یزدان عشیری، مدیرکل روابطعمومی سازمان سینمایی درباره مهمترین کارکرد و وظایف «کارگروه تخصصی سینما و تلویزیون» در گفتوگو با «فرهیختگان»، گفت: «در فضای رسانهای امروز ایران، صداوسیما و سینما، خواهناخواه ماموریتها، چالشها، مباحث و حتی حوزه استحفاظی مشترکی دارند. در دورههای گذشته بین سازمان سینمایی و صداوسیما، در زمینه گفتمان و تولید آثار تصویری، معمولا تفاهمنامههایی در سطوح پایینتر و در حد پخش تیزر آثار سینمایی و همکاریهایی از این جنس اتفاق میافتاد که البته خیلی گسترده، سامانمند و پیوسته نبود. به همین خاطر در جلساتی هم که بهتازگی تهیهکنندگان سینما با رئیس رسانه ملی داشتند، همینطور جلساتی که بسیاری از صنوف با رئیس سازمان سینمایی داشتند؛ از هر دو سو گلایههایی وجود داشت مبنیبر عدم همکاری یا عدم همکاری مطلوب بین سازمان صداوسیما و حوزه سینما.»
مشاور رئیس سازمان سینمایی در تکمیل صحبتهایش گفت: «این موضوع زمینههای مختلفی را شامل میشد؛ یکی بحث خرید نازل رایت فیلمها (حق پخش فیلم از شبکههای تلویزیون) که همیشه محل اختلافنظر بوده و اختلاف دیدگاه در این زمینه وجود داشته است. در بحث بستههای پخش تیزر برای فیلمهای سینمایی هم همیشه مشکلاتی وجود داشته است. همچنین این روزها مسائل فیلمسازان با تلویزیون بهخصوص در حوزه شبکه نمایش مطرح است و محل اختلافنظرهای زیادی است. اینها تنها نمونههایی است که ضرورتهای ایجاد و شکلگیری یک کارگروه تخصصی را توجیه میکرد.»
وی درباره ارائه پیشنهاد تشکیل این کارگروه تخصصی اضافه کرد: «این پیشنهاد از سوی آقای خزاعی، رئیس سازمان سینمایی در جلسه با آقای دکتر جبلی مطرح شد و ایشان با سعهصدر و وسعتنظر و درک مباحث و عمق مسائل بهشدت استقبال کرد. حتی بیش از بحث سینما تاکید داشتند این کارگروه سریعتر شکل بگیرد تا بهعنوان مرجع سینماشناسی برای حوزه تلویزیون قلمداد بشود.»
عشیری با اشاره به اهمیت ورود صداوسیما در تولید آثار سینمایی گفت: «در این کارگروه درخصوص تولیدات مشترک هم صحبت شد. در سالهای دورتر سیمافیلم یکی از مراکزی بود که فیلم سینمایی تولید میکرده است و بسیاری از آثارش در جشنواره فیلم فجر حضور داشتند. سیمافیلم یکی از بسترهایی بود که محتوای سینمای ایران در آنجا شکل میگرفت و تولید میشد و همه این موارد نشان میدهد این همکاری و این تعامل و این ارائه روشن و شفاف و خدمات متقابل نیاز به شکلگیری یک کارگروه تخصصی دارد که بهصورت مستمر و مداوم موضوعات را رصد و ابهامات را پیگیری کند.»
مشاور رئیس سازمان سینمایی همچنین درباره نحوه همکاری دو سازمان و انتخاب اعضا در این کارگروه گفت: «بهطور مشخص آنچه درخصوص اعضای این کارگروه و حوزه فعالیتشان مطرح شد این بود که هر دو سازمان نمایندگان تخصصی خود را برای حضور در این کارگروه معرفی کنند و پس از آن کارگروه با دستورالعملهای مشخص موضوعات را رصد کرده و خروجی داشته باشد و صورتجلسه و مصوبات داشته باشد.»
عشیری درباره زمینههای فعالیت صندوق مشترک تولید مستند و انیمیشن و راههای تامین مالی برای تولید یا نمایش آثار گفت: «درخصوص این صندوق باید بگویم بیشتر در مبحث تولیدات بوده ولی میتوان در بحث نمایش هم گنجانده شود. الان بحث پیشبرد عملیات براساس یک مرکزیت و مرجعیت بهخصوص در حوزههای مشترکی مثل تولید انیمیشن یا تولید فیلمهای مستند در دستورکار هر روز سازمان است. هر دو قطعا میتوانند با تشریک مساعی و همافزایی جدی و راهبردهای اجرایی و زبانهای متفاوت در راستای یک گفتمان مشترک حرکت کنند و این میتواند به خروجیهای بهتری ختم بشود. الان از بخشی از ظرفیت پخش نباید غافل شویم که در کنار سالنهای سینما و پلتفرمهایی که وجود دارد، بهخصوص انیمیشن و مستند مدیوم تلویزیون است که تاکنون همراه بود و قطعا در قالب این کارگروه میتواند کمک بیشتری بکند و ظرفیت بیشتری را در اختیار بگذارد.»
یکی از مهمترین چالشهای بین سازمان سینمایی و صداوسیما در یک سال اخیر، درمورد نظارت بر محتوای فضای مجازی و تولید آثار شبکه نمایش خانگی بوده است. عشیری در پاسخ به اینکه با تشکیل این کارگروه، شیوه تعامل و همکاری سازمان سینمایی و صداوسیما در شبکه نمایش خانگی چه در حوزه نظارت و چه در حوزه تولید آثار چگونه خواهد شد، پاسخ داد: «درخصوص چالش مرجع نظارت بر محتوای نظارت بر نمایش خانگی باید بگویم بهطور مشخص و خاص در این جلسه صحبتی نشد. در این نشست روی مباحث کلانتر و کلیات و مبانی همکاری و تفاهم مطرح بود که خوشبختانه در این کلیات طرفین به اجماع و همکاری و خردجمعی رسیدند که این مسیر را ادامه بدهند و درواقع افق جدیدی را باز کردند. البته برای تحقق این امر تداوم و استمرار فعالیت کارگروه تخصصی ضرورت دارد. توسعه و گسترش فعالیتهای این کارگروه خیلی از مشکلات و مباحث سلیقهای یا اختلافی را حل میکند.»
یزدان عشیری در پاسخ به اینکه آیا عدم طرح مساله نظارت بر شبکه نمایش خانگی در این جلسه به معنای این است که سازمان سینمایی نظارت صداوسیما و ساترا را بر تولیدات شبکه نمایش خانگی پذیرفته است، گفت: «اینکه سازمان سینمایی پذیرفته باشد این شیوه نظارت ادامه پیدا کند، بحث دیگری است که درحال پیگیری است؛ زیرا در این جلسه مطرح کردنش موضوعیتی نداشت. موضوع ساترا یا نظارت بر نمایش خانگی در یک سطح دیگری درحال پیگیری است و از بدو حضور دکتر اسماعیلی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حتی تغییرات در رسانه ملی مسئولان هر دو مجموعه فرهنگی سلسلهنشستها و مباحثاتی دارند که مسیر خود را طی میکند و این کارگروه در مسیر دیگری شکل گرفته است.»
در مختصات جدید رسانهای، امکان انتشار و عرضه تولیدات سینمایی و شبکه نمایش خانگی در بسترهای متنوعی فراهم شده است. پلتفرمهای فعال در شبکه نمایش خانگی و همچنین اکران آنلاین از نمونههای موفق عرضه محصولات سینمایی است. با توجه به اینکه دو سازمان موثر در نظارت، تولید و پخش آثار سینمایی تصمیم گرفتند که کارگروه مشترکی را تشکیل دهند، نگرانیها درخصوص انحصار تولید و پخش محصولات سینمایی بیش از پیش حس میشود.
یزدان عشیری درخصوص شائبه ایجاد انحصار در پخش آثار سینمایی و حذف سایر امکانهای انتشار فیلم و سریال، گفت: «اصلا این تفاهم و تعامل و همکاری هیچگونه انحصاری را برای طرفین ایجاد نمیکند یعنی یکسری ظرفیتها که وجود دارد بسترش را برای بهرهگیری از خدمات متقابل فراهم میکند. این کارگروه یعنی زمینه همکاری عوامل سینما را تقویت میکند و این یکی از ظرفیتهای محتملی است که آنجا قابل استفاده و بهرهبرداری است. به هرحال محصولات سینمایی در حوزه عرضه، پخش و تماشا بهشدت نیاز به گروههای گستردهتری از مخاطبان دارند. طبیعتا از تمام ظرفیتها در کنار سالنهای سینما و شبکه نمایش خانگی و پلتفرمها و اکران آنلاین و هر ظرفیت دیگری میشود نسبت به پخش در تلویزیون و رسانههای اقماری در تلویزیون استفاده کرد. خوشبختانه سینمای ایران به لحاظ غنای نیروی انسانی و بازدهی تولید در سطح عالی و خوبی است و ما هرچه صنعت پخش و توزیع تماشا را گستردهتر بکنیم، باعث رونق و پویایی اقتصاد در حوزه فیلم و سینما میشویم.»