آنچه باید رسانه‌های دولتی ترکیه درباره تاریخ خلیج‌فارس بدانند

امیرحسین نوبهار، روزنامه‌نگار: وب‌سایت عربی سازمان رادیووتلویزیون دولتی ترکیه نوشته است پس از خروج انگلیس از خلیج‌فارس، هیچ قدرت نظامی بزرگی در این منطقه وجود نداشت، ایران از فرصت استفاده کرده و سه جزیره را به کنترل خود درآورد. این رسانه به‌جز اینکه در گزارش خود از نام‌های موهوم برای پهنه‌ خلیج‌فارس نام برده ‌است، بارها ادعا کرده که ایران در 50سال گذشته بر این جزایر حاکمیت یافته است، ادعایی که در آن به اشتباه تصور شده در نیم‌قرن پیش کشوری به‌نام امارات وجود خارجی داشته است حال آنکه این کشور تازه در سال۱۹۷۱ روی نقشه پدید آمده است.

شاید انتظار تاریخ‌مندی از رسانه‌ای که دولت متبوع آن کمتر از 100سال قبل به وجود آمده انتظار زیادی باشد اما حال که همه می‌دانیم ترکیه مدعی میراث امپراتوری عثمانی است، باید بازگو شود که اساسا حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه و بخش‌های دیگری از خلیج‌فارس نه‌تنها مربوط به 50سال اخیر نیست بلکه موضوعی است که نقشه‌های مهم دربار عثمانی نیز بر آن صحه می‌گذارند.

نقشه‌ «ممالک ایران» که در سال1729 توسط ابراهیم متفرقه، از سیاستمداران دربار عثمانی و به زبان عربی ترسیم شده است، نشان می‌دهد جزایر سه‌گانه و سرزمین بحرین که در آن زمان شامل امارات امروزی نیز می‌شده است، بخشی از مملکت ایران است. در دیگر نقشه‌های عثمانی که برای دربار آن دولت جنبه رسمی داشته نیز جزایر متعلق به ایران است و هیچ نامی به‌جز خلیج‌فارس برای این دریا استفاده نشده است.

درک این رسانه و دیگرانی که تصور می‌کنند این جزایر بعد از خروج بریتانیا در نیمه دوم قرن بیستم تازه صاحب پیدا کرده و هرکس زورش رسیده، آن را تصاحب کرده ناشی از عدم شناخت تاریخی منطقه است. مدعیان مالکیت بر جزایر سه‌گانه تصور می‌کنند تاریخ این سرزمین‌ها با تاسیس کشورهای خودشان شروع می‌شود و خروج قوای استعماری آغاز تاریخ خلیج‌فارس است. این درحالی است که نقشه‌های رسمی دولت بریتانیا در بازه زمانی 1860 تا 1880 همگی این جزایر را خاک ایران می‌دانستند و بر این امر آگاه بودند که اراضی کدام کشور را اشغال کرده‌اند.

شاید مهم‌ترین اسنادی که اثبات می‌کند این جزایر متعلق به ایران است و حضور اعراب راس‌الخیمه و شارجه در آنها حضور موقتی بوده ‌است، 6سند تاریخی مربوط به دوره قاجار است که در کتاب مغاص‌اللئالی و مناراللیالی توسط محمدعلی‌خان سدیدالسلطنه جمع‌آوری شده است. در این اسناد که به زبان عربی و در دوره پدر محمدعلی‌خان تدوین شده است اجداد همین طوایف حاکم بر امارات تایید کرده‌اند که جزایر و بخش‌های دیگری از جنوب ایران را برای چرای دام‌هایشان از حکومت ایران به اجاره گرفته‌اند. آنها بابت صید و غوص در آب‌های این جزایر نیز به حکومت ایران اجاره می‌داده‌اند. این اسناد که به امضای معتمدان این جزایر به‌اضافه قشم و خود طوایف عرب رسیده‌ است بر همه‌ ادعاهای مربوط به این موضوع خط بطلان می‌کشد. کتاب مذکور با نام «سرزمین‌های شمالی پیرامون خلیج‌فارس و دریای عمان در 100سال پیش» توسط استاداحمد اقتداری ویراسته و منتشر شده است. به گفته مرحوم استاد اقتداری، اصل این اسناد امروز دراختیار وزارت امور خارجه است.

آنچه مشخص است اینکه گزارش سراسر کذب تی‌آرتی نه به‌دنبال واقعیت‌های تاریخی بوده است و نه می‌خواسته حقیقتی را بازگو کند بلکه تنها با این گزارش یک بازیچه‌ رسانه‌ای برای اماراتی‌ها، آن‌هم با مصرف داخلی تهیه کرده ‌است؛ بازیچه‌ای که با تحریک خلقیات ناسیونالیستى کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس یک ادعاى حیثیتى فاقد مبناى حقوقى و سیاسى را مطرح کرده است.