای پزشکی که برای مراقبت از بیماریهای کرونایی لازم است، انجام گرفت و جهادگران بهصورت پشتیبانی آنلاین به دانشآموزان گلتپه کمک رساندند و سعی کردند در این دوران که تحصیلات مجازی شده است از تحصیل عقب نمانند.»
بخش دیگری از فعالیتهای گروه به اقدامات رسانهای مربوط میشود، بخشی از توان گروه در این مدت به تولید محتوای رسانهای از اقدامات جهادی سایر دانشجویان اختصاص یافته است. گزارش رسانهای قرارگاه جهادی امام حسن مجتبی(ع) بسیج دانشجویی دانشگاه صداوسیما از فعالیت جهادی بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه بقیهالله(عج) در روستای محروم نظامآباد تهران یکی از این تولیدات است. یکی دیگر از اقدامات اخیر این گروه نیز به برگزاری دوره آموزش رسانهای ترنج مربوط میشود. دورهای که درصدد توانمندسازی گروههای جهادی بسیج دانشگاههای تهران در جهت پوشش رسانهای اردوهای جهادی بوده و قرار است کلاسهای تصویربرداری، تدوین و فتوشاپ از سطح مقدماتی ویژه جهادگران دانشگاههای استان تهران برگزار کند. این دوره که از 20 بهمن آغاز شده تا اواسط بهمن ادامه خواهد داشت.
ماجرای یک انتظار شیرین و بهیادماندنی
اللهدادی مسئول سابق خواهران گروه جهادی امام حسن مجتبی(ع) از خاطرات خود در گروههای جهادی میگوید: «اولین اردوی جهادی که رفتیم در نوروز 98 با گروه جهادی مقربین دانشگاه شهیدبهشتی بود. در این اردو به داراب شیراز رفتیم. در همان روزهایی که سیل آمد و ما نیز بالاجبار چند روزی را در اسکان ماندیم. ما تنها یک روز این اردو را اجرا کرده بوده و درحال برقراری ارتباط با بچههای منطقه بودیم برای اینکه به کلاسهایمان دعوتشان کنیم که سیل آمد. ما مجبور شدیم در بازه سه تا چهار روزه در اسکان بمانیم و به منطقه نرویم. بعد از رفتن ما به منطقه وقتی به نزدیکی روستای کریملو رسیدیم، دیدم که بچهها در ورودی روستا بهصورت دستهای نشسته بودند و منتظر گروه ما بودند. وقتی ماشین ما را دیدند همگی به سمتمان دویدند و خیلی استقبال شیرین و ماندگاری کردند، چون انتظارش را نداشتیم بعد از یک روز که رفته بودیم و نتوانستیم بهخوبی برنامهها را پیش ببریم، اینطور باشد اما بچهها با محبتشان ما را شرمنده کردند.»