«فرهیختگان» از مهم‌ترین تغییرات جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری فرهیختگان در ایستگاه نهم گزارش می‌دهد
سارا طاهریسارا طاهری، روزنامه‌نگار: پژوهش یکی از اصلی‌ترین نیازها برای رسیدن به پیشرفت و توسعه همه‌جانبه در یک کشور محسوب می‌شود. بی‌شک قدرت و استقلال هر کشوری بر پایه پژوهش و تولید علم استوار بوده تا جایی که بدون انجام پژوهش، امور آموزشی از پویایی و نشاط لازم برخوردار نخواهد بود، بنابراین تمام کشورها توجه ویژه‌ای به پژوهش دارند و رشد و توسعه در تمام کشورها، مرهون سرمایه‌گذاری در بخش پژوهش است. برای مدیریت علمی در امور پژوهشی نیز احتیاج به افرادی داریم که برمبنای نیازمندی‌های کشور در مسیر پژوهش‌‌های کاربردی و در راستای حل مشکلات و مسائل موجود گام بردارند. دانشگاه آزاد اسلامی این روزها مهم‌ترین سیاست اصولی خود را بر محور پژوهش و جذب این افراد قرار داده است. مسئولان این دانشگاه تلاش دارند تا از فرهیختگان و نخبگان دانشگاه به‌نحوی حمایت کنند تا این افراد برای رفع مشکلات کشور انگیزه داشته باشند. مهم‌ترین سیاست اصولی دانشگاه در دوره رشد و تحول، در گام اول تربیت نخبگان و فرهیختگان و در گام دوم حمایت از این افراد است تا بتواند به‌سمت دانشگاه نسل سوم -که همان دانشگاه کارآفرین است- حرکت کند. این دانشگاه در دوره مدیریت جدید به‌سمت تغییر نسل دانشگاه و دانشگاه اجتماعی و تاثیرگذار به شکل جدی درحال حرکت است و به‌عنوان مجموعه‌ای عظیم و مهم در حوزه علمی و دانشگاهی کشور، برنامه‌‌های بنیادینی را در این راستا تعریف کرده است. یکی از این برنامه‌ها جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری فرهیختگان است که چند روز پیش بخشنامه آن از سوی روح‌الله دهقانی‌فیروزآبادی، معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری این دانشگاه به روسای واحدها ابلاغ شد. مسئولان دانشگاه می‌خواهند با برگزاری این جشنواره از نخبگان و فرهیختگان دانشگاه به‌نحوی تقدیر کنند تا نه‌تنها انگیزه آنان برای اقدامات پژوهشی بیشتر شود، بلکه زمینه تعامل و همکاری علمی بین پژوهشگران فراهم شود و درنهایت پژوهشگران، فناوران و نوآوران و مدیران پژوهش و فناوری دانشگاه شناسایی و معرفی شوند.
ایجاد انگیزه در مخترعان، مبتکران، نوآوران، کشف استعدادهای برتر در زمینه‌های مختلف علمی، فن‌آفرینان و پژوهشگران دانشگاه، آشنایی با استعدادها و توانمندی های کشور برای کاربست در سطح ملی و بین‌المللی، گسترش تجربه‌های علمی از اهدافی است که توسط این جشنواره دنبال می‌شود.
ورود جدی دانشگاه آزاد اسلامی به مساله فناوری و نوآوری در جشنواره فرهیختگان امسال کاملا مشهود است و قطعا در نسل‌های سوم و چهارم دانشگاه‌ها، دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان برند نخست دانشگاه‌ها فعالیت خواهد کرد. درواقع از آنجا که این دانشگاه در سال‌های اخیر در مسیر ترویج علم و حمایت از پژوهش و نوآوری گام برداشته و بیش از 400 واحد و مرکز دانشگاهی در سراسر کشور دارد، هرسال جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری (فرهیختگان) در راستای توجه به مسائل پژوهش‌‌محور و دانشگاه نسل سوم برگزار می‌کند، بنابراین می‌توان گفت این جشنواره یکی از ابتکارهای خوبی است که نمود پژوهش را مشخص می‌کند.
مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی با برگزاری این جشنواره می‌خواهند جامعه دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی و جامعه‌های دانشگاهی دیگر را به‌سوی پژوهش، ابتکار، ابداع و اختراع سوق دهند. بهعبارت بهتر هدف جشنواره حرکت به‌سوی پژوهش هدفمند است که بتواند مشکلات جامعه را حل کند. پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه این جشنواره را هرسال به‌صورت یکپارچه و ملی برگزار می‌کند.
امسال قرار است نهمین دوره جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری «فرهیختگان» مانند سال‌های گذشته به‌صورت یکپارچه و ملی برگزار شود. شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی می‌خواهد در این جشنواره اعضای هیات‌علمی، دانشجویان، دانش آموزان و فناوران این دانشگاه در زمینه‌های مختلف علمی، پژوهشی و فناوری را شناسایی و تشویق کند. بر همین اساس چند روز پیش دستورالعمل این جشنواره ابلاغ شد و حالا قرار است دبیرخانه هیات‌امنای استان‌ها و واحدهای جامع مستقل علوم و تحقیقات و نجف‌آباد برای اطلاع‌رسانی موضوع به اعضای هیات‌علمی، دانشجویان، دانش‌آموختگان و علاقه‌مندان اقدام و درنهایت نسبت به معرفی برگزیدگان هر استان به دبیرخانه جشنواره اقدام کنند.
دبیرخانه استان‌های دانشگاه آزاد اسلامی موظفند یک ستاد به‌عنوان ستاد هماهنگی استانی جشنواره فرهیختگان، با ترکیب رئیس واحد استان به‌عنوان رئیس ستاد استانی جشنواره؛ یک تا سه تن از معاونان پژوهش و فناوری یا معاونان علمی واحدهای استان و یک تا سه تن از اعضای هیات‌علمی صاحب‌نظر و برجسته در هر یک از گروه‌های آموزشی تشکیل داده و نسبت به اطلاع‌رسانی، شناسایی و معرفی برترین تولیدات علمی و معرفی برگزیده در هر بخش همراه با سوابق و مستندات به دبیرخانه جشنواره اقدام کنند.
مهلت ارسال فهرست برگزیدگان هر استان تا پانزدهم دی‌ماه خواهد بود
مهلت ارسال فهرست برگزیدگان هر استان و مدارک آنها (یک برگزیده در هر بخش جشنواره) به‌همراه فرم‌های داوری، مستندات، امتیازهای ایشان و صورتجلسه ستاد هماهنگی استانی جشنواره فرهیختگان، حداکثر تا تاریخ پانزدهم دی‌ماه خواهد بود و مدارک و مستندات داوطلبان شرکت در جشنواره از فروردین سال 1397 تا آذر سال 1400 بررسی می‌شود. برگزیدگان سال‌های 1397 تا 1400 جشنواره نمی‌توانند به‌عنوان برگزیده در همان بخش انتخاب و معرفی شوند اما در سایر بخش‌ها امکان معرفی آنها وجود دارد.
تکمیل و ارسال فرم‌ها و معیارهای داوری هر بخش جشنواره برای تک‌تک برگزیدگان و ارسال آنها به‌همراه سوابق و مستندات مورد بررسی منظم به فایل الکترونیکی(CD) الزامی است، در غیر این صورت در مرحله داوری نهایی قرار نمی‌گیرند. درصورت انتشار کتاب با هریک از ناشران بین‌المللی معتبر مانند Elsevier، Springer و... لازم است اصل کتاب همراه فرم داوری برای دبیرخانه جشنواره فرستاده شود.
دبیرخانه جشنواره صرفا آثاری را در داوری نهایی قرار خواهد کرد که مستندات و پرونده آنها به‌صورت کامل براساس آیین‌نامه و دستورالعمل‌های جشنواره ارسال شده باشد.
شناسایی، تشویق و شبکه‌سازی؛ اهداف اصلی جشنواره
عبدالله محمدی، مدیرکل آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی و دبیر علمی جشنواره فرهیختگان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص هدف از برگزاری این جشنواره توضیح داد: «همه‌ساله برای آنکه یک مراسمی را برگزار کرده و به بهانه آن مراسم از فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه‌های مختلف تقدیر کنیم، این جشنواره را در دستورکار قرار داده‌ایم. هدف از برگزاری این مراسم این است که به‌نوعی فرهیختگان این دانشگاه را شناسایی و به جامعه علمی معرفی کنیم.»
او افزود: «همچنین تلاش داریم با برگزاری این جشنواره بین فرهیختگان ارتباط ایجاد کنیم. همانطور که می‌دانید شبکه‌سازی جزء سیاست‌های اصلی دانشگاه آزاد اسلامی است. درواقع دانشگاه در شبکه‌سازی هم در زمینه زیرساخت‌ها و هم در حوزه نرم‌افزاری ورود کرده است و اگر بتوانیم بین اعضای هیات‌علمی، محققان، فناوران و افرادی که در این عرصه فعالیت می‌کنند، ارتباط ایجاد کنیم به هدف خود خواهیم رسید.»
مدیرکل آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی و دبیر علمی جشنواره فرهیختگان در ادامه تاکید کرد: «بنابراین هدف اصلی از برگزاری این جشنواره شناسایی و تشویق محققان و شبکه‌سازی خواهد بود. همچنین به‌بهانه این تجمع سیاست‌های دانشگاه به‌نوعی ابلاغ می‌شود، زیرا در این مراسم تمام محققان دانشگاه گردهم آمده و نگاه ویژه‌ای به آن دارند، بنابراین در این مراسم به‌نوعی سیاست‌های پژوهش و فناوری ابلاغ می‌شود.»
برنامه تحول در برگزاری جشنواره مدنظر قرار گفت
محمدی در پاسخ به این سوال که نهمین جشنواره فرهیختگان چه تفاوتی با سال‌های گذشته دارد، اظهار کرد: «دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی برنامه جامع راهبردی دانشگاه را ابلاغ کرده‌اند و امسال برای اینکه بتوانیم اهداف این برنامه را محقق کنیم، تبیین این برنامه برای ما بسیار مهم است، به همین دلیل در فرآیند ارزیابی و اطلاع‌رسانی‌ها و سیاستگذاری‌ها این برنامه را مدنظر قرار خواهیم داد و آن را تبیین کرده تا در انتهای پنج‌سال آینده بتوانیم گزارشی از محقق شدن اهداف برنامه را ارائه دهیم.»
بحث ارزیابی و رتبه‌بندی‌ها در جشنواره به استان‌ها محول شده است
او با بیان اینکه نهمین جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری «فرهیختگان» دو تفاوت اصلی با جشنواره سال‌های گذشته دارد، توضیح داد: «اولین تفاوت از نظر شکل انتخاب است؛ سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی پیش از این در برخی حوزه‌ها با توجه به بانک اطلاعاتی که در اختیار داشت خود انتخابات را انجام می‌داد، به‌طورمثال ما رتبه‌بندی مراکز تحقیقاتی دانشگاه را در اختیار داریم و می‌دانیم در حوزه‌های مختلف هر مرکز تحقیقاتی چه امتیازی را به خود اختصاص داده است.»
او اضافه کرد: «اما امسال بحث ارزیابی و رتبه‌بندی‌ها را در جشنواره به استان‌ها محول شده است؛ هدف‌مان این است که استان در بحث بررسی‌ها دخیل بوده و بهانه‌ای باشد تا استان مراکز تحقیقاتی خود را به‌خوبی شناخته و بهترین مرکز تحقیقاتی خود را معرفی کند. در حوزه‌های دیگر نیز روال کار به این صورت است و در بسیاری از حوزه‌های ساختاری همین اتفاق افتاده است.»
نظام موضوعات و برنامه پایش برتر به جشنواره اضافه شد
مدیرکل آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی و دبیر علمی جشنواره فرهیختگان درخصوص تفاوت دیگر جشنواره امسال با سال‌های گذشته نیز گفت: «امسال بحث نظام موضوعات و برنامه پایش برتر به جشنواره اضافه شده است که سال‌های گذشته این بحث در جشنواره‌ها وجود نداشت. با توجه به اینکه برنامه نظام موضوعات و پژوهش اثرگذار شبکه‌ای اخیرا مطرح شده است در سال‌های گذشته امکان ارزیابی وجود نداشت که امسال این امکان فراهم شد.»
تقدیر از مرکز خدمات برتر در جشنواره امسال
محمدی در ادامه خاطرنشان کرد: «همچنین مرکز خدمات برتر به جشنواره امسال اضافه شد. مراکز خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی ساختاری است که در سطح استان‌ها به‌منظور بهره‌برداری مناسب آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های دانشگاه ایجاد شده است. سال قبل این مراکز جدیدالتاسیس بودند و امکان ارزیابی وجود نداشت ولی امسال این ارزیابی را خواهیم داشت و به مراکز خدماتی برتر شناسایی شده و در این جشنواره از آنها تقدیر و به آنها جوایزی نیز تعلق خواهد گرفت.»
او تصریح کرد: «درحال‌حاضر آیین‌نامه نهمین جشنواره فرهیختگان ابلاغ شده است و واحدهای دانشگاهی از هم‌اکنون می‌توانند تا پانزدهم دی‌ماه فهرست برگزیدگان هر استان و مدارک آنها را ارسال کنند. بهعبارت بهتر حدودا دوماه فرصت دارند تا مدارک را ارسال کنند اما نکته‌ای که باید درنظر گرفت، این است که در جشنواره‌های گذشته از برخی اعضای هیات‌علمی گلایه داشتند که درخصوص این جشنواره اطلاع‌رسانی خوبی نشده و آنها در جریان جزئیات کلمات قرار نگرفته‌اند.»
او گفت: «امسال تلاش خواهیم کرد از طریق جراید، شبکه‌های مجازی و استان‌ها درخصوص برگزاری نهمین دوره جشنواره فرهیختگان در سطح وسیع اطلاع‌رسانی کنیم تا همه اعضای هیات‌علمی در جریان روند کار قرار گرفته و هیچ‌محدودیتی نیز در این خصوص نخواهیم داشت. تمام اعضای هیات‌علمی می‌توانند پرونده خود را در حوزه‌های مختلف تکمیل کرده و مدارک خود را از طریق واحد دانشگاهی، استان و سازمان ارسال کنند.»
آمادگی داریم تا قبل از برگزاری جشنواره به اعتراضات رسیدگی کنیم
مدیرکل آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی و دبیر علمی جشنواره فرهیختگان تاکید کرد: «سال‌های گذشته بعد از برگزاری جشنواره اعتراضاتی صورت می‌گرفت که نمی‌توانستیم درخصوص این اعتراضات اقدامی را انجام دهیم. امسال آمادگی داریم اگر فردی از اعضای هیات‌علمی احساس کردند پرونده آنها مناسب بوده اما به هر دلیلی به دبیرخانه ارسال نشده، بتوانیم قبل از جشنواره به این اعتراضات رسیدگی کنیم تا حق کسی ضایع نشود.»
محمدی اظهار کرد: «انتظار داریم مدارک قبل از پانزدهم دی‌ماه به دبیرخانه ارسال شود تا بتوانیم کمیته‌ها را زودتر تشکیل داده و ارزیابی‌ها را انجام دهیم. داوری‌ها نیز با سال گذشته تفاوتی نکرده است و ما در زمینه‌های مختلف کمیته‌های مختلفی را در زمینه‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی، پزشکی و... داریم.»
او گفت: «در چندسال اخیر ارزیابی‌ها نشان داده است که کمیته‌ها به‌درستی کار خود را انجام داده‌اند و ایراد خاصی نسبت به عملکرد آنها وارد نبوده است، بنابراین تلاش می‌کنیم چارچوب کمیته‌ها را داشته باشیم و از پتانسیل معاونت‌های موضوعی نیز در این کمیته‌ها استفاده خواهد شد.»
سطح جوایز نسبت به سال گذشته ارتقا پیدا می‌کند
مدیرکل آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی و دبیر علمی جشنواره فرهیختگان در پایان بیان کرد: «سال گذشته جایزه‌ها رشد خوبی داشت و امسال نیز درصدد هستیم این روند را ادامه دهیم، البته در زمینه جایزه‌ها شورای سیاستگذاری تصمیم‌گیرنده خواهد بود و درمورد جوایز اطلاع‌رسانی خواهد شد و درنهایت تلاش‌مان این است که سطح جایزه‌ها از سال گذشته ارتقا پیدا کند. از مسئولان استان‌ها تقاضا دارم درخصوص این جشنواره به تمام اعضای هیات‌علمی و دانشجویان خود اطلاع‌رسانی کنند تا بتوانند در این جشنواره بزرگ ملی شرکت کنند.»
مطالب پیشنهادی
