ایران زمان و چارچوب مذاکرات را تعیین می‌کند

محمود عباس‌زاده، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس می‌گوید ایران اهل مذاکره و توافق است اما طرف مقابل باید الزامات مذاکره را رعایت کند. او می‌گوید اکنون ایران است که زمان و چارچوب مذاکرات هسته‌ای را تعیین می‌کند. او معتقد به پیگیری مذاکره در دولت رئیسی است اما می‌افزاید دولت جدید به‌دنبال سیاست آزادی اقتصاد از شرطی‌شدن به مذاکرات هسته‌ای است. متن گفت‌وگو با سخنگوی کمیسیون امنیت ملی را در ادامه می‌خوانید.

دولت سیزدهم درکنار سخن از مذاکره، قصد ندارد همه تخم‌مرغ‌ها را در سبد برجام بگذارد. آیا درصورت آغاز مجدد مذاکرات، مدل مذاکرات وین ادامه خواهد داشت؟

مذاکرات وین مطلوب ما نیست و مطالبات مردم را تامین نمی‌کند. ما در برجام وارد توافقی شدیم که در آن به تعهدات خود عمل کردیم اما طرف مقابل بدعهدی کرد و نه‌تنها به‌هیچ‌کدام از تعهدات خود پایبند نبود بلکه تحریم‌های جدیدی نیز علیه ایران وضع کرد که برخی از آنها شامل مواد لازم برای تولید دارو و اقلام پزشکی و بشردوستانه می‌شود. جمهوری اسلامی اکنون از این گردنه فشار حداکثری عبور کرده است.  در چنین شرایطی توپ در زمین آمریکا و غربی‌هاست. آنها باید تحریم‌ها را برداشته و سپس لغو تحریم‌ها توسط ما راستی‌آزمایی شود. بعد از این موارد است که می‌شود درمورد مذاکرات صحبت کرد. جمهوری اسلامی اهل مذاکره و توافق است به‌شرطی که در این گفت‌وگوها منافعش تامین شود. اگر ما مذاکره کنیم و به توافق برسیم اما طرف مقابل به تعهداتش عمل نکند عملا وقت خود را تلف کرده‌ایم. مردم اجازه نمی‌دهند دولت وقتش را تلف کند. ایران ظرفیت‌های داخلی متنوعی دارد و سیاست دولت جدید نیز اداره کشور براساس این ظرفیت‌های داخلی است.

بلومبرگ در گزارشی ادعا کرده است مذاکرات هسته‌ای تا پایان سال میلادی یعنی سپتامبر متوقف خواهد شد و آغاز دور جدید گفت‌وگوها از ماه نوامبر است این ادعا را تا چه میزان درست می‌دانید؟

اکنون جمهوری اسلامی است که زمان و چارچوب مذاکرات را تعیین می‌کند. دولت جدید با تعبیر رویکردی که در سیاست خارجه دارد تعیین می‌کند که چه زمانی و به چه شیوه‌ای مذاکرات هسته‌ای ازسر گرفته شود.

برخی اخبار غیررسمی حاکی از آن است که آمریکا به‌دنبال ازسرگیری مجدد مذاکرات هسته‌ای است و در این رابطه نیز پیامی غیرعلنی به طرف ایرانی برای بازگشت به میز مذاکرات ارسال کرده است. این اخبار غیررسمی را تا چه میزان درست می‌دانید؟

به‌نظرم لازم نیست آمریکایی‌ها پیام غیرعلنی و خصوصی ارسال کنند. مذاکره در کل دنیا آدابی دارد که اگر رعایت شود ما نیز اهل گفت‌وگو و تعامل خواهیم بود. مذاکرات دوطرفه است که باید در آن منافع هر دو طرف رعایت شود به شرط رعایت این الزامات. ماهم حاضریم با غربی‌ها به گفت‌وگو بنشینیم البته تجربه نشان داده است که کشورهای غربی قابل اعتماد نیستند و ممکن است بعدا نیز به تعهدات خود پایبند نباشند. مسئولیت‌ناپذیری این کشورها باعث ایجاد یک دیوار بی‌اعتمادی میان ایران و آنها شده است. از ملزومات شروع مذاکره در دوره جدید نیز جبران مافات اشتباهات گذشته توسط آنها و ترمیم این دیوار بی‌اعتمادی است. ما اکنون شرایط را رصد می‌کنیم. هرگاه به این نتیجه رسیدیم که طرف مقابل اراده‌ای برای برداشته شدن این دیوار بی‌اعتمادی دارد، ایران نیز پیشنهادهای آنها را برای بازگشت به مذاکرات بررسی می‌کند.

برخی تحلیلگران روابط بین‌الملل معتقدند آغاز مذاکرات ترمیم روابط میان ایران و کشورهای هم‌پیمان آمریکا در منطقه همانند عربستان به این دلیل صورت می‌پذیرد که در آینده نیز این کشورها در مذاکرات هسته‌ای از ایالات متحده درخواست گرفتن امتیاز بیشتر از ایران را نکنند. نظر شما در این رابطه چیست؟

راهبرد ما در سیاست خارجه ترمیم و تقویت ارتباط با همسایگان و ایجاد ارتباط متوازن با کل دنیاست. ما در گفت‌وگوهای خود با همسایگان بر موضوعات مورد علاقه طرفین تکیه می‌کنیم. بنابراین مذاکرات ما با همسایگان ربطی به آمریکایی‌ها ندارد. موضع جمهوری اسلامی کاملا روشن است. ایران برای بیان مواضع خود نیازی به ارتباطات پنهان ندارد.