سیدمحمد مرندی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
علی مزروعیعلی مزروعی، روزنامه‌نگار: سیدمحمد مرندی تهدید رابرت مالی مبنی‌بر کنار گذاشتن برجام را توخالی می‌داند و معتقد است طرفین غربی توانایی اجرایی‌کردن پلن بی را که از آن به‌عنوان ابزاری برای کشاندن ایران به میز مذاکره یاد می‌کنند، ندارند. در گفت‌وگویی که با این تحلیلگر و کارشناس مسائل بین‌الملل داشته‌ایم صحبت‌های اخیر رابرت مالی درمورد کنار گذاشتن برجام و آینده مذاکرات هسته‌ای مورد ارزیابی قرار گرفته است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
با توجه به اینکه باقری برای بررسی شرایط آغاز مذاکرات به بروکسل سفر کرده، آیا صحبت‌های رابرت مالی درمورد کنار گذاشتن برجام را می‌شود نشان‌دهنده تصمیم آمریکا برای دست کشیدن از توافق ارزیابی کرد؟
خیر، از روزی که برجام امضا شده، هیچ زمانی به اجرا درنیامده است و ما سال‌هاست بدون برجام زندگی می‌کنیم، بنابراین اتفاق جدیدی رخ نداده است.
البته اینکه رابرت مالی راجع به پیشرفت هسته‌ای ایران اظهار نگرانی می‌کند خوب است و نشان می‌دهد ما مسیر خوبی را برای فشار به آمریکا رفته‌ایم.
یعنی تلقی شما بر این است که مذاکرات انجام می‌شود و طرف‌های غربی هم بیشتر از ایران مشتاق به آغاز مذاکرات احیای برجام هستند؟
مذاکرات قرار است صورت بگیرد اما ایران شتاب‌زده به‌سمت مذاکره نمی‌رود و اینکه طرفین غربی مجبور به صبر کردن شدند نشان‌دهنده این است که در شرایط قدرتمندی قرار نگرفته‌اند. اینکه رابرت مالی می‌گوید ما درحال آماده‌کردن خود برای زندگی بدون برجام هستیم حرفی بدون مفهوم است، چون سال‌هاست ما بدون برجام زندگی می‌کنیم و فشار حداکثری نیز بدون ذره‌ای کاهش درحال اعمال‌شدن به ایران است.
ترامپ ابزاری را باقی نگذاشته که آمریکا تازه بخواهد از آن استفاده کند، بنابراین حرف‌شان توخالی است؛ چراکه اگر آنها همین روند را ادامه دهند ایران نیز به برنامه هسته‌ای خودش می‌پردازد و در حوزه‌های دیگر ازجمله حوزه اقتصادی با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی به فعالیتش ادامه داده و به‌سمت شرکای غیرغربی خواهد رفت.
بنابراین اگرچه شرایط ما راحت نیست ولی وضعیت با چند سال گذشته کاملا متفاوت است چراکه غربی‌ها در شرایط خوبی نیستند و ادامه روند به‌نفع آنها نیست.
آیا تاخیر و عدم عجله ایران در آغاز مذاکرات را می‌شود این‌گونه تفسیر کرد که ایران به‌دنبال این است تا پیشرفت هسته‌ای خود را به حد بازدارندگی برساند یا اینکه به‌دنبال اقدام عملی مثل رفع برخی تحریم‌ها یا آزادسازی منابع بلوکه‌شده است؟
پیشرفت‌های هسته‌ای ایران کاملا مشروع است. ایران هیچ‌یک از قوانین آژانس و ان‌پی‌تی را زیرپا نگذاشته است. اگر ایران می‌خواست بمب اتمی بسازد سال‌ها پیش این کار را می‌کرد. ما خودمان این مسیر را انتخاب نکرده‌ایم. همین که در حوزه هسته‌ای توسعه پیدا می‌کنیم وضعیت برای طرفین غربی پیچیده‌تر می‌شود. ایران بنا ندارد بمب داشته باشد ولی حرکت به‌سمت پیشرفت تکنولوژی هسته‌ای را برای اهداف صلح‌آمیز و به‌عنوان اهرم فشار دنبال می‌کند.
روز گذشته شاهد حمله سایبری به سامانه‌های کارت سوخت در ایران و اخلال در فعالیت عادی جایگاه‌های سوخت بودیم. در چندماه گذشته نیز شاهد حملاتی مشابه در مراکز هسته‌ای و صنعتی کشور مانند مجتمع تسای کرج بوده‌ایم. آیا اقدامات اینچنینی می‌تواند پلن بی غربی‌ها در مواجهه‌شان با ایران باشد؟ و اتخاذ چنین رویکردی اساسا می‌تواند ابزاری کارآمدی برای ایجاد فشار علیه ایران باشد؟
پلن بی یک ابزار واقعی نیست. آمریکایی‌ها با فضاحت از افغانستان خارج شدند و ناچار به ترک عراق و سوریه نیز خواهند شد؛ چراکه هزینه‌های جنگ‌های 20سال گذشته کمر آنها را خم کرده است. آمریکا الان اصلا در شرایطی نیست که بخواهد وارد درگیری نظامی با ایران شود به‌خصوص وقتی چین به‌عنوان رقیب اقتصادی آمریکا با سرعت بالا به پیشرفت خود ادامه می‌دهد. آمریکا باید هزینه‌های خود را کاهش داده و سرعت پیشرفت خودش را افزایش دهد؛ اتفاقی که با تنش نه‌تنها محقق نمی‌شود بلکه منجر به افزایش سرعت سقوط رشد اقتصادی‌اش نیز خواهد شد. بنابراین پلن بی یک تهدید کاملا توخالی خواهد بود.
ازسوی دیگر رژیم‌صهیونیستی هم ظرفیتی برای آسیب‌زدن به ایران ندارد. حمله به تاسیسات هسته‌ای درست است که یک ضربه به ایران محسوب می‌شود اما ایران دانش و صنعت گسترده هسته‌ای را دراختیار دارد و این اقدامات صرفا بهانه‌ای به ایران برای ضربات سنگین متقابل را خواهد داد. بنابراین رژیم کوچک و آسیب‌پذیر صهیونیستی که در برابر غزه به‌سختی قادر به جنگ متقابل است و هر نوع تنش نظامی به زیانش تمام می‌شود نباید با چنین حماقتی بهانه به دست ایران بدهد.هر ضربه‌ای که رژیم‌صهیونیستی بخواهد به ایران وارد کند متقابلا با پاسخ سخت‌تری مواجه می‌شود، همان‌طور که شاهد حمله به پایگاه آمریکایی در سوریه توسط جبهه مقاومت بودیم و آمریکا نیز در این حمله حتی قادر به سرنگون کردن یکی از پهپادها نبود. بنابراین رژیم‌صهیونیستی و آمریکا در جایگاهی نیستند که بتوانند پلن بی ادعایی خود را عملیاتی کنند و بازنده اجرای آن نباشند.
مطالب پیشنهادی
