فراتر از مقاله‌های پژوهشی

سیدمنصور سیدسجادی، باستان‌شناس*:  اخبار باستان‌شناسی اگرچه جذاب به نظر می‌رسند، اما گزارش‌های مکتوب باستان‌شناسی برای غیرمتخصصان معمولا خشک و خسته‌کننده هستند. از سوی دیگر ما در یک دوره انقلاب فرهنگی/صنعتی زندگی می‌کنیم که ابزارهای صوتی و تصویری به سرعت درحال جایگزینی کاغذ و صنعت چاپ هستند. هزینه‌های چاپ و انتشار مرتب در حال تزاید است و به همین ترتیب امکانات نگهداری از آنها نیز مرتب کاهش می‌یابد. علاوه‌بر آن مطالعه کتاب تمرکز افکار بیشتری می‌طلبد و تنها با یک نفر، یعنی خواننده ارتباط برقرار می‌کند در حالی که یک فیلم مرتبط با موضوع همان کتاب در آن واحد هم با هزاران بیننده ارتباط برقرار می‌کند و هم اطلاعات و آگاهی‌های لازم را به سرعت به بینندگان منتقل می‌کند. تخصصی در امور سینمایی ندارم اما آنچه تاکنون از کارهای پژمان مظاهری‌پور دیده‌ام گویای تیزبینی و دقت‌نظر او در نشان دادن جزئیات یک اثر براساس منابع و ماخد معتبر بوده و این دقت‌نظر در مجموعه اسرار تخت‌جمشید به بالاترین درجه توجه سازنده فیلم می‌رسد.

در کار حاضر (مجموعه مستند ایران‌باستان) مظاهری‌پور توانسته عقاید و نظریات خود را کنار گذاشته و کار خود را براساس منابع صحیح و استفاده از اطلاعات پژوهشگران معتبر استوار کند به نحوی که در پایان کار، بیننده یک کتاب کامل به همراه تصاویر مستند قدیمی و فیلمبرداری زیبای امروزی را مطالعه کرده است. تصاویر تخت‌جمشید در این فیلم بیشتر از ده‌ها مقاله پژوهشی به بیننده عظمت و شکوه معماری ایرانی را نشان می‌دهد. در اینجا می‌توان نتیجه گرفت این کار مظاهری‌پور را به خاطر نوع مستندات تاریخی مورد استفاده، نمی‌توان تنها یک فیلم مستند ساده تلقی کرد زیرا وی محصولی را تولید کرده که می‌توان آن را کتابی تاریخی دانست که به تصایر گویا و زیبایی مزین شده است.

* سیدمنصور سیدسجادی علاوه‌بر سال‌ها کاوش محوطه‌های تاریخی، کاوش‌های باستان‌شناسی مهمی در «شهر سوخته» داشته است. ریچارد فرای ایرانشناس آمریکایی، محوطه‌ تاریخی و ارزشمند شهر سوخته را «بهشت باستان‌شناسان» نامیده است.