یگانه عرب، روزنامه‌نگار: سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد 24مهرماه در حاشیه برگزاری هفدهمین جلسه شورای دانشگاه آزاد اسلامی رونمایی و شنبه هفته جاری در چهل‌ویکمین جلسه هیات‌امنای دانشگاه آزاد که با حضور تمامی اعضا برگزار شد، مورد تصویب قرار گرفت. این سند که درواقع برنامه عملیاتی دانشگاه آزاد اسلامی در 5سال آینده بوده و راهبردهای حرکت این دانشگاه را در قالب پنج چرخش تحول‌آفرین عنوان کرده است. براساس ماموریت سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی، این دانشگاه شبکه علمی تربیتی و فرهنگی است که به‌صورت یکپارچه و دارای توزیع جغرافیایی گسترده منطقه‌ای و شهرپایه است که کارکردهای اجتماعی، اقتصادی و فناورانه دارد. «فرهیختگان» در شماره امروز خود، نظر و دیدگاه روسای استانی دانشگاه آزاد درخصوص سند تحول این دانشگاه را جویا شده که در ادامه می‌خوانید.

  خلأ سند راهبردی و عملیاتی در پیشبرد فعالیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی حس می‌شد

امیررضا نقش، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد با اشاره به ارزیابی خود درخصوص تاثیرگذاری سند راهبردی و عملیاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: «جای خالی یک سند راهبردی و عملیاتی را در دانشگاه آزاد با توجه به عمر چهاردهه آن حس می‌شد و نبود این سند نقصی در دانشگاه بود. ما در پیشبرد فعالیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی سندی نداشتیم که هم عملیاتی و اجرایی باشد و هم جداول پایش داشته باشد، با این اقدام قطعا شرایط خوبی برای پیشبرد اقدامات دانشگاه آزاد ایجاد خواهد شد، البته شرط اصلی آن نظارت دقیق حین اجرا بر تمامی بخش‌های سند است تا بتواند تحولی اساسی و خوب را در جریان دانشگاه رقم بزند.» وی افزود: «تنها شرطی که برای تاثیرگذاری موفق و موثر از تدوین سند چشم‌انداز دانشگاه آزاد لازم است، نظارت جامع و کامل است، هر سند راهبردی در بحث اجرا نیاز به نظارت حین اجرا دارد، البته باید در زمان اجرای بخش‌ها و بندهای سند به امر نظارت نیز پایبند باشیم، اقدامات اصلاحی و پایش را به‌طور منظم انجام داده و براساس جداول شاخص‌ها دائما خودمان را با شرایط تطبیق بدهیم؛ چراکه در غیر این‌ صورت تدوین صرف سند ما را به‌جایی برساند.»

  دانشگاه آزاد باید متناسب با نیازهای کشور رویکرد جدیدی بگیرید

جهانشیر امینی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کردستان و واحد سنندج در ادامه با بیان اینکه بالاخره هر سازمانی باید برای ادامه راه و مسیر تکامل خودش متناسب با نیازهای روز، ذائقه‌های مخاطب به‌روزرسانی شود، گفت: «اگر هر سازمانی پا در این مسیر قرار ندهد، محکوم به شکست و نابودی است و دانشگاه آزاد نیز یکی از آنهاست، درحال‌حاضر نیازها و ذائقه مخاطبان تغییر کرده و این جریان تابع متغیرهای زیادی است و دانشگاه آزاد باید متناسب با این نیازهای کشور روند پیشبرد فعالیت‌های خود را تغییر دهد و رویکرد متفاوتی داشته باشد.» امینی در ادامه عنوان کرد: «رویکرد جدید دانشگاه آزاد باید به‌سمت حل مشکلات اجتماعی جامعه برود؛ مسیری که منجر به اشتغال‌زایی و مهارت شود و مسیر آسان و مثبتی را برای فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد کند. در حوزه علوم اجتماعی که باید مهارت جوانان را بالا ببریم و متناسب با آن حتی ممکن است سرفصل‌های دانشگاهی در مقاطع مختلف تغییر بدهیم. در سند تحول بر مهارت‌آموزی و فعالیت‌های مهارتی تاکید بیشتری شده ‌است که می‌تواند بخش از نیاز جامعه ما را تامین می‌کند، در نقاط دیگر دنیا نیز چنین است و قطعا کسانی که مهارتی دارند، حتی در سنین پایین به جایگاه بالایی می‌رسند. متاسفانه جای خالی مهارت‌آموزی در کشورمان احساس می‌شود و باید به‌سمتی برویم که جوانان را با مهارت‌آموزی همراه کنیم تا آنها بتوانند تخصص بگیرند و به‌صورت فنی و غیرفنی در قالب آموزش‌های دانشگاهی یا به‌صورت آموزش‌های نیمه‌وقت و پاره‌وقت این مهارت‌ها را بیاموزند.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کردستان تاکید کرد: «البته یک طرف دیگر داستان این است که سرفصل‌‌های دروس دانشگاه‌ها باید تغییر کنند، هیات علمی دانشگاه‌ها نیز باید تغییر رویکرد بدهند و بتوانند نیازهای روز دانشگاه‌ها را فراهم کنند. به‌هرحال اگر قرار باشد دانشگاه دوام و قوام خود را حفظ کند، نیاز است تغییر رویکرد داشته باشد و این امر در راستای خلق درآمدی طبق سنت گذشته، مبتنی بر شهریه یا درآمد غیرشهریه‌ای باشد.»

  دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه تحول کار جدی را آغاز کرده است

اسماعیل عبداللهی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر و واحد بوشهر درخصوص تاثیرگذاری تدوین سند چشم‌انداز در ارتقای فعالیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «در کشور ما شورای عالی انقلاب فرهنگی و دیگر نهادها -به‌ویژه مجمع تشخیص مصلحت نظام که سیاست‌های کلی نظام را تدوین می‌کنند- در حوزه علم و فناوری نگاه‌های جدیدی را ایجاد و اسنادی را تدوین و تصویب کرده‌اند که قطعا بستر آن دانشگاه و دانشگاهیان هستند.» وی در ادامه خاطرنشان کرد: «متاسفانه بسیاری از این اسناد از زمان تصویب تاکنون ابعاد اجرایی و عملیاتی پیدا نکرده‌اند و این اقدام نشان می‌دهد دانشگاه آزاد به‌عنوان بخش قابل‌توجه آموزش عالی کشور به التزامات علمی و ظرفیت‌های ملی توجه و اهتمام جدی دارد و این جریان جای افتخار دارد که این دانشگاه پیش از تمامی مراکز علمی به این موضوع توجه کرده و درصدد اجرایی کردن مصوبات و به‌ویژه منویات مقام‌معظم‌رهبری در حوزه تحول کار جدی را آغاز کرده است.» عبداللهی ادامه داد: «امیدواریم با همتی که در مجموعه دانشگاه آزاد وجود دارد و در سنوات اخیر بر آن کار شده است، فضای لازم برای اجرای این سند تحول به‌وجود بیاید و دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان بخش مهم آموزش عالی کشور بتواند در قبال مردم و نظام و انقلاب وظیفه خود را ادا کرده و نقش‌آفرینی لازم را داشته باشد.»

  بازآرایی ساختار نظام آموزشی‌ نتایج مثبت خواهد داشت

محمد میرزایی‌حیدری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان ایلام و واحد ایلام با اشاره به اینکه تدوین سند تحول دانشگاه گفت: «بابت چنین کار عظیم، باارزش و تاثیرگذاری به مجموعه دانشگاه آزاد تبریک می‌گویم؛ چراکه انجام این اقدام در آینده الگویی برای تمام مراکز آموزش عالی کشور و صدوری برای خارج از مرزهاست. با این سند خیلی از اتفاقات بزرگی در دانشگاه آزاد شکل خواهد گرفت. تیمی خوب و قوی‌ در پس این کار حضور داشته و ریاست دانشگاه نیز با روحیه تحول‌خواهی و خلاق خود برای تدوین این سند گام برداشته است.» وی ادامه داد: «وقتی این سند را خواندم، متوجه شدم در آن به مسائل درست و تاثیرگذاری اشاره شده، کارآفرینی و پژوهش باید پشت آموزش باشند و آموزش تنها دیگر فایده‌ای ندارد و منسوخ شده ‌است. کسی باید شهامت داشته باشد که این تابو و تفکر کهنه ۹۰ ساله در کشور را بشکند و این روش را معرفی کند.» حیدری ادامه داد: «باید در پس آموزش کارآفرینی و اشتغال باشد و بازآرایی ساختار نظام آموزشی‌ای که در سند به‌خوبی بیان شده است، نتیجه خیلی مثبتی دارد و مباحث میان‌رشته و دانشکده‌های موضوعی و فناور واقعا مباحث مهمی است که باید به آنها پرداخته شود. نکته قابل‌توجه اینکه علم مفید -که دین و اعتقادات ما به‌دنبال آن برای اسلامی شدن دانشگاه‌ها و علوم انسانی است- در این سند پیش‌بینی‌ شده است.» به‌گفته رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان ایلام، این سند قطعا سند افتخار مدیران دانشگاه آزاد است؛ سندی که سرباز ولایتی که می‌خواهد برای نظام و انقلاب قدم بردارد، به آن نیاز دارد. تدوین این سند چشم‌انداز موجب می‌شود که خاکریزهای غرب‌زدگی و آموزش غربی فرسوده شکسته شود و بتوانیم از این خاکریزها فراتر گام برداریم.

  تدوین سند راهبردی دانشگاه آزاد موجب هدف‌گذاری مشخص دانشگاه می‌شود

سیدعلی طاهری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گلستان و واحد گرگان با اشاره به چشم‌انداز تدوین سند راهبردی و عملیاتی دانشگاه آزاد عنوان کرد: «دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه، حتی اگر بگوییم به‌عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه در خاورمیانه که مبالغه هم نیست، با توجه به ظرفیتی که برای بخش آموزش عالی در کشور دارد، به‌ویژه این‌که مقام‌معظم‌رهبری در دوره جدید فعالیت دانشگاه یعنی از زمان حضور دکتر علی‌اکبر ولایتی، ماموریت‌ها و انتظارات جدیدی را برای دانشگاه تعریف کردند و جای این سند راهبردی در دانشگاه خالی بود که دانشگاه هدف‌گذاری مشخصی داشته باشد و براساس آن هدف‌گذاری موانع را بردارد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان گلستان ادامه داد: «جای تدوین این سند که یک‌سال هم زمان برده، بسیار خالی بود و تدوین آن کار ارزشمندی را ایجاد کرد که می‌تواند در آینده فعالیتی دانشگاه آزاد تاثیرگذار باشد. البته طبیعی است که درطول اجرای سند نیاز باشد برخی مسائل به‌روزرسانی شوند اما در شروع باید گفت که این یک کار کم‌نظیری است که دانشگاه آزاد شروع کرده و امیدواریم خداوند به مدیران آن توفیق دهد تا بتوانند به‌درستی این سند را اجرایی کنند.»

  ثمرات اجرای درست سند تحول نصیب نظام آموزش عالی خواهد شد

محمدحسن برهانی‌فر، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز و واحد کرج با اشاره به نگاه خود نسبت به تدوین این سند در بهبود فعالیت‌های دانشگاه آزاد توضیح داد: «جای تدوین چنین سندی نه‌فقط در دانشگاه آزاد اسلامی، بلکه در تمام تحصیلات تکمیلی و دانشگاهی کشور خالی بود. دانشگاه با تدبیر ریاست خود این سند را تدوین کرد؛ سندی که ساعت‌ها کار برد و از چند جهت دانشگاه را متحول خواهد کرد؛ تحولی که نیاز کشور است، نه تحولی که در فضای اداری و سیستمی دانشگاه باشد.»

وی گفت: «هم از جهت رشته‌های دانشگاهی و هم از جهت تعداد دانشجو و کارمند و هم از حیث هدف‌گذاری برای رشته‌هایی که مورد نیاز کشور هستند، افق و آینده خوبی را برای دانشگاه ترسیم می‌کنم و یقین دارم که اگر این سند خوب اجرایی شود، قطعا وزارت علوم نیز از آن بهره‌مند خواهد شد.»

  برای اجرایی کردن سند باید از افراد متخصص بهره گرفت

فرج‌الله براتی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان و واحد اهواز درخصوص سند تحول دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «باید برای هر کار و اقدامی نقشه‌راه و برنامه‌ای داشته باشیم و اصولا داشتن برنامه سهم زیادی در رسیدن به هدف دارد که دانشگاه آزاد اسلامی با تدبیر ریاست خود این سند را تهیه کرده است و طی دو روز در نشستی که برای چشم‌انداز تدوین سند برگزار کردیم، برنامه‌های منظمی -اعم از اهداف و راه‌کنش‌ها و مسئولیت‌ها در سطح استان، واحد و ...- مشخص شده است که در حوزه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی، فناوری و توسعه مدیریت و امور مالی و اداری مدون و تحلیل شدند.» وی افزود: «امیدوارم برای رسیدن به تحول واقعی، اجرایی کردن این سند برعهده افراد توانمندی قرار بگیرد تا بتوانیم برای اهدافی که مدنظر داریم، اقدامات خود را اجرایی و عملیاتی کنیم.»

تدوین سند راهبردی-عملیاتی دانشگاه آزاد، دانشگاه را پویا می‌کند

غلامرضا کاظمی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان شمالی در این‌خصوص عنوان کرد: «اگر دانشگاه آزاد اسلامی بخواهد به حیات خود ادامه بدهد و مسیر درستی را طی کند، راهی جز وارد شدن این سند در بدنه دانشگاه نیست؛ چراکه این سند دانشگاه را پویا می‌کند. اصل شعار دانشگاه آزاد اسلامی این است که مساله‌محور باشد، اینکه مشکلات مردم را حل کند و به فارغ‌التحصیلان فضای کار و فناوری و خلاقیت بدهد و این سند دقیقا همین کارها را انجام می‌دهد.»

وی تاکید کرد: «درحال‌حاضر استادانی داریم که دستگاه‌های چندصدمیلیونی را فقط آموزش می‌دهند و نمی‌توانند کار اعظمی با آن انجام دهند اما در این چندسال اخیر استادان ما وارد مهارت و یاد دادن شغل به دانشجویان درحال تحصیل شده‌اند و این سند به این موضوع تاکید دارد و دانشگاه را پویا می‌کند.»

کاظمی با اشاره به اینکه با تدوین این سند، ما شاهد تغییر و تحولات پویایی در عملکرد دانشگاه خواهیم بود، گفت: «اگر دانشگاه غیر از این حرکت کند، در آینده موفق نخواهد بود اما این ارتباط دانشگاه با صنعت، نخبگان می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد، درحال‌حاضر دانشگاه به‌جای مدرک‌‌گرایی به‌سمت مهارت‌آموزی دانشجویان حرکت می‌کند و این جریان دانشگاه را نجات می‌دهد.»

  سند راهبردی- عملیاتی دانشگاه آزاد آموزش بسترساز اشتغال را ایجاد می‌کند

رحیم اکرامی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کهگیلویه‌وبویراحمد بیان کرد: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که دانشگاه آزاد ناگزیر بود از اینکه مسیر فعالیت‌هایش را به‌روز کند و با توجه به شرایط و نیازهای امروز جامعه لازم بود که این سند تدوین شود، یعنی دوره آموزش‌محور گذشته است.» او در ادامه تصریح کرد: «دانشجویی که هزینه‌های سرسام‌آوری برای تحصیل می‌کند، پس از فارغ‌التحصیلی نمی‌توانست کاری انجام بدهد اما این سند پیش‌بینی کرده که آموزش بسترساز اشتغال باشد، کسب‌وکاری را برای خود ایجاد کند و هسته‌های فناوری را در حوزه علم و فناوری تشکیل دهد و خلأهای موجود را برطرف کند.»

  استان‌ها با توجه به ظرفیت‌های منطقه‌ای ماموریت‌های ویژه‌ای دارند

علیرضا منظری‌توکلی، رئیس دانشگاه آزاد استان کرمان درخصوص تاثیرگذاری تدوین این سند در فعالیت‌های دانشگاه آزاد گفت: «یکی از توصیه‌های مقام معظم رهبری به دولت این بود که با برنامه حرکت کند و یکی از اهداف تدوین سند تحول دانشگاه آزاد اسلامی این است که کلیه شئون دانشگاه دارای برنامه باشند. از ویژگی‌های این سند این است که به تمامی اسناد بالادستی برای تنظیم سند توجه شود و همه اسناد مورد مطالعه قرار گیرند.»

وی افزود: «سعی شده‌ است که برای کلیه وجوه دانشگاه براساس اسناد بالادستی هم راهبرد و هم راه‌کنش ایجاد شود و این سند، سند کاملی است که می‌تواند راهنمای کلیه مدیران دانشگاهی از مدیران بالادست تا مدیران پایین و کارکنان قرار بگیرد و موجب تحول و تعالی دانشگاه شود.» توکلی با اشاره به ماموریت استان کرمان در این سند گفت: «هر استانی با توجه به توانایی‌های خودش علاوه‌بر اینکه ماموریتی عمومی‌ در پژوهش، آموزش، فرهنگی و فناوری دارد، ماموریت ‌ویژه‌ای براساس شرایط و قابلیت‌های خاص استان دارد، به‌طور مثال استان کرمان با توجه به مسائل فناوری، حل مسائل جامعه در حوزه معادن و صنایع را درنظر دارند، همچنین در بحث کشاورزی در حوزه‌های ایجاد گیاه‌ها و نهال‌های مقاوم و همین‌طور افزایش میزان بهره‌وری خاک و آب مورد توجه است.»