۷ نکته در اهمیت اقامه عزای سیدالشهدا(ع)

محمد شریفانی، مسئول نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی: حلول ماه پربرکت محرم‌الحرام، ماه عزای حسینی و احیای شعائر دینی را گرامی می‌داریم و به محضر حضرت بقیه‌الله اعظم ‌(ارواحنا‌ له‌الفدا) تسلیت عرض کرده و اهمیت عزای امام‌حسین(ع) و احیای این برنامه را از چند منظر مورد توجه قرار می‌دهیم.  منظر اول تعظیم شعائر است. قرآن کریم تعظیم شعائر را مصداقی از تقوا دانسته است. تقوا در فرهنگ عمومی معمولا به امور عبادی اطلاق می‌شود، در‌حالی‌که براساس قرآن هر کاری که عامل اقامه دین و احیای شعار دینی شود آن هم مصداقی از تقواست. خداوند در سوره حج می‌فرماید: وَ مَنْ یعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّه فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ.  امامان ما از شاعران و مداحان مثل «کمیت بن زید اسدی»، «دعبل خزایی» «جعفر بن عفان» و امثال اینها به پاس شعرخوانی و مدیحه‌سرایی و رثاء اهل‌البیت(ع) تجلیل و تکریم می‌کردند و بهترین هدایا را به اینها می‌دادند؛ چراکه عامل احیای شعائر دین بودند.  وقتی که به حکم قرآن کریم تعظیم کوه صفا و مروه یا شتری که در منا ذبح می‌شود مصداقی از شعائر دین باشد که فرمود: ان الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّه.  قطعا احیاء خون به‌ناحق‌ریخته مظلوم کربلا و بزرگ آزادمرد تاریخ حسین‌ابن‌علی(ع) از شعائر دین است و لازم است مورد تکریم قرار گیرد. منظر دوم دستور اهل‌بیت(ع) است مبنی‌بر برپایی مجالس آنها.

امام‌صادق(ع) به فضیل فرمود: یا فُضیلُ تَجلِسونَ و تُحَدِّثونَ؟ آیا با هم مى‌نشینید و گفت‌وگو مى‌کنید؟ عرض کرد: آرى، فدایت شوم. فرمود: من این مجالس را دوست دارم. اى فضیل! راه ما را زنده نگه دارید. رحمت خدا بر آن که امر ما را زنده بدارد. اى فضیل! هر کس ذکر ما بگوید یا در حضور او ذکر ما شود و از چشمش به اندازه پر مگسى اشک درآید خداوند گناهان او را مى‌بخشد، اگرچه فزون‌تر از کف دریا باشد.

در سخن دیگری فرمود رَحِمَ اللّه عَبْدا عرف قدرنا اَحْیا أمْرَنا و امام دعا کرد بر کسی که دو کار انجام دهد قدر و منزلت اهل‌بیت(ع) را بشناسد، معرفت به مقام اهل‌بیت(ع) پیدا و امر آنها احیا کند.

منظر سوم این جلسات آن است که در این جلسات گامی به معرفت اهل‌بیت(ع) و احیای امر آنها برداشته می‌شود.

منظر چهارم، در آخرین آیه سوره آل‌عمران می‌خوانیم: یا أَیها الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّه لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ. چهار دستور برای رسیدن به فلاح و رستگاری آمده است. سومین دستور مرابطه است. تالیف قلوب و اجتماع مومنان. دستور صریح قرآن این است که دل‌ها را با هم محکم کنیم تثبیت و مرابطه قلوب تاثیر فراوانی در برپایی نظام دینی داشته و پیامدهای اخلاقی فراوانی به دنبال دارد. برپایی مجالس اهل‌بیت(ع) به‌ویژه مجالس متعلق به امام‌حسین(ع) و برکات جانبی این جلسات عامل مهمی است در مراتبه دینی و اجتماعی که دستور قرآن کریم است.  منظر پنجم در جلسات عزای حسینی توفیق دستیابی به یک گوهر ناب بهشتی که در رشد معنوی ما تاثیر بسزایی دارد را پیدا می‌کنیم و آن گریه است و در روایات آمده است: ما مِن شیءٍ إلاّ و لَه کیلٌ أو وَزنٌ هر چیزی در دستگاه خدا وزنی دارد مگر گریه بر امام‌حسین(ع) که قابل قیمت‌گذاری و وزن نیست. «فانها تتفع غضب الرحمان» این گریه می‌تواند غضب الهی و آتش جهنم را خاموش کند اشک نقش بزرگی در تحول روحی و معنوی و تعالی انسان به مراتب بالای کمال دارد.

منظر ششم منظر الگویی است. نقش الگویی واقعه عاشورا و کربلاییان بر هیچ‌کس پوشیده نیست. دو نوع الگو در عرصه کربلا و عاشوراییان به چشم می‌خورد؛ الگوهای منفی کسانی که در جبهه کفر و ظلمت بودند و خلق‌و‌خوی شرارت‌بار آنها و رفتارهای غیرانسانی می‌تواند برای ما از یک منظر الگو باشد و چهره‌های نورانی و الگو‌های سراسر نور و اخلاق در جبهه دیگر می‌تواند نقش دیگری را ایفا کند. کربلا سراسر جبهه اخلاق و ارزش‌هاست. صداقت، وفا، هجرت و شهادت بر سیمای کربلا و کربلاییان به زیبایی هر چه تمام‌تر می‌درخشد.

درس «لَقَدْ کانَ لَکمْ فِی رَسُولِ اللَّه أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ» شامل اوصا و ذریه پیغمبر یعنی امام‌حسن(ع) و امام‌حسین(ع) و اولاد او هم می‌شود. کربلا درس الگو‌دهی و الگوسازی اخلاقی را در عالی‌ترین شکلش به ما می‌آموزد به‌طوری که ارزش‌های والای اخلاقی در کربلا موج می‌زند.

منظر هفتم، منظر زیارتی مجالس امام‌حسین(ع) است. از آنجا که برای زیارت امام‌حسین(ع) فضایل استثنایی و ویژه‌ای گفته شده تا آنجا که گفته‌اند: «مَنْ زارَ قَبْرَ الْحُسَینِ علیه السلام بکربلا، کانَ کمَنْ زارَ الله فی عَرْشِه.» هر که امام‌حسین(ع) را در کربلا زیارت کند گویا خدا را در عرش زیارت کرده است. مجالس امام‌حسین(ع) در هر جای عالم که برپا می‌شود بوی حسین و شهیدان کربلا، بوی ایثار و صداقت و وفا همه را معطر می‌کند. بنابراین آنکه در مجلس امام‌حسین(ع) حضور پیدا می‌کند گویا به احیای ارزش‌ها پرداخته است. پس همان ثواب زیارت شامل حالش هم می‌شود.