چگونه یک نشریه صوتی خوب داشته باشیم؟
محمدرضا اثنی‌عشری، فعال سابق نشریات دانشجویی: در روزهایی که کرونا نبود، نشریات دانشجویی متمرکز بر چاپ و تعداد صفحات بود، اما امروز دیگر نه خبری از چاپ هست و نه تلاشی برای ضریب ۴ کردن تعداد صفحات نشریه؛ اکثر کار نشریاتی به یک فایل پی‌دی‌اف در کانال تلگرامی با چند صد عضو و فوروارد در گروه‌های مختلف دانشگاه تقلیل پیدا کرده است. لذا توجه برخی فعالان نشریاتی به‌سمت نشریه صوتی یا پادکست، این غول جدید فضای فرهنگی، جلب شده است؛ چیزی که جایگاه رادیو را در سبد مصرف فرهنگی هر شخص تقریبا پر کرده است. اما برای اینکه چگونه یک پادکست خوب تولید کنیم، به ذکر 6 نکته کاربردی در این رابطه می‌پردازیم.
1. تصمیم بگیرید؛ پادکست بلند یا کوتاه؟
فضای غالب نشریات صوتی دانشگاهی متمرکز بر تولید تعداد زیادی پادکست کمتر از 10 دقیقه متمرکز است که به دو دسته کلی تقسیم می‌شود؛ دسته اول، که در زمان حضوری بودن دانشگاه هم مرسوم بود، تبدیل متن‌های نشریه به صوت و خوانش آن که با یک کد به پایین هر متن در نشریه چاپی اضافه می‌شد. دسته دوم، تولید پادکست‌های تک‌قسمتی و مناسبتی که به مناسبت‌های مختلف دینی، مذهبی یا انقلابی ساخته و در فضای مجازی منتشر می‌شد که تاریخ مصرف کوتاهی داشت و به محض رد شدن از مناسبت، دیگر پادکست ارزش شنیداری خود را از دست می‌داد.
امروز اکثر پادکست‌های پرشنونده در ایران، پادکست‌های بلند با یک موضوع مشخص هستند؛ از کتاب‌های صوتی تا پادکست‌های مختلف که به‌عنوان رادیوهای مجازی شناخته می‌شوند. نکته مهم این پادکست‌ها و کتاب‌های صوتی این است که تاریخ مصرف ندارند و تنها تمرکز بر جذب و تولید محتوای مناسب برای مخاطب هدف خود دارند و همچون یک کتاب اثر ماندگار فرهنگی هستند که بسیار پرمخاطب است، یعنی برخلاف پادکست‌های قبلی که مخاطب عمدتا دانشگاهی و کم داشتند، این پادکست‌ها متناسب با موضوع می‌توانند تمام فارسی‌زبانان را پوشش دهند.
2. محتوا قلب تپنده پادکست است
مهم‌ترین عامل برای تولید پادکست محتوا است؛ چیزی که باعث می‌شود مخاطب متناسب با علایقش از دنبال‌کنندگان پادکست شما بشود. برای محتوا اول باید یک محور مشخص در تولید محتوا را انتخاب کرد و همچون نشریه تیمی از نویسندگان به نوشتن محتوای پادکست بپردازند. شاید بگویید که تولید چنین محتوایی از توان یک نشریه دانشجویی خارج است. لذا پیشنهاد دیگر، تبدیل یکی از کتاب‌های خوب موجود در بازار به کتاب صوتی است. شاید در ابتدا به‌نظر برسد که کار ساده‌ای است و مشکلی ندارد ولی همین که پا به عرصه تولید می‌گذارید متوجه می‌شوید که از بازنویسی متن‌های کتاب متناسب با فضای پادکست تا تدوین، کاری بسیار سخت و پر از ظرافت است، اما دردسرهای تولید محتوا از اول را ندارد و از همه مهم‌تر تبدیل به یک اثر ماندگار می‌شود که باعث افزایش مخاطبان آن کتاب خواهد شد.
3. گوینده تربیت کنید
پس از حل چالش محتوا، تربیت چند گوینده خوب است که کم و بیش به‌راحتی با یک فراخوان در دانشگاه پیدا خواهد شد. این امر در بین دختران، متقاضیان جدی‌تری دارد و شما می‌توانید با برگزاری یک آزمون از میان داوطلبان چند نفری را انتخاب کرده و با شروع کار آرام‌آرام مهارت گویندگان را نیز ارتقا دهید.
4. تدوین حرفه‌ای با ابزارهای متناسب داشته باشید
تدوین و اکولایزر مناسب از کارهای واجبی است که برای کیفیت خوب لازم است. برای این کار نرم‌افزار Adobe Audition پیشنهاد می‌شود که هم رابط کاربری ساده‌ای دارد و هم بسیار حرفه‌ای و مناسب برای تنظیم هر پادکستی است.
5. به بسترهای انتشار خود تنوع دهید
جدا از صفحات اجتماعی مختص به نشریه، بهترین و پرمصرف‌ترین فضای انتشار پادکست و کتاب صوتی به‌صورت رایگان، cast box است و برای فروش پولی از نرم‌افزارهایی چون فیدیبو و طاقچه می‌توانید استفاده کنید.
6. از پادکست کوتاه شروع و به‌سمت پادکست بلند حرکت کنید
درمجموع در دوران کم‌رونقی نشریات دانشجویی و چاپی، یکی از راه‌ها، استفاده از ظرفیت نشریه صوتی و شروع با تولید پادکست‌های کوتاه چنددقیقه‌ای و رفتن به‌سمت تولید محتوای حرفه‌ای و بلند است که قابل ارائه نه‌تنها برای دانشجویان که برای عموم جامعه باشد.
