آفرینش علمی و نیاز به روحیه و برنامه جهادی

حمیدرضا یونسی عضو جهاد دانشگاهی: نقش نهادهای جهادگر در پیشبرد انقلاب اسلامی بر هیچ کس پوشیده نیست. حضور و تلاش این نهادها عامل پیشبرد و پیشرفت اهداف انقلاب اسلامی در عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، نظامی و... بوده است؛ از جمله این نهادها، جهاد دانشگاهی است.

اصولا جهادگران در همه حوزه‌ها خط‌شکن بوده و راه را برای حرکت‌های بعدی هموار می‌کنند، معبرها را در میدان‌های سخت، بچه‌های جهادی باز می‌کنند تا بقیه در امنیت و آرامش خاطر در مسیر قدم نهند؛ لذا کار جهادی کاری در تراز حاکمیت نظام مقدس اسلامی است، اگر این تعریف از سازمان‌های جهادی را پذیرا باشیم قطعا ثمره زایش خرده انقلاب‌های اسلامی متعدد در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، علمی، اقتصادی و... را خواهیم دید؛ چراکه انقلاب اسلامی یک حرکت مقطعی و محصور در زمان خاص و مناسبت تاریخی صرف نیست.

انقلاب اسلامی در گام نخست در باورها ایجاد تحول و انقلاب کرده است و تا زمانی که این باورها زنده است خود سرمنشأ انقلاب‌های دیگر خواهد شد. دفاع جانانه رزمندگان اسلام در جنگ تحمیلی یکی از این انقلاب‌ها بود که در عرصه نظامی شکل گرفت. توانمندی موشکی از جمله این انقلاب‌ها بود که رقم خورد و بسیاری از فعالیت‌های انقلابی دیگر.

جهاد دانشگاهی نیز باید برای بودن و بالندگی به عنوان بازوی دانشی، علمی و دانشگاهی و تکه‌ای از این پازل نقش خود را بازیابد، نهادی که با تلاش نیروهای خدوم و مخلص در دهه اول انقلاب دانشگاه‌ها را احیا کرد، اما این روزها فاصله زیادی با اصل خود گرفته است. برای فهم بهتر این موضوع سمت و سوی بحث را به بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اخیر با بختگان و استعدادهای علمی کشور سوق می‌دهم.

لزوم آفرینش علمی که مقام معظم رهبری در دیدار با نخبگان و استعدادهای برتر علمی در 26 آبان ماه عنوان فرمودند، توجه دادن به این مهم است که نهادهای علمی کشور باید خط‌شکن و پیشرو باشند. به فرموده معظم له: «امروز کارهای علمی مهمی در کشور در حال انجام است که غالباً جزو شاخه‌های علمی خلق‌شده به دست دیگران است، در حالی‌که علاوه بر این، باید با خلاقیت و نوآوری، قوانین ناشناخته طبیعت را کشف، و در تولید علم، نوآوری کرد» این مهم نیازمند سازمان جهادی، مدیر جهادی و اعضای جهادی است. اصلا این مطالبه به حق جز با جهاد محقق نمی‌شود.

اینکه بعد از چهل سال یک نهاد در دولت‌های مختلف به دنبال کسب مأموریت باشد هیچ سنخیتی با عملکرد جهادی ندارد و دلیل اصلی این ضعف، افول روحیه جهادی و نگاه جهادی است،‌ همان روح اصیلی که به تمامی تلاش‌ها جان می‌بخشد. حضرت آقا در این دیدار تأکید فرمودند که برای رسیدن به آینده روشن و افتخارآمیز سه مرحله ضروری است:
1.    تلاش فراوان برای پر کردن فاصله کنونی با خطوط مقدم علم جهانی
2.    عبور از مرزهای دانش جهانی و عرضه کشفیات نوین علمی به جامعه بشری
3.    بنا کردن تمدن نوین اسلامی بر پایه علم نافع

هر سه این موارد روحیه، نگاه، شور و برنامه جهادی را می‌طلبد، عرصه‌های نوین علمی کم نیستند، ظرفیت‌های داخلی به وفور یافت می‌شود، دغدغه و حمایت رهبر و مقتدای ما هم بر این سمت و سو می‌باشد، اما چرا نشسته‌ایم و به دنبال شرح وظایف از سوی نهادهای دیگر هستیم صد جای تعجب است! نقش جهاد دانشگاهی در حوزه آب و هوا، هوا فضا، آینده پژوهشی، عصب‌‌شناسی، وب 3، نوروتئولوژی، فناوری کوانتومی، و و و کجاست؟ زمانی می‌توان ادعای جهاد دانشگاهی داشت که ثمره فعالیت‌های این نهاد جابجایی در مرز دانش باشد.

ثمره دیگر نهادی با عنوان جهاد دانشگاهی، دانشگاه جهادی است. دانشگاه جهادی مؤلفه‌هایی را با خود به همراه دارد که ناب‌ترین گزاره‌های اخلاقی که صفات انسان کامل است را با خود به ارمغان ‌می‌آرود؛ ایثار، شجاعت، قناعت، معرفت، شهادت و... با خود به قضاوت بنشینیم چه نمره‌ای را در این حوزه به خود می‌دهیم؟

در این برهه از تاریخ و آغاز گام دوم انقلاب اسلامی و ترسیم خط‌مشی آن از سوی مقام معظم رهبری فرصتی را برای باز تولید نهادهای انقلابی که شاید در اثر زمان از آن رسالت و هدف خود دور شده و بیشتر رنگ و بوی سازمان‌های دولتی و شرح وظایف کلیشه‌ای را به خود گرفته‌اند به ارمغان آورده است که باید قدر دانست؛ چرا که فرصت‌ها همچون باد تند در گذرند.

نکته مهمی که در تعریف سازمان‌های جهادی باید نسبت به آن توجه شود این مهم است که سازمان‌های جهادی، نه سازمان‌های فرهنگی، اقتصادی، علمی و ... هستند، بلکه سازمان‌های جهادی، سازمان‌های فرهنگ‌ساز، علم‌ساز و اقتصادساز هستند این تفاوت است که مفهوم پیشرو بودن را بازمی‌آفریند. یک سازمان جهادی مقلِد نیست، مرجع است.