معاونت فناوری و نوآوری باید در تامین منابع مالی نقش کاتالیزور را ایفا کند

  احد رضایان،‌استاد دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم هر چند فعالیتی مشابه با معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری دارد، اما قرار نیست این دو معاونت با یکدیگر همپوشانی داشته باشند، گفت: دانشگاه ها ساختار خاص به خودشان را دارند و این مراکز جدا از مباحث نوآوری و فناوری نیستند، از طرف دیگر معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری نمی تواند به نیازها و چالش های این حوزه ورود کند؛ طبیعی است در چنین شرایطی نیاز به معاونتی در وزارت علوم به عنوان عالی ترین نهاد آموزش عالی داریم که بتواند همه این مسائل را رصد و برای رفع آنها راهکار ارائه دهد. هر چند که پیش تر نیز معاونت پژوهشی این مسائل را دنبال می کرد، اما به مرور حجم کارها به حدی زیاد شد که این معاونت پاسخگوی نیازها نبود  او با تاکید بر اینکه امروز کار به جایی رسیده که بعضا از جایگزینی فناوری با علم مطرح می شود، تصریح کرد:‌ وزارت علوم باید نیازهای زیرمجموعه خودش را پوشش دهد و در مقابل به نظر می رسد که جامعیت هدف معاونت علمی نهاد کل کشور است و تمرکزش نیز همکاری با دیگر دستگاه ها است و نمی تواند انطور که باید کارهای مرتبط با این حوزه را انجام دهد؛ از این رو می بایست با پلی بین دانشگاه ها با معاونت علمی نهاد ایجاد می شد و یا اینکه وزارت علوم خودش در قالب یک معاونت به این نیازها پاسخ دهد که به نظر می رسد راه اندازی این معاونت دراین راستا انجام شده است. عضو مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور تصریح کرد:‌ تقاضاهای مشخصی از سوی دانشگاه ها در حوزه فناوری و نوآوری وجود دارد که بر اساس آن به نظر می رسد در وهله نخست این معاونت باید به همه این نیازها پاسخ دهد. رشته های فنی و پزشکی و حتی برخی رشته های مهندسی و ریاضی جزو حوزه هایی هستند که ادبیات آنها روز به روز به سمت فنی و تکنیکال حرکت می کند و بحث های نظری جای خود را به علوم میان رشته ای می دهند و این علوم هم مقتضیات خاص به خودش را دارد و هدفش هم این است که دانشجو را به سمت درک و خلق و بازاریابی برای نواوری حرکت دهند، قطعا معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم باید در کنار پاسخ به نیازهای دانشگاه ها در این زمینه، باید این مراکز را برای حرکت به این سمت هم تحریک کند تا جامعه آکادمیک بتوانند مسائل مربوط به اشاعه فناوری و خرید فناوری و واردات فناوری را با محوریت رشته های میان رشته ای دنبال کنند.  رضایان بیان داشت:‌ این معاونت همچنین باید نقش هماهنگ کننده با معاونت علمی و دیگر نهادها را داشته و در کنار آن نقش کاتالیزور ر را هم برای تامین منابع مالی ایفا کند،‌ بسترهای فعالیت دانشگاه ها در خارج از کشور هم از دیگر وظایف این معاونت است. قطعا این کار باعث اشاعه فرهنگ و ادبیات فناوری در کشور خواهد شد. از طرف دیگر معتقدم این معاونت در حوزه نوآوری نمی تواند چندان اثرگذار باشد؛ چرا که ادبیات نوآوری در کشور ما عقیم مانده است. علی رغم اینکه گاها خبرهایی از گوشه و کنار کشور در این زمینه می شنویم اما در کلیت نتوانسته ایم در این زمینه اقدامات قابل قبولی را انجام دهیم.  او خاطر نشان کرد:‌ امیدواریم معاونت فناوری و نوآوری بتواند حداقل ادبیات مرتبط با نواوری را در دانشگاه ها ایجاد کرده و بسترهای حداقلی را هم تامین کند. یعنی باید صنعت را در مباحث علمی و نوآوری مشارکت دهد و درهای کشور را برای مشارکت شرکت های چند ملیتی باز کند. البته نوآوری از فناوری جداست و هر کدام نیازهای خاص خودرا دارد. خلاقیت و نوآوری گاهی از مدرسه و حتی یک روستا شروع می شود و این حوزه نیاز به تنوع و گوناگونی و در عین حال منظم بودن دارد و معاونت جدید وزارت علوم هم باید این تنوع را در دانشگاه ها ایجاد کند و ساختارهای موجود را حذف و قوانین دست وپا گیر را حذف کند و بتواند بین مدارس و دانشگاه ها ارتباط نظاممند ایجاد کند تا از دل آن ایده و خلاقیت بیرون بیاید؛ البته این کار سختی است و به راحتی نمی توان آن را محقق کرد.