سیدابراهیم رئیسی در تداوم جلسات خود با صاحبنظران، سهشنبهشب جلسهای با تعدادی از اقتصاددانان برجسته کشور و اساتید این حوزه برگزار کرد. دیدار سهشنبه با طرح 4پرسش مهم اقتصادی ازسوی رئیسجمهور در زمینه مسائل شاخصهای کلان اقتصاد کشور، یارانه پنهان، میزان بالای تورم و رشد پایین اقتصادی شروع شد؛ سوالات مهمی که ریشه در مشکلات انباشتشده اقتصادی کشور طی این سالها دارد و برای آنها نیز نمیتوان پاسخ واحدی پیدا کرد. اقدام دولت به برگزاری جلسات متعدد کارشناسی در حوزه مسائل اقتصادی با حضور فعالان و صاحبنظران پیش از اجراییشدن تصمیمات مهم و کلانی چون حذف یا حفظ ارز 4200تومانی نشان میدهد تیم اقتصادی دولت سیزدهم بهدنبال استفاده از تمامی ظرفیتهای کارشناسی بهمنظور گرفتن بهترین تصمیم برای حل مشکلات کنونی کشور است؛ مشکلاتی که عمدتا ریشه در سیاستگذاریهای غلط دولتهای پیشین دارند.
رئیسی در جلسه چه گفت؟
رئیسی جلسه سهشنبهشب خود با اقتصاددانان را با این عبارت آغاز کرد: «وضعیت اقتصادی که دولت تحویل گرفته را شما بهخوبی میدانید و بسیاری از مردم آثار آن را در سفره و جیب خود احساس میکنند.» وی در ادامه بعد از طرح 4پرسش پیرامون مشکلات اقتصادی کشور گفت این آمادگی در دولتش وجود دارد تا با «نظر کارشناسی، مطالعه و درایت» تغییر در شرایط اقتصادی کشور ایجاد شود. موضوع اصلاح ساختار بودجه نیز یکی دیگر از محورهای مهم سخنان رئیسی در این دیدار بود. وی با اشاره به شرایط کنونی کشور گفت ما در آستانه آمادهکردن مهمترین سند مالی کشور یعنی بودجه سال۱۴۰۱ هستیم. باید بودجه با نگاه «عدالتمحور» و برگرفته از «آمایش سرزمینی» باشد تا بتوان عادلانه تقسیم امکانات کرد.
رئیس دولت سیزدهم با اشاره به اینکه «توجه به تولید» از «اولویتهای اصلی دولت» است، اظهار داشت: «دولت، راهکار برونرفت از مشکلات اقتصادی را رونق تولید میداند و عمیقا بهدنبال تحقق تاکید رهبر معظم انقلاب در زمینه رفع موانع تولید و پشتیبانی از تولید است. ثبات قیمتها و مدیریت تورم جزء محورهای اصلی مورد تاکید دولت است بهنحوی که از افزایش قیمتها جلوگیری کرده و با حفظ ارزش پول ملی، اقتصاد را برای تولیدکننده و صاحبان کسبوکار و عموم مردم قابل پیشبینی کند، چراکه اگر اقتصاد قابل پیشبینی نباشد، اداره امور برای همه دشوار خواهد بود.» سیدابراهیم رئیسی بر لزوم تقویت نقش نظارتی دولت هم تاکید کرد و گفت: «دخالت دولت در بازار و اقتصاد را مفید نمیدانیم و معتقدیم دولت بهجای دخالت در بازار باید نقش «نظارت، حمایت و هدایت» داشته باشد.» رئیسجمهور اشارهای هم به اهمیت «مالیات» و لزوم «جلوگیری از فرار مالیاتی» کرد و اظهار داشت: «مالیات از کارکردهای مختلفی برخوردار است و بهنوعی نقش تنظیمگری را در اقتصاد دارد. برای حمایت از فعالیتهای تولیدی، میتوان در زمینه مالیات مساعدتهایی انجام داد و درمقابل برای از بین بردن جاذبه فعالیتهای غیرمولد، مالیات بیشتری از این نوع فعالیتها اخذ کرد.»
رئیسی سخنان خود را با اشاره به حواشی پیشآمده درباره «ارز ترجیحی» جمعبندی کرد و گفت: «درخصوص مناسبنبودن شیوه فعلی پرداخت یارانه ارزی همه اتفاقنظر دارند لکن معتقدم باید در زمینه ارز ترجیحی کاملا «مدبرانه» و «حسابشده» عمل شود.»
حذف ارز 4200 تومانی؛ مهمترین محور جلسه رئیسی
دیدار سهشنبهشب رئیسی، دومین جلسه وی با اقتصاددانان بعد از پیروزی وی در انتخابات ریاستجمهوری است، تا به اینجا که حدود 3ماه از آغاز بهکار رسمی دولت رئیسی میگذرد وی بهاندازه تمامی 8سال دوران روحانی و حتی احمدینژاد با اقتصاددانها به گفتوگوی مشورتی نشسته است. حسن روحانی، رئیسجمهور دولتهای یازدهم و دوازدهم در 8سال گذشته تنها دوبار بهطور رسمی با اقتصاددانها جلسه داشت؛ نخستین دیدار روحانی در سال95 و دیدار دوم نیز سال97 پس از تلاطمات بازار ارز انجام شد. محمود احمدینژاد هم در دوران ریاستجمهوری خود تنها دوبار بهپای صحبت اقتصاددانها نشست آن دوبار هم در سالهای 1386 و 1387 مربوط به زمانی میشد که تعداد زیادی از اقتصاددانها با نگارش نامههایی سرگشاده نسبت به سیاستهای اقتصادی دولت وی انتقادهایی جدی وارد کردند. علاوهبر این میهمانان حاضر در جلسه طیف گستردهای از اقتصاددانان کشور را شامل میشد که بخشی از این چهرهها مانند ابراهیم شیبانی، اکبر کمیجانی، داود دانشجعفری و پرویز داودی در دو دهه گذشته مسئولیتهای کلان در مدیریت اقتصاد کشور برعهده داشتهاند و برخی دیگر نیز مانند حسین راغفر، مهدی زریباف و محمد خوشچهره ازجمله چهرههای آکادمیک حاضر در این جلسه بودند. تنوع دیدگاههای اقتصادی حاضر در جلسه را میتوان از میان بحثها و پاسخهای میهمانان جلسه ردیابی کرد. آنگونه که حاضران میگویند با توجه به برنامههای اخیر دولت برای حذف ارز 4200تومانی بیشتر محتوای جلسه نیز صرف بیان دیدگاه موافقان و مخالفان در رابطه با این مساله شد.
از حاضران، اقتصاددانهایی مانند پرویز داوودی، احمد توکلی، حسین راغفر و مهدی زریباف با حذف ارز 4200تومانی مخالفت کرده و نتیجه این اقدام را افزایش تورم و ایجاد شوک به مردم دانستند و باقی اقتصاددانها نیز اغلب اقدام احتمالی دولت در حذف ارز ترجیحی را مثبت دانسته ولی آنها نیز مانند مخالفان حذف ارز 4200تومانی، نگران عواقب تورمی این تصمیم بودند.
بنابر اخبار درزکرده از دیدار رئیسی با اقتصاددانها، بحثها میان موافقان و مخالفان حذف ارز 4200تومانی آنقدر در جلسه سهشنبه جدی بوده که درنهایت تیم اقتصادی دولت در رابطه با حذف ارز 4200تومانی دچار تردید شده و به جمعبندی نهایی نرسیده است، به همین خاطر محسن رضایی معاون اقتصادی رئیسجمهور در پایان جلسه به حاضران وعده تداوم گفتوگوها و جلسات جداگانه با اقتصاددانها پیرامون حذف ارز ترجیحی را در دفتر معاونت اقتصادی رئیسجمهور طی روزهای آتی داد.
در همین رابطه مطالب زیر را بخوانید:
اینگونه جلسات تصمیمات دولت را سنجیدهتر خواهد کرد (لینک)
ارز دولتی تا پایان سال حفظ می شود (لینک)