سارا طاهریخبرنگار

سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: خوزستان یکی از قدیمی‌ترین استان‌های کشور به‌شمار می‌رود. خطه‌ای که قدمتش به دوران پیش از میلاد می‌رسد و حالا به‌عنوان بخشی از این مرزوبوم تلقی می‌شود. استانی که مردمش در روزهای سخت پای استقلال ایران ماندند و امروز هم علی‌رغم وجود مشکلات فراوان از معضل کم‌آبی گرفته تا گردوغبار و... باز همان مردم نجیبی هستند که خم به ابرو نمی‌آورند. خوزستانی‌ها به‌دلیل قرارگیری در منطقه مرزی ایران، با همان شجاعت همیشگی روزگار را سپری می‌کنند. خوزستان امروز یکی از بازوهای درآمدی کشور هم به‌شمار می‌رود؛ چراکه از منابع عظیم نفت و گازی حراست می‌کند که نه‌تنها نیاز داخل را تامین کرده، بلکه زمینه را برای صادرات و ارزآوری به کشور فراهم می‌کند. از طرف دیگر با توجه به اینکه مردم این استان دستی بر آتش کشاورزی و دامپروری هم دارند، طبیعی است که برخی از نیازهای کشور را تامین کنند، به‌طوری که در تمام فصول سال می‌توان از سبزیجات و مرکباتی که در زمین‌های کشاورزی خوزستان کشت می‌شود، بهره برد.

اسـتان خوزسـتان بـا دارا بـودن 89.5درصـد از جمعیـت کشـور، رتبـه دوم تولیـد ناخالـص ملـی با نفت و رتبـه چهارم تولیـد ناخالـص ملـی بـدون نفـت را داراست کـه نشـان‌دهنده گـردش مالـی و تولیـد ثـروت عظیمی اسـت کـه در ایـن اسـتان اتفـاق می‌افتـد. اسـتان خوزسـتان بـا دراختیـار داشـتن منابـع عظیـم نفـت و گاز نقش محوری در تامیـن منابع مالی توسـعه کل کشـور در دهه‌هـای اخیـر داشـته اسـت. کشـف و بهره‌بـرداری از نفـت در قـرن اخیر محور اصلی توسـعه اسـتان بوده و روزبه‌روز نقش بیشـتری در تعاملات اقتصادی-اجتماعی اسـتان پیدا کرده و باعث تغییر شتابان در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی استان خوزستان شـده اسـت.

مردم این خطه با چهره‌های آفتاب‌سوخته زمانی تفنگ‌به‌دست مقابل دشمن ایستادند، حالا فرزندان‌شان با رفتن به دانشگاه و تحصیل در رشته‌های مختلف همان کار پدرشان را که دفاع از کشور محسوب می‌شد به شکل دیگری ادامه می‌دهند؛ همین مولفه باعث ‌شده دانشگاه آزاد اسلامی در راستای انجام رسالت خود، یعنی تربیت نیروی متخصص در حوزه‌های مختلف در این استان هم نقش فعالی داشته باشد. سال1361 بود که دانشگاه آزاد اسلامی، آموزش عالی را به خوزستان برد و در ابتدا واحد اهواز و واحد ایذه و پس از آن سایر واحدهای این استان ساخته شد و پذیرش دانشجو را آغاز کردند.

این دانشگاه از دهه60 پذیرش دانشجو را در این استان آغاز کرد و امروز 18واحد، مرکز و پردیس را در شهرهای مختلف این نقطه از کشور داشته و امکان پذیرش در همه مقاطع تحصیلی را فراهم کرده است. نکته مهم درباره دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان این است که از این 18واحد، یک واحد آن ویژه، 8واحد در زمره واحدهای سطح یک، چهار واحد سطح2، دو واحد سطح3 و یک مرکز و 2پردیس هستند؛ واحدهایی که هرکدام تلاش دارند به سهم خود 3رکن اصلی برای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب، یعنی تبدیل‌شدن به دانشگاه «سرآمد و پاسخگو»، «کارآمد و پایدار» و تربیت «قوه‌عاقله و توسعه‌دهنده فضای انقلابی» را محقق کنند. از طرف دیگر تغییر در روند کاری واحدها با توجه به مطالبه دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی نیز در دستورکار آنها قرار گرفته است.

آن‌طور که دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفته است، نگاشت این دانشگاه در گام دوم، دیوار ندارد؛ چراکه این دانشگاه محیط امید است نه ناامیدی. از این‌رو یکی از برنامه‌هایی که در سند تحول و تعالی مورد تاکید قرار گرفته، این است که از آموزش حافظه‌محور به آموزش و یاددهی توجه داشته باشیم، نه یادگیری؛ برنامه‌ای که در واحدهای دانشگاه آزاد خوزستان هم دنبال می‌شود.

از این‌رو دانشگاه آزاد اسلامی مکلف به یاددهی و آموزش عمیق و کاربردی است، مساله‌ای که نمود آن را می‌توان در برگزاری دوره‌های مهارتی و حرکت به‌سمت افزایش مهارت‌افزایی دانشجویان مشاهده کرد. البته این همه ماجرا نیست؛ چراکه دکتر طهرانچی پیش‌تر عنوان کرده بود دانشگاه آزاد به‌دنبال علمی است که فایده‌محور، بسترساز اشتغال دانش‌بنیان و افزاینده اقبال اجتماعی باشد، این مهم محقق نخواهد شد مگر آنکه بتوانیم جلوه سرآمدی و پاسخگویی را به مردم نشان دهیم، بنابراین مهم است که برداشت مردم از دانشگاه آزاد اسلامی چیست و چگونه با ما تعامل می‌کنند؛ همین جملات کافی است تا انتظار برای تغییر در روند کلی فعالیت‌های واحدهای دانشگاه بالا برود، مساله‌ای که درباره استان خوزستان هم حاکم است. انتظاری که بیش از یک‌سال است با حرکت به‌سمت دانشگاه جوار صنعت به آن پاسخ داده شده است، دانشگاهی که می‌تواند نه‌تنها بسترساز ایجاد تحول و جلوگیری از خروج نخبگان باشد، بلکه به رفع چالش‌های منطقه‌ای هم کمک زیادی خواهد کرد.

درحال حاضر نزدیک به نیمی از دانشجویان استان خوزستان در دانشگاه آزاد تحصیل می‌کنند، یعنی دانشگاه آزاد سهم 43درصدی از دانشجویان استان را به‌خود اختصاص داده است؛ روند روبه‌رشدی که در سال‌های آینده نیز ادامه خواهد داشت.

نکته دیگر اینکه اکثر دانشجویان خوزستانی تمایل دارند در واحد اهواز و دزفول تحصیل کنند. بیشترین رشد هم مربوط به مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد بوده و واحد دزفول و واحد خرمشهر نیز ازجمله واحدهایی بوده‌اند که رشد چشمگیری در پذیرش دانشجو داشته‌اند. در این گزارش به جزئیات تعداد دانشجویان، تعداد فارغ‌التحصیلان، تعداد دانشجویان غیرایرانی، جزئیات مجلات، پایان‌نامه‌ها، مقالات و... رشته‌های فعال در واحدهای دانشگاهی، وضعیت فرهنگی، درآمدهای غیرشهریه‌ای و... دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان پرداخته‌ایم.

43درصد دانشجویان خوزستانی دانشگاه آزادی‌اند

درسال 99 در استان خوزستان، 154701 نفر دانشجو از مقطع کاردانی تا دکتری تخصصی وجود داشتند که از این تعداد 66746 نفر در دانشگاه آزاد مشغول به تحصیل بودند. عددی که نشان می‌دهد نزدیک به نیمی از دانشجویان استان خوزستان در دانشگاه آزاد تحصیل می‌کنند. به‌عبارت دقیق‌تر این دانشگاه، سهم 43درصدی از دانشجویان استان را به خود اختصاص داده که این سهم بیش از هرکدام از موسسات آموزشی دیگر است. از 66746 دانشجویی که در دانشگاه آزاد اسلامی تحصیل می‌کنند، 38560 نفر مرد و 28186 نفر زن هستند. از تعداد 154701 نفر دانشجویان استان خوزستان، 28865 نفر (19درصد) دانشجویان نیز در دانشگاه پیام‌نور، 12012 نفر (هشت‌درصد) در دانشگاه علمی-کاربردی، 41701 نفر (27درصد) در دانشگاه‌های دولتی، علوم‌پزشکی، فرهنگیان، دانشکده‌های فنی‌وحرفه‌ای و 5377 نفر (سه‌درصد) در دانشگاه‌های غیرانتفاعی مشغول تحصیل هستند.

تحصیل نیمی از دانشجویان گروه‌های مختلف تحصیلی خوزستان در دانشگاه آزاد

گروه علوم انسانی در استان خوزستان بیشــترین مخاطبان را دارد و بعـد از آن گروه مهندسی و کشاورزی اکثریت مخاطبان را به خود جذب کرده است. در این بین دانشگاه آزاد استان خوزستان موفق شده سهم حدود نیمی از دانشجویان در گروه‌های مختلف آموزشی را به خود جذب کند. البته سهم این دانشگاه در گروه علوم پزشکی پایین است ولــی جذب بالای گروه علوم انســانی و مهندســی توانســته تا حد قابل‌قبولی این نقص را جبران کند.  دانشگاه آزاد استان خوزستان در سال 99 در گروه علوم مهندسی و هنر سهم 0.068 از دانشجویان را به خود اختصاص داده است، درحالی که این عدد در دانشگاه‌های دولتی 0.027 و در دانشگاه‌های پیام‌نور 0.033 است.  این دانشگاه در گروه علوم مهندسی و کشاورزی نیز دست بالا داشته و سهم 0.048 را به خود اختصاص داده است. این درحالی است که این سهم در دانشگاه‌های دولتی 0.019 و در دانشگاه‌های پیام‌نور 0.021 است.  به‌طور کلی باید گفت سهم دانشگاه آزاد استان از کل گروه‌های عمده تحصیلی 0.125، سهم دانشگاه‌های دولتی 0.078، سهم دانشگاه‌های پیام‌نور 0.054، سهم دانشگاه‌های غیرانتفاعی 0.01 و سهم دانشگاه‌های علمی-کاربردی 0.022 است. اعدادی که نشان می‌دهد دانشگاه آزاد در گروه‌های مختلف تحصیلی بیشترین مخاطب را دارد.  

جمعیت دانشجویی کدام واحدهای خوزستان بزرگ‌تر است؟

بیشتر متقاضیان تحصیل در دانشگاه، با توجه به وضعیت جغرافیایی و فاصله متقارن با اکثر شهرستان‌های استان و علاقه مردم خوزستان به زندگی در اهواز، تمایل دارند تا در دانشگاه آزاد اهواز ثبت‌نام کنند.

واحد دزفول هم به دلیل دارابودن رشته‌های مناسب، فضا و امکانات قابل‌توجه نیز موردنظر تعداد قابل‌توجهی از متقاضیان تحصیلات تکمیلی در این استان است. از مجموع 66746 نفـر دانشـجو در سـطح اسـتان، واحـد اهـواز با 28درصد، واحـد دزفـول با 14 درصـد و آبادان 10درصد بیشـترین سهم را بیــن واحدها و مراکز اسـتان دارا بــوده و درمجمــوع 52 درصـــد دانشـــجویان اســـتان را بـــه خـــود اختصاص داده‌اند. به نظر می‌رسد، شاخص جمعیت شهرستان محل استقرار واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی، مطلوبیت رشته و تعداد و رشته‌های دایر در سایر موسسات آموزش عالی مستقر در سطح شهرستان جزء عوامل موثر در افزایش جذب دانشجو است.

1000 دانشجوی غیرایرانی در واحدهای استان خوزستان تحصیل می‌کنند

مسئولان دانشگاه آزاد استان خوزستان، با توجه به قرابت‌های فرهنگی و زبانی شهرهای مرزی این استان با استان‌های جنوبی کشور عراق، جذب دانشجویان عراقی را در دستورکار خود قرار دادند؛ اقدامی که باعث شد شاهد رشد 40درصدی جذب دانشجو در بهمن 99 نسبت به بهمن 98 باشیم. واحد اهواز، آبادان، خرمشهر، امیدیه و دزفول پنج واحدی هستند که دارای دانشجویان غیرایرانی هستند. واحد اهواز 497 دانشجوی غیرایرانی، واحد آبادان 413 دانشجو، واحد خرمشهر 106 دانشجو، واحد امیدیه 41 و واحد دزفول 33 دانشجوی غیرایرانی دارند. با این اوصاف 1090 دانشجوی غیرایرانی در واحدهای دانشگاه آزاد استان خوزستان مشغول تحصیل هستند که واحد اهواز بیشترین دانشجو را به خود اختصاص داده است. بیشترین دانشجو هم در مقطع کارشناسی‌ارشد و گروه فنی و مهندسی است.

1051 رشته فعال در واحدها و مراکز دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان

دانشگاه آزاد استان خوزستان در سال 99 در تمام واحدها و مراکز خود 1051 رشـــته فعال داشته که از این تعداد 342 رشته مربوط به مقطع کاردانی، 408 رشته مربوط به مقطع کارشناسی، 229 رشته مربوط به مقطع کارشناسی‌ارشد و 72 رشته مربوط به مقطع دکتری است. به‌عبارت بهتر ۳۳ درصد مربوط به مقطـــع کاردانی، ۳۸ درصد درمقطـع کارشناسـی، ۲۲ درصـد در مقطـع کارشناسی‌ارشد و هفت‌درصـد نیـز در دکتـری حرفـه‌ای و تخصصی قــرار دارند.

رشد 2500 نفری دانشجویان دانشگاه آزاد در سال 99

در سال 98 تعداد 24هزار و 451 نفر در واحدهای دانشگاه آزاد استان خوزستان پذیرفته شده‌اند که از این تعداد 13 هزار و 508 نفر در مقطــع کارشناسی پیوسته بوده که بیشترین دانشجو را به خود اختصاص داده است؛ همچنین چهارهزار و 335 دانشجو در مقطع کارشناسی‌ارشد، 6 هزار و 184 دانشجو در مقطع کاردانی، 306 نفر در مقطع دکتری تخصصی، 118 نفر در مقطع دکتری‌حرفه‌ای پذیرفته شده‌اند. آنطور که به نظر می‌رسد در ســال‌های اخیــر استقرار نظام آموزشــی جدیــد (6-3-3) و امکان ادامه‌تحصیل دانش‌آموزان فنــی‌وحرفــه‌ای و همچنیــن کاردانــش در رشــته‌های کاردانــی ناپیوســته و کارشناســی پیوســته، باعث کاهــش تقاضــا برای تحصیــل در رشــته‌های کاردانــی پیوســته و افزایـش تقاضـا در رشـته‌های کارشناسـی پیوسـته بـا ورود ایـن دسـته از دانش‌آموزان شـده اسـت.  در سال 99 نیز 26هزار و 988 دانشجو در دانشگاه آزاد استان خوزستان پذیرش شده‌اند که از این تعداد 14 هزار و 549 نفر در مقطع کارشناسی پیوسته بوده است. همچنین در مقطع کارشناسی‌ارشد 6 هزار و 513 نفر، در مقطع کاردانی پنج‌هزار و 522 نفر و مقطع دکتری تخصصی 364 نفر و دکتری حرفه‌ای 40 نفر پذیرش شده‌اند. به‌عبارت بهتر، در سال 99 نیز بیشترین پذیرفته‌شدگان در مقطع کارشناسی بوده است. عددی که نشان می‌دهد حتی با وجود شیوع ویروس کرونا میزان تقاضای داوطلبان در این سال برای تحصیل در دانشگاه آزاد استان افزایش یافته است.

بیشترین رشد پذیرش سال 99 در کدام واحدها بوده است؟

آنطور که مشخص است در سال 99 بیشترین رشد مربوط به مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد بوده و کمترین رشد (رشد منفی) مربوط به مقطع کاردانی پیوسته است. واحد دزفول و واحد خرمشهر نیز ازجمله واحدهایی بوده‌اند که رشد چشمگیری در پذیرش دانشجو داشته‌اند. رشد پذیرش دانشجویان مرد در واحد خرمشهر 108 درصد و رشد پذیرش دانشجویان زن 123 درصد بوده است. در واحد دزفول نیز شاهد رشد 125درصدی دانشجویان مرد و 101درصدی دانشجویان زن هستیم. همچنین از بین واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان، بیشترین رشد پذیرش دانشجویان مرد در مقطع کارشناسی مربوط به واحد مرکز شوش بوده است تا جایی‌که دراین مقطع تحصیلی، رشد پذیرش دانشجویان مرد 723 درصد بوده است. به‌طور کلی مرکز شوش در تمام مقاطع تحصیلی خود شاهد یک رشد 92 درصدی بوده است. در این جدول میزان رشد پذیرش دانشجویان زن و مرد در واحدهای مختلف استان خوزستان به تفکیک مشخص شده است.

رشد 180درصدی دانشجویان غیرایرانی واحدهای استان خوزستان

آنطور که مشخص است نرخ رشد و سهم دانشجویان غیرایرانی و بین‌الملل واحدهای دانشگاهی استان خوزستان در سال 99 نسبت به 98 رشد چشمگیری داشته است. نرخ رشد دانشجویان غیرایرانی واحد اهواز 209 درصد، واحد آبادان 91 درصد، واحد بین‌الملل خرمشهر 171 درصد، واحد امیدیه 215 درصد و واحد دزفول 696 درصد نسبت به سال 98 است. با این اوصاف می‌توان گفت درکل استان نرخ رشد دانشجویان غیرایرانی در سال 99 نسبت به سال گذشته، 180 درصد بوده است.

سهم واحد اهواز از کل دانشجویان غیرایرانی 39 درصد، واحد آبادان 33 درصد، واحد بین‌الملل خرمشهر 11 درصد، واحد امیدیه پنج درصد و واحد دزفول 12 درصد است.

جذب دانشجویان غیرایرانی در دانشگاه آزاد استان خوزستان قدمت زیادی ندارد و تاکنون تنها برای سه ورودی ثبت‌نام انجام شده است. از آنجایی که واحد دزفول در نیمسال دوم 1399 اقدام به جذب جدی دانشجویان خارجی کرده نرخ رشد بالایی نسبت به دیگر واحد‌ها نشان می‌دهد.

فارغ‌التحصیلی 29هزار دانشجوی خوزستانی در 2 سال اخیر

سال تحصیلی 99- 98 و 1400-99 از دانشگاه آزاد استان خوزستان 29هزار و 229 دانشجو فارغ‌التحصیل شده‌اند. بیشترین فارغ‌التحصیلان در استان خوزستان مربوط به واحد اهواز و دزفول است که به ترتیب پنج‌هزار و 770 و دوهزار و 764 فارغ‌التحصیل داشته‌اند. از این بین بیشترین تعداد فارغ‌التحصیلان در دانشگاه آزاد واحد اهواز مربوط به دوره‌های کارشناسی و بیشترین فارغ‌التحصیلان در دانشگاه آزاد واحد دزفول مربوط به دوره کاردانی است.

تدریس 3هزار استاد در واحدهای استان خوزستان

اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌‌ها به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین نیروهای ذی‌نفع در دانشگاه، نه‌تنها وظیفه آموزش دانشجویان را برعهده دارند، بلکه می‌توانند در فضای تحقیق و توسعه مشکلات جامعه را نیز حل کنند. بنابراین تمام واحدهای دانشگاه آزاد جذب هیات‌علمی توانمند را در دستورکار خود دارند. دانشگاه آزاد استان خوزستان نیز 2971 مدرس توانمند دارد که از این تعداد 1450 نفر عضو هیات‌علمی و 1521 استاد حق‌التدریس هستند. بیشترین هیات‌علمی مربوط به واحد اهواز با 286 هیات‌علمی و کمترین تعداد هیات‌علمی مربوط به مرکز شــوش با هفت هیات‌علمی است. بیشترین تعداد اعضای هیات‌علمی دانشیار و استاد مربوط به واحد اهواز با نسبت حدود 9 درصد از کل اعضای هیات‌علمی است. همچنین بیشترین نسبت استادیار به سایر مرتبه علمی مربوط به واحد اهواز با نسبت 1.27 است. بیشترین نسبت درجه مربی به سایر مرتبه‌های علمی مربوط به واحدهای باغملک، سوسـنگرد (با نسبت 4) و مرکز شوش اسـت. در رابطه با نسبت اساتید حق‌التدریس به اعضای هیات‌علمی نیز باید گفت واحد شوش با عدد 6.5 بیشترین نسبت مذکور را به خود اختصاص داده است. به‌‌صورت معکوس بیشترین نسبت اساتید هیات‌علمی به اســـاتید حق‌التدریس مربوط به واحد امیدیه با عدد 4.1 است. از مجموع 12 هیات‌علمی فناور، واحد اهواز با 6 عضو هیات‌علمی فناور دارای بیشترین و واحد ماهشهر با دو عضو هیات‌علمی فناور در رتبه دوم است. همچنین از مجموع اعضای هیات‌علمی سرآمد علمی سه واحد اهواز، دزفول و ماهشهر هرکدام با دو عضو هیات‌علمی سرآمد بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده‌اند.

وضعیت تولیدات پژوهشی واحدهای دانشگاه آزاد استان خوزستان در سال 99

دانشگاه آزاد اسلامی امروز به‌واسطه تلاش و کوشش محققان و دانشمندان خود، سهم بسزایی در تولیدات علمی کشور دارد. براساس آمارهای ارائه‌شده توسط موسسات بین‌المللی در سال‌های اخیر، رشد تولیدات علمی در این دانشگاه شتاب بیشتری به خود گرفته، تا جایی که این روزها در کنار رشد و توسعه علمی، شاهد ارتقای کیفیت مقالات پژوهشگران دانشگاه نیز بوده‌ایم. دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان نیز در این میان تلاش کرده نقش پررنگی در این امر داشته باشد.

دانشگاه آزاد استان خوزستان در سال 99 دارای تعداد 338 مقاله معتبر علمی است که از این تعداد، 91 مقاله مربوط به واحد اهواز و 56 مقاله مربوط به واحد ماهشهر است. با این اوصاف واحد اهواز با 27درصد و واحد ماهشهر با 17درصد از کل مقالات معتبر علمی بین تمام واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان دست بالا را داشته و رتبه اول و دوم را به خود اختصاص داده‌اند. واحد اهواز درمورد تعداد کتب تألیفی، تعداد پایان‌نامه‌ها و طرح‌های پژوهشی خاتمه‌یافته و همچنین قراردادهای برون‌دانشگاهی منعقدشده نیز دست بالا را داشته و بیشترین کرسی‌ها مربوط به واحد دزفول است.

19 مجله علمی نیز در این استان وجود دارد که بیشترین تعداد مجلات علمی هم مربوط به واحد اهواز با 9 مجله و واحد شوشتر با 8 مجله است. از مجموع مجلات استان 3 مجله علمی پژوهشی دو وزارتخانه و 5 مجله دارای رتبه ISC هستند.

بیشترین رشته فعال در گروه علوم، مهندسی و کشاورزی

از تعداد 1051 رشته‌ای که در دانشگاه آزاد استان خوزستان فعال است؛ در گروه علوم انسانی و هنر 420 رشته فعال، در گروه علوم، مهندسی و کشاورزی 431 رشته فعال و در گروه فنی، حرفه‌ای و مهارتی 200 رشته فعال وجود دارد. بیشترین تنوع رشته در مقطع کارشناسی‌ارشد است تا جایی‌که در مقطع کارشناسی‌ارشد 102 رشته فعال در حوزه علوم انسانی و هنر و 127 رشته در حوزه علوم، مهندسی و کشاورزی وجود دارد. البته تعادل مناسبی بین تعداد رشته‌های گروه علوم انسانی و هنر و گروه فنی و مهندسی و کشاورزی وجود دارد که همین موضوع باعث شده اکثر دانشجویان استان خوزستان نیز دراین دو گروه عمده مشغول تحصیل باشند.

انتشار 5 هزار مقاله بین‌المللی با 51 هزار اسـتناد در 20 سال

در این گزارش وضعیت پژوهش بین‌المللی در واحدهای مستقر در شهرستان‌های اسـتان خوزستان را نیز بـه تفکیک بروندادهای پژوهشی مشخص کرده‌ایم. در سال 99 بیشـترین سـرانه index-H مربـوط بـــه واحد اهـواز برابر با 6.8واحد است که ایـن میزان به‌طور میانگین برای اعضای هیات‌علمی استان 2.885 است. البته با توجه به متفاوت بودن نحـوه محاسبه شـاخص H بـرای اسـتان خوزسـتان، گـزارش تکمیلـی را بـراسـاس سـامانه علم‌سنجی بررسی کرده‌ایم. واحد ماهشهر بــا دارا بودن 30درصــد مقالات کیفــی در 25درصـد بالای مقالات فهرسـت JCR (مقالات Q1) در رتبـه اول قـرار دارد. تعـداد 8 عضـو هیات‌علمی استان خوزستان با بیش از 1000 استناد بـــه مقاله، در رتبه‌های برتر قرار دارنـد کـه 3 نفـر مربـوط بـه واحـد دزفـول و 2 نفـر هیات‌علمی واحـد اهـواز هستند. واحدهـای ماهشهر، مسجدسلیمان و شـادگان نیز هرکدام یک عضـو هیات‌علمی در این فهرست دارند. تعـداد اعضـای هیـات‌علمی عضـو هیـات تحریریه مجـلات معتبـر بین‌المللـی در اسـتان خوزستان 8 نفر بـــوده کـــه واحـــد شوشـتر بـــا 3 عضو در هیات تحریریه مجلات معتبر بین‌المللی بالاترین آمار را بــه خود اختصاص داده است. همچنیــن واحــد مسجدســلیمان 4 کتـاب علمی بین‌المللی به‌صـورت چاپ فصلی از کتاب علمی بین‌المللی با آدرس‌دهی دانشگاه آزاد اسلامی دارد.

مقـــالات بین‌المللی استادان دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان بـراسـاس سامانه علم‌سنجی بین 31 استان در جایگاه ششم قـــرار دارد. در یک بازه 20ساله یعنی از سال 2000 تاکنون، 5126 مقاله بین‌المللی بـــا 51529 استناد توسط اعضای هیات‌علمی استان خوزستان منتشر شده است. شاخص Index-H دانشـــگاه آزاد استان خوزستان درحال‌حاضر 82 بوده و نسبت استاد به هر مقاله بین‌المللی در همه سال‌ها به‌طور متوسط 10.05 بوده است. همچنین نسبت مقاله به اعضـای هیات‌علمی در آخرین سال کامل ارزیابی (2020) برابر 0.59 است.

فعالیت 6 مرکز رشد و 52 هسته و واحد فناور در استان خوزستان

تلاش برای کارآفرینی دانشگاهی مسیری است که در دانشگاه آزاد اسلامی دنبال شده و دانشگاه آزاد خوزستان نیز نقش پررنگی در این مسیر دارد. این دانشگاه سال 1400 در این مسیر اقدامات زیادی داشته و دارای یک سرای نوآوری، 2 شتاب‌دهنده، 6 مرکز رشد و 52 هسته و واحد فناور است. همچنین این استان 28 هسته پژوهشی و مرکز تحقیقاتی فعال تا پایان سال 1399 داشته که سـهم واحدهای اهواز با 10 هسته پژوهشی و مرکز تحقیقاتی بیش از سایر واحدهاست. در این میان، واحد اهواز باز هم دست بالا را داشته و از تعداد 52 هسته و واحد فناور، 21 هسته و واحد متعلق به این واحد دانشگاهی است. 15 هسته و واحد فناور نیز متعلق به واحد دزفول بوده و سایر واحدها در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.

سهم واحدها در هسته‌ها و واحدهای فناور فعال در استان خوزستان در سال 1400 نیز مشخص شده است. واحد اهواز 40درصد، واحد دزفول 29درصد، واحد شوشتر 19درصد، بهبهان 6درصد، امیدیه 4درصد و واحد رامهرمز 2درصد از سهم هسته‌ها و واحدهای فناور فعال را به خود اختصاص داده‌اند.

برترین‌ واحدهای فرهنگی دانشگاه آزاد در خوزستان را بشناسید

دانشگاه آزاد اسلامی در دوره تحول و رشد خود تلاش کرده روزمرگی فرهنگی را از بین ببرد و برای ایجاد رونق در این حوزه گام بردارد. صدور کارنامه فرهنگی در این دانشگاه نیز در همین راستا صورت گرفته است. حالا هرکدام از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی دارای رتبه فرهنگی خاص خود هستند. امسال در دانشگاه آزاد استان خوزستان واحد اهواز از نظر رتبه فرهنگی، دارای بهترین رتبه (1) است. همچنین وضعیت کانون‌های فرهنگی واحد دانشگاهی در استان خوزستان نشان می‌دهد واحد بهبهان و ماهشهر با کسب 70 امتیاز در رتبه اول و واحدهای اهواز و دزفول با 65 امتیاز در رتبه دوم قرار داشته و دارای بیشترین امتیاز در حوزه کانون‌های فرهنگی هستند. از حیث ابتکارات فرهنگی واحد بهبهان بیشترین امتیاز را از عنوان خود کرده، این واحد در حوزه نشریات هم بیشترین امتیاز را در میان واحدهای استان خوزستان داراست. بیشترین جمعیت دانشجویی عضو تشکل‌های دانشجویی نسبت به جمعیت کل دانشجویان هم به واحد دزفول اختصاص دارد. در خصوص کسب نمره برنامه‌های فرهنگی خانواده‌های اساتید و کارکنان واحدهای دانشگاهی واحد اهواز بالاترین امتیاز را با عدد 95 از آن خود کرده است. یکی از آیتم‌های کارنامه فرهنگی واحدهای دانشگاهی به بررسی نقش‌آفرینی و تاثیرگذاری واحدها در محیط و بستر جغرافیایی اختصاص دارد. در این حوزه همچنین واحدهای باغملک و شادگان و رامهرمز با کسب امتیاز 90 بالاترین امتیاز را در بخش قطب فرهنگی شهر به خود اختصاص داده‌اند.

 بالاترین نمره رضایتمندی از خدمات دانشگاهی  در اهواز، بهبهان امیدیه و شادگان

میزان رضایت دانشجویان و فارغ‌التحصیلان از خدمات دانشگاه از آن جمله فاکتورهایی است که می‌تواند مسئولان دانشگاه را برای رسیدن به اهداف شان کمک کند. دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان از استان‌هایی است که برای رسیدن به این مهم تلاش کرده و در سال 1400 واحدهای اهواز، بهبهان، امیدیه و شادگان با عدد 17 بالاترین نمره را کسب کرده‌اند. همچنین در 12 واحد از 15 واحد میزان نفوذ برند دانشگاه زیاد بوده که از نکات مثبت این بخش است.

میزان رضایت دانشجویان و فارغ‌التحصیلان واحدهای دانشگاهی از خدمات دانشگاه به تفکیک هر واحد مشخص شده است. آنطور که معلوم است واحد اهواز، شادگان، امیدیه و بهبهان با کسب امتیاز 85 بالاترین میزان رضایتمندی از خدمات دانشگاه را داشته‌اند.

7 درصد کارمندان استان خوزستان در دانشگاه آزاد اشتغال دارند

استان خوزستان 2126 کارمند دارد که از این تعداد حدود 7 درصد دانشگاه آزادی هستند. میانگین سنی این کارکنان حدود 43 سال است و دانشگاه از پتانسیل نیروی انسانی متخصص و نسبتاً جوانی برخوردار است. واحد اهواز با احتساب آموزشکده سما 439 نفر بیشترین کارمند را در استان دارد. پس از واحد اهواز واحدهای دزفول و شوشتر به ترتیب با 301 و 291 کارمند بالاترین تعداد کارمند را در سطح استان به خود اختصاص داده‌اند.

ثبت‌نام 19717 داوطلب در سال 99

تعداد ثبت‌‌نام‌‌شدگان (برحسب مقطع، گروه‌های عمده تحصیلی، جنسیت و نوع دانشگاه) در سال 1399، 19717 نفر بوده است. عددی که نشان می‌دهد تعداد ثبت‌نام‌شدگان در این سال نسبت به سال98 کاهش داشته است. آن‌طور که مشخص است بیشترین ثبت‌نام در مقطع کارشناسی پیوسته و بیشترین کاهش ثبت‌نام در مقطع کاردانی پیوسته بوده است. ازسوی دیگر با بررسی جنسیت ثبت‌نام‌شدگان در سال99 می‌توان متوجه شد که که علی‌رغم جمعیت بسیار دانش‌آموزان دختر، میزان جذب دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر بوده است. دلایل اصلی برای رخداد این موضوع، کمتر گسترش یافتن رشته‌های متناسب با شرایط و علایق دانش‌آموزان دختر و همچنین عدم وجود مشکل سربازی که این امکان را به دختران برای شرکت چندباره در کنکور سراسری خواهد داد، است.

280 میلیارد ریال درآمد غیرشهریه‌ای واحدهای استان خوزستان

دانشگاه آزاد اسلامی در سیاست جدید خود تلاش کرده با توسعه فعالیت‌های فناوری و نوآوری خود، اتکا خود را به درآمدهای شهریه‌ای کاهش داده و درآمدهای غیرشهریه‌ای خود را افزایش دهد. واحدهای دزفـول، اهـواز و شوشـتر دارای بیشــترین درآمدهـای غیرشهریه‌ای هستند. واحد اهواز با 121 میلیارد ریال درآمد غیرشهریه‌ای دست بالا را داشته و واحد شوشتر و دزفول با 65 میلیارد ریال و 22 میلیارد ریال درآمد غیرشهریه‌ای در رتبه دوم و سوم هستند. همچنین واحد مسجدسلیمان با 19 میلیارد ریال و واحد امیدیه با 18 میلیارد ریال درآمد غیرشهریه‌ای در رتبه‌های چهارم و پنجم قرار گرفته‌اند. واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان به‌طورکلی در سال تحصیلی 1400-1399 توانسته‌اند 280 میلیارد ریال درآمد غیرشهریه‌ای داشته باشند.نکته مهم اینکه در سال گذشته مجموع کل مبلغ قراردادهای منعقدشده با صنایع و سازمان‌ها 10 میلیارد ریال بوده که بخش عمده آن مربوط به واحدهای اهواز با 73 درصد و واحد ماهشهر با 20 درصد بوده است.

امیدیه، دزفول، ماهشهر و رامهرمز دارای بیشترین سرانه فضای آموزشی

سرانه فضای آموزشی به میزان فضایی گفته می‌شود که به ازای هر دانشجو و بر اساس مترمربع وجود دارد؛ فضاهای آموزشی مانند کلاس‌ها، آزمایشگاه‌های آموزشی و تحقیقاتی و خدماتی و... ازجمله فضاهایی هستند که به رشد و توسعه آموزش کمک می‌کند. دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان در دهه‌های گذشته توسعه عمرانی خوبی داشته و از فضاهای اداری و آموزشی خوبی برخوردار است اما به‌دلیل عدم توازن در توسعه دانشگاه متناسب با نیاز جمعیتی مناطق مختلف استان این فضاها به‌صورت متوازن در سطح اسـتان توزیع نشده است. در سال 1400 واحدهای دزفول، ماهشهر و امیدیه دارای سرانه فضای آموزشی مناسبی بوده به‌گونه‌ای که واحد امیدیه، ماهشهر، دزفول و رامهرمز به ترتیب با 5.66، 5.13، 4.39 و 4/4 دارای بیشترین سرانه فضای آموزشی هستند.

تولید 92 محصول فناورانه در واحدهای استان

یکی از راه‌های توسعه و پیشرفت برای رسیدن به دانشگاه نسل سوم و کارآفرین در دانشگاه‌ها، محصولات فناورانه و نوآورانه‌ای است که توسط استادان و دانشجویان ارائه می‌شود. تعداد محصولات فناورانه و نوآورانه استادان و دانشجویان استان خوزستان در سال 1400 عبارت است از 58 هسته فناور که 48 هسته ثبت شرکت فناور کرده و در این قالب فعالیت دارند. همچنین این هسته‌ها و واحدها موفق به تولید 92 محصول فناورانه شده‌اند که 10 مورد از آنها محصولات دانش‌بنیان، 29 مورد با مجوز معتبر و 53 مورد در مرحله اخذ مجوز هستند. همچنین 37 استاد و 32 دانشجو در این واحدها فعالیت فناورانه دارند.

واحد اهواز: سال تاسیس 1361/ رتبه سطح1/  تعداد دانشکده5

واحد شوشتر: سال تاسیس1369/ رتبه سطح1 / تعداد دانشکده5

واحد دزفول: سال تاسیس1366/  رتبه سطح 1/ تعداد دانشکده3

واحد ماهشهر:  سال تاسیس1368/ رتبه سطح1/ تعداد دانشکده5

واحد آبادان: سال تاسیس1364/ رتبه سطح1/  تعداد دانشکده3

واحد مسجدسلیمان: سال تاسیس1362/ رتبه سطح2/ تعداد دانشکده1

واحد ایذه: سال تاسیس1361/ رتبه سطح2/  تعداد دانشکده0

واحد امیدیه: سال تاسیس1367/ رتبه سطح 2/  تعداد دانشکده1

واحد بهبهان: سال تاسیس1370/ رتبه سطح2/ تعداد دانشکده 1 

واحد خرمشهر: سال تاسیس1385/  رتبه سطح2/ تعداد دانشکده0

واحد رامهرمز: سال تاسیس1374/ رتبه سطح 2/ تعداد دانشکده0

واحد اندیمشک: سال تاسیس1381/ رتبه سطح2/ تعداد دانشکده0

واحد شادگان: سال تاسیس1385/ رتبه سطح3/  تعداد دانشکده 0

واحد باغملک: سال تاسیس1383/ رتبه سطح3/ تعداد دانشکده0

واحد سوسنگرد: سال تاسیس1382/ رتبه سطح3/ تعداد دانشکده0

واحد مرکز شوش: سال تاسیس1389/  رتبه سطح 2/ تعداد دانشکده0

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در همین رابطه مطلب زیر را بخوانید:

علی افروس/

حرکت به‌سمت دانشگاه کارآفرین را آغاز کرده‌ایم (لینک)