بررسی عملکرد ادووکات که با عراق به‌دنبال شگفتی‌سازی است
سیامک خاجی، روزنامه‌نگار: فدراسیون فوتبال عراق برای رساندن تیم‌ملی این کشور به جام‌جهانی 2022 به سراغ یکی از مربیان نامدار و موفق سال‌های گذشته فوتبال هلند رفته و امیدوار است به کمک دیک ادووکات بتواند به حسرت 36ساله خود برای رسیدن به این تورنمنت خاتمه دهد. عراقی‌ها آخرین و تنها حضورشان در جام‌جهانی به سال 1986 برمی‌گردد و پس از آن دیگر نتوانستند حضور در معتبرترین تورنمنت فوتبالی دنیا را تجربه کنند. اگرچه این تیم در سال 2007 در میان شگفتی قهرمانی آسیا را نیز به‌دست آورد، اما در همان دوران اوج خود هم موفق نشد در بین تیم‌های برتر آسیا برای صعود به جام‌جهانی قرار گیرد. عراقی‌ها پیش از این با سرچکو کاتانچ توانستند صعود به دور سوم انتخابی را جشن بگیرند اما اختلافات این سرمربی اسلوونیایی با فدراسیون فوتبال این کشور درنهایت باعث شد تا او قید حضور در بغداد را زده و قراردادش را فسخ کند. در‌حالی‌که گفته می‌شد قرار است کارلوس کی‌روش، سرمربی سابق تیم‌ملی ایران هدایت این تیم را برعهده بگیرد، درنهایت توافق با ادووکات حاصل شد تا این مربی هلندی در مرحله سوم و نهایی انتخابی جام‌جهانی روی نیمکت این تیم بنشیند.
آموزش زیر نظر رینوس میشل
ژنرال کوچک لقبی است که برای این سرمربی هلندی درنظر گرفته شده است و اشاره به لقبی دارد که سال‌ها پیش به رینوس میشل، استاد او در مربیگری داده شد و او را ژنرال می‌نامیدند. ادووکات پس از بازی در تیم‌های هلندی و آمریکایی در سال 1984 با لباس اوترخت از فوتبال خداحافظی کرد و وارد دنیای مربیگری شد. جالب اینکه او پیش از بازنشستگی هم این کار را آغاز کرده بود و از سال 1980 در یک تیم آماتور هلندی مشغول مربیگری بود.
او که علاقه زیادی به این کار داشت خیلی زود توسط رینوس میشل افسانه‌ای به‌عنوان دستیار در تیم‌ملی هلند مشغول به‌کار شد و پس از آن نیز همچنان در همین سمت در کنار لئو بین‌هاکر و کیس ریورز به کار مشغول شد و در طول سه سال تجربیات ارزشمندی به‌دست آورد. پس از آن و در سال 1987 نخستین تجربه سرمربیگری را در تیم باشگاهی هارلم آغاز کرد و در طول دو سال حضور در این تیم نتایج نسبتا خوبی به‌دست آورد. او سپس به تیم دسته دومی شیدامس پیوست و نخستین قهرمانی خود را با این تیم جشن گرفت. او با 15 امتیاز اختلاف با تیم دوم تیمش را به لیگ دسته اول برد و در آنجا هم توانست تیم را از سقوط نجات دهد. در آغاز دهه 90 او دوباره به تیم‌ملی هلند برگشت و باز هم به‌عنوان دستیار رینوس میشل مشغول به‌کار شد.
یورو 92 آخرین حضور میشل روی نیمکت لاله‌های نارنجی بود و ادووکات پس از این تورنمنت به‌عنوان سرمربی هلند منصوب شد. یکی از انتقادهایی که در آن سال‌ها از او می‌شد، ارائه فوتبال تدافعی از سوی تیم‌هایش بود که باعث می‌شد هواداران از عملکرد تیم‌های تحت هدایت او لذت نبرند. با این حال ادووکات همچنان روی ایده‌هایش اصرار داشت و حاضر نبود تغییری در تاکتیک‌هایش ایجاد کند.
شروع کارش در تیم‌ملی با دو شکست همراه بود. ابتدا به ایتالیا در دیداری دوستانه باخت و سپس در مرحله مقدماتی جام‌جهانی 94 مغلوب نروژ شد. در راه صعود به این مسابقات او با رود گولیت، ستاره آن زمان هلندی‌ها دچار مشکل شد و گولیت که منتقد تاکتیک‌های او بود تصمیم به خداحافظی از تیم‌ملی گرفت. با تمام این مشکلات ادووکات تیمش را با کسب یک پیروزی حساس برابر انگلیس به جام‌جهانی رساند، اما فدراسیون فوتبال این کشور تصمیم گرفت تغییراتی را روی نیمکت تیم ایجاد کند. یوهان کرویف که در بین بازیکنان تیم نیز محبوب بود، به‌عنوان گزینه اصلی معرفی شد و مذاکرات هم تا آستانه توافق نهایی پیش رفت اما در دقایق پایانی دوطرف به نتیجه نرسیدند و به همین دلیل ادووکات در جام‌جهانی 94 هم هدایت تیم را برعهده داشت. آیندهوون و گلاسکو رنجرز تیم‌های بعدی این مربی هلندی بودند تا اینکه او مجددا در سال 2002 هدایت نارنجی‌پوشان را برعهده گرفت.
تغییرات عجیب ادووکات
مسئولان فدراسیون این کشور درحالی دوباره به سراغ ادووکات رفتند که این تیم با لوئیس فن‌خال نتوانسته بود راهی جام‌جهانی 2002 شود و به همین دلیل به‌دنبال ایجاد تغییر در تیم بودند. هلند با او در مقدماتی یورو 2004 در رده دوم گروه و پشت‌سر جمهوری چک قرار گرفت و راهی دیدارهای پلی‌آف شد. دیدار رفت با اسکاتلند با برتری یک بر صفر حریف همراه بود تا دوباره موج انتقادها از او آغاز شود. رسانه‌های هلندی به شدت از تاکتیک‌ها و استراتژی او در این مسابقه انتقاد کردند، اما ادووکات در بازی برگشت 6 بر صفر برد تا پاسخ قاطی به منتقدانش بدهد. او تیم را به یورو 2004 رساند و در این مسابقات نیز تا نیمه‌نهایی پیش رفت تا اینکه برابر پرتغال بازنده شد. این نتایج خوب هم باعث نشد تا انتقادها از او کاهش پیدا کند و رسانه‌های این کشور که رابطه خوبی با او نداشتند، از اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی در ارنج تیم ناراضی بودند. یکی از تغییراتی که ادووکات در تیمش به‌وجود آورد و حتی باعث تعجب بازیکنان تیم شد، حضور پل بوسولت پا به سن گذاشته در خط میانی و نیمکت‌نشینی آرین روبن برابر جمهوری چک بود که باعث شد تیم درنهایت این بازی را ببازد.
روش‌های عجیب ادووکات در مربیگری درنهایت باعث شد تا هلند نتواند راهی فینال یورو شود و پس از این مسابقات با فشار بسیار زیاد و حتی تهدید به مرگ روبه‌رو شد و کمی بعد تصمیم به کناره‌گیری از سمت خود گرفت. یک سال بعد او راهی آسیا شد تا هدایت تیم‌ملی امارات را برعهده بگیرد، اما تنها پس از انجام دو بازی دوستانه قراردادش با این تیم را فسخ کرد تا به تیم‌ملی کره‌جنوبی برای حضور در جام‌جهانی 2006 کمک کند.
نخستین بازی کره‌جنوبی با این مربی هلندی برابر تیم‌ملی ایران بود که با برتری 2 بر صفر شاگردان او به پایان رسید. ادووکات با کره‌جنوبی که در دوره قبلی شگفتی‌ساز شده بود و در سکوی چهارم جهان قرار گرفته بود، در جام‌جهانی 2006 یک برد برابر توگو، یک مساوی مقابل فرانسه و یک شکست برابر سوئیس کسب کرد و نتوانست تیمش را به مرحله بعد ببرد.
این پایان کار او در این تیم آسیایی بود و در سال‌های بعد هدایت تیم‌های ملی بلژیک، روسیه و صربستان را نیز برعهده گرفت و البته در یک برهه چندماهه مجددا روی نیمکت تیم‌ملی کشورش نیز نشست. البته حضورش در بلژیک و صربستان تنها چند بازی ادامه داشت، اما به همراه روسیه در یورو 2012 حاضر شد که نتوانست این تیم را به مرحله بعدی این مسابقات برساند. ادووکات اگرچه در تیم‌های ملی توفیق چندان مهمی نداشته است، اما در رده باشگاهی توانسته یک قهرمانی در لیگ هلند به همراه آیندهوون، دو قهرمانی اسکاتلند با گلاسکو و همچنین یک جام قهرمانی با زنیت در روسیه را بالای سر ببرد. البته مهم‌ترین موفقیت او در رده باشگاهی به سال 2008 برمی‌گردد که با زنیت قهرمانی در جام یوفا و همچنین سوپرجام اروپا را جشن گرفت.
ادووکات فصل قبل هدایت فاینورد را برعهده داشت و در پایان فصل عنوان پیرترین سرمربی در تاریخ لیگ هلند را با 73 سال به‌دست آورد. درحالی که گفته می‌شد این سرمربی هلندی در پایان فصل تصمیم به بازنشستگی دارد، اما وقتی پیشنهاد نشستن روی نیمکت تیم‌ملی عراق به او رسید بار دیگر برای ادامه این کار وسوسه شد و بازنشستگی‌اش را حداقل برای یک‌سال دیگر به تاخیر انداخت.
سابقه آسیا، ملاک عراقی‌ها برای انتخاب
درحالی که رسانه‌های عراقی برای چند روز از قطعی شدن حضور کارلوس کی‌روش روی نیمکت این تیم سخن می‌گفتند اما ظاهرا در آخرین دقایق طرفین برای همکاری به توافق نرسیدند تا ادووکات به‌عنوان گزینه جانشین مطرح شده و به سرعت با او قراردادی یک‌ساله برای همکاری امضا کنند. با توجه به گزینه‌هایی که فدراسیون فوتبال این کشور برای هدایت تیم‌ملی درنظر داشته ظاهرا سابقه کار در تیم‌های آسیایی یکی از ملاک‌های اصلی آنها برای انتخاب سرمربی بوده است. کی‌روش که 8 سال سابقه هدایت تیم‌ملی ایران در سال‌های اخیر را داشته و ادووکات که در تیم‌های ملی امارات و کره‌جنوبی حضور داشته و جالب اینکه هر سه تیم در گروه عراق در دور سوم مقدماتی جام‌جهانی حضور دارند. روزنامه العرب در گزارشی از انتخاب سرمربی تیم‌ملی عراق می‌نویسد: «عراقی‌ها پس از اختلافاتی که با کاتانچ داشتند درنهایت تصمیم به فسخ قرارداد با این مربی گرفتند و خیلی زود مذاکرات با گزینه‌های خود را آغاز کردند. کی‌روش تا آستانه عقد قرارداد با این تیم پیش رفت، اما ظاهرا مشکلاتی به‌وجود آمد که باعث شد این مربی پرتغالی نظرش عوض شده و ترجیح دهد تا این سمت را برعهده نگیرد. در ادامه مسئولان فدراسیون به سرعت به سراغ گزینه بعدی رفتند و خیلی زود راهی اسپانیا شدند تا در مادرید با ادووکات صحبت‌های نهایی را انجام دهند. این مربی هلندی هم سرانجام پذیرفت که قراردادی یک‌ساله امضا کند و هدایت تیم در دیدارهای مرحله مقدماتی جام‌جهانی را برعهده داشته باشد. عراق با کاتانچ شروع خوبی در مرحله قبل داشت و توانست خیلی زود در صدر جدول گروهش قرار گیرد، اما در دور برگشت که به‌صورت متمرکز و در دوران کرونایی برگزار شد، در بازی حساس آخر به ایران باختند و به‌عنوان تیم دوم صعود کردند. همین شکست باعث ایجاد تنش‌های زیادی بین کاتانچ و رسانه‌ها و فدراسیون عراق شد و درنهایت او از سمت خود کنار رفت. حالا هدایت تیم به ادووکات، سرمربی باتجربه هلندی سپرده شده تا ماموریت دشوار صعود به جام‌جهانی 2022 قطر را به سرانجام برساند. یکی از مهم‌ترین دلایلی که عراقی‌ها به سراغ او رفتند این است که سابقه کار در تیم‌های امارات و کره‌جنوبی را دارد و اگرچه سال‌ها پیش در این دو کشور حضور داشته، اما شناخت خوبی از فوتبال آنها دارد و می‌تواند در دیدارهای مرحله گروهی برابر این دو حریف به عراق کمک کند تا نتایج خوبی بگیرد. او از سوی دیگر در تیم‌های ملی زیادی مربیگری کرده و این تجربه هم می‌تواند کاملا به سود تیم‌ملی عراق باشد که در دور قبل و تا پیش از مسابقه آخرش عملکرد قابل قبولی داشت و می‌تواند یکی از مدعیان صعود از این گروه باشد.»
عراق در گروه نخست این مرحله در کنار تیم‌های ایران، کره‌جنوبی، امارات، سوریه و لبنان قرار دارد و امیدوار است حداقل با قرار گرفتن در رده سوم این گروه جواز حضور در دیدارهای پلی‌آف را پیدا کند. البته عراقی‌ها در مرحله قبل با عملکرد خوب خود نشان دادند که می‌توانند برای تیم‌های مدعی ایران و کره‌جنوبی دردسرساز شوند و حتی این شانس را داشته باشند که مستقیما راهی جام‌جهانی شوند. با این حال با توجه به فاصله کم باقی‌مانده تا شروع مسابقات، ادووکات کار بسیار سختی برای آماده‌سازی شاگردانش و رقابت برای رسیدن به قطر 2022 دارد.
مطالب پیشنهادی
