مروری بر مجموعه‌کتاب «شکارچیان مجازی»

مریم رحیمی‌پور، پژوهشگر حوزه نوجوان: خیلی عجیب است که با وجود همه‌گیری فضای مجازی، کمتر کتاب نوجوانی وجود دارد که به‌طور مستقیم به این مسأله بپردازد. نوجوان‌های کتاب‌ها از فیس‌بوک و اینستاگرام و انواع پیام‌رسان‌ها استفاده می‌کنند اما آنها حاشیه‌‌هایی از داستانِ زندگی‌شان هستند. تابه‌‌حال کتابی نخوانده‌ام که مستقیما به نوجوان‌هایی بپردازد که در این فضا تقریبا زندگی می‌‌کنند؛ با دوستان‌شان در ارتباط هستند یا کسب درآمد می‌کنند. مثل همه‌ نوجوان‌هایی که اطراف‌مان می‌بینیم.

اما کتابی خوانده‌ام که آینده این تکنولوژی‌ها را به تصویر می‌کشد. خاصیت رمان علمی-تخیلی این است که آینده را پیش‌بینی می‌کند یا باعث می‌شود که آینده سروشکلی مشابه همین داستان بگیرد. داستان مجموعه «شکارچیان مجازی» هم درمورد آینده‌ فضای مجازی است. وقتی آدم‌‌ها برای وارد شدن به فضای مجازی در تابوتی دراز می‌کشند و واقعا به جهانی جدید سفر می‌کنند. خیابان‌هایی جدید، مغازه‌هایی جدید و... آنجا حتی بازی‌ها هم دقیقا مشابه واقعیت هستند. فقط با این تفاوت که اگر در بازی بمیرید، خیلی راحت در تابوت‌تان از خواب بیدار می‌شوید و می‌توانید در دنیای واقعی به ادامه‌ زندگی‌تان برسید. بهترین دوست‌های شخصیت داستان در فضای مجازی هستند. او حتی تابه‌حال آنها را در واقعیت ندیده است اما تمام زندگی‌اش را کنارشان بوده، حتی وقتی به دردسر می‌افتد نیز همین دوستان به کمکش می‌آیند. حالا تصور کنید زندگی در چنین دنیایی تا چه اندازه پیچیده و عجیب می‌شود.

بعد از خواندن کتاب «شکارچیان مجازی» تصویری که آینده می‌تواند داشته باشد، برایم واقعی‌تر شد. این‌که روزی گوشی‌های موبایل تبدیل به واقعیت‌هایی مجازی می‌شوند که می‌توان لمس‌شان کرد. که شاید آدم‌ها در آینده از تصویرهایی در مانیتورها تبدیل به موجوداتی هولوگرامی شوند که چندین هزار کیلومتر آن‌طرف‌تر ظاهر می‌شوند و هزاران چیز دیگری که می‌شود برای آینده تصور کرد. جدا از پیامی که داستان قصد رساندنش را دارد همین تصویر هم باعث می‌شود که بیشتر و آرام‌تر با آنچه احتمالا قرار است اتفاق بیفتد، آشنا شویم.

از طرفی این مجموعه‌داستان آسیب‌ها و فاجعه‌هایی را که پیشرفت تکنولوژی موجبش خواهد شد، به تصویر می‌کشد. شاید در آینده هرگز چنین تکنولوژی‌هایی به وجود نیاید، یا شاید اگر وجود هم داشته ‌باشد موجب چنین فجایعی نشود اما آنچه داستان روایت می‌کند پیش‌بینی‌ای برای همه ماست که حتی با همین حد تکنولوژی موجود نیز تجربه‌اش کرده‌ایم. وقتی دنیاها مجازی و واقعی آن‌قدر درهم تنیده شده‌اند که تشخیص آنها از یکدیگر ممکن نیست. شخصیت‌ها در قسمتی از داستان عملیاتی را در دنیای مجازی انجام می‌دهند تا موجودات افسارگسیخته آن دنیا را شکست بدهند اما وقتی به خودشان می‌آیند که می‌فهمند عملیات‌شان در دنیای واقعی بوده‌ است، به‌خاطر شباهت دو دنیا فریب خورده‌اند. یا شخصیت‌هایی به قدرت می‌رسند و انسان‌ها را تحت فشار می‌‌گذارند که اساسا چند خط کد کامپیوتری هستند اما به‌قدری قدرت پیدا کرده‌اند که می‌توانند در دنیای واقعی جنگ راه بیندازند.

اگر دقیق‌تر نگاه کنیم، این تصاویر خیلی هم بیگانه نیستند. همین حالا هم گاهی شخصیت‌های ساخته‌شده در دنیای مجازی از واقعیت قدرتمندتر می‌شوند؛ این‌قدر که تمیز آنها برای سازنده‌شان نیز دشوار است و هویت افراد در دو دنیا به‌قدری متفاوت است که گاهی برای خودمان نیز سوال می‌شود کدام‌‌یک از این من‌ها، منِ واقعی است.  «شکارچیان مجازی» مجموعه‌ای سه‌جلدی است که در قالب یک داستان ماجراجویانه آینده تکنولوژی‌های جدید را به تصویر می‌کشد. این اثر را «جیمز دشنر» نویسنده مجموعه‌ معروف «دونده هزارتو» نوشته است و اگر نظر من را بخواهید، به‌مراتب از دونده هزارتو جذاب‌تر و پخته‌تر است، گرچه به آن میزان مشهور نیست و برای نوجوان‌هایی که علاقه به داستان علمی- تخیلی دارند و جوان‌ها و بزرگسال‌هایی که از سرک کشیدن در آینده خوش‌شان می‌آید، داستانی جذاب و پرکشش دارد.