در عرصه مطبوعات و نشریات دانشجویی، خبرنگاران از جایگاه ویژهای برخوردارند. اما اینکه خبرنگار حرفهای کیست و تعریفش چیست، جای بحث دارد. البته درحال حاضر تنوع رسانهها، شیوههای گوناگون تنظیم خبر، تهیه و نشر خبرها و رویدادها و دورههای مختلف روزنامهنگاری، زمینههای رشد استعدادهای مختلف خبرنگاران را فراهم کرده که این امر تمامی خبرنگاران، ازجمله خبرنگاران نشریات دانشجویی را شامل میشود و زمینه لازم برای رشد، شکوفایی و خودنمایی هرگونه استعداد را فراهم میکند. با ذکر این مقدمه، به بیان 5 نکته کاربردی درباره خبرنگاری میپردازیم.
1- علاقه، استعداد و تحصیلات را باهم جمع کنید
شخصی که فعالیت خبری میکند، علاوهبر استعداد، باید تحصیلات پایه ضروری و دورههای خبرنگاری را گذرانده باشد. با این وجود، داشتن شم خبرنگاری، علاقه و استعداد، شرط اول برای این حرفه است؛ چراکه هنوز توانایی شخصی، قدرت قلم، خلاقیت، شم خبرنگاری و تجربه اشخاص، حرف اول را در این عرصه میزند. درحال حاضر تعداد زیادی از کسانی که در مطبوعات کشور ما فعالیت میکنند، دارای تحصیلات پایه خبرنگاری نیستند یا حتی دورههای خبرنگاری را نگذراندهاند و فقط با توجه به نویسندگی در یک یا چند روزنامه به این حرفه روی آوردهاند. در این میان بعضی نیز که شغل اصلی آنها روزنامهنگاری است و از این طریق امرار معاش میکنند، با وجود اینکه دارای مدرک تخصصی در زمینه خبرنگاری نیستند، ولی بهدلیل ضرورت شغلی، بهطور تجربی، برای تهیه خبر و نویسندگی، مهارت لازم را کسب کردهاند و کمکم به خبرنگاران حرفهای تبدیل شدهاند.
2- با پشتکار حرفهای شوید
خبرنگار حرفهای کسی است که تمام مشغله فکری او در همه زمانها و مکانها، استفاده از شم خبرنگاری، سوژهپردازی و تهیه خبری بهتر با بهترین زاویه دید ممکن باشد تا بتواند رویدادها را با بیانی ساده و روان و خلاقیت قلم خود، در کمترین زمان به رشته تحریر درآورده و انتقال دهد. مهمتر اینکه خبرنگار حرفهای با خبر زندگی میکند. اما بهطور کلی روزنامهنگاری، حرفهای هنری و فنی به حساب میآید و کسی در این راه موفق میشود که با پشتکار، علاقه، ذوق و اراده راسخ به این حرفه مهم و جذاب روی آورد.
3- ممارست و مطالعه رمز موفقیت خبرنگار
دانشجوی علاقهمند به حرفه روزنامهنگاری، اگر شم خبرنگاری، اراده و پشتکار لازم را داشته باشد، میتواند با تمرین و ممارست، مطالعه پیگیر و کسب تجربه تدریجی، بهمرور زمان در این قلمرو، پیشرفت کرده و موفق باشد. لذا میتوان گفت روزنامهنگار موفق کسی است که علاوهبر داشتن ذوق و علاقه، شیوههای کسب و نگارش خبر، گزارش، مقالهنویسی و نویسندگی را بیاموزد و با اقشار مختلف جامعه ارتباط نزدیک برقرار کند. خبرنگار باید با استفاده از نظرات و افکار مختلف و متنوع، آگاهی و اطلاعات عمومی خود را نسبت به محیط و افراد افزایش دهد که این مهم درمورد خبرنگاران نشریات دانشجویی نیز صادق است. البته دانشجوی خبرنگار باید مسائل مرتبط با دانشگاه و دانشجو را در اولویت اول قرار دهد. یک خبرنگار میتواند با نوشته خود تاثیر بسزایی روی خواننده خبر داشته باشد. خبرنگار ممکن است نتواند به خواننده بگوید که چگونه فکر کنید، اما میتواند بگوید به چه چیزی فکر کنید.
4- ویژگیهای یک خبرنگار را بشناسید
خبرنگار باید صبور، منطقی، پرحوصله، دقیق، موشکاف، باهوش و سریعالانتقال باشد و در تهیه خبر از منافع و حب و بغض شخصی، طرفداری از اشخاص، جایگاه، جناح و تنظیم خبرهای احساسی بپرهیزد و با بینش عمیق و عقلانی واقعیتها را ببیند و به رشته تحریر درآورد. رعایت حرمت اشخاص خبرساز نیز برای خبرنگار ضروری است.
5- ارتباط را مقدم بر خبر بدانید
لازم است قبل از پرداختن به بحث خبر، ابتدا ارتباط تعریف شود. درواقع میتوان گفت اولین واژهای که یک خبرنگار برای شروع کار خود با آن سر و کار دارد و لازم است از آن استفاده کند، «ارتباط» است. خبرنگار باید با حوزه کار خود به شکل مقتضی ارتباط نزدیک برقرار کند. برقراری ارتباط تا حد زیادی به توانایی فردی، خلق و خوی، آداب معاشرت، اجتماعی بودن و قدرت تکلم فردی اشخاص بستگی دارد. ارتباط عبارت از فن انتقال اطلاعات و افکار و رفتارهای انسانی از یک شخص به شخص دیگر است که دانستن و اجرای آن متناسب با شرایط رویداد، از لازمه کار یک خبرنگار است. در نشریات دانشجویی که با محدودیتهای حوزه خبر، زمان فعالیت و... روبهرو هستند، نحوه برقراری ارتباط مناسب سختتر است.