ساده، پرمحتوا و جذاب

کیانا تصدیق مقدم: «بدون قرار قبلی» در هشتمین روز جشنواره فیلم فجر به کارگردانی بهروز شعیبی به‌نمایش درآمد. این اثر و فیلم‌های دیگر این کارگردان نشان می‌دهد تکلیفش با خودش مشخص است و می‌داند که قرار است چه فیلمی بسازد تا توجه مخاطب را به‌خود اختصاص دهد. توجه همزمان او به فیلمنامه، موسیقی، انتخاب بازیگر و دیگر عناصر سبب شده درنهایت فیلمی باکیفیت روی پرده نمایش داده شود و مخاطبان از آن استقبال کنند. بدون قرار قبلی با نگاه به یکی از داستان‌های مصطفی مستور نوشته شده‌ است. او در داستان‌های خود، مخاطب را وارد یک داستان پیچیده و پرقصه نمی‌کند و آن را ساده روایت می‌کند و موجب خستگی و گیجی مخاطب نمی‌شود. گاهی اوقات ساده بودن فیلمنامه ضعف محسوب می‌شود اما وقتی داستان ساده باشد و کاراکترها آن را به‌خوبی بازی کنند و به‌اصطلاح به آن آب‌وتاب بدهند نتیجه‌اش می‌شود بدون قرار قبلی که موردتوجه مخاطبان زیادی قرار گرفت. درواقع فیلمنامه و بازیگران به‌صورت مکمل یکدیگر عمل کردند و‌ اتفاق خوشی را رقم زدند.

پگاه آهنگرانی در این فیلم به‌خوبی ظاهر شد، انگار خودش بود و برای زندگی خودش بازی می‌کرد، ناراحتی در چشمانش بود و عشق به فرزند اوتیسمی در رفتارش، البته ناگفته نماند که حضور یک کودک در این فیلم آن هم در نقش بیمار اوتیسمی به ارزش کار افزوده ‌و در ذهن مخاطبان سوال است که آیا این‌ کودک واقعا بیمار است یا خیر؟

الهام کردا هم با بازی خوب و لهجه زیبای مشهدی به جذابیت این فیلم می‌افزاید. درکل به‌نظر می‌رسد تمام بازیگرانی که در این فیلم بودند برای نقش‌های درستی انتخاب شده‌اند. نکته قابل‌توجه دیگر اینکه نمی‌توانستی داستان را از پیش تعیین کنی و هر لحظه غافلگیری جدیدی برای مخاطب اتفاق می‌افتاد. این غافلگیری‌ها و‌ اتفاقات جدید باعث می‌شود ذهن مخاطب خسته نشود و بخواهد ادامه‌ داستان را ببیند.

نشان دادن اصالت در این فیلم برای مخاطبی که‌ ایران را دوست دارد، بسیار ارزشمند و جذاب است. نمایش دادن کاشی‌کاری‌های زیبای دوران قدیم، بازار مشهد، روستاها و خانه‌های قدیمی، نقاره‌زنی و درنهایت انتخاب یک آهنگ سنتی برای پایان فیلم حس لذت ایرانی بودن را در مخاطب برمی‌انگیزد. شعیبی در این فیلم به ما درباره این سرزمین می‌گوید؛ سرزمینی به‌دور از سیاست. درواقع می‌خواهد فرهنگ و هنر و ارزش‌های ایرانی را به‌نمایش بگذارد آن هم به ساده‌ترین شکل ممکن.

در فیلم‌هایی که او ساخته، اهمیت، ارزش و جایگاهی که خانواده دارد و علاقه‌ بین افراد آن دیده می‌شود. این فیلمساز سعی دارد با نشان دادن این اهمیت به مخاطب مقام خانواده را یادآوری کند، بدون قرار قبلی هم از این قاعده مستثنی نیست. مادر اوتیسمی که فرزندش را رها نمی‌کند یا پدری که باید فرزندش را ترک کند اما با نام دیگر با او ارتباط برقرار می‌‌کند و ‌دختری که با تمام ناراحتی‌هایی که از پدرش دارد به ایران بازمی‌گردد، این ارزش را به‌خوبی در فیلم بیان کرده است. درنهایت مخاطبان از دیدن این فیلم لذت بردند، هرچند ایراداتی هم داشت اما حس خوب آن بیشتر بود.