

اقداماتی که آموزش و پرورش انجام داده است
برهمگان روشن است که نظام آموزشی براساس ماموریت و وظایف قانونی، ملزم به بــرنامهریزی و تلاش حداکثری برای تحت پوشش بردن تمامی کودکان لازمالتعلیم بهویژه گروههای آسیبپذیر (بازمانده و تارکین از تحصیل) است. در این راستا با ابلاغ راهبرد کلان آموزش و پرورش مبنیبر ارتقای کیفیت آموزش و سیاستهای مرتبط با آن از سوی مقام عالی وزارت، معاونت آموزش ابتدایی با همکاری و مشارکت سایر بخشهای آموزش وپرورش و سایر دستگاهها، ساز وکارهایی را درخصوص افزایش پوشش تحصیلی و حمایت از کودکان پیشبینی و اجرا کرده است. با عنایت به اصل30 قانون اساسی مبنیبر ارائه خدمات آموزشی رایگان، برای دسترسی تمام افراد لازمالتعلیم جامعه به آموزشهای رسمی باکیفیت و حمایت از کودکان بهویژه کودکان در معرض آسیب با تاکید بر آموزش دختران بازمانده و تارک از تحصیل، برنامه انسداد مبادی بیسوادی تنظیم و از سال 1392 تاکنون بهعنوان یکی از مهمترین برنامههای معاونت آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در حال اجراست. دراین برنامه تلاش میشود با فراهم کردن فرآیندها و راهکارهای مشخص، کودکان لازمالتعلیم و بازمانده از تحصیل (با تاکید بر دختران) شناسایی و جذب نظام آموزشی شوند.
مهمترین اهداف این برنامه عبارتند از:
• جذب تمامی دانشآموزان لازمالتعلیم
• شناسایی و جذب کودکان بازمانده از تحصیل با تاکید بر دختران
• شناسایی و جذب تارکین تحصیل
• افزایش شاخصهای پوشش تحصیلی و نرخ ماندگاری
• افزایش سطح انگیزشی دانشآموزان برای تحصیل
در این راستا مهمترین اقدامات ازجمله:
• تشکیل شورای راهبردی انسداد مبادی بیسوادی
• تشکیل دبیرخانه کودکان کار و خیابان و بسترسازی جهت جذب و آموزش آنان
• تهیه و تنظیم شیوهنامه اجرایی برنامه انسداد مبادی بیسوادی و ارسال به استانها
• ایجاد دبیرخانه کشوری عدالت آموزشی و انسداد مبادی بیسوادی مستقر در استان آذربایجانشرقی
• تدوین برنامه عمل مناسب و کاربردی با هدف تبیین برنامهها و اقدامات اجرایی در سطح استانها
• استفاده موثر از امکانات و ظرفیتهای سایر سازمانها و دستگاهها مانند سازمان ثبت احوال، وزارت کار، تعاون و امور اجتماعی و وزارت کشور
• تنظیم ابلاغیه مشترک وزارت آموزش و پرورش با وزارت کشور و ارسال به استانها جهت مشارکت و پیگیری جدی استانداران در عملیاتی کردن اجرای آن
• اجرای پروژه افزایش پوشش تحصیلی دختران بازمانده درمناطق محروم 20 استان کشور از سالهای تحصیلی 94-93 تا 96-95 با همکاری دفتر و امور زنان وزارت آموزش و پرورش و معاونت امور زنان و خانواده ریاستجمهوری.
وضعیت کودکان بازمانده از تحصیل در سالهای گذشته
بهطور حتم مجموعه فعالیتها و اقدامات انجام شده طی سالهای اخیر موجب شده است که شاخصهای دسترسی به آموزش به نحو محسوسی بهبود و ارتقا یابد بهگونهای که با توجه به آمار و اطلاعات، شاخص نرخ ثبتنام خالص پایه اول ابتدایی به 88/97 درصد در سال تحصیلی 95-94 ارتقا یافته است. از سوی دیگر شاخص نرخ ثبتنام خالص دوره ابتدایی نیز طی سالهای مورد نظر افزایش داشته و به 6/98درصد در سال تحصیلی 95-94 رسیده است. همچنین جذب و آموزش 111549 کودک لازمالتعلیم تارک و بازمانده از تحصیل در نظام آموزش رسمی کشورکه 55136 نفر آن دختران تارک و بازمانده از تحصیل و 56413 نفر پسر بودهاند.
مهمترین دلیل بازماندگی
به جرات میتوان گفت مسائل و مشکلات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مانند بدسرپرستی، فقر خانوادهها و اشتغال کودکان از مهمترین دلایل بازماندگی دانشآموزان از تحصیل است. بیشک میتوان با اقدامات موثر تعداد دانشآموزان بازمانده از تحصیل را کاهش داد. این را هم باید گفت که بیشترین سن بازماندگی از تحصیل 6 سالگی است یعنی میتوان برای کم شدن دانشآموزان بازمانده از تحصیل از سن پیشدبستانی اقدام کرد.
