سیامک خاجی، روزنامهنگار: فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار برای سال 2021 نیز تصمیم به انتخاب بهترینهای فوتبال دنیا گرفته که در فهرست بهترین بازیکنان و بهترین گلرها نام چند ستاره فوتبال ایران نیز دیده میشود. در بین بهترین بازیکنان سال و در فهرست 32نفره کاندیداهای نهایی مهدی طارمی و سردار آزمون، دو مهاجم تیم ملی ایران حضور دارند و برای انتخاب بهترین دروازهبان سال 2021 نیز این فدراسیون لیستی از گلرهایی که نمایش خوبی در طول این سال در تیمهای باشگاهی و ملی خود ارائه کردهاند، منتشر کرده تا از بین آنها بهترین دروازهبان سال جاری میلادی انتخاب شود که در بین کاندیداها نام امیر عابدزاده از ایران دیده میشود.
درخشان در پرتغال شروع خوب در اسپانیا
عابدزاده در این سالها پیشرفت بسیار خوبی در فوتبال اروپا داشته و توانسته نام خود را بهعنوان یکی از گلرهای موفق ایرانی در سالهای اخیر مطرح کند. عملکرد خوب او در لیگ پرتغال سبب شد بتواند به ترکیب اصلی ماریتیمو رسیده و در دو فصل گذشته انتخاب نخست کادرفنی برای ایستادن درون دروازه این تیم پرتغالی بود. نمایشهای موفق و مهارهای پرتعدادش در طول مسابقات سبب شد با پیشنهادهای خوبی روبهرو شود اما درنهایت با پایان قراردادش با ماریتیمو ترجیح داد راهی لیگ دسته دو اسپانیا شده و بازی در تیم نهچندان مطرح پونفرادینا را تجربه کند.
عابدزاده در شروع فصل جدید در تیم تازهاش هم نمایشی عالی داشت و بارها با واکنشهای خوب خود مانع از باز شدن دروازهاش شد تا پونفرادینا با جمعآوری امتیازات در هفتههای آغازین حتی خود را بهعنوان یکی از مدعیان صعود به لالیگا نیز مطرح کند. البته این تیم در هفتههای اخیر نتوانسته روند خوب خود را حفظ کند و پیش از مسابقه شب گذشته برابر کارتاگنا در 5 مسابقه آخر خود 4 تساوی و یک شکست کسب کرده بود تا به رتبه ششم جدول سقوط کند. بااینحال یاران عابدزاده هنوز این فرصت را دارند در ادامه فصل بتوانند دوباره به شرایط خوب قبل برگشته و خود را بهعنوان یکی از مدعیان صعود مطرح کنند. در 12 هفتهای که از رقابتهای لیگ دو اسپانیا سپری شده، عابدزاده تنها در دو مسابقه تیمش بهدلیل حضور در اردوی تیم ملی ایران غایب بود و در سایر دیدارها مرد شماره یک پونفرادینا درون دروازه این تیم بود. حاصل این 10 بازی گلر 28ساله ایرانی در این تیم، 8 گل خورده و 5 کلینشیت است که آماری بسیار خوب برای او محسوب میشود. پونفرادینا در هر 5 بازی نخست خود که این گلر ملیپوش را درون دروازه خود داشت، موفق شد درمجموع با یک گل خورده حریفان خود را شکست دهد و حتی در صدر جدول لیگ نیز قرار گرفت اما از هفته هشتم شرایط برای این تیم خوب پیش نرفت و در این مدت تنها در یک بازی توانستهاند دروازه خود را بسته نگه دارند تا کمکم به میانههای جدول سقوط کنند.
عابدزاده فصل پیش در لیگ پرتغال هم نمایش خوبی به همراه ماریتیمو داشت و نسبت به فصل قبل از آن بیشتر گل خورده بود؛ اما درمجموع آمار قابلقبولی در تیمش داشت و درخشش او در ترکیب این تیم نقش زیادی در عدم سقوط ماریتیمو داشت. عابدزاده در طول فصل 29بار برای این تیم پرتغالی در لیگ به میدان رفت که درمجموع با دریافت 34 گل و ثبت 10 کلینشیت عملکردی بسیار خوب داشت و همین نمایش موفق نقش مهمی در انتخابش بهعنوان یکی از گلرهای برتر سال 2021 داشته است. به این ترتیب، او که دومین آمار برتر در مهار توپ را در لیگ پرتغال داشت بهعنوان یکی از بهترین دروازهبانهای این رقابتها و پس از 4 سال حضور در ماریتیمو این باشگاه را ترک کرد تا چالش جدیدی را در اسپانیا آغاز کند. فعلا شروعی موفق در آنجا هم داشته و حضورش در بین کاندیداهای نهایی این فهرست میتواند انگیزهاش برای درخشش در ادامه فصل را بیشتر کند.
او درحالی با بهترین گلرهای کنونی دنیای فوتبال رقابت میکند که در تیم ملی ایران ذخیره علیرضا بیرانوند است و دراگان اسکوچیچ تنها در یک بازی تیمش در سال 2021 از او استفاده کرده است. بااینحال او در رده باشگاهی به قدری خوب کار کرده که توانسته نظر مثبت کارشناسان فدراسیون تاریخ و آمار را به دست آورد. بعید است در مراسمی که حدود یک ماه دیگر برگزار میشود و برندگان معرفی خواهند شد، او شانسی برای رقابت با نفراتی چون دوناروما، نویر، اوبلاک، آلیسون و ادرسون داشته باشد؛ اما همین که بهعنوان تنها گلر آسیایی توانسته در این فهرست حضور داشته باشد، افتخاری بزرگ برای او محسوب میشود.
رقابت گلرهای مشهور
جوایزی که فیفا و مجله فرانسفوتبال برای بهترینهای فوتبال دنیا در هر سال درنظر میگیرند اعتبار بسیار بیشتری دارد؛ اما این فدراسیون هم مدتی است دست به انتخاب بهترینهای فوتبال در هر سال میزند و البته در موارد بهترینهای قرن و دهه نخست قرن جدید میلادی را نیز انتخاب کرده است. این فدراسیون در سال 1984 در لایپزیگ آلمان تاسیس شد و البته درحالحاضر دفتر مرکزی آن در زوریخ سوئیس قرار دارد. این نهاد در ابتدا بیشتر روی ارائه آمار از رقابتهای فوتبال متمرکز بود؛ اما بهتدریج حیطه فعالیتهای خود را گسترش داد و سراغ انتخاب بهترینهای فوتبال ازجمله بهترین داور و بهترین گلزن سال و همچنین بهترین مربی سال رفت.
البته پیش از این و زمانیکه این فدراسیون تیم رویایی تاریخ هر قاره را انتخاب میکرد در ترکیب تیم آسیا نام مهدی مهدویکیا از ایران دیده میشد اما در تیم منتخب یک دهه گذشته این فدراسیون نام هیچ بازیکن ایرانی وجود نداشت. این نهاد از سال 1987 دست به انتخاب بهترین دروازهبان سال زد که در نخستین دوره این جایزه به ژانماری فاف، گلر افسانهای بلژیکی رسید و پس از او نفراتی چون رنات داسایف، والتر زنگا، پیتر اشمایکل و بسیاری دیگر از گلرهای نامدار به این عنوان دست پیدا کردند. در دو دهه اخیر هم بیشتر این جایزه بین سه گلر مشهور سالهای گذشته تقسیم شده است و جیانلوئیجی بوفون، ایکر کاسیاس و مانوئل نویر بیشترین سهم را بین برندگان داشتهاند. بااینحال در سالهای 2018 و 2019 تیبو کورتوا و آلیسون برزیلی موفق شدند این روند را بر هم زده و فاتح این عنوان شوند.
سال گذشته هم مانوئل نویر موفق شد بالاتر از سایر مدعیان و برای پنجمینبار این جایزه را تصاحب کند. این فدراسیون کاندیداهای نهایی و همچنین برنده جایزه را به کمک کارشناسان خود و همچنین رای نفراتی که در کشورهای مختلف حضور دارند و در این رشته ورزشی متخصص هستند، انتخاب میکند. سال گذشته نویر رقیبی چندان جدی برای فتح این جایزه نداشت و درحالی که 320 امتیاز به دست آورده بود، یان اوبلاک که در سکوی دوم ایستاد تنها 40 امتیاز کسب کرد. در سال 2019 نیز آلیسون با کسب 286 امتیاز به فاصله زیادی نسبت به رقبای خود در صدر قرار گرفت و مارک آندرهتراشتگن آلمانی با 104 امتیاز دوم شد. جالب اینکه نویر در آن دوره تنها 33 امتیاز به دست آورده بود.
دوباره آسیا
در سالهای اخیر در بین نامزدهای کسب این عنوان نام گلرهای آسیایی دیده نمیشد و عابدزاده برای نخستینبار در چند سال اخیر است که توانسته نام یک آسیایی را به این لیست وارد کند. آخرینبار در سال 2011 بود که یک آسیایی توانست بین نامزدهای نهایی این فهرست جای بگیرد و البته با کسب تنها 6 رای رده چهاردهم مشترک را به دست آورد. در آن دوره نام محمد سغر احمد، گلر سنگالیالاصل تیم ملی قطر که در تیم السد این کشور بازی میکرد بین کاندیداهای نهایی قرار گرفت که درنهایت در کنار شی گیون از ایرلند و جانی هررا از شیلی با 6 امتیاز در رتبه چهاردهم قرار گرفت. در سال 2010 نیز مارک شوارتزر استرالیایی که یکی از گلرهای خوب لیگ برتر انگلیس محسوب میشد و در آن زمان در فولام بازی میکرد بین کاندیداها قرار گرفت که او هم رتبهای بهتر از هفدهمی مشترک با پهپه رینا و داوید دخهآف دو گلر اسپانیایی پیدا نکرد.
در سال 2016 دنیس اونیانگو از اوگاندا با کسب 5 رای در رده دوم این فهرست قرار گرفت و افتخاری جالب را به نام خود ثبت کرد تا این کشور آفریقایی هم نمایندهای بین بهترینهای آن سال داشته باشد. در این سالها معمولا نفر نخست این فهرست با فاصلهای قابلتوجه از سایر رقبا انتخاب میشود و کمتر سابقه داشته رقابتی جدی و نزدیک بین کاندیداها شکل بگیرد. در این دوره هم احتمالا رقابت اصلی بین نویر، اوبلاک، دوناروما و آلیسون خواهد بود و دروازهبان تیم ملی ایتالیا با توجه به اینکه موفق شده به همراه تیم ملی کشورش قهرمانی در یورو 2020 را جشن بگیرد و در پایان این تورنمنت که در تابستان امسال برگزار شد بهعنوان بهترین بازیکن جام نیز معرفی شد، شانس خوبی برای تصاحب این عنوان خواهد داشت. بااینحال اگر عابدزاده بتواند نظر مثبت برخی رایدهندگان را جلب کند و امتیازات خوبی در رایگیری امسال به دست آورد، میتواند موفقیتی مهم برای او تلقی شود. البته رسیدن به 11 امتیازی که لیوون جائه، گلر نامدار کرهای در سال 2004 به دست آورد و بین بهترینهای فوتبال دنیا قرار گرفت، کار سختی به نظر میرسد.