سیدمهدی موسویتبار، روزنامهنگار: برای آنهایی که 21 دوره از لیگ برتر خودمان را دیدهاند و عصرها و شبها هم فوتبالهای خارجی را تماشا میکنند، حدودا 20 دقیقه ابتدایی بازی پرسپولیس و آلومینیوم اراک چیزی شبیه به کابوس بود. البته این اولین بار نبود که کیفیت فنی بازیهای لیگ برتر دچار مشکل میشوند. در همین فصل جدید و در سه هفته ابتدایی تاکنون سه مورد اینچنینی در سه شهر مختلف رخ داده است. البته هرکدام از مسئولان ذیربط دلایل و یا حتی توجیهات خودشان را برای این اشتباهها گفتهاند، اما مساله اصلی این است که مخاطب تلویزیونی و بهطور خاص فوتبال، هر روز درحال تماشای کیفیت پخش مسابقات فوتبال خارجی است و حق دارد که عصبی باشد. شرکتهای متعدد پخشکننده فوتبال جهان هر سال نسبت به قبل پیشرفت میکنند و برای جذب بیشتر مخاطب سراغ تکنولوژیهای تازهتر میروند و راههای خلاقانه را آزمایش میکنند. تلویزیون اما با وجود تلاشهایی که در چند سال اخیر کرده، اما انگار ارادهای برای توجه جدی به پخش شهرستانها ندارد و بازیهای شهرستانها همیشه یکی از موضوعات ناراحتکننده بوده است و بهانهای برای تولید لطیفههای زهردار و البته خندهدار. مساله صرفا امکانات فنی و سختافزاری نیست و نبود نیروهای کاربلد و تخصصی هم مشکل دیگری است که وجود دارد. وقتی در آنسو کارگردانهای خارجی برای بالابردن کیفیت تصاویر و رضایت مخاطب دست به ابتکارهای جالب از جمله ارائه نمای ۳۶۰ درجه، کارهای گرافیکی آنلاین برای مشخصکردن تاکتیک مربیان و فیلمبرداری به شیوه پلیاستیشن را در دستورکار قرار میدهند، در داخل یک کارگردان سریال یا مستند را بالای سر یک مسابقه فوتبال مهم میگذارند و دردناکتر اینکه همان کارگردان را برای سایر مسابقات ورزشی هم بهکار میگیرند. صداوسیما که براساس محاسبات انجام شده درآمد هنگفتی از پخش مسابقات فوتبال دارد و هیچ پولی هم به باشگاهها نمیدهد حداقل امکانات سختافزاری شهرستانها را ارتقا بدهد و از این درآمد خرج خود سازمان و زیرمجموعههایش کند. مشکل کیفیت پایین پخش بازیهای شهرستانها محدود به امسال و یکی دو سال اخیر نمیشود و مشکل تاریخی و اساسی این سه دهه است که هربار کمی از آن، فقط کمی از آن برطرف شده است. جلوی این مساله یکبار برای همیشه باید گرفته شود. این بازیها از شبکههای خارج از ایران هم پخش میشود و فارغ از وجهه عمومی، بحث رقابت رسانهای بین کشورها نیز مطرح است. درآمد و سود این فوتبال در سالهای اخیر آنقدر بوده که حق داشته باشد دستکم سهمی به جیب خودش و طرفدارانش برود. کیفیت بالای بازی که هیچ، تماشای قابهای صحیح و منطقی هم از حقوق حداقلی بینندگان صداوسیما در مسابقات ورزشی و بهطور ویژه فوتبال است. نگاهی به صحبتهای مسئولان مراکز استانها هم نشان میدهد که بعضی از آنها از حداقل امکانات بهره میبرند و بعضی دیگر از وضعیتشان راضی هستند و همین میتواند عاملی باشد برای ایجاد یک رقابت ناعادلانه. همه استانهایی که تیمی در لیگ برتر دارند و بازیهای آنها پخش میشود، باید از حداقل امکانات برخوردار باشند. از آن سو وقتی جدول بازیهای لیگ فوتبال مشخص است و زمان برگزاری رقابتها معلوم است، دیگر نباید دستاندرکاران دچار غافلگیری شوند و دستشان در پوست گردوی غفلت یا بیامکاناتی بماند.
ببخشید مشکل فنی داشتیم
کیفیت پایین پخش بازیهای فوتبال و قطع چندباره آنها مشکل ادامهداری است که سالهای قبل هم نمونههای آن را دیده بودیم و بازی پرسپولیس و آلومینیوم، اولین و احتمالا آخرینش نبود. در ادامه به نمونههایی از این ناهماهنگیها و ضعفهای تجهیزاتی اشاره میکنیم.
پرسپولیس و آلومینیوم
اجازه بدهید از جدیدترینش شروع کنیم. بازی دوشنبه پرسپولیس و اراک که در هفته سوم لیگ 21 در ورزشگاه امام خمینی اراک برگزار شد و با باخت دوباره پرسپولیس مقابل آلومینیوم به پایان رسید. فیلمبرداری عجیب و پوشش رسانهای ابتدایی این بازی بسیار بحث برانگیز شد. کیفیت پایین فیلمبرداری و تصویربرداری از زاویههای نامناسب از پشت نیمکت دو تیم امکان مشاهده واضح همه صحنههای بازی را فراهم نمیکرد. محمدحسین میثاقی مجری برنامه فوتبال برتر در رابطه با این اتفاق در نیمه اول گفت: «با دوستان در اراک صحبت کردیم و گفتند که دوربین از کار افتاده و برای همین نیمکت دو تیم بیشتر در تصاویر دیده میشد تا زمین.»
فولاد و پرسپولیس
پخش بازی اول پرسپولیس در لیگ فصل جدید هم دچار مشکل شد. تست دوربین فیلمبرداری در جریان بازی پرسپولیس و فولاد در دقایق ابتدایی بازی از عجیبترین اتفاقهای رخ داده در تاریخ فوتبال ایران به شمار میرود. 8 دقیقه ابتدایی این بازی فقط با یک دوربین دورنما که مربوط به خط آفساید زمین فولاد بود پخش میشد و دقایقی بعد دوربین از دسترس خارج شد بهگونهای که فیلمبردار درحال تست دوربین تازه بود. این مشکل فنی حدودا چهار دقیقه طول کشید.
پرسپولیس و مسرفسنجان
نمونه دیگر هم سهم پرسپولیس است. بازی پرسپولیس و مسرفسنجان که در هفته بیستوچهارم لیگ برتر فصل قبل در 4 تیر 1400 در ورزشگاه شهدای صنعت مس برگزار شد. فیلمبرداری و کیفیت پایین تصویربرداری درسرساز شد و گل مهدی عبدی درحالتی به ثمر رسید که بهنظر میرسید مهاجم پرسپولیس با دستش توپ را کنترل کرده و تصاویر تلویزیونی نیز چنین چیزی را نشان میدادند، اما پس از منتشر شدن تصاویر آهسته مشخص شد که عبدی با سینهوشکم توپ را به کنترل خود درآورده بود. این درحالی بود که صداوسیما ادعا میکند ضبطوپخش تصاویر از تلویزیون بهصورت اچدی ارائه میشود. علی عسگری تهیهکننده پخش بازی مس و پرسپولیس در همین باره گفته بود: «ضبط بهصورت اچدی انجام میشود، اما ما امکان پخش با همان کیفیت را نداریم و پخش همچنان اسدی است.» در این بازی پشت دروازه دو تیم هیچ دوربینی قرار داده نشده بود و همین موضوع صحنه مشکوک خطای هند عبدی را رقم زد.
سپاهان و مس
بازی سپاهان با مس در فصل جدید لیگ برتر در 27 مهرماه امسال پخش شد و تصاویر پخش زنده در دقیقه 60 برای چند دقیقه قطع شد و بینندگان تقریبا 20 دقیقه از این بازی را از دست دادند، بالاخره بازی در دقیقه 79 پخشش را از سرگرفت. صداوسیما بعد از بازی با صدور بیانیهای از مخاطبان عذرخواهی کرد.
مدیرکل صداوسیمای مرکز خراسان: وضعیت ما نسبتبه بقیه بهتر است
محسن نصرپور، مدیرکل صداوسیمای مرکز خراسان رضوی در گفتوگو با «فرهیختگان» درباره وضعیت امکانات و تجهیزات پخش زنده استان خراسان رضوی گفت: «صداوسیمای مرکز خراسان رضوی امکانات و تجهیزات مناسبی برای پخش رویدادهای زنده مخصوصا مسابقات لیگ برتر دارد و باتوجه به امکانات هر ورزشگاه تجهیزات لازم را اختصاص میدهیم و نسبتبه سایر مراکز استان وضع بهتری داریم. درطول سال بیش از ۱۰۰۰ساعت پخش زنده داریم که بیشتر آن مربوط به حرم امامرضا(ع) است.» وی همچنین گفت: «خراسان رضوی اولین استانی بود که پخش HDرا از دوسال پیش با حضور رئیس وقت صداوسیما شروع کرد. ما یک واحد سیار پخش HDداریم که بهدنبال اضافه کردن واحد دوم هستیم که اگر این اتفاق بیفتد توانایی پخش HDمسابقات لیگ برتر را داریم.» نصرپور در خاتمه اضافه کرد که اگر اعتبار لازم به ما اختصاص یابد، قابلیت پخش زنده ۲۴ ساعته را هم داریم.
در همین رابطه مطلب زیر را بخوانید: