نرگس چهرقانی، خبرنگار گروه سیاست: برای بررسی نقش ناتو در حمله روسیه به اوکراین با فواد ایزدی، کارشناس مسائل بینالملل و آمریکا به گفتوگو پرداختیم. این کارشناس بینالملل با تاکید بر اینکه صحنهگردان و مقصر اصلی ماجرای حمله روسیه به اوکراین آمریکاست، گفت: «ناتو تحت ولایت و زیرنظر مستقیم آمریکاست. آمریکاییها با روسیه چند مشکل اصلی دارند؛ روسیه کشور بزرگی است و انرژی گستردهای دارد. دولت روسیه زمانی علاقهمند بود رابطه خوبی با غربیها داشتهباشد و حتی زمانی که ولادیمیر پوتین بر سر کار آمد، روسیه علاقهمند به ادامه ارتباط با غرب بود اما بعضی از غربیها با اقدامات خودشان شرایط را بهسمت تنش و شرایط فعلی بردند که شما میبینید به چه صورت است.»
در ادامه از هدف و نقش آمریکا در تحریک اوکراین برای پیوستن به ناتو پرسیدیم، ایزدی در پاسخ با اشاره به اینکه آمریکا، اوکراین را تحریک کرد تا از روسیه بهانه بگیرد، مطرح کرد: «آمریکا برای اینکه به روسیه فشار بیاورد بهدنبال بهانه بود. بهانه هم راحت نیست، مثلا نسبت به ایران بهانه هستهای دارند اما نسبت به روسیه که نمیتوانند چنین بهانهای بگیرند. نمیتوانند به روسیه بگویند شما دارید بمب اتم تولید میکنید، چون روسیه یکی از کشورهای شناختهشده بهلحاظ هستهای است. بنابراین آمریکا در سازمانملل خیلی دستش باز نیست چون روسیه حق وتو دارد. از این جهت از سال2008 جرج بوش پسر، رئیسجمهور آمریکا طرحی ارائه داد تا اوکراین بخشی از ناتو شود. این طرح را چرا ارائه داد؟ چون متوجه بود اگر اوکراین را تحریک کند تا بخشی از ناتو شود، تنشی را با روسیه ایجاد خواهد کرد و این تنش بهانهای برای فشار بیشتر به روسیه و تحریم آن خواهد شد. آمریکا و اروپا در تمام این سالها برنامهریزی کردند تا شرایط را به این سمت ببرند که بردند.»
در ادامه ایزدی بهعلت حمله روسیه به اوکراین پرداخت و اشاره کرد: «روسیه برای دفاع از خودش دربرابر نقشه آمریکا، چارهای نداشت که حمله کند. روسیه میخواست هم از خودش دفاع کند هم جمعیت قابلتوجه روستباری که در اوکراین هستند. حدود 20درصد اوکراین روستبار هستند و از این جمعیت در سال2014 که آمریکاییها در اوکراین انقلاب مخملی کردند، 14هزار نفر کشته شدند. این انقلاب مخملی یک حالت جنگ داخلی داشت و 80درصد کشته این انقلاب، روستبارها بودند یعنی فشار اصلی روی روستبارها بوده است. بنابراین روسیه هم برای دفاع از جمعیت روستبار در اوکراین، هم بهخاطر اینکه دولت قبل اوکراین، یانوکوویچ در عمل اجازه رسیدن به توافق با روسیه را پیدا نکرد، دست به حمله زد.»
در ادامه از او درباره این پرسیدیم که دولت قبل اوکراین با دخالت آمریکا برکنار شد که ایزدی گفت: «از سال2014 که یانوکوویچ، رئیسجمهور وقت اوکراین بود، حاضر نشد به فشار غربیها تمکین کند و غربیها و آمریکاییها برای برکنار کردن یانوکوویچ انقلاب مخملی در اوکراین راه انداختند. سال2015 در اوکراین انتخابات ریاستجمهوری بود و آمریکا میتوانست صبر کند تا روشهای دموکراسی را که مدعیاش است بهکار بگیرد تا به اهدافش برسد اما صبر نکردند و انقلاب مخملی کردند. در همین بین آمریکاییها قولها و وعدههایی به اوکراین دادند و سعی کردند دولتهای بعدی در اوکراین نتوانند با روسیه به توافق برسند. الان رئیسجمهور فعلی اوکراین، زلنسکی میگوید آمریکا دارد ما را تماشا میکند و کمکی به ما نمیکند. الان در عمل آمریکا، اوکراین را رها کردهاست. بانی جنگ فعلی در اوکراین آمریکا و غرب هستند.»
در پایان این مصاحبه با اشاره به اینکه الان اوکراین قربانی غرب و آمریکا شده است، پرسیدم در این جنگ، آمریکا و غرب چه نفعی میبرند. این کارشناس مسائل آمریکا گفت: «دغدغه اوکراین و منافع اوکراین هیچوقت در ذهن آمریکاییها نبود و نیست. الان هم بیشترین ضرر را اوکراین متحمل شده است و اروپاییها هم بهنظرم اشتباه کردند چون ضرر میکنند. قیمت انرژی در اروپا افزایش مییابد و درگیری بین اوکراین و روسیه بهنفع اروپا نیست. چه کسی در این جنگ برده است؟ روسیه، چون دغدغههای امنیتیاش از بین خواهد رفت و آن جمعیت روستبار که زیر فشار غرب و اوکراین بودند، از فشار خارج میشوند. البته آمریکاییها کوتاهمدت از حوزه انرژی برد دارند، چون پروژه نورد استریم موقتا بین جنگ در روسیه متوقف میشود و ناتو هم یک بهانهای برای زنده ماندن پیدا کرده و آمریکا نقش برادر بزرگتر را بازی میکند. از طرف دیگر مشکلات داخلی بایدن حل میشود و فشاری که روی دولت او وجود دارد، کم میشود. اما در درازمدت آمریکا به اهدافش نخواهد رسید، چون روسیه درمقابل غرب یکدست میشود. از طرفی درک این مساله در داخل ایران به وجود میآید که «غربیها قابل اعتماد نیستند». همچنین تقابل بین روسیه و غرب درنهایت برای روسیه مفید است. از این جهت بهنظر میرسد رقبای آمریکا، یعنی روسیه، چین و ایران متحد خواهند شد و درمقابل آمریکا میایستند و این بهنفع ماست.»