ندا اظهری، روزنامهنگار: پرویز کرمی، دبیر ستاد فناوریهای نرم و صنایع خلاق در گفتوگو با «فرهیختگان» میگوید: «در زمانی که مشخص شد آقای رئیسی قرار است سفری به تاجیکستان داشته باشند و در کنار نشست، سخنرانی در دانشگاه ملی این کشور داشته باشند، از طرف دفتر ایشان با دکتر ستاری، معاونت علمیوفناوری ریاستجمهوری تماسی برقرار شد مبنیبر اینکه چه هدایایی را مناسب میبینید که ایشان تقدیم دانشجویان یا رئیسجمهور تاجیکستان کنند. چند سالی است که تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی و هایتک در ایران ساخته و به کشورهای دیگر صادر میشوند، با توجه به زمان کمی که در اختیار داشتیم، بعد از مشورتهای صورتگرفته یک پک آزمایشگاهی نانو را که بتوان با آنها یک آزمایشگاه فناورانه و هایتک نانو برپا کرد، پیشنهاد دادیم. درواقع، این هدایا یک بسته تجهیزاتی در حوزه نانوفناوری بود تا گوشهای از توانمندیهای شرکتهای دانشبنیان ایرانی را که حاصل دسترنج جوانان ایرانی است و فناوری کاملا ایرانساخت، به کشور دوست و برادر تاجیکستان نشان دهیم.»
بازاریابی غیرمستقیم برای شرکتهای دانشبنیان
کرمی در ادامه میگوید: «بسته تجهیزات آزمایشگاهی نانویی که برای این سفر انتخاب شده عبارتنداز: دستگاه الکتروریسی، دستگاه اسپاترینگ، دستگاه انفجار الکتریکی سیم، دستگاه آسیاب سیارهای، دستگاه اسپکتروفتومتر دو پرتو، و دستگاه هموژنایزر آلتراسونیک که بیشتر آنها هایتک با فناوری پیچیده و بالا هستند و هر کشوری آنها را در چنین موقعیتی با توجه به رقابتهای فناورانه کشورها با هم، در اختیار یکدیگر قرار نمیدهند. اما در راستای ترویج و تبلیغ توانمندیهای شرکتهای دانشبنیان و محصولات هایتک ایرانساخت، این محصولات به رئیسجمهور و دانشگاه ملی تاجیکستان هدیه شده تا بهنوعی بازار آنها را هم کسب کنیم. البته این دستگاهها باید از سوی محققان ایرانی نصب و سرهم شوند تا به این شکل، توانمندی علمیوفناوری خود را به دانشمندان و استادان تاجیکستانی نشان دهیم و از این طریق، شرکتهای آنها با این دستگاهها آشنا شده و سفارش مجدد دهند. این موقعیت درست مانند زمانی است که یک شرکت بزرگ فناورانه توانسته از این موقعیت برای بازاریابی محصولات خود استفاده کند و به معرفی محصولات هایتک ایرانی به دانشمندان کشور دیگر پرداخته است و بهعبارتی، آقای رئیسی، با یک تیر دو نشان زدهاند.»
سیاستگذاری جدید در سفر به کشورهای خارجی
به گفته دبیر ستاد فناوریهای نرم و صنایع خلاق «این روال از این پس قرار است در بیشتر سفرهایی که وزیر امورخارجه یا سایر وزرای فنیومهندسی در کنار بازدیدهای خود از کشورهای خارجی دارند، محصولات هایتک و فناورانه ما هم بهعنوان هدیه، بازاریابی و حضور مقتدرانه در کنار وزرا قرار گیرد. این سیاستگذاری در دوران رئیسی گذاشته شده که از این طریق بتوانیم مراودات فناورانه را با کشورهای دیگر داشته باشیم. این دستگاهها درحالحاضر به کشورهای اروپایی، آسیایی و جنوبشرق آسیا صادر میشوند و بهراحتی در بازار دسترسی آسانی ندارند.»
کرمی ادامه میدهد: «این پک دستگاههایی که به دانشگاه ملی تاجیکستان هدیه شده، بهطور قطع مورد بازاریابی قرار خواهند گرفت. مقصد اصلی صادرات فناوریهای ما کشورهای همسایه هستند. یکی از سیاستهای اخیر جمهوری اسلامی ایران نگاه به شرق و کشورهای همسایه است و با همین تناسب، مراکز نوآوری و خانه صادرات محصولات دانشبنیان و خلاق را در دست ایجاد داریم تا بتوانیم محصولات و خدمات شرکتهای دانشبنیان و خلاق را به این کشورها صادر کنیم. هدف فعلی ما از صادرات محصولات هایتک دانشبنیان اعم از محصولات نانویی به کشورهای همسایه، یک میلیارد دلار است تا بتوانیم این هدف را بین کشورهای همجوار عملیاتی کنیم. درواقع، در این راستا، معاونت علموفناوری ریاستجمهوری تمام شاخههای علوم را مدنظر قرار میدهد مانند بیوتکنولوژی، هوافضا، سلولهای بنیادی، گیاهان دارویی و... که در قالب ستادهای فناوری راهبردی عمل میکنند. بنابراین ما میتوانیم هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، کسبوکارهای دیجیتال، صنایع خلاق را در زمینههای مختلف با کشورهای همسایه و ازجمله تاجیکستان مطرح کنیم.»
رشد چشمگیر محصولات ایرانساخت
کرمی در ادامه به برگزاری نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی و مواد آزمایشی ایرانساخت اشاره میکند و میگوید: «حدود سال 92 که این نمایشگاه برای اولینبار آغاز بهکار کرد، 300 محصول در آن به نمایش درآمد اما درحالحاضر، این تعداد محصول به 10 هزار محصول در حوزههای انرژی، نفت، گیاهان دارویی، نانو، سلولهای بنیادی، هوافضا و... رسیده است. ما بهجرأت میتوانیم بگوییم که حدود 10 هزار محصول هایتک قابل صادرات به کشورهای پیشرفته دنیا را داریم.»