«صد ‌درصد شناسایی، صد‌درصد موفقیت»!

 علیرضا رحیم‌بصیری، روزنامه‌نگار: جمله معروفی وجود دارد که فرماندهان نظامی زیاد آن را به کار می‌برند و آن هم این است: «صددرصد شناسایی، صددرصد موفقیت»! مفهوم این جمله آن است که برای رسیدن به پیروزی و موفقیت، مهم‌ترین نکته «شناسایی» تمام اتفاقاتی است که پیرامون آن مساله رخ داده است و می‌تواند ما را به درک عمیقی نسبت به آن رویداد برساند.

این نکته مهم، ما را متوجه سخنانی از رهبر فرزانه انقلاب و توصیه ایشان به جوانان مبنی بر مطالعه تاریخ انقلاب‌های دنیا و به‌ویژه انقلاب‌های مدرن در 250 سال اخیر می‌کند. دغدغه ایشان برای مطالعه روند این انقلاب‌ها و تغییراتی که در طول زمان از گذشته تا امروز داشته‌اند حاوی اطلاعات ارزشمندی است که دقیقا ما را به شناسایی صددرصدی و در نتیجه به پیروزی صددرصدی می‌رساند.

در طول 250 سال اخیر انقلاب‌های زیادی در دنیا رخ داده که کشورهایی را در اقصی‌نقاط دنیا دچار تحولات گسترده کرده است؛ از انقلاب فرانسه و آمریکا بگیرید تا انقلاب اسلامی ایران که به‌نوعی آخرین انقلاب بزرگ در دنیا به شمار می‌رود. مطالعه روند شکل‌گیری، پیروزی و اتفاقات پس از این انقلاب‌ها بیانگر این نکته مهم است که عمده آنان نه‌تنها از مسیر و شعارهای ابتدایی خود دور شدند، بلکه مسیری را پی گرفتند که خلاف آرمان‌های آن نهضت بوده و درنتیجه «شکست» را برای رقم‌زنندگان آن انقلاب‌ها به ارمغان آورده است! بنابراین اینچنین می‌توان نتیجه گرفت که دور شدن از آرمان‌ها و خواسته‌های مردم در هر انقلاب مهم، آفت بزرگی است که آنها را تهدید می‌کند.

مستند 6 قسمتی «رازهای آشکار» به کارگردانی محمدمهدی خالقی تلاش کرده با استفاده از اسناد، پژوهش میدانی و کتابخانه‌ای دست به تحلیل تاریخ زده و به آن مطالبه رهبر انقلاب که اشاره شد، پاسخ دهد. در این مجموعه 6 انقلاب بزرگ دنیا در عصر مدرن مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه آن در قالب تصویر پیش‌روی مخاطبان قرار گرفته است. انقلاب آمریکا، فرانسه، انقلاب چین، هندوستان، الجزایر و انقلاب اسلامی 6 رخداد مهم تاریخی هستند که در این مجموعه به صورت دقیق مورد بررسی قرار گرفته‌اند. سوال محوری که در این مستندها مطرح و پاسخ داده می‌شود این است که آیا این انقلاب‌ها توانستند به شعارهای اصلی خود پایبند باشند یا در طول زمان دچار فرسایش، کاهش یا بازنگری شدند؟

پاسخ به این سوال مهم که آیا انقلاب اسلامی نیز همانند دیگر انقلاب‌های دنیا در عصر مدرن، همچنان به آرمان‌های خود پایبند است یا خیر، بخش مهمی از این مجموعه را تشکیل داده است.

نکته قابل‌تامل در تولید این مجموعه مستند آرشیوی بودن آن و استفاده از منابع متعدد کتابخانه‌ای و آرشیو تصویری به زبان‌های مختلف است. درحقیقت، تیم تحقیق و پژوهش این مجموعه برای بررسی هر انقلاب مهم تاریخی سراغ منابعی به زبان همان کشور رفته تا روایتی دست اول و دقیق را پیش‌روی مخاطبان قرار دهد. متاسفانه عده‌ای مستندهای آرشیوی را گونه‌ای ضعیف از سینمای مستند می‌دانند اما نباید فراموش کرد اولا مستندهای آرشیوی کاملا به دور از قضاوت شخصی افراد است که با استفاده از تصاویر روایتی دقیق‌تر را پیش‌ روی مخاطب قرار می‌دهد و ثانیا جمع‌آوری آرشیو آن هم در این سطح گسترده، کاری دشوار و قابل تقدیر است. زمان بیش از دو سال برای ساخت چنین مجموعه‌ای خود موید دشوار بودن این کار است.