سیامک خاجی، روزنامهنگار: پنجره نقلوانتقالات تابستانی فوتبال اروپا سهشنبهشب بسته شد تا یکی از پرخبرترین و جذابترین تابستانهای فوتبال اروپا بالاخره به اتمام برسد. پس از حدود دوسال کمهیاهو در نقلوانتقالات که عمدهترین دلیل آن گسترش کرونا و مشکلاتی بود که باشگاهها بهدنبال پیامدهای این بیماری داشتند امسال شرایط بهگونهای عجیب و غیرمنتظره پیش رفت و حتی جابهجایی کریس رونالدو و لیونل مسی که اتفاقی بیسابقه در فوتبال دنیا بود، تمام توجهات را به خود جلب کرد. از سوی دیگر انتقالهای مهم بین باشگاههای بزرگ این قاره حتی تا ساعات پایانی نیز ادامه داشت و نهایتا در آخرین لحظات بازگشت آنتون گریزمان به اتلتیکومادرید نیز قطعی شد تا شگفتیهای این تابستان پرفرازونشیب تکمیل شود. حتی این احتمال وجود داشت که رکورد نقلوانتقالات فوتبال اروپا که با 222 میلیونیورو در اختیار نیمار است، در این تابستان شکسته شود اما درنهایت رئالمادرید وقتی دید پاریسنژرمن حتی با پیشنهادی 220 میلیونیورویی نیز حاضر به فروش کیلیان امباپه نیست، درنهایت از خرید این ستاره جوان فرانسوی فعلا انصراف داد تا شاید او را سال آینده بهعنوان بازیکن آزاد به خدمت بگیرد.
پرهیجان تا شب آخر
از همان روزهای ابتدایی نقلوانتقالات مشخص بود باشگاههای بزرگ اروپایی بهدنبال هزینههای هنگفت و خرید ستارههای مدنظر خود هستند. اتفاقی که در دو سال گذشته کمتر رخ داده بود و بهجز چلسی، سایر باشگاهها بهخصوص در سال گذشته کمتر برای به خدمت گرفتن نفرات جدید هزینه کردند. جیدون سانچو، جیانلوئیجی دوناروما، ادواردو کاماوینگا، آنتون گریزمان و چندین بازیکن نامدار دیگر جزء بازیکنانی بودند که بیشترین شایعات در تابستان درباره آنها شنیده میشد. سانچو که سال گذشته هم در رادار یونایتد بود، درنهایت با این باشگاه به توافق رسید، دوناروما قراردادش را با میلان تمدید نکرد و خیلی زود مشخص شد که پاریس را بهعنوان مقصد بعدی خود انتخاب کرده است.
در این میان درحالی که به نظر میرسید جابهجایی برخی بازیکنان همچون گریزمان، سائول نیگز و کاماوینگا تقریبا منتفی شده است ناگهان در روز پایانی نقلوانتقالات اخبار احتمال جدایی آنها مطرح شد و خیلی زود هر سه بازیکن مقصد جدیدی را برای خود انتخاب کردند. کاماوینگا که مدتها موردتوجه رئال بود و یکی از استعدادهای آیندهدار فوتبال اروپا محسوب میشود به این تیم اسپانیایی رفت، سائول که موردتوجه چندین تیم مختلف قرار داشت درنهایت به صورت قرضی به چلسی رفت و گریزمان هم پس از دوفصل نهچندان موفق در بارسلونا با قراردادی قرضی و بند خرید 40 میلیونیورویی به تیم سابقش برگشت.
هواداران بارسلونا پس از اینکه لئو مسی سال قبل درخواست جداییاش را مطرح کرد بهشدت شوکه شدند اما او درنهایت در این باشگاه ماند و با آمدن خوان لاپورتا به نظر میرسید شرایط کاملا مطلوب است. مسی با پایان تعطیلاتش به بارسا برگشت تا قراردادش را تمدید کند اما در کمال تعجب متوجه شد بارسا بهدلیل قوانین سقف پرداخت لالیگا نمیتواند با او تمدید کند و مجبور است از این باشگاه جدا شود. این خبر به سرعت به تیتر اول همه رسانهها تبدیل شد و همه منتظر بودند تا مقصد بعدی این اعجوبه آرژانتینی مشخص شود. مسی که تصمیم داشت همچنان در نوکمپ بماند حالا برای نخستینبار در عمر فوتبالی خود مجبور بود یک انتقال را تجربه کند. پاریسنژرمن همانطور که حدس زده میشد به سرعت با مسی به توافق رسید و او را به خدمت گرفت تا یکی از تاریخیترین جابهجاییهای فوتبال رقم بخورد. مسی نخستین بازیاش با لباس پاریسنژرمن را نیز انجام داد تا هوادارانش مطمئن شوند که این یک خواب نیست و دیگر قرار نیست او را با لباس شماره 10 بارسا ببینند. آبی و اناریها هم برای فصل جدید این شماره را به آنسو فاتی، پدیده 18ساله سالهای اخیر خود دادند تا شاید او بتواند ادامهدهنده راه این ستاره 34 ساله باشد.
این اما آخر تابستان دراماتیک 2021 نبود. درحالی که از ابتدای تابستان گفته میشد کریس رونالدو درحال تدارک برای انتقال به باشگاهی جدید است اما هربار این موضوع تکذیب شد و در روزهای پایانی نقلوانتقالات به نظر میرسید او در تورین ماندنی است اما ناگهان خبر خداحافظی او با یوونتوس منتشر شد تا گمانهزنی درباره مقصد احتمالی او هم داغ شود. پاریس دیگر جایی برای او نداشت و از منچسترسیتی بهعنوان یکی از اصلیترین گزینهها نام برده میشد اما ناگهان طی چند ساعت ورق برگشت و او با تیم سابقش یعنی منچستریونایتد به توافق رسید. او حالا دوباره به اولدترافورد برگشته تا شاید بتواند این تیم را دوباره به روزهای درخشان خود برگرداند.
برندههای امسال
مسلما یکی از تیمهایی که میتوان آنها را پیروز نقلوانتقالات تابستانی دانست پاریسنژرمن است که تقریبا به تمام اهداف خود رسید و بازیکنان مدنظر خود را به ترکیبش اضافه کرد. بیشک برگبرنده تیم پوچتینو در این تابستان به خدمت گرفتن مسی بود اما آنها بهجز او، دوناروما، سرخیو راموس، جورجینیو واینالدو، اشرف حکیمی و نونو مندز را نیز به ترکیب خود اضافه کردند تا حاصل این خریدها تشکیل تیمی خطرناک و پرستاره در فصل جدید باشد که به نظر نمیرسد دیگر تیمی در فرانسه توانایی مقاومت برابر آنها را داشته باشد. مالکان باشگاه پس از نایبقهرمانی در فصل قبل به سرعت به سراغ برطرف کردن نقاط ضعف خود رفتند و حالا یکی از کمنقصترین ترکیبهای فوتبال اروپا را در اختیار دارند. با ماندن امباپه در این تیم حالا یکی از خطرناکترین و رعبآورترین مثلثهای تهاجمی تاریخ فوتبال با حضور مسی، نیمار و امباپه تشکیل شده که این تیم را به شانس نخست قهرمانی در اروپا تبدیل کرده است. وقتی از مورینیو سوال شد آیا از خریدهای رم در فصل جدید راضی است اینگونه پاسخ داد: «آیا هیچ مربی را میشناسید که صددرصد از نقلوانتقالات تیمش راضی باشد، شاید فقط پوچتینو درحال حاضر چنین حسی دارد.» البته درست است که این مربی آرژانتینی به تمام اهداف خود رسیده و همه لیست او به ترکیب تیم فرانسوی اضافه شدهاند اما از سوی دیگر فشار بسیار زیادی را روی دوش خود برای کسب موفقیت حس میکند و فقط کسب همه عناوین ممکن بهخصوص لیگ قهرمانان میتواند مالکان قطری را راضی کند.
بایرنمونیخ دیگر باشگاهی بود که سروصدای زیادی در تابستان بهپا نکرد اما یکی از برندههای این پنجره بود. آنها سنت سالهای اخیر خود در تضعیف رقبا را ترک نکردند و اینبار برخلاف معمول که به سراغ خرید از دورتموند میرفتند، نایبقهرمان فصل قبل یعنی لایپزیگ را هدف گرفتند. جولیان ناگلزمن، سرمربی این تیم جانشین هانسی فلیک در جمع باواریاییها شد و دایوت اوپامکانو، مدافع و مارسل سابیتزر، هافبک این تیم را نیز به خدمت گرفتند تا برای فصل جدید به خوبی خود را تقویت کنند. مهمترین جداشده مونیخیها داوید آلابا بود که با پایان قراردادش راهی رئالمادرید شد. اگرچه جدایی آلابا ممکن است برای این تیم دردسرساز شود اما با رفتن جروم بواتنگ و خاوی مارتینز که باشگاه اصراری بر حفظ آنها نداشت بعید است اتفاق مهمی برای بایرن رخ دهد. یکی از موفقیتهای این تیم حفظ روبرت لواندوفسکی بود که پیش از حضور روملو لوکاکو در چلسی مورد توجه این باشگاه انگلیسی قرار داشت. بایرن با این خریدها باز هم همچون همیشه یکی از مدعیان فتح بوندسلیگا و حتی قهرمانی در اروپا خواهد بود.
چلسی نیز بهعنوان مدافع قهرمانی در اروپا یکی از تیمهایی است که در این تابستان به خوبی خود را تقویت کرد و البته چند مهره مازاد خود را نیز با قیمتی خوب به فروش رساند. تماس توخل در نخستین تابستانش با چلسی ترجیح داد خیلی پرسروصدا نباشد و فقط برای تقویت خط حمله تیمش که به عقیده او مهمترین نقطهضعف آبیها در فصل قبل بود، روملو لوکاکو را به استمفورد بریج برگرداند. البته همین انتقال هم کمهزینه نبود و 97میلیون پوند خرج روی دست این تیم گذاشت اما این ستاره بلژیکی که دو سال خوب را در اینترمیلان سپری کرد میتواند مهرهای تاثیرگذار در فصل جدید باشد. فروش کورت زوما، تامی آبراهام و داویده زاپاکوستا نیز از دیگر نقاط مثبت نقلوانتقالات چلسی در این مدت بود. آنها البته در روز پایانی نیز همچنان در این بازار فعال بودند و در آخرین ساعات با ارائه پیشنهادی به اتلتیکومادرید، سائول را به صورت قرضی با بند خرید دائمی به خدمت گرفتند. خط هافبک این تیم حالا با این هافبک اسپانیایی که پس از انتقالش اعلام کرد با دیهگو سیمئونه، سرمربی اتلتیکو دچار اختلاف شده بود قدرت بیشتری پیدا کرده و میتواند به حضور در کورس قهرمانی لیگ و همچنین دفاع از عنوان قهرمانیاش در اروپا امیدوار باشد.
منچستریونایتد و بهخصوص مالکان آمریکایی این باشگاه نیز میتوانند ازجمله برندههای این تابستان لقب بگیرند. آنها که با سولشر به تدریج به ثبات خوبی رسیدهاند امسال هدفهای بزرگی را در سر دارند و به همین دلیل به سراغ خرید ستارههایی رفتند که بتوانند نقاط ضعف تیم را برطرف کنند. جیدون سانچو که مدتها مورد توجه این تیم بود، درنهایت از دورتموند جدا شد تا پیراهن شماره 25 یونایتد را به تن کند. سولشر برای زوج مگوایر در خط دفاعی به سراغ رافائل واران رفت تا به کمک این مدافع فرانسوی بتواند به فصلی موفق امیدوار باشد. گلیزرها که پس از ماجرا سوپرلیگ و قرار دادن باشگاه در بطن آن ماجرا بهشدت از سوی هواداران تحتفشار بودند با این خریدها بهدنبال جبران اشتباهات خود بودند. اگرچه خرید رونالدو اصلا در برنامههای این باشگاه نبود اما بازگشت ستاره پرتغالی هم بهشدت هواداران تیم را هیجانزده کرد و حالا یونایتد هم میتواند خود را بهعنوان یکی از مدعیان قهرمانی مطرح کند.
بازندههای بازار تابستانی
بدونشک یکی از بزرگترین بازندههای نقلوانتقالات امسال بارسلونا بود. آنها پس از پشتسر گذاشتن فصلی ناموفق بهدنبال جبران بودند و نامهایی که در فهرست خرید این باشگاه قرار داشتند هواداران را به فصلی بهتر امیدوار کرده بودند. اگرچه واینالدوم در میانههای راه به سمت پاریس پیچید اما سرخیو آگرو، ممفیس دپای و اریک گارسیا نفراتی بودند که بهعنوان بازیکن آزاد به ترکیب تیم اضافه شدند. طرفداران آبی و اناری تصور میکردند این نفرات درکنار مسی میتوانند فصل بهتری را رقم بزنند غافل از اینکه دیگر قرار نیست این آرژانتینی 34ساله را دیگر در نوکمپ ببینند. همین دوسال پیش بود که آنها با 840میلیونیورو درآمد درصدر فهرست پردرآمدترین باشگاههای فوتبال قرار داشتند اما با گذشته همین مدت کم با بدهی 1.3 میلیاردیورویی وضعیت بسیار وخیمی دارند و به همین دلیل لالیگا مانع ثبت قرارداد جدید مسی شد. بارسا نهتنها از کووید-19 بلکه از مدیریت قبلی خود و همچنین نتایج ضعیفی که در این مدت گرفت بهشدت ضربه خورد و درنهایت در میان اشک و اندوه، مسی با این باشگاه خداحافظی کرد. ستاره آرژانتینی درآخرین مذاکرات قبول کرده بود نیمی از دستمزدش را کاهش دهد اما آنها حتی توان پرداخت این مبلغ را نیز نداشتند. با جدای مسی بازهم مشکلات مالی ادامه داشت و در این میان ثبت قرارداد ممفیس دپای، سرخیو آگرو و اریک گارسیا به مشکل خورده بود. بحران مالی این تیم را مجبور کرد تا در روز آخر با انتقال قرضی آنتون گریزمان به اتلتیکو مادرید موافقت کنند. در ابتدا گفته میشد قرار است سائول یا ژوائو فلیکس در ازای این ستاره فرانسوی راهی بارسا شوند اما درنهایت این اتفاق رخ نداد و بارسا پس از واگذاری گریزمان، لوک دییونگ، مهاجم هلندی سویا را به ترکیب خود اضافه کرد. این درحالی است که باشگاه در فروش بازیکنان مازادش مثل فیلیپه کوتینیو و ساموئل اومتیتی باز ماند تا همچون سال قبل مجبور شود یکی از رقبای مستقیمش در لالیگا را تقویت کند.
پپ گواردیولا و هری کین نیز جزء دیگر بازندههای این تابستان لقب گرفتند. سرمربی اسپانیایی سیتی تصمیم داشت با تقویت حس حمله خود تیمی رویایی را برای فصل جدید آماده کند. خرید جک گریلیش از استونویلا چندان سخت نبود اما وقتی نوبت به هری کین رسید اوضاع پیچیده شد. تاتنهام پیشنهادهای سیتی را رد کرد و حتی حاضرنشدن کاپیتان تیم ملی انگلیس در تمرینات تاتنهام هم باعث نشد دنیل لوی، رئیس این باشگاه با جدایی او موافقت کند. کین مجبور شد به تمرینات برگردد و در لندن ماند تا سیتی یکی از معدود ناکامیهای خود در خرید بازیکن طی سالهای اخیر را تجربه کند.
آرسنال هم با میکل آرتتا اگرچه بودجه نسبتا خوبی را برای تقویت تیم خود در نظر گرفته بود اما نحوه هزینه این پول چندان به مذاق هواداران خوش نیامد و کاشناسان نیز معتقدند توپچیها تابستان خوبی را سپری نکردهاند. آنها حدود 160میلیون پوند خرج کردند تا بازیکنانی مثل بن وایت، نونو تاوارس، مارتین اودگارد، آلبرت سامبی لوکونگا، تاکهیرو تومیاسو و همچنین آرون رامسدال بهعنوان گلر ذخیره به ترکیب تیم اضافه شوند اما این نفرات که اکثرا نامدار نیستند، هنوز نتوانستهاند در ترکیب این تیم موثر باشند و شروع فصل جدید برای این باشگاه با سه شکست پیاپی همراه بود تا بدترین استارت تاریخ خود در فوتبال جزیره را رقم بزنند. ادامه این روند شاید بهزودی باعث برکناری سرمربی اسپانیایی از سمتش شود.