رئیس مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» خبر داد
سارا طاهریسارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه:کیفیت آموزش در دانشگاه‌ها یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کشورهای توسعه‌یافته است؛ در این میان یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار برای رسیدن به این کیفیت، حضور اعضای هیات‌علمی توانمند است، زیرا این افراد نه‌تنها وظیفه یاری‌دادن به دانشجویان برای ساخت دانش را برعهده دارند بلکه کارایی و اثربخشی دانشگاه تحت‌تاثیر مستقیم نحوه فعالیت و کیفیت فعالیت آنهاست. دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد معتقد است اساتید بازوان اصلی چرخش‌های تحول‌آفرین در دانشگاه آزاد اسلامی هستند؛ افرادی که در امور اداری و مسائل پیش‌رو با چرخ‌های مربعی‌شکل مواجه هستند باید با نیروی محرکه خود آن را به حرکت درآورند و چرخ مربعی را به هشت‌وجهی و درنهایت به چرخ دایره‌ای تبدیل کنند. او می‌گوید از سال 1398 که جمعیت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی به کمتر از یک‌میلیون دانشجو رسید تا امروز هرسال 30هزار دانشجوی جدید جذب دانشگاه شده‌اند. دکتر طهرانچی معتقد است یکی از دلایل این افزایش اقبال عمومی، اعضای هیات‌علمی دانشگاه هستند، بنابراین در این دانشگاه یک اجتماع فرهنگی تربیتی از اعضای هیات‌علمی که مولد است و تربیت می‌کند، تشکیل شده است.
بر همین اساس مسئولان دانشگاه آزاد تلاش دارند تا نه‌تنها وضعیت استاد به دانشجو را بهبود بخشند بلکه فرآیند جذب اعضای هیات‌علمی را نیز در این دانشگاه تسریع کرده و به کمتر از 6 ماه برسانند تا افرادی که در فراخوان‌های جذب دانشگاه شرکت می‌کنند در مدت کوتاهی از روند جذب خود آگاه شوند. آنطور که رئیس مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی به «فرهیختگان» گفته است از این پس فراخوان‌های جذب دوبار در سال انجام شده و برگزاری دوره توان‌افزایی اعضای هیات‌علمی نیز دوبار در سال خواهد بود؛ اقدامی که به بهبود وضعیت این قشر اثرگذار کمک خواهد کرد.
جریان جذب نیروهای علمی و کارآمد به دانشگاه آزاد ادامه دارد
عباس اشرفی، رئیس مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص برنامه‌های این مرکز برای بهبود وضعیت اساتید گفت: «چند دستورکار را در مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه مشخص کردیم؛ در وهله اول جریان جذب نیروهای علمی، کارآمد، به‌روز، ارزشی و انقلابی در این دانشگاه ادامه خواهد داشت. همچنین تلاش داریم فرآیند جذب را برای اعضای هیات‌علمی تسریع و تسهیل کنیم؛ به‌عبارت بهتر دومین اقدام‌مان در این مرکز تسهیل و تسریع فرآیند جذب خواهد بود تا نیروی انسانی توانمند در دانشگاه حضور پیدا کند.»
او اضافه کرد: «همچنین بحث ترفیع و تبدیل وضعیت از دیگر اقدامات در مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه خواهد بود که به جد پیگیری می‌شود. فرآیند جذب را نیز با هم‌اندیشی دبیران هیات‌های اجرایی جذب استان‌ها در 19 و 20 بهمن انجام خواهیم داد؛ در این هم‌اندیشی فرآیند جذب بازخوانی خواهد شد تا به‌گونه‌ای شود که نیروهای با صلاحیت علمی بالاتر در این دانشگاه جذب شوند.»
برگزاری دوره توان‌افزایی اعضای هیات‌علمی 2 بار در سال
اشرفی تصریح کرد: «امیدوار هستیم اموری که در مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه انجام می‌شود موجب شود منزلت و جایگاه هیات‌علمی بیش از پیش مدنظر قرار بگیرد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در بدو استخدام اعضای هیات‌علمی، دوبار در سال در 32 ساعت توان‌افزایی همراه با خانواده اعضای هیات‌علمی برگزار شود. اولین دوره توان‌افزایی، از هفته دوم تا ششم در مجموعه سی‌سرا چالوس دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.»
او تاکید کرد: «قطعا با حضور اساتید نتیجه این دوره تاثیرگذار خواهد بود، زیرا اساتید جوان با نگاه به آینده می‌توانند از دیدگاه‌های استادان باتجربه بهره‌مند شوند و این آشنایی می‌تواند به شیوه و نحوه تدریس کمک کند.» به گفته او این دوره‌ها در هفته اول یا دوم بهمن ماه و هفته دوم شهریور هر سال برگزار می‌شود.
رئیس مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص بازخوانی آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های جذب نیز صحبت به میان آورد و اظهار کرد: «بازخوانی آیین‌نامه و دستورالعمل‌ها را در دستورکار قرار داده‌ایم تا استفاده حداکثری برای اعضای هیات‌علمی را به‌دنبال داشته باشد. به‌طور مثال بازخوانی آیین‌نامه‌های مربوط به تدریس و مدرسان و همچنین میزان حق‌التدریس درحال انجام است.»
افزایش بررسی پرونده انتقال موقت و دائم، 2 بار در سال
او ادامه داد: «انتقال و ماموریت موقت و دائم اعضای هیات‌علمی سالی یک‌بار انجام می‌شد که الان این دستورالعمل اصلاح شده و به‌زودی ابلاغ خواهد شد. به‌عبارت دیگر بررسی انتقال و ماموریت اعضای هیات‌علمی به دو بار در سال یعنی اول هر ترم (اول آبان و اول شهریور) افزایش پیدا کرده است. از این پس یعنی به‌جای یک بار در سال، دوبار در سال انتقال و ماموریت اعضای هیات‌علمی بررسی می‌شود.»
شیوه‌نامه همکاری اعضای هیات‌علمی نوع الف و ب بازخوانی می‌شود
همه اعضای هیات‌علمی تمام‌وقت در دانشگاه آزاد به تمام‌وقت نوع الف و نوع ب تقسیم می‌شوند. اعضای هیات‌علمی تمام‌وقت نوع الف با توجه به شرایطی که پیش‌بینی‌شده از نظر ساعت موظفی در رنکینگ استاد، دانشیار، استادیار و مربی تعیین شده‌اند. مسئولان دانشگاه آزاد معتقدند وظیفه اعضای هیات‌علمی فقط آموزش و تدریس نیست، بلکه وظیفه آنها علاوه بر تدریس و آموزش در فضای تحقیق و توسعه نیز تعریف شده، بنابراین برای آنها موظفی پژوهش نیز دیده شده است. از روزی که بخشنامه طرح الف و ب در دانشگاه آزاد برای اعضای هیات‌علمی ابلاغ شد برخی اساتید نسبت به بندهایی از این بخشنامه ابهام داشتند و حالا آنطور که اشرفی گفته است در هم‌اندیشی نوزدهم بهمن‌ماه امسال شیوه‌نامه همکاری اعضای هیات‌علمی نوع الف و ب مجددا موردبازخوانی قرار می‌گیرد تا ابهامات آن رفع شود.
2 بار در سال فراخوان جذب خواهیم داشت
اشرفی درخصوص چگونگی کوتاه‌شدن روند جذب هیات‌علمی در دانشگاه آزاد اسلامی نیز گفت: «دو بار در سال فراخوان جذب خواهیم داشت؛ همچنین بلافاصله بعد از انجام فراخوان، هیات‌های اجرایی استان‌ها شروع به کار کرده و برخی مراحل را همزمان انجام می‌دهند. به‌عبارت دیگر به‌سرعت صلاحیت‌های عمومی، علمی و استعلام‌ها توسط هیات‌های اجرایی استان‌ها انجام شده تا روند جذب هرچه بیشتر کوتاه شود.»
پرونده‌های جذب در 6 ماه تعیین‌تکلیف می‌شوند
رئیس مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: «بعد از ارسال پرونده جذب اعضای هیات‌علمی به مرکز جذب سازمان مرکزی دانشگاه، با بررسی کمتر از یک هفته این پرونده‌ها را در اولین جلسه هیات‌مرکزی جذب خواهیم برد. امیدوار هستیم با این روال و پیگیری‌های انجام‌شده، پرونده‌های جذب در کمتر از 6 ماه تعیین‌تکلیف شده و کسانی که در فراخوان شرکت کرده‌اند در این بازه زمانی 6 ماه از نتیجه پرونده خود مطلع شوند.»
اشرفی در بخش دیگری از سخنان خود درخصوص نسبت اعضای هیات‌علمی به تعداد دانشجویان توضیح داد: «مرکز آمایش دانشگاه نسبت‌ها را استخراج کرده و ما نیز با توجه به این نسبت‌ها جذب را در دستورکار قرار داده‌ایم. بعد از آنکه فراخوان‌ها از استان‌ها گرفتیم، برای آنکه بتوانیم این فراخوان را به‌صورت سراسری انجام دهیم، در ابتدا طی یک جلسه با مرکز آمایش، نیازها را تعدیل کرده و نسبت‌ها را با توجه به بررسی‌ای که در مرکز آمایش انجام می‌شود، مورد ارزیابی قرار می‌دهیم.»
نسبت استاد به دانشجو ترمیم می‌شود
او تاکید کرد: «درواقع با توجه به برنامه مرکز آمایش دانشگاه آزاد و آماری که از استان‌ها جمع‌آوری کرده است، براساس آن جذب در دستورکار قرار می‌گیرد. تلاش داریم تا نسبت اعضای هیات‌علمی را به تعداد دانشجویان بهبود ببخشیم. درواقع با هماهنگی با استان‌ها، نسبت استاد با دانشجو ترمیم خواهد شد. در استان‌هایی که این نسبت زیاد است، اجازه جذب هیات‌علمی بیشتری داده شده و در استان‌هایی که نسبت استاد به دانشجو کم است برعکس عمل می‌کنیم.»
او با تاکید بر اینکه از این به بعد سالی دو بار فراخوان جذب هیات‌علمی خواهیم داشت، اضافه کرد: «این فراخوان در اردیبهشت و آبان ماه هر سال است اما امسال فراخوان جذب در آبان ماه انجام نشد و قرار است با تعویق در انتهای همین ماه برگزار شود.»
حضور بیش از 22هزار عضو هیات‌علمی و بیش از 30هزار حق‌التدریس
رئیس مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص تعداد اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «در حال حاضر 339 استاد‌تمام در دانشگاه آزاد اسلامی مشغول فعالیت هستند. همچنین 1514 دانشیار، 13هزار و 27 استادیار، هفت‌هزار و 441 مربی در این دانشگاه حضور دارند. از تعداد هفت‌هزار و 441 مربی حدود چهارهزار نفر بورسیه دکتری هستند، یعنی به‌زودی تبدیل به استادیار می‌شوند. بنابراین به‌زودی حدود چهارهزار نفر تبدیل وضعیت شده و تا سال آینده در کسوت استادیار در دانشگاه مشغول کار می‌شوند.»
او اضافه کرد: «در این دانشگاه همچنین بالای 30هزار نفر استاد حق‌التدریس مشغول فعالیت هستند.»
او درخصوص ابهامات شیوه‌نامه همکاری اعضای هیات در طرح الف و ب بیان کرد: «برای برطرف‌کردن ابهامات طرح الف و ب بازخوانی این طرح درحال انجام است و در 19 و 20 بهمن امسال یک جلسه هم‌اندیشی در این راستا برگزار شده و دبیران هیات‌اجرایی جذب استان‌ها و صاحب‌نظران حوزه هیات‌علمی به این جلسه دعوت شده و طرح الف و ب بازخوانی شده و ابهامات این طرح کم می‌شود.»
اشرافی تاکید کرد: «حتی مصادیقی نیز به شیوه‌نامه همکاری اعضای هیات در طرح الف و ب اضافه خواهد شد و بعد از این جلسه هم‌اندیشی نتایج جلسه به اطلاع عموم می‌رسید.»
ابهامات طرح الف و ب رفع می‌شود
او درخصوص مهم‌ترین ابهاماتی که اساتید در طرح الف و ب داشتند، گفت: «برخی از اعضای هیات‌علمی درمورد چگونگی پر‌کردن حضور فیزیکی و حضور علمی و چگونگی تبدیل آن ابهام داشتند. به طور مثال اساتید سوال داشتند که به‌ازای چه حجمی از کار فرهنگی و کار پژوهشی در داخل یا بیرون دانشگاه و همچنین به‌ازای چقدر طرح‌های پژوهشی یا آورده علمی و مقالات و طرح‌های بیرون دانشگاهی، موظفی آنها پر می‌شود. اینها مواردی است که واحدها طرح‌هایی برای آن داشته و تا حدودی نیز ابهامات را برطرف کردند اما در این هم‌اندیشی تلاش داریم تا حد امکان تمام ابهامات را برطرف کنیم. درواقع مهم‌ترین ابهام اعضای هیات‌علمی درخصوص میزان حضور در واحد دانشگاهی موردنظر بوده است.»
او در پاسخ به این سوال که کدام استان از نظر تعداد اعضای هیات‌علمی وضعیت بهتری دارد، گفت: «نمی‌توان گفت کدام استان نسبت به سایر استان‌ها وضعیت بهتری را درخصوص تعداد اعضای هیات علمی دارد، چون ما تعداد اساتید را براساس رشته دانشجو می‌سنجیم. درحال حاضر در برخی رشته‌ها، نیازمند هیات‌علمی بوده و در برخی رشته‌ها با توجه به کمبود دانشجو، تعداد اعضای هیات‌علمی بیش از نیاز حضور دارند که البته استان‌ها در این خصوص تدابیری می‌اندیشند.»
رئیس مرکز جذب و امور هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه عنوان کرد: «اساتید در استان‌هایی که تعداد اعضای هیات‌علمی مازاد دارند می‌توانند فعالیت‌های فرهنگی، فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی جایگزین داشته باشند که استان‌ها در این خصوص برنامه‌هایی را در دست اجرا دارند و می‌توانند در این قالب‌ها هیات‌علمی و نیروهای انسانی کارآمد خود را حفظ کنند.»
تمام شرکت‌کنندگان فراخوان جذب 98 تعیین‌تکلیف شدند
اشرفی درخصوص تعیین‌تکلیف فراخوان‌های جذب هیات‌علمی در سال‌های گذشته گفت: «به تمام کسانی که در فراخوان قبل از سال 98 شرکت کرده بودند پاسخ داده شده و تعیین‌تکلیف شده‌اند. ممکن است فردی پذیرفته نشده یا مدرک او نقص داشته باشد و پرونده آن در استان باز مانده باشد اما همه پرونده‌هایی که در استان‌های دانشگاه آزاد اسلامی در جریان بود، پاسخ داده شده و تعیین‌تکلیف شده‌اند و علت عدم‌جذب نیز به آنها اعلام شده است. البته ممکن است مورد خاصی وجود داشته باشد که هنوز تعیین‌تکلیف نشده باشد که استان‌ها در مکاتبات فردی و موردی آن را حل خواهند کرد اما به‌صورت کلی به درخواست تمام افرادی که در فراخوان قبل از سال 98 شرکت کرده‌اند پاسخ داده شده است.»
مطالب پیشنهادی
