سیامک خاجی، روزنامهنگار: یکی از حساسترین رویاروییهای دنیای فوتبال این بار با اتفاقاتی عجیب و غیرمنتظره همراه بود و این جدال که همیشه تماشایی و جذاب بوده در تازهترین ورژن خود بیش از 6 دقیقه طول نکشید. برزیل و آرژانتین بهعنوان دو غول فوتبال آمریکای جنوبی همواره تقابلهای حساسی داشتهاند و نبرد آنها همیشه پرتماشاگر و دیدنی دنبال میشود. دو تیم یکشنبهشب در مرحله انتخابی جام جهانی 2022 قطر در سائوپائولو به مصاف هم رفتند اما پس از گذشت فقط 6 دقیقه از این مسابقه اتفاقاتی عجیب و باورنکردنی رخ داد که باعث شد این مسابقه به تعطیلی کشیده شود. در همان اوایل مسابقه تجمعی غیرعادی درکنار زمین باعث شد توجهات به آن سمت جلب شود و درحالیکه بهنظر میرسید یک درگیری رخداده درنهایت مشخص شد که ماموران بهداشتی کشور برزیل بهدلیل نقض قوانین و اظهارات خلاف واقع 4 بازیکن آرژانتینی و زیرپا گذاشتن پروتکلهای بهداشتی درباره کرونا توسط این بازیکنان بهدنبال بازداشت آنها هستند. درنهایت داور تصمیم به تعلیق مسابقه گرفت و حالا سرنوشت این دیدار توسط کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی و فیفا مشخص خواهد شد.
دروغ و ورود غیرقانونی
کرونا در برزیل قربانیان زیادی گرفته و تاکنون بیش از 580 هزار نفر از مردم این کشور بر اثر این بیماری مهلک جان خود را از دست دادهاند. البته سیاستهای دولت و بیاعتنایی سیاستمداران و بهخصوص رئیسجمهور این کشور به پروتکلهای بهداشتی در وخیم شدن شرایط در این کشور بیتاثیر نبود و حالا برزیلیها پس از لطمات زیادی که از این پاندمی خوردهاند، تصمیم گرفتهاند با سختگیری بیشتر مانع از گسترش این بیماری شوند و بهسرعت بتوانند آن را مهار کنند. در چنین شرایطی آرژانتین راهی این کشور شد تا مسابقه مهمی را در راه رسیدن به جام جهانی 2022 قطر برابر طلاییپوشان برگزار کند. درحالیکه بهنظر میرسید همهچیز خوب پیش میرود اما ناگهان ورود ماموران بهداشت با حکم دادگاه همهچیز را تغییر داد. آنها به گفته خودشان به دنبال بازداشت 4 بازیکن آرژانتینی بودند که از انگلیس راهی برزیل شده بودند و در اظهارنامههای خود مطالبی خلاف واقع را مطرح کرده بودند. با توجه به اینکه انگلیس در لیست کشورهای قرمز برزیل قرار دارد، هر مسافری که از این کشور اروپایی راهی برزیل شود باید 2 هفته را در قرنطینه سپری کند.
باوجود این قوانین اما امیلیانو مارتینز، گلر استونویلا به همراه کریستین رومرو و جیووانی لوسلسو که در تاتنهام بازی میکنند در ابتدای ورود به برزیل به ماموران دروغ گفتند و اعلام کردند که مدت زیادی در انگلیس حضور نداشتهاند. بهاینترتیب هر سه بازیکن توانستند جواز حضور در این مسابقه را پیدا کرده و در ترکیب اصلی تیم خود قرار گرفتند. امیلیانو بوندیا، دیگر آرژانتینی استونویلا هم بههمراه این سه همتیمی خود با یک پرواز به برزیل رفت اما در این دیدار نیمکتنشین بود. ماموران بهداشت برزیل هم با استناد به قوانین این کشور که میگوید مسافرانی که از بریتانیا، آفریقای جنوبی و هند وارد این کشور میشوند، درصورتیکه اقامت این کشور را نداشته باشند باید 2 هفته را در قرنطینه بگذرانند سراغ این بازیکنان رفتند تا آنها را بازداشت کنند.
آژانس بهداشت برزیل پیش از آغاز این دیدار نیز بیانیهای رفتار غیرقانونی بازیکنان آرژانتینی را تایید کرده و نوشته بود: «براساس اطلاعاتی که به ما داده شده، 4 بازیکن تیم ملی آرژانتین که وارد برزیل شدهاند در فرم ورود خود اطلاعات نادرستی را درج کردهاند و بهاینترتیب قوانین کشور را نقض کردهاند. این موضوع به اطلاع وزارت بهداشت و همچنین دپارتمان سلامت ایالت سائوپائولو رسیده است. با بررسی پاسپورت این 4 نفر مشخص شد که آنها در اظهارات اولیه خود دروغ گفتهاند و درحالیکه باید 14 روز را در قرنطینه سپری میکردند اما وارد کشور شدهاند. این بازیکنان در اظهارنامههای خود گفته بودند در 14 روز گذشته در هیچکدام از کشورهای ممنوعه بازی نکردهاند و بهدلیل اینکه هواپیمای آنها از شهر کاراکاس ونزوئلا راهی برزیل شده بود در ابتدا ماموران متوجه این موضوع نشدند. با توجه به اطلاعاتی که بهدست ما رسیده این افراد در انگلیس حضور داشتهاند و بهاینترتیب مرتکب تخلف شدهاند و چون آنها سلامت افراد را به خطر انداختهاند برابر قوانین فدرال با این افراد برخورد خواهد شد.»
انتقاد برزیلیها
از طرفی رفتار بازیکنان آرژانتینی در دروغ گفتن به ماموران بسیار عجیب بود؛ چراکه مسلما با یک جستجوی ساده در اینترنت یا استعلام از لیگ برتر مشخص میشد که این نفرات پیش از سفر به برزیل در انگلیس حضور داشتند و در دیدارهای باشگاهی خود به میدان رفتهاند اما از سوی دیگر برزیلیها هم باید استثنایی برای قوانین خود درنظر بگیرند؛ چراکه اگر این بازیکنان میخواستند 14 روز در قرنطینه بمانند مسلما این دیدار و همچنین بازیهای بعدی تیمهای خود را از دست میدادند یا مجبور بودند دو هفته زودتر راهی این کشور شوند که در آن صورت هم حداقل دو بازی باشگاهی را از دست میدادند. بااینحال ماموران برزیلی تصمیم گرفتند این نفرات را بههمراه خود به قرنطینه ببرند اما آرژانتینیها راهی رختکن شدند و پس از آن نیز به هتل برگشتند تا برای خروج از برزیل آماده شوند.
این رفتارها با انتقادهایی در برزیل هم روبهرو شد. یکی از گزارشگران تلویزیونی این اتفاق را یک شرمساری برای فوتبال برزیل عنوان کرد و این رفتار ماموران را زیرسوال برد، از سوی دیگر عدم رعایت پروتکلها از سوی ژایر بولسونارو، رئیسجمهور برزیل باعث شده این رفتارها با هم مقایسه شود. یکی از نمایندگان سابق مجلس این کشور در توئیتی نوشت: «کاش آژانس بهداشت برزیل درباره همه بهصورت یکسان رفتار میکرد و وقتی رئیسجمهور کشور بدون ماسک و درحالیکه واکسن نزده در انظار عمومی ظاهر میشود با او نیز برخورد شود.»
درنهایت این دیدار با تصمیم عوامل برگزار لغو شد و قرار است بهزودی درباره نتیجه آن یا احتمال برگزاری مجدد آن تصمیمگیری شود. لیونل اسکالونی، سرمربی تیم ملی آرژانتین پس از لغو این مسابقه به خبرنگاران گفت: «ما به این کشور آمدیم تا فوتبال بازی کنیم و از اتفاقاتی که رخ داد بسیار ناراحتم. هر اتفاقی هم رخداده باشد دلیل نمیشد تا ماموران اینچنین به زمین وارد شده و مانع از ادامه مسابقه شوند. حضور پرتعداد ستارههای فوتبال در این مسابقه میتوانست آن را به مسابقهای جذاب تبدیل کند اما متاسفانه مانع آن شدند. من بهعنوان سرمربی تیم ملی وظیفه دارم از بازیکنانم دفاع کنم. در هیچزمانی به ما اعلام نشد که نمیتوانیم در این دیدار حاضر شده و بازی کنیم، حتی بازیکنان برزیل هم میخواستند بازی را ادامه دهند اما درنهایت امکان آن وجود نداشت.»
از طرف دیگر گفته میشود باشگاه تاتنهام تصمیم دارد دو بازیکن آرژانتینی خود را به دلیل حضور بدون مجوز در اردوی تیم ملی این کشور جریمه کند. رومرو، مدافع فصل پیش آتالانتا که در این تابستان در ازای 5/42 میلیون پوند راهی لندن شد بههمراه لوسلسو قرار نبوده برای دیدارهای ملی راهی اردوی این کشور شوند و باشگاه چنین مجوزی به آنها نداده است. در چنین شرایطی و با توجه به اینکه برزیل هم از سوی انگلیس در لیست کشورهای قرمز قرار دارد و بازیکنان در بازگشت از این کشور باید قرنطینه شوند تاتنهامیها تصمیم نداشتند دو بازیکن خود را به تیم ملی بدهند اما هر دو بدون داشتن مجوز بهسوی سائوپائولو پرواز کردند.
قوانین فیفا چه میگوید؟
فیفا پیش از شروع دیدارهای ملی به باشگاههای اروپایی مجوز داده بود تا درصورتیکه بازیکنان آنها در بازگشت مجبور باشند بیش از 5 روز در قرنطینه بمانند مانع از حضورشان در اردوی تیمهای ملی شوند. تاتنهام هم با استناد به همین موضوع تصمیم گرفت رومرو، لوسلسو و همچنین داوینسون سانچز کلمبیایی را به تیم ملی نفرستد اما هر سه بازیکن راهی دیدارهای ملی شدند و بهزودی باید منتظر جریمه از سوی باشگاه باشند. حالا این دو آرژانتینی علاوهبر اینکه برای تیم ملی خود دردسرساز شدهاند در بازگشت مورد مواخذه باشگاه نیز قرار خواهند گرفت.
نهایتا با وجود اصرار ماموران بهداشتی برزیلی برای قرنطینه بازیکنان مورد نظر، کاروان آرژانتین با تمامی ستارههای خود همان شب بهسرعت سائوپائولو را به مقصد بوئنوسآیرس ترک کرد تا ماجرا بیش از این طولانی نشود. این 4 بازیکن در لیست پرواز بهعنوان افراد دیپورت شده بهثبت رسیدند و احتمالا برای حضور مجدد در برزیل برای دیدارهای بعدی تیم ملی با مشکلاتی روبهرو خواهند شد. فدراسیون فوتبال برزیل نیز در اطلاعیهای از این اقدام اظهار تعجب و ناراحتی کرد و نوشت: «اتفاقاتی که در حاشیه دیدار دو تیم رخ داد همه را شگفتزده کرد. ما همیشه تلاش داشتیم تا پروتکلها را رعایت کنیم اما این بار و در جریان بازی اتفاقاتی رخ داد که کنترل آن از دست ما خارج بود، حتی پیش از مسابقه هم به ما اعلام نشد که ممکن است بازی متوقف شود.»
البته زمان زیادی هم از آخرین رویارویی دو تیم نمیگذرد و آنها در فینال کوپا آمهریکای 2021 رودرروی هم قرار گرفتند که آرژانتین با مسی موفق شد پس از 28 سال جام قهرمانی این رقابتها را آن هم در زمین برزیل بالای سر ببرد و شاید این رفتارها بهنوعی واکنش به آن قهرمانی تاریخی بود. فیفا هنوز درباره نتیجه این دیدار و سرنوشت آن تصمیمگیری نکرده است اما با توجه به اینکه این مسابقه مستقیما زیرنظر آنها برگزار میشود باید پس از ارسال گزارش داور و عوامل اجرایی مسابقه به کمیته انضباطی فیفا درباره آن تصمیمگیری شود.
درحالحاضر بعید است این دیدار تکرار شود؛ چراکه فیفا هنوز تاریخی برای آن مشخص نکرده است. قوانین این نهاد درباره این شرایط میگوید: «در موارد خاص که یک مسابقه تعطیل میشود تا بهدلیل شرایط اضطراری تعلیق میشود فیفا رای به تکرار بازی میدهد.» البته یک نکته در این میان وجود دارد و آن این است که آیا شرایط اضطراری باعث تعلیق این دیدار شده است؟ آیا اینکه قوانین و پروتکلهای بهداشتی کشور برزیل نقض شده است میتواند دلیلی قانعکننده برای برگزاری مجدد این مسابقه باشد و آیا اصلا امکان برگزاری دوباره آن در برزیل وجود دارد یا خیر؟ درصورت تکرار ممکن است برزیلیها باز هم به این 4 بازیکن مجوز ورود ندهند و در این شرایط بعید است آرژانتینیها بپذیرند که در غیاب چند بازیکن اصلی خود مسابقه را انجام دهند. اگرچه برخی معتقدند آرژانتین بهدلیل نقض قوانین حتی ممکن است با حذف از این مسابقات روبرو شود اما عدهای دیگر نیز حق را به این تیم میدهند و حتی اعتقاد دارند که آنها کار اشتباهی انجام ندادهاند و بهدلیل اینکه میزبان مانع از برگزاری بازی شده است نتیجه مسابقه باید به سود آلبی سلسته اعلام شود.