چرا دانش‌بنیان‌ها در استان‌های کم‌برخوردار پا نمی‌گیرند؟
یگانه عرب، روزنامه‌نگار: حرکت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان نیازمند اقدامات جدی در همه زمینه‌ها به‌ویژه توجه به تولیدات خرد و کلان با تکیه بر عنصر دانش، نوآوری و خلاقیت است. نهادهای ذیربط و سیاستگذار در این زمینه باید خود را موظف بدانند برای استقرار اقتصاد دانش‌بنیان در سراسر کشور در کلانشهرها و استان‌های صنعتی، گام بردارند و همکاری کنند. آمایش سرزمینی و گزارش منتشرشده مرکز آمار نشان می‌دهد تنها درتعداد معدودی از استان‌های برخوردار چون تهران، اصفهان، مشهد، تبریز، خراسان شمالی و چندی دیگر با توسعه فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و ارائه خدمات به‌روز و نوآور مواجه هستیم و برخی دیگر از استان‌های مرزی، کوچک یا کمتربرخوردار از امکان فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و مراکز تحقیق و توسعه محروم هستند یا در حد ابتدایی فعالیت می‌کنند. روشن است بی‌توجهی به این موضوع موجب غنی‌تر شدن برخی استان‌ها از لحاظ اقتصاد دانش‌بنیان و فقیرشدن دیگر استان‌ها می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از اساسی‌ترین معضلاتی که مناطق کمتربرخوردار در مقایسه با استان‌های برخوردار با آن مواجه هستند، نبود زیرساخت‌های دانش‌بنیان فعال برای احداث این شرکت‌ها و کمبود نیروهای متخصصی است که برای فعالیت به شهرهای دیگری کوچ کرده و دست این استان‌ها را برای فعالیت در زمینه اقتصاد دانش‌بنیان خالی گذاشته‌اند. یکی از زیرساخت‌های اقتصاد دانش‌بنیان، سرمایه انسانی خلاق، نوآور و دانشی است که با توجه به ترکیب جمعیتی کشور، جمعیت جوانان تحصیلکرده و نیروی انسانی به‌عنوان باارزش‌ترین سرمایه کشور، محسوب می‌شود. این سرمایه‌های انسانی و کارشناسان خبره در حوزه‌های مختلف در شرایطی که استان‌های کمتربرخورداری چون ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، سیستان‌وبلوچستان، کرمانشاه، مرکزی و... نمی‌توانند بستر فعالیتی آنها را فراهم کنند، آنها را رهسپار دیار دیگری می‌کنند؛ استعدادهای مناطق بومی که می‌توانند نقش مهمی در بهبود معضلات همان منطقه داشته باشند. البته ناگفته نماند در چند سال گذشته برای حمایت از فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و توسعه زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان در مناطق کمتربرخوردار، اقدامات درخور توجهی از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری صورت گرفته است که راه را برای فعالیت و تشویق و ترغیب شرکت‌های دانش‌بنیان به استان‌های محروم یا کمتربرخوردار کمی هموارتر کرده است؛ اما کافی نیست. آنچه این استان‌های کمتربرخوردار برای مقابله با عدم‌فعالیت دانش‌بنیانی و فناورانه با آن مواجه هستند، عزم ملی، حمایت نهادهای ذیربط و سیاستگذار در حد عمل نه شعار، آماده‌سازی بسترهای مناسب برای فعالیت‌های فناورانه، ایجاد تعاونی سراسری شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور، ایجاد هم‌افزایی میان صاحبان ایده‌های خلاق با سرمایه‌گذاران و... است که باید در چارچوبی معین به تمامی این نیازها جامه عمل پوشانده شود و نگاه ویژه‌ای به پراکندگی شرکت‌های دانش‌بنیان در سراسر کشور و تمرکززدایی از تهران و چند کلانشهر دیگر، در بخش‌های مختلف دولت جریان پیدا کند.
درخصوص بررسی عملکرد شرکت‌های خلاق و دانش‌بنیان در استان‌های کمتربرخوردار، حمایت معاونت علمی از این شرکت‌های ساکن‌شده در این مناطق، طرح‌های تشویقی و حمایتی دولت، چالش‌ها و مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در استان‌های کمتربرخوردار، راهکارها و پیشنهادهای اساسی برای حمایت از دانش‌بنیان‌ها در دولت جدید و تمرکززدایی از فعالیت‌های دانش‌بنیان در کلانشهرها با حسین رستمی‌احمدوندی، مدیر شرکت دانش‌بنیان «کشت و توسعه گیاهان دارویی بیستون شفا»، حمیدرضا رفیعی‌زاده، مدیر شرکت دانش‌بنیان «آریا ایرانیان»، کریم عطاریان، مدیر شرکت دانش‌بنیان «پوشش‌های مصنوعی فناور»، فرخ مرادی‌فر، مدیر شرکت دانش‌بنیان «پژواک رایان صنایع دقیق» و پرویز کرمی، دبیر ستاد فناوری‌های نرم و صنایع خلاق معاونت علمی-فناوری ریاست‌جمهوری گفت‌وگوهایی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
در همین رابطه مطالب زیر را بخوانید:
صندوق‌های پژوهش ملزم به حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در مناطق کمتربرخوردارند (لینک)
نبود جریان سرمایه در استان‌های کمتربرخوردار فعالیت دانش‌بنیان‌ها را محدود می‌کند (لینک)
مهاجرت نیروی انسانی کاربلد چالش مهم دانش‌بنیان‌ها در مناطق کمتربرخوردار (لینک)
شرکت‌های دانش‌بنیان در استان‌های خودشان مظلوم و غریب هستند (لینک)
سرمایه‌گذاران برای فعالیت‌های دانش‌بنیان به‌دنبال سودآوری بیشتر در مناطق برخوردارند (لینک)
کمبود کارشناس دانش‌محور و عدم بازاریابی چالش‌های دانش‌بنیان‌ها در مناطق کمتربرخوردار است (لینک)
مطالب پیشنهادی
