مهمتر از گرفتن مجوز نشریه، چاپ و انتشار آن است. قبل از گرفتن مجوز نشریه، ببینید چند مرده حلاجید و آیا میتوانید نشریه را بچرخانید یا نه؟ بسیاری از کسانی که مراحل قانونی اخذ مجوز را طی میکنند، بعد از چند ماه نمیتوانند حتی یک شماره هم چاپ کنند. نبود تحریریه قوی، نداشتن جلسات منظم، عدم برآوردهسازی هزینههای چاپ و... بخشی از مشکلاتی است که باعث میشود بسیاری از نشریههای دانشجویی عمری کوتاه داشته باشند. خلأها و نیازها را به درستی رصد کنید و برای رفع آنها برنامه داشته باشد. به همین منظور قصد داریم 7 نکته کاربردی که میتوانند شما و نشریهتان را سرپا نگه دارند، بیان کنیم.
1 اسم خوب انتخاب کنید
اسم نشریه معرف هویت مطالب داخل آن است. اسم، خودش خودش را توضیح میدهد و باعث جذب مخاطب هم میشود. در انتخاب اسم خیلی دقت کنید، چون تغییر آن تقریبا محال است. اسم خاص و بدیع میتواند نقش بسیار مهمی در بهیادماندنی شدن نشریه شما داشته باشد. دقت کنید که اسم باید حتما مرتبط باشد و بهاصطلاح با مسما باشد. خلاقیت به خرج دهید و ذهنتان را از کلیشهها دور نگه دارید. «صدای دانشجو» و اسامیای از این دست، خیلی وقت است کلیشهای شدهاند.
2 پیششماره داشته باشید
اگر عدهای صفر کیلومتر دورهم جمع شدهاید و میخواهید نشریه بزنید، داشتن پیششماره از هر چیزی برایتان لازمتر است. نشریهنگاری، مثل خیلی از کارهای دیگر، دشوار است و تا بخواهید روی غلتک بیفتید زمان میبرد. چندین شماره را به پیششماره اختصاص دهید و محتوا را تولید کرده و صفحهبندی کنید اما پخش نکنید. به حدنصاب چند شماره که رسیدید، توزیع رسمی را شروع کنید. حالا میتوانید با آرامش خاطر، زودتر از موعد مقرر، امور نشریه را رتقوفتق کنید.
3 از تفاوت خط قرمزها استفاده کنید
خط قرمزها در نشریات دانشجویی به نسبت نشریاتی که در کیوسکها به فروش میرسند، کمتر است. اینجا فرق شما با بقیه مشخص میشود و میتوانید حسابی جولان بدهید. منتها دقت کنید که این مرز هم کاملا تعیین شده است. کاری نکنید که ظرف مدت کوتاهی انتشارتان را متوقف کنند. با ظرافت سراغ سوژهها بروید و از سوژههایی سخن بگویید که نمیشود پوستکنده در بیرون از دانشگاه از آنها صحبت کرد.
4 موضوعات را جزئی کنید
درست است که در فرم درخواست مجوز نشریه، موضوع را مشخص کردهاید، اما این کافی نیست. عنوان کلی نشریه سیاسی نمیتواند کمکی به شما کند. تصمیم بگیرید که در چه حوزهای میخواهید وارد شوید. اگر نشریهای هنری دارید که قرار است فیلمهای سینمایی را نقد کند، مشخص کنید آیا قرار است درباره همه فیلمهای سینمایی در حال اکران یادداشت بنویسید یا فقط برخی از آنها، فیلمهای خارجی هم جزء حیطه کاریتان است یا نه.
5 فرم گرافیک مناسب نشریه انتخاب کنید
نشریه شما از لحاظ گرافیکی قرار است چه سروشکلی داشته باشد؟ برای این کار حتما باید یک مدیر هنری کاربلد در کنارتان باشد. تعیین کنید که ستونها از نظر فرمی به چه شکلی هستند. بعضی از ستونها جزء بخشهای ثابت هر نشریهاند. مثلا معمولا ستونی تحت عنوان سرمقاله وجود دارد که سردبیر آن را مینویسد. بقیه ستونها را براساس تواناییهای تحریریه و موضوع کلی نشریه مشخص کنید. توجه داشته باشید که ستونهای خیلی طولانی نداشته باشید؛ چراکه خستهکننده خواهد بود و خوانده نخواهد شد. بد نیست برای هر صفحه و ستوان اسم بگذارید. نوع و اندازه قلمها(فونت) را هم مشخص کنید. از قلمهای عجیب و غریب و ناخوانا دوری کنید و آنهایی را به کار ببرید که به دلیل زیبایی و خوانایی زیاد استفاده میشوند.
6 غلط بگیرید
اول همه مطالب را با دقت بخوانید و اگر غلطی دارد، تصحیح کنید. بعد از صفحهبندی نیز دوباره مطالب را بخوانید. ممکن است در صفحهبندی مطلبی اشتباهی از دست صفحهآرا در رفته و آورده نشده باشد یا قسمتی از متن حذف شده باشد یا اینکه کلمات به هم چسبیده باشند. گاهی شاید عکس بهتری برای متن پیدا کردهاید که میتواند جایگزین عکس قبلی شود. پس حتما یک بار قبل از صفحهبندی و یک بار هم قبل از چاپ، نشریه را بخوانید. دقت کنید که کل نشریه باید نگارش واحدی داشته باشد. نمیتوانید در برخی متنها نیمفاصله را رعایت کنید و در جای دیگر نه.
7 بیگدار هزینه نکنید!
معمولا دانشجویان پولی برای خرید نشریه نمیپردازند ولی آن را میخوانند. دو سوی این معادله اصلا با هم برابر نیست؛ چشمی به درآمد نشریه نداشته باشید. همین که مجبور نباشید پولی از جیب مبارک خرج کنید، کافی است، اما راههایی برای حل این مشکل وجود دارد. اول اینکه با مسئولان فرهنگی دانشگاه رایزنی کنید. آنها باید بخشی از بودجه فرهنگی را در اختیار نشریههای دانشجویی قرار دهند. این مبلغ به تناسب سطح نشریه متفاوت است. هر قدر نشریه حرفهایتری داشته باشید، بیشتر میتوانید به کمک مالی امیدوار باشید. گرفتن اسپانسر هم میتواند کمکی مالی برای نشریه باشد؛ البته سخت پیش میآید و همانطور که گفته شد، نشریه باید حرفهای باشد.
* روشنک دور اندیش