تیتر جمله یا عبارتی است که متن را تعریف می‌کند، به خواننده می‌گوید این حروف ریزی که در پایین‌تر می‌خوانی حرف حسابش چیست. یا در یک خبر رادیو یا تلویزیونی به مخاطب می‌گوید موضوع از چه قرار است. تیتر می‌تواند یقه مخاطب را بگیرد و او را وادار کند که به خبر توجه کند. بعضی وقت‌ها هم یک مشت یا پتکی به سر مخاطب بزند. تیتر چراغ چشمک‌زن خبر است و تیتر خوب، خبر را می‌فروشد! حال که از اهمیت تیتر گفتیم، به ذکر 10نکته کاربردی درباره آن می‌پردازیم.
1. برای تیتر، درست زیر و رو بکشید!
در یک مفهوم کلی، یکی روی تیتر می‌نشیند و یکی زیر تیتر و البته هر دو، تیتر ما را کامل‌تر می‌کنند. ضرورت آن بسته به موضوع و انتخاب تیتری است که خبرنگار نوشته و جایشان قابل تغییر نیست.
2. ویژگی‌های تیتر خوب را مدنظر قرار دهید
ویژگی‌های یک تیتر خوب این است که ساده باشد، گویا باشد، جذاب باشد، برخی مواقع ایهام داشته باشد ولی هرگز مبهم نباشد و ضرب‌آهنگ داشته باشد. تیتری که تنها بعد از خواندن کامل مطلب یا خبر معنی‌اش مشخص می‌شود، از نظر فنی نمره‌ای نمی‌گیرد و البته این خصوصیات در تیترهای کوتاه و چکشی بیشتر دیده می‌شود. پتک را که فراموش نکردید!
3. یکی شاید کافی نباشد
تیتر یک و دو و سه، تفاوت‌شان در این است که یکی تیتر یک است، یکی تیتر دو و یکی تیتر سه! تیتر یک می‌گوید من برادر بزرگ‌ترم، اعضای تحریریه مرا انتخاب کرده‌اند؛ چراکه فکر کرده‌اند مخاطب هم مرا انتخاب می‌کند. البته خیلی وقت‌ها اعضای هیات تحریریه اشتباه می‌کنند یا نه، اشتباه نمی‌کنند بلکه خودشان هم می‌دانند که تیترشان را برای مخاطب ننوشته‌اند بلکه برای یک عده خاص نوشته‌اند (مدل منحصربه‌فرد ایرانی). به همین دلیل تیتر دو و سه در بسیاری مواقع به تیتر یک می‌گویند درست است که تو بزرگ‌تر هستی ولی انتخاب شده‌ای چون با سیاست رسانه همخوانی داری ولی ما را انتخاب کرده‌اند که نشریه‌شان را بفروشند.
4. معیار تعداد تیتر را بشناسید
بسته به موضوع فرق می‌کند؛ بهتر است از کنایه استفاده کرده، صریح حرف‌تان را بزنید، اما سیاستگذاری نشریه، محتوای آن و مخاطب، همه از معیارهای تعیین تعداد تیترند. عامه‌پسندها پرتیترتر بسته می‌شوند.
5. اگر حرفه‌ای هستید، حرف اضافه هم به‌کار ببرید
که عده‌ای معتقدند تیتری که با حرف اضافه آغاز شود، ضعیف است، اما تیتری که با حرف اضافه آغاز شود (همیشه) ضعیف نیست! بعضی وقت‌ها تیتر با حرف اضافه در شروع، خوب از آب درمی‌آید. ضمنا شاید سر کلاس درس روزنامه‌نگاری گفته شود تیتر را با حرف اضافه شروع نکنید ولی به روزنامه‌نگار حرفه‌ای نباید گفت تیتر را با حروف اضافه شروع نکند، چون همان‌طور که گفته شد، بعضی وقت‌ها خوب از آب درمی‌آید.
6. تیتر مقاله و خبر تفاوت دارند
از نظر شکلی، تیتر مقاله اغلب کوتاه‌تر از تیتر خبر است، اما از نظر محتوایی تیتر خبر باید خبر بدهد، تیتر مقاله باید نظر بدهد.
7. تیتر و طراحی نیز با هم ارتباط دارند
اگر صفحه را صورت انسان درنظر بگیریم، گودی چشم و برجستگی بینی همان تیترهای صفحه هستند. حالا عکس و متن و... گرافیست و صفحه‌آرا را هم به آن اضافه کنید. طبعا برخی هیتلری بسته می‌شوند، برخی هم سوفیایی! زمانی که صفحه‌آرا در صفحه جا زیاد می‌آورد و هرچه فونت را بالا و پایین کرده و عکس را بزرگ می‌کند بازهم کادرش پر نمی‌شود، در این موقع دست به دامان خبرنگار می‌شود که یک سوتیتر برای پرکردن فضای خالی بنویسد!
8. تیتر کوتاه بهتر است؛ به‌شرط چاقو!
تیتر کوتاه بهتر از تیتر بلند است، به‌شرط آنکه تیتر بلند قوی‌تر از تیتر کوتاه نوشته نشده باشد.
9. وجه تمایز تیتر و لید را بدانید
تیتر می‌گوید مرا بخرید، لید می‌گوید مرا بخوانید. تیتر با حروف درشت‌تر در بالای خبر گذاشته می‌شود، لید با حروف متن، پاراگراف اولیه خبر را تشکیل می‌دهد. تیتر خوب پتکی به سر مخاطب بیچاره می‌زند، لید خوب و مناسب بلافاصله کار تیتر را کامل می‌کند و یقه مخاطب را می‌گیرد که از حال نرود، چون اگر از حال برود پس چه کسی خبر را بخواند؟!
10. تیتر بدون ذوق نمی‌شود
تجربه به ما می‌گوید اگر «تیترمَن» (کسی که تیترنویس است!) انسان خوش‌ذوقی نباشد، تیتر خوب نوشتن کمی سخت می‌شود. می‌گویید نه؟ خودتان تجربه کنید!
مطالب پیشنهادی
