رئیس پژوهشگاه هوافضای ایران:
فتح‌الله امی، رئیس پژوهشگاه هوافضای ایران با اشاره به مساله ورود ایران به باشگاه جهانی فضا و شکست‌های اخیر ایران در فرستادن ماهواره‌هایی چون پیام، ظفر- ۱ و... به فضا درخصوص بررسی وضعیت امروز صنعت هوافضا در ایران گفت: «به‌طور کلی وضعیت صنایع و فناوری‌های فضایی در کشور حرکتی روبه جلو و پیشرفته دارد؛ اما سرعت این حرکت از آنچه که انتظار می‌رود، کمتر است و لازمه افزایش این سرعت و حرکت مثبت روبه جلو در زمینه هوافضایی کشور با توجه به اینکه اساس پروژه‌های هوافضا، پروژه‌های حاکمیتی و بنابر دستور مستقیم دولت است، بنابراین باید مورد حمایت دولت هم در ابعاد مختلف قرار بگیرد تا سرعت جریان عملکرد صنعت هوافضا در ایران افزایش پیدا کند، هر قدر که دولت مربوطه از طراحی، ایجاد و تولید این پروژه‌ها حمایت کند، ما شاهد افزایش سرعت روند فعالیتی صنعت فضایی کشور خواهیم بود. به‌طور خلاصه آنچه درخصوص پیشرفت صنعت هوافضا در کشور می‌بینیم، مطلوب و ایده‌آل ما نیست.»
لزوم افزایش مشارکت دولت در پیشبرد اهداف صنعت هوافضا
وی در ادامه با اشاره به اقدامات لازمه برای افزایش و جذب تعامل و مشارکت بیشتر دولت در صنعت هوافضا عنوان کرد: «در درجه اول باید شورای عالی فضایی تشکیل شود و سند هوافضا مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی از طریق مجلس به پروژه‌هایی مشخص‌شده این سند برای اجرای طرح‌ها و پیشبرد عملکردهایشان اعتبار بدهد. نکته دیگر نیز این است که باید در شورای عالی فضایی اجرای پروژه‌های تعیین‌شده سند به دستگاه‌ها و نهادهای ذی‌ربط واگذار شود. همچنین یکی دیگر از این اقدامات که باید صورت بگیرد، فراهم‌کردن و برقراری زمینه ارتباط بین‌المللی برای انجام پروژه‌های فضایی است که باید مورد توجه دست‌اندرکاران قرار بگیرد؛ البته که بخش خصوصی نیز باید در صحنه انجام فعالیت‌های صنعت هوافضا ورود پیدا کرده و این پروژه‌ها را مورد توجه قرار بدهد.» فتح‌الله امی همچنین درخصوص امکان رسیدن به چشم‌انداز تعیین‌شده در سند جامع هوافضا در ۴ سال باقی‌مانده تا سال ۱۴۰۴ بیان کرد: «با توجه به اینکه سند چشم‌انداز برای سال ۱۴۰۴ است و ما در بین سال‌های ۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۰ توقف داشتیم، رسیدن ما به اهداف تعیین‌شده سند نیز، ۱۰ سال به تعویق می‌افتد؛ به این معنا که اگر بخواهیم به اهداف و مسیر تعیین‌شده، برسیم، این مسیر اهداف و عملکردها در سال ۱۴۱۴ تحقق پیدا می‌کند؛ البته که تحقق این اهداف مستلزم حمایت بیش از پیش دولت و حاکمیت است.»
بودجه صنعت هوافضا کشور در نقطه ایده‌آل قرار ندارد
رئیس پژوهشگاه هوافضای ایران با اشاره به تعیین بودجه مطلوب این حوزه برای انجام طرح‌ها و تعریف پروژه‌های جدید گفت: «با توجه به اینکه ما تنها پژوهشگاه صنعت هوافضای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هستیم، بودجه ما در سال ۲۰ میلیارد تومان است که آن هم کامل به‌دست ما نمی‌رسد، بلکه تنها ۷۰ تا ۸۰ درصد از کل بودجه محقق می‌شود. نکته قابل توجه این است که اگر می‌خواهیم به پروژه‌ها و طرح‌های تعیین‌شده در سند برسیم و آنها را محقق کنیم، قطعا به بودجه‌های بالاتری نیاز داریم. به‌طور مثال در بند سه سند درخصوص اعزام انسان به مدار زمین و فضا در سال ۱۴۰۴ سخن به میان آمده است که اگر بخواهیم همین اقدام را انجام دهیم، به‌تنهایی حدود ۲ میلیارد دلار بودجه می‌خواهیم. قطعا از لحاظ بودجه‌ای با نقطه ایده‌آلی که ما را برای تحقق تمامی پروژه‌ها یاری کند، فاصله بسیاری داریم، بودجه ما در این حد است که بتوانیم به کارمندان و اعضای هیات‌علمی حقوق بدهیم و در زمینه تحقیقات و انجام مقالات عمل کنیم، نه فعالیت‌های گسترده‌تر.»
وی با اشاره به مولفه‌هایی که باید در سند هفتم توسعه درخصوص پیشبرد برنامه‌های هوافضا ایران وجود داشته‌باشد، توضیح داد: «فکر می‌کنم سند در حدی که الان نهادهای هوافضایی کشور در این جریان درگیر شوند و بتوانند جریان حرکتی ما را به‌سمت توسعه ببرند، کفایت می‌کند و لازم است.»
400 پروژه مرتبط با هوافضا در دست اجراست
امی همچنین درخصوص وضعیت دستگاه‌های متولی و مراکز آکادمیک برای پیشبرد پروژه‌های مرتبط با این حوزه بیان کرد: «ما نزدیک به ۱۶ دانشگاه و مرکز آکادمیک در کشور، گروه یا دانشکده هوافضا داریم که هرکدام وظیفه و مسئولیت تعیین‌شده‌ای از سوی پژوهشگاه یا دانشگاه دارند که مشغول به آن هستند و زمانی می‌توانند با یکدیگر تعامل جامعی داشته باشند که یک پروژه کلان کشوری تعریف شود که در سایه آن پروژه این مراکز با یکدیگر تعامل پیدا کنند؛ درحال حاضر نیز پروژه‌ای که این مراکز تخصصی را به یکدیگر متصل کند، در کشور وجود ندارد.» وی ادامه داد: «درحال حاضر مراکز آکادمیک و دانشکده‌های ما با راندمان ۱۰ درصد در این حوزه فعالیت می‌کنند؛ درصورتی‌که این راندمان باید ۹۰ درصد باشد؛ اما الان سرعت چشمگیری در افزایش راندمان وجود ندارد.»
رئیس پژوهشگاه هوافضای ایران در پایان سخنانش با اشاره به پروژه‌هایی که این پژوهشگاه در مدت چندساله اخیر انجام داده‌است، بیان کرد: «در پژوهشگاه چند نوع پروژه داریم، پروژه‌هایی که مستقیم به صنعت هوافضا مربوط می‌شوند و دوم پروژه‌هایی که به‌صورت غیرمستقیم با این حوزه در ارتباط هستند که اگر بخواهم آماری بیان کنم، بالغ بر ۴۰۰ پروژه مستقیم و غیرمستقیم در این حوزه انجام داده‌ایم؛ گاهی این پروژه‌ها مستقل بوده و هیات‌علمی انجام می‌دهد، گاهی این پروژه‌ها، ارتباط با صنعت است که به‌صورت گروهی انجام می‌شود و برخی دیگر نیز پروژه‌های حاکمیتی یا ملی است که تعداد آن هم بسیار بالاست.»
مطالب پیشنهادی
