به گزارش «فرهیختگان»، بسیاری از منتقدان و مفسران فلسفه اسلامی بر این باورند که سنت فلسفه اسلامی باید با تمرکز بر هستی‌شناسی مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرد. غلبه این پارادایم فلسفی، باعث شده است که فلسفه اسلامی تا حد یک متافیزیک نظری صرف فروکاسته شود. این در حالی است که مباحث معرفتی، عملی و اخلاقی بخش قابل توجهی از نوآوری‌های فیلسوفان بزرگ اسلامی کلاسیک و مدرن را در بر می‌گیرد و طبیعتاً تأکید افراطی بر مباحث وجودشناسی، می‌تواند منجر به غفلت از بسیاری از وجوه مهم تفکر فلسفی در عالم اسلام شود.

دکتر قاسم پورحسن، استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در کتاب جدید خود تحت عنوان "نظام معرفت‌شناسی؛ بازخوانی بنیان‌های معرفتی فارابی"، سعی دارد این تفسیر نادرست را طی یک بحث آسیب‌شناسانه و بنیادین و از طریق بازخوانی نظام فلسفی بنیانگذار فلسفه اسلامی یعنی فارابی مورد نقد قرار دهد.

این اثر که نخستین کوشش نظام‌مند در خوانش اندیشه معرفتی فارابی و فیلسوفان اسلامی می‌باشد در پی آن است تا نشان دهد التفات به عقل و بنیان‌های معرفتی جایگاهی مهم در فلسفه اسلامی دارد.

فیلسوفان اسلامی از فارابی تا علامه طباطبایی به نحوی بنیادین به معرفت‌شناسی توجه نشان داده و فارابی با تدوین اثری درباره معانی عقل، بنیادی مهم در التفات به عقل‌شناسی را فراهم آورد. متاسفانه توجه اندکی به اهمیت اساسی بحث‌های معرفت‌شناسی شکل گرفته است.

کتاب نظام معرفت‌شناسی قاسم پورحسن، کوششی برای بازخوانی دیدگاه متفکران اسلامی و به طور خاص فارابی در موضوعاتی همچون چیستی معرفت، چگونگی سازوکار ادراک، ارزش و اعتبار عقل، مسئله باور و صدق، رویکردهای گوناگون در باب توجیه و دلایل باورها، کنکاشی در باب نفس و ادراکات، تفاوت‌ها و تمایزات سنخ‌های علم، معرفت یقینی، فرایند ظهور دانش‌ها و نحوه پیدایش تفکر فلسفی، مسئله خیال و رؤیا و نبی می‌باشد.

در این اثر تلاش شده است تا به نحوی عام به مسائل اساسی معرفت‌شناسی التفات شده و در پرتو آراء فارابی و فیلسوفان اسلامی، تبینی درخور از موضوعات به دست داده شود.

کتاب "نظام معرفت‌شناسی؛ بازخوانی بنیان‌های معرفتی فارابی" را انتشارات صراط منتشر و راهی بازار کتاب کرده است.