یگانه عرب، روزنامه‌نگار: یکی از مهم‌ترین جریاناتی که در دانشگاه‌ها شاهد آن هستیم، امر تغییر فرهنگ در دانشگاه‌ها نسبت به مساله فناوری و نوآوری است که درحال رخ دادن است؛ تغییر فرهنگی که بتواند موجب ایجاد درآمد قابل‌توجهی از بخش توسعه تکنولوژی و ارتباط با صنعت در دانشگاه‌ها است. بالغ‌بر ۱۵ درصد درآمد دانشگاه‌های مطرح دنیا از شهریه به دست می‌آید و دانشگاه‌ها باید به‌سمت کسب درآمد غیرشهریه‌ای حرکت کنند و برای رسیدن به این امر تلاش‌های بسیاری از سوی نهاد دانشگاه، دانشجویان و اعضای هیات‌علمی لازم است؛ البته که این کسب درآمد غیرشهریه‌ای در دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد شده است و با جذب و حمایت از سراهای نوآوری، به سمت درآمدهای غیرشهریه‌ای حرکت می‌کند و برای رسیدن به این مهم، ما شاهد افتتاح چندین سرای نوآوری و مرکز رشد در سطح کشور هستیم، آن هم با توجه به ریل‌گذاری دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص ایجاد دانشگاهی مساله‌محور و کارآفرین.

نکته قابل‌توجه در این امر این است که با تاسیس و راه‌اندازی سراهای نوآوری و فناوری، دانشگاه می‌تواند علاوه‌بر ایجاد فرصت پژوهشی به‌عنوان عاملی برای درآمدزایی به آن نگاه کرد، عاملی که هم دانشگاه و هم دانشگاهیان از آن متنفع خواهند شد؛ البته که این امر می‌تواند در جذب دانشجو در دانشگاه‌ها به‌ویژه دانشگاه آزاد اسلامی نیز تاثیرگذار باشد و حتی در آینده موجب جذب نخبگان جوان یا مانع از خروج استعدادهای درخشان از کشور شود. یکی از ویژگی‌هایی که برای سراهای نوآوری بیان می‌شود، این است که این مراکز، افق‌های آینده توسعه علم، دانش و تجاری‌سازی ایده‌ها و محصولات دانش‌بنیان هستند و در صورت موفق عمل کردن می‌توانند باعث ایجاد اشتغال نسل جوان دانشجو کشور باشند؛ البته که اقدامات بسیاری برای حمایت از راه‌اندازی و ایجاد سراهای نوآوری و فناوری از سوی دانشگاه آزاد اسلامی، معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری و دیگر نهادهای مرتبط انجام می‌شود؛ اما باز هم نیازمند جدیت و تلاش‌های بیشتری در این حوزه هستیم تا بتوانیم در تمامی استان‌ها شاهد رشد گسترده مراکز و سراهای نوآوری و فناوری باشیم.

دانشجویان جوان کشور هر لحظه درپی اشتغالزایی حرکت می‌کنند و روزبه‌روز به این دغدغه‌ها افزوده خواهد شد و نکته قابل‌توجه این است که دولت باید بتواند به این خلأ پاسخ بدهد و با توجه به ظرفیت‌های موجود در دانشگاه آزاد اسلامی شرایط لازم برای ایجاد اشتغال و کارآفرینی را فراهم کند. در سفر یک‌روزه دکتر محمدمهدی طهرانچی، ریاست دانشگاه آزاد اسلامی به ایلام، سرای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام نیز افتتاح شد که در این مراسم، از دستاوردهای پژوهشگران و محققان هسته‌ها و واحدهای فناوری مستقر در سرای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام ازجمله تله سرومونی برای کنترل جمعیت آفات چوب‌خوار در عرصه‌های جنگلی، میراگر برشی مقاوم در برابر زلزله، سامانه آموزش و آزمون مجازی، نخ نانو پلی‌استر به روش اولتراسونیک، سیستم ضدقفل ترموستات تاسیسات حرارتی و برودتی، سیستم هوشمند ضدسرقت از طریق پیربکس، سوکت هوشمند مدیریت انرژی و نشت گاز و... بازدید شد. درخصوص افتتاح و راه‌اندازی این مرکز نوآوری، حمایت از تاسیس این مرکز، تاثیرگذاری سرای نوآوری دانشگاه در جذب اشتغال دانشجویان و چشم‌انداز فعالیتی دانشجویان در این مرکز با مهرداد طهماسبی، مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام، دکتری تخصصی برق و عضو هیات‌علمی گروه موسسان برق گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

افتتاح سرای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی با جذب ۲ میلیارد تومان سرمایه

مهرداد طهماسبی، مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام، دکتری تخصصی برق و عضو هیات‌علمی گروه موسسان برق با اشاره به لزوم ایجاد و فعالیت سرای فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی در استان ایلام بیان کرد: «ما از سال ۹۸ با فعال‌کردن مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی و توسعه فعالیت‌هایمان مکاتبات لازم را درخصوص ایجاد و آغاز فعالیت سرای نوآوری کسب‌وکارهای کوچک و متوسط با توجه به ظرفیت استان ایلام، امکان‌سنجی کرده و مکاتبات لازم و اولیه صورت‌ گرفت.» وی افزود: «ما جهت ایجاد زیرساخت‌های فیزیکی و ضروری لازم از معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری با مساعدت‌های معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی موفق شدیم ۲۰ میلیارد ریال معادل دو میلیارد تومان مصوبه بودجه‌ای دریافت کنیم که از این دو میلیارد تومان، ۵۰۰ میلیون تومان را جذب و صرف توسعه و گسترش زیرساخت‌های لازمه برای اجرای کار کردیم. نکته قابل بیان دیگر این است که یک‌ونیم میلیارد دیگر از آن بودجه تصویب شده اولیه در سال جاری به ما تخصیص پیدا کرده و درحال حاضر نیز پیگیر کارهای اداری آن برای جذب سرمایه هستیم.»

ارتقای مرکز رشد واحد ایلام به سطح 2 مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی

طهماسبی با بیان اینکه درحال حاضر به‌دنبال توسعه زیرساخت‌های فیزیکی هستیم، گفت: «در کنار توسعه زیرساخت‌های فیزیکی به‌دنبال ایجاد و انجام فعالیت‌های آموزشی و ترویجی در حوزه فناوری و کسب‌وکارهای مختلف نیز هستیم؛ چراکه مدتی است که درحال پیگیری و ارزیابی کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در این چند ساله اخیر هستیم، طبیعتا ما نیز ابتدا مرکز رشد خود را ارتقا دادیم، مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام به سطح دو مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی کشور ارتقا پیدا کرده است و در ماه گذشته با کسب تاییدیه رسمی موفق به اخذ مجوز مرکز رشد از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شدیم.»

مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام ادامه داد: «با کسب تاییدیه، در کنار توسعه فعالیت‌های مرکز رشدمان، درواقع امکانات و اقدامات اصلی برای سرای نوآوری را نیز تکمیل کردیم و ساختمان سرای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، ریاست دانشگاه آزاد اسلامی نام‌گذاری و افتتاح شد که شامل مرکز شتابدهی، مرکز رشد و ادارات داخلی پشتیبانی این مجموعه است. درحال حاضر ما ۱۷ هسته فناور و ۶ واحد فناور را در زمینه‌های مختلف کشاورزی، تجهیزات و‌ ای‌تی در این مرکز مستقر کردیم.»

بهبود پاسخگویی به نیازهای فناورانه، هدف تاسیس سرای نوآوری

عضو هیات‌علمی گروه موسسان برق همچنین با اشاره به برطرف‌شدن خلأ وجود فعالیت‌های فناورانه و نوآورانه در این استان با توجه به ایجاد این سرای نوآوری عنوان کرد: «در استان ایلام و سطح کشور ظرفیت بسیار بالایی از کسب‌وکارهایمان، کسب‌وکار کوچک و متوسط است و به‌تبع آن نیز در استان ایلام هم همین است. ما حدود ۵۸۰ واحد صنعتی در معیار و مقیاس کوچک و متوسط داریم که بسیاری از این واحدها با مشکلات مختلف در حوزه فناوری، بازاریابی و... مواجه بوده و درحال حاضر نیز با این معضلات دست به‌گریبان هستند.»

وی افزود: «پس این ضرورت احساس شد تا در حوزه صنعت، خدمات و کشاورزی یک نهاد و سازمانی را در ایلام ایجاد کنیم که بتوانیم این نیاز فناورانه و مشکلات کسب‌وکارها و واحدها را شناسایی و حل کنیم و در راستای این جریان ارتباط دانشگاه و صنعت تقویت شود. این زیرساخت به‌کل متمرکز قبلا در استان ایلام وجود نداشته است؛ اما دفاتر ارتباط با صنعت در دانشگاه‌های مختلف حضور داشته و پیگیر مسائل هستند؛ اما به شکل متمرکز هم چنین امکانی را نداشتیم و برای رفع نیاز فناورانه این خلأ و لزوم ایجاد سرای نوآوری احساس شد تا این مرکز را ایجاد کنیم که خدا را شکر ایجاد و فعال شد.»

نیازهای فناورانه در بخش صنعت برای بهبود ضعف‌های حوزه نوآوری احصا شده است

طهماسبی در ادامه درخصوص جریاناتی که تاکنون در مقدمات و پروسه راه‌اندازی سرای نوآوری اتفاق افتاده، بیان کرد: «ما رویدادهای مختلفی را در ارتباط با صنعت و رویدادهای فناورانه و استارتاپی را در همکاری با صنعت و کسب‌وکارهای استان برگزار کردیم و نیازهای فناورانه این بخش‌ها به‌ویژه بخش صنعت احصا شده و در اختیار اعضای هیات‌علمی و استادان دانشگاه قرار داده‌ایم تا درخصوص ضعف این واحدها اقدام کنند.»

مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام درخصوص انتظارات‌شان از تاثیرگذاری فعالیت‌های تاسیس این سرای نوآوری گفت: «انتظاری که ما از سرای نوآوری در استان ایلام داریم این است که در راستای بهبود و رفع نیازهای فناورانه بخش‌های مختلف صنعت، خدمات و کشاورزی اقداماتی را صورت بدهیم که بتوانیم مراکز صنعتی راکد و نیمه فعال‌مان را در این بخش‌ها در راستای بهره‌وری و به‌حداکثر رساندن ظرفیت‌ها در آنها با ارتباط ظرفیت‌های ایجاد شده فعال کرده و به ثمر برسانیم.»

حمایت دانشگاه آزاد اسلامی و معاونت علمی در امر تسهیل در گردش کار و صدور مجوزهای لازم بود

وی در ادامه با اشاره به حمایت‌های صورت‌‌گرفته از افتتاح این مرکز نوآوری خاطرنشان کرد: «موفق شدیم اعتبارات ریاست‌جمهوری را با رایزنی‌ها و پیگیری‌های معاونت و واحد دانشگاهی جذب کنیم.»

به‌گفته عضو هیات‌علمی گروه موسسان برق، مساعدتی که ریاست و معاونت دانشگاه و همچنین مدیرکل کارآفرینی مراکز رشد دانشگاه داشتند، تسهیل در گردش کار و صدور مجوزهای لازم و همچنین پیگیری جذب اعتبارات حمایتی از معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری بود، البته در کنار اینها دو بخشنامه مفید در حوزه اساتید فناور و فعالیت‌های فناورانه اعضای هیات‌علمی و فعالیت‌های فناورانه دانشجویان تدوین شده است که فضای زیست‌بوم فناوری و نوآوری در دانشگاه‌ها و در دانشگاه آزاد اسلامی به‌ویژه در ایلام تقویت و تکمیل شده است.»

ایجاد فضای اشتغال برای دانشجویان، از اقدامات اصلی سرای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی ایلام

طهماسبی در ادامه با اشاره به تاثیرگذاری راه‌اندازی این مرکز نوآوری در ایجاد اشتغال برای دانشجویان علاقه‌مند به این حوزه عنوان کرد: «یکی از مشکلات دانشجویان و فارغ‌التحصیلان ما در دانشگاه‌ها، عدم‌شناخت مناسب از بازار کار و واقعیات صنعت، خدمات و کشاورزی در سطح کشور است، یکی از فعالیت‌هایی که سرای نوآوری در آن متمرکز خواهد شد.»

مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام بیان کرد: «علاوه‌بر دعوت از صاحبان ایده که دانشجویان و فارغ‌التحصیلان جوان دانشگاهی ما باشند، به‌منظور حمایتی که از این جوانان داریم تا ایده خود را به محصولاتی برسانند که قابلیت تجاری‌سازی در دانشگاه آزاد اسلامی را داشته‌ باشد، طرح پویش اشتغال را راه‌اندازی خواهیم کرد که از طرح‌های موفق در سرای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام است، به‌زودی توسعه و تکمیل خواهد شد تا دانشجویان در طرح پویش اشتغال بتوانند ارتباط بیشتر و بهتری با صنعت بگیرند و قسمتی از درس کارآموزی خودشان را در واحدهای صنعتی و نهادهایی که امکان ارتباط با دانشگاه‌ها را دارند، بگذرانند تا ذهنیت و فضای کسب‌وکار در ذهن‌شان فراهم شود و این جریان علاوه‌بر حمایت از ایده‌‌های فناورانه دانشجویان ماست که اگر به مرحله اجرایی و تجاری‌سازی برسند، در بحث ایجاد اشتغال دانشجویان نیز به‌خوبی عمل خواهیم کرد.»

سرای نوآوری، مرکزی برای حمایت از تولیدات دانشجویان از مرحله ایده تا تجاری‌سازی

وی افزود: «از این جنبه که سرای نوآوری ما به‌عوان نهاد متمرکزی که در واقع از مرحله ایده تا تجاری‌سازی می‌تواند از دانشجویان ما حمایت کند، بسیار قابل تامل بوده و زیرساخت بسیار مناسبی خواهد داشت. در کنار این موضوع، ضرورت شناخت مسائل منطقه طبق سند آمایش هر استان این کمک را به ما می‌کند که این سرای نوآوری‌ای که ایجاد شده در راستای حل مساله در هر منطقه اقدام کند.»

مدیر این مرکز در ادامه با اشاره به چشم‌انداز فعالیت‌های این سرای نوآوری در استان ایلام گفت: «چشم‌اندازی که ما ترسیم کرده‌ایم، این است که با افتتاح سرای نوآوری می‌توانیم تاثیرگذاری مناسبی در این حوزه داشته‌باشیم. نخستین موضوع برای رسیدن به این امر این است که مساله‌های استان و منطقه شناسایی شود و پس از آن با ظرفیت اعضاء هیات‌علمی و دانشجویان فناوری بتوانیم این مسائل و چالش‌ها را حل کنیم. نکته قابل توجه دیگر درخصوص لزوم ایجاد مراکز نوآوری در سایر استان‌ها نیز این است که با توجه به مساله محوربودن سراهای نوآوری در استان‌های مختلف و با توجه به مسائل و مشکلات فناوری و نوآوری در این استان‌ها، لزوم ایجاد مراکز متمرکزی برای احصاء این چالش‌ها، اقدام برای بهبود این معضلات و ایجاد و تقویت ارتباط میان حوزه‌های صنعت و دانشگاه ضروری و امر غیرقابل انکار است که باید مورد توجه سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط در دیگر استان‌ها قرار بگیرد؛ چراکه بی‌توجهی به این امر می‌تواند در آینده بر مسائل فناورانه و نوآورانه تاثیرهای بزرگی بگذارد.»