وحید محرابیان، روزنامه‌نگار: همزمان با فرارسیدن فصل پاییز و انتشار فراخوان چهلمین جشنواره فیلم فجر، مطابق هرسال تنور جشنواره داغ می‌شود و از هم‌اکنون تب‌وتاب ثبت‌نام و اعلام موجودیت فیلم‌ها برای حضور در مهم‌ترین جشن سینمایی سال بیشتر می‌شود. در این میان بخشی از ویترین هرساله جشنواره فیلم فجر را تولیدات نهادها و ارگان‌های سینمایی شکل می‌دهد که ماموریت و هدف‌شان، حضور در فضای فرهنگ و هنر و حمایت از خلق آثار همراستا با انقلاب اسلامی است. ازجمله این نهادها حوزه هنری است که علی‌رغم سابقه بالا در عرصه سینمایی کشور و سهم قابل‌توجه در تولیدات تاریخ سینمای پس از انقلاب، از اوایل دهه 90 کم‌وبیش از جریان تولیدی خود کاست و بیشتر متمرکز بر بُعد سینماداری پیش رفت. اتفاقی که بعضا با نقد دلسوزان سینمایی روبه‌رو شد. آنها همواره عملکردی ایجابی در پارادایم فرهنگی کشور را از حوزه هنری انتظار داشته‌اند، از همین‌رو تغییرات مدیریتی طی یک سال اخیر در کلیت حوزه هنری و ازجمله سازمان سینمایی آن، نگاه‌ها را دوباره به‌سمت سیاست‌ها و رویکردهای مدیران تازه کشاند تا نتیجه تحولات را در خروجی عملکرد آنان جست‌وجو کنند. حالا در آغاز فصل تازه سینمایی کشور، سراغ برنامه تولیدات سازمان سینمایی حوزه هنری رفتیم تا ببینیم این نهاد چه تدارک احتمالی برای جشنواره پیش‌رو دارد و آیا تغییری در رویکرد مدیریت سینمایی خود داده است؟

«صورت فلکی»؛ مهم‌ترین فیلم حوزه هنری

به‌گفته حمیدرضا جعفریان، رئیس سازمان سینمایی حوزه هنری این نهاد در دوران تازه خود یکی از محورهای سه‌گانه اصلی خود را در کنار رشد و استعدادیابی و ایجاد چرخه یکپارچه توزیع آثار سینمایی، تقویت جریان تولید و ساخت آثار متنوع هنری قرار داده است. او که در حاشیه بازدید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از پشت‌صحنه یکی از فیلم‌های درحال تولید سازمان سینمایی سوره سخن می‌گفت، اعلام کرد این نهاد هم‌اکنون چند پروژه فعال سینمایی و سریال در دست تولید دارد. گزارش‌ها نشان می‌دهد یکی از مهم‌ترین این پروژه‌ها فیلم سینمایی «صورت فلکی» به کارگردانی حسین دارابی و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفاه است که نویسندگی آن را احسان ثقفی برعهده داشته است؛ ترکیبی که سال گذشته نیز فیلم سینمایی «مصلحت» را با همکاری حوزه هنری به تولید رساند. گفته می‌شود صورت فلکی در ژانر درام اجتماعی است و مضمونی خانوادگی دارد که با نگاهی زنانه به یک مساله اجتماعی می‌پردازد و قصه آن در مقطع مهمی از تاریخ معاصر ایران روایت می‌شود. فیلمی که بهروز شعیبی و مریلا زارعی زوج اصلی بازیگری آن را تشکیل می‌دهند. نمونه آثار گذشته حسین دارابی در همکاری با حوزه هنری نشان داده دغدغه‌ها و موضوعات روز اجتماعی برای این کارگردان موضوعیت دارد و پیش‌بینی می‌شود صورت فلکی نیز به سوژه‌ای ملتهب و مهم پرداخته باشد. این فیلم هم‌اکنون در سکوت خبری فیلمبرداری می‌شود تا خود را به چهلمین جشنواره فجر برساند.

«دسته دختران»؛ همکاری با فارابی

طبق اخبار منتشرشده سازمان سینمایی حوزه هنری، امسال دست به مشارکت نیز زده است و طی یک همکاری با بنیاد سینمایی فارابی، فیلم سینمایی «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی را برای چهلمین جشنواره فجر آماده می‌کند. این فیلم روایتی از مقاومت دختران ایرانی در روزهای آغازین جنگ است. این فیلم با نگاهی آزاد و براساس روایت‌های واقعی از مقاومت ۳۴ روزه خرمشهر در دفاع مقدس به نگارش درآمده و راوی مقاومت و ایثار زنان در روزهای پرتلاطم ابتدایی حمله رژیم بعث است. منیره قیدی با بازسازی تصاویر زنده و مستند از نبرد خانه ‌به ‌خانه خرمشهر، اولین تصویر سینمایی با نگاه زنانه از آن حماسه بزرگ را خلق کرده است. او پیش از این «ویلایی‌ها» را با قصه خانواده‌های فرماندهان جنگ در پشت جبهه کارگردانی کرده بود و حالا در همکاری با حوزه هنری و اقتباس از روایت‌های مستند کتبی نظیر «دا»، «زیباترین روزهای زندگی»، «ساجی»، «صباح» و ... گوشه‌ای از دلاوری زنان این سرزمین را به تصویر کشیده است. فیلمی کنجکاوی‌برانگیز که از الان خیلی از سینما دوستان در انتظار تماشای آن هستند.

حمایت حوزه هنری از فیلمسازان جوان با 2 فیلم سینمایی

تولیدات سینمایی امسال حوزه هنری اما به همین‌جا ختم نمی‌شود و طبق شنیده‌ها یکی از فیلمسازان جوان دیگر نیز دومین ساخته سینمایی خود را با این نهاد کلید زده است. این فیلم که هنوز اطلاعاتی از آن منتشر نشده است به نظر می‌رسد روایتی تاریخی از رویدادهای ابتدایی انقلاب اسلامی باشد. در کنار اینها از فیلم تازه حسین نمازی نیز به‌عنوان یکی از آثار سینمایی حوزه هنری برای جشنواره فیلم فجر یاد می‌شود که باید دید این گمانه‌زنی تا چه میزان صحت دارد.  او که به‌تازگی فیلمبرداری فیلم اجتماعی «شادروان» با بازی چهره‌هایی چون سینا مهراد، گلاره عباسی، نازنین بیاتی، بهرنگ علوی و رویا تیموریان را به پایان رسانده، از دیگر فیلمسازان جوانی است که پیش‌تر با فیلم سینمایی «آپاندیس» توانست به عرصه سینمای ایران ورود کند. هرچند آن فیلم در جشنواره سی‌وششم فیلم فجر به کل نادیده گرفته شد و به بخش مسابقه آن دوره راه نیافت، اما توانست در جشنواره‌های بین‌المللی موفقیت‌های خوبی را کسب کند و نظر منتقدان و مخاطبان بسیاری را به خود جلب کند. او در فیلم تازه خود به سراغ یک سوژه اجتماعی طبقه پایین شهری رفته و مطابق اطلاعات منتشرشده، «شادروان» روایتی شیرین از یک ملودرام اجتماعی در بستر خانواده‌ای حاشیه‌نشین است. با این همه باید دید چه میزان رویکرد تازه سازمان سینمایی حوزه هنری برای دوران تازه در رونق تولید حرفه‌ای سینمایی و سریال موفق خواهد بود و تا چه اندازه به تامین خوراک فکری و محتوایی سالم برای مخاطبان سینماهای خود منجر می‌شود. اتفاقی که در دوران مدیران پیشین حوزه هنری کمتر مورد توجه قرار داشت و هم در گونه و تنوع آثار تولیدی و هم در تعداد و کمیت این آثار شاهد افتی محسوس بودیم و همین امر زیرساخت‌های این کمپانی بزرگ سینمایی در ایران را به‌سمت خدمات‌دهی به سایر جریان‌های سینمایی در ایران پیش برد. جای امیدواری است که این رویکرد تازه با تنوع ژانری و در ادامه جریان معرفی فیلمسازان جوان انقلابی که در سال‌های اخیر در مجموعه‌ای نظیر باشگاه فیلم سوره حوزه هنری شکل گرفت، بتواند حوزه هنری را به جایگاه اصلی خود در افق فرهنگ و هنر کشور بازگرداند.

در همین رابطه مطلب زیر را بخوانید:

تغییر اتمسفر سینما با جان‌بخشی به سینمای استانی (لینک)