چهار روز تا آغاز به کار رسمی ششمین دوره شورای اسلامی شهر تهران باقی مانده و هنوز مشخص نیست چه کسی قرار است کلید ساختمان خیابان بهشت را در دست بگیرد. آخرین اخبار منتشرشده از جلسات منتخبان مردم تهران در شورای شهر ششم، حکایت از راهیابی هشت نفر به مرحله پایانی و ارائه برنامه به اعضای منتخب شورای شهر دارد. البته این لیست 11 نفره بود اما به دلیل اینکه سه تن از گزینهها حاضر به ارائه برنامه به منتخبان شورا نشدند، از ادامه فرآیند کنار گذاشته شدند. بنابر اخبار منتشره در مرحله پایانی بررسی گزینهها، منتخبان شورای ششم از روز شنبه در سه نوبت مصاحبه با گزینههای شهرداری تهران را آغاز کردهاند و این فرآیند تا سهشنبه 12 مرداد نیز ادامه خواهد داشت. آنگونه که برخی اعضای منتخب شورا پیشتر گفته بودند، شهردار تهران باید تا 12 مرداد انتخاب میشد اما اکنون مشخص است که با توجه به زمانبر شدن فرآیند بررسی گزینهها، اعلام گزینه نهایی شهردار با چند روز تاخیر صورت خواهد گرفت.
برخلاف دورههای سابق، منتخبان مردم در شورای شهر تهران از ابتدای تیرماه، جلسات خود را برای انتخاب شهردار آغاز کردند. آنها در گام نخست شروط پنجگانهای را برای انتخاب شهردار تعیین کردند و پس از آن هریک از اعضا موظف به معرفی دو تا سه گزینه به هیاترئیسه موقت شورا شدند. در میانه تیرماه (16 تیر) پرویز سروری در گفتوگو با «فرهیختگان» اعلام کرده بود در مرحله بعدی شورا «مدلی طراحی خواهد کرد تا در آن شاخصهای مطلوب شهردار مورد بررسی قرار گیرد.» چند روز پس از این گفتوگو، لیستی 41 نفره از گزینههای پیشنهادی اعضای شورای شهر تهران در رسانهها منتشر شد. در همان ابتدا 15 نفر از حاضران در این لیست انصراف دادند تا در مرحله بعدی، 26 گزینه باقیمانده در 10 شاخص کلان تدوینشده توسط منتخبان شورا مورد ارزیابی قرار گیرند.
ارزیابیها در شورا براساس 10 شاخص تدوینشده، 15 گزینه را از دور رقابتها خارج کرد تا درنهایت منتخبان شورا بتوانند شهردار آینده را از بین 11 نفر باقیمانده انتخاب کنند. از این 11 نفر، علی نیکزاد نایبرئیس مجلس، عباس علیآبادی مدیرعامل مپنا، جمالالدین آبرومند دستیار رئیس مجلس در حوزه خدمت و پیشرفت، از ادامه رقابت برای حضور در ساختمان خیابان بهشت انصراف دادهاند تا رقابت برای رسیدن به بهشت بین مازیار حسینی معاون فنی عمرانی شهرداری تهران در دوران محمدباقر قالیباف، رستم قاسمی وزیر نفت دولت دهم، معصومه آباد عضو پیشین شورای اسلامی شهر تهران، اسماعیل احمدیمقدم فرمانده سابق نیروی انتظامی، مهرداد بذرپاش رئیس دیوان محاسبات، هابیل درویشی مدیرعامل سابق متروی تهران و علیرضا زاکانی رئیس کنونی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ادامه داشته باشد.
حداقل تا فردا (سهشنبه) که گزینههای تصدی شهرداری تهران به ارائه برنامههایشان در جمع منتخبان مردم در شورای ششم میپردازند، نمیتوان شهردار آینده تهران را معرفی کرد اما گمانهزنیها حکایت از آن دارد که رقابت نهایی بین علیرضا زاکانی و مازیار حسینی خواهد بود. علیرضا زاکانی به دلیل نقشی که در مناظرات انتخابات ریاستجمهوری سال جاری ایفا کرد، در افکار عمومی جایگاه نسبتا قابلتوجهی پیدا کرد. مازیار حسینی البته به اندازه زاکانی شخصیت شناختهشدهای نیست اما او بهواسطه تجربه مدیریت کلانشهری و ارتباط ویژهای که گفته میشود با محمدباقر قالیباف در زمان تصدی شهردار او داشته است، شانس بالایی برای تصدی شهرداری تهران دارد.
همزمان با فرآیند بررسی گزینههای شهرداری تهران توسط منتخبان شورای شهر، برنامههای پیشنهادی هشت گزینه نیز در رسانهها منتشر شده است. در ادامه به بررسی مختصر این برنامهها پرداخته خواهد شد.
علیرضا زاکانی
علیرضا زاکانی، درحال حاضر رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی است. او در مجلس یازدهم از حوزه قم وارد مجلس شورای اسلامی شد. زاکانی عضو هیاتعلمی دانشگاه علوم پزشکی تهران است. او در گذشته مسئول اسبق سازمان سازمان بسیج دانشجویی بوده است. زاکانی نماینده تهران در دورههای هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی بوده و ریاست کمیسیون ویژه بررسی برجام را برعهده داشته است. زاکانی در مجلس هفتم، تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد اسلامی را کلید زد و باعث تحولات مهمی در این دانشگاه شد.
زاکانی برنامهاش را در قالب یک فایل پاورپوینت به منتخبان شورای شهر تهران ارائه کرده است. او شعارش را «تهران، کلانشهر الگوی جهان اسلام» گذاشته است. از محتوای برنامهای که زاکانی به شورای ششمیها داده است، میتوان به عدم سابقه او در حوزه مدیریت شهری پی برد. او در این برنامه 62صفحهای، ابتدا به تشریح «وضع موجود» پرداخته و از معضلات و مشکلات شهرداری تهران سخن گفته و سپس به تشریح «وضع مطلوب» در قالب برنامهای 4ساله تا 1404 پرداخته است. در نگاه او، ویژگیهای شهر و شهرداری تهران در چشمانداز مطلوب «پیشرفته، با هویت (ایرانی-اسلامی)، امن و ایمن، مقاوم، هوشمند، زیبا، فرهنگی و بااصالت، منسجم با رفاه اجتماعی، عاری از نابرابری، شهروندمحور و مشارکتپذیر» عنوان شده است. او تصویری کلان از تهران 1404 نیز ترسیم کرده که در آن «الگوی حکمرانی پایدار و مقرونبهصرفه شهری، شفافیت فراگیر و انضباط مالی و هوشمند، مقابله ساختارمند با تعارض منافع و رانتخواری، نمونه در سرعت و کیفیت خدمات پایه شهری و شهروندی، مشارکت مردم در تصمیمها و اداره شهر، الگوی ارتقایافته تعلیم و تربیت در عرصههای متنوع زیستشهری، مولد و فعال در عرصههای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، حملونقل روان و سریع، زیستپذیر و پاک، دارای درآمد پایدار شهری، امن و زیبا» مدنظر قرار گرفته است. شاید بتوان گفت که زاکانی در برنامهاش روی مساله مبارزه با فساد متمرکز شده است. این همان رویکردی است که او در مجالس مختلف نیز آن را دنبال کرده و در مناظرات انتخابات ریاستجمهوری نیز از این خاستگاه علیه کاندیدای نزدیک به دولت سخن گفت. زاکانی در بخشی از این برنامه به مهمترین چالشهای شهرداری تهران در حوزههای «معماری و شهرسازی، حملونقل ترافیک، فرهنگی و اجتماعی، خدمات شهری و محیطزیست و مالی و اقتصادی» پرداخته و راهبردهای خود را نیز برای حل معضلات ارائه کرده است.
مازیار حسینی
مازیار حسینی با مدرک دکتری مهندسی عمران، فردی است که بیشترین رزومه عمرانی را در بین گزینههای احتمالی شهرداری تهران دارد. حسینی سال 82 بهعنوان رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران کارش را در شهرداری آغاز کرد. و در سال 88 به سمت معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران منتسب شد و تا سال 94 عهدهدار این سمت بود. حسینی طراحی و اجرا پروژههای بزرگی همچون دریاچه چیتگر، بزرگراه صدر و تونل نیایش را در کارنامه اجرایی خود دارد که توانسته بابت آنها جوایز جهانی نیز دریافت کند. علاوهبر این موارد او دهها پروژه عمرانی دیگر اعم بزرگراه، پل، تونل و... را نیز اجرا و تکمیل کرده است. ساخت خط 6 متروی تهران بهعنوان دومین ابر پروژه جهانی تونلسازی در سال 2017 از دیگر پروژههای حسینی است. حسینی نیز شعار برنامههای خود را «طهران، شهر زندگی» عنوان کرده است. این شعار به جز شکل نوشتاری کلمه «طهران» هیچ تفاوتی با شعار محسن پیرهادی دیگر کاندیدای شهرداری تهران ندارد. حسینی در برنامه خود از رویکردهای اساسی دهگانه در تدوین برنامهاش نوشته و اهداف برنامهاش را «تهران، شهر رستگاری»، «تهران، شهر پاک»، «تهران، شهر قانونمدار»، «تهران، شهر امن» و «تهران، شهر هوشمند» معرفی کرده است. در برنامه حسینی به چالشهای شاخص شهرداری و شهر تهران نیز اشاره شده است. او در برنامهاش به چالشهای حوزه اجتماعی و فرهنگی، چالشهای حوزه فنی، عمرانی و حملونقل و ترافیک، چالشهای حوزه خدمات شهری، چالشهای حوزه ایمنی و مدیریت بحران، چالشهای حوزه شهرسازی و معماری و چالشهای حوزه اقتصاد، برنامهریزی و مدیریت شهری اشاره داشته و پس از آن به ارائه راهحل نیز پرداخته است. او در بخشی از برنامه 22صفحهایاش به «کارویژههای خاص» نیز اشاره داشته است. یکی از این کارویژهها، پیگیری منویات مقاممعظمرهبری درخصوص شهر تهران است. حسینی از تشکیل کارگروه مطالعاتی ویژه در مرکز پژوهشها و برنامهریزی شهرداری تهران جهت تبدیل منویات معظمله، درنظر گرفتن اولویتی خاص در لایحه پیشنهادی بودجه سالانه شهرداری برای پیگیری این مطالبات و تشکیل کارگروههای مشترک با شورای شهر تهران و قوای سهگانه برای رفع موانع از فراروی تحقق این برنامهها گفته است. حسینی به مدیریت بحران کرونا نیز اشارهای داشته و پیشنهاد ایجاد کارگروه مشترک با ستاد مقابله با کرونا و همکاری موثر در اجرای برنامه کمکهای مومنانه برای تسـکین مشـکلات گروههای آسیبدیده از کرونا را داده است.
معصومهآباد
از سوابق اجرایی معصومهآباد میتوان به عضویت در سومین و چهارمین دوره شورای شهر تهران، مسئول درمانگاه محرومین درون مرزی(1367-1356)، رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان نجمیه(1377-1375)، مشاور مدیرکل شهرداری تهران، مسئول موسسه فرهنگی بروج، رئیس مجمع بانوان شوراهای کلانشهر و رئیس شورای شمیرانات اشاره کرد. همانطور که در خاطرات خود نوشته معصومهآباد در کتاب «من زندهام» آمده است، او از زنان جانباز ایران بهشمار میآید که در 17 سالگی به اسارت ارتش بعثی درآمد. او مسئولیت نامگذاریها را در شورای شهر تهران برعهده داشت. معصومهآباد در انتخابات سومین و چهارمین دوره شورای شهر تهران در لیست آبادگران ایران اسلامی قرار داشته و توانست به شورای شهر نیز راه پیدا کند. همچنین در سوابق علمی او تخصص در بهداشت باروری و استاد دانشگاهی نیز دیده میشود. آباد نخستین کسی بود که روز شنبه در جلسه منتخبان شورای شهر به ارائه برنامه خود با شعار «شهر تمدنساز و جامعهپرداز» پرداخت. او در این برنامه 27 صفحهای، راهحلهای خود را برای حل مشکلات شهر تهران در حوزههای مختلفی همچون محیطزیست و خدمات شهری (بحران آلودگیهای محیطزیست نظیر هوا، آب و خاک، بهینهسازی فرآیندهای موجود در مدیریت پسماند)، حوزه اجتماعی و فرهنگی (بهبود شاخصهای پایداری اجتماعی و کنترل آسیبها، ارتقای سرمایه اجتماعی در شهر تهران، توسعه ورزشهای همگانی و ارتقای سلامت اجتماعی) ارائه کرده است.
رستم قاسمی
پس از فارغالتحصیلی در رشته مهندسی عمران، در سالهای 86 تا 90 بهعنوان فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) پروژههای بزرگی را در بخشهای مختلف نفت، گاز، پتروشیمی، راه و راهآهن، بندرسازی و فولاد مدیریت کرده است. ازجمله مهمترین این پروژهها؛ خط انتقال گاز(خط هفتم گاز) از عسلویه به ایرانشهر، خط انتقال گاز از اهواز به ایلام(خط6)، مجری بندر بزرگ پتروشیمی، بندر نفتی عسلویه و بندر نفتی در ماهشهر، در خارک است. همچنین او در دولت دهم از سال 90 تا 92 بهعنوان وزیر نفت فعالیت داشته است. زمان وزارت او در اوج تحریمها توسعه در صنعت نفت کشور رخ داد بهطوری که کشور بیش از ۳۰ درصد بنزین مورد نیازش را وارد میکرد اما پس از طرح توسعه پالایشگاههای کشور، تولید بنزین در ایران افزایش پیدا کرد. قاسمی نیز یکیدیگر از گزینههای شهرداری تهران است که برنامههای خود را برای مدیریت تهران در 12 صفحه با شعار «تهران، شهری که دوست داریم» به منتخبان شورای شهر ارائه داده است. قاسمی در برنامه خود به بررسی ابرچالش تهران مانند ازدحام جمعیت، جریان مهاجرت و شهرنشینی، آلودگی هوا، بحرانهای زیستمحیطی، ابربحران زباله، توسعهنیافتگی حملونقل عمومی و... پرداخته است. راهحل قاسمی برای چالشهای تهران در این برنامه پیشنهادی بازگشت به مدیریت جهادی برای ارتقای حکمرانی شهری است که در آن تهران باید در یک بازه زمانی سهساله به مقصد نخست گردشگری شهری در خاورمیانه تبدیل شود.
محسن پیرهادی
محسن پیرهادی، عضو هیاترئیسه مجلس شورای اسلامی، دانشآموخته رشته روابط بینالملل از دانشگاه علامه طباطبایی و دبیرکل جمعیت پیشرفت و عدالت ایران اسلامی بوده است. پیرهادی که یکی از نزدیکان قالیباف به حساب میآید، در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی با قرار گرفتن در لیست وحدت به مجلس راه یافت. او هماکنون نماینده مردم تهران، ری، اسلامشهر، پردیس و عضو هیاترئیسه مجلس شورای اسلامی و مدیرمسئول روزنامه رسالت است. در کارنامه اجرایی او سمتهای دیگری همچون عضویت در هیاترئیسه و ریاست بر کمیته نظارت چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران(96-92)، مدیر امور بازرگانی شورای اصناف کشور، عضو هیاتمدیره و معاون انجمن فرهنگی ایرانیان خارج از کشور و سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب بوده است. پیرهادی دو کتاب نیز نوشته که یکی درباره پهپاد آرکیو 170 است. پیرهادی برنامه خود را با شعار «تهران، شهر زندگی» به شورای شهر ارائه داده است. مطابق برنامه پیشنهادی پیرهادی، شهر تهران بهعنوان پایتخت ایران اسلامی و امالقرای جهان اسلام باید متناسب با نظریه حکومت نظام مقدس جمهوری اسلامی یعنی مردمسالاری دینی، بازنمایی متناسبی از این رویکرد و ایدئولوژی داشته و بستر مناسبی برای رفتار دینی و آداب اسلامی شهروندان باشد. او در برنامههای خرد، به ساماندهی طرح تفصیلی و تعیینتکلیف طرحهای موضوعی و موضعی و همچنین تعامل سازنده با قوای سهگانه به نفع شهر، تعامل سازنده با نهادهای حاکمیتی و تعامل با سازمانهای بینالمللی اشاره کرده است.
مهرداد بذرپاش
مهرداد بذرپاش، دانشآموخته مهندسی صنایع است. پس از آنکه احمدینژاد بهعنوان شهردار تهران انتخاب شد، اقدام به تاسیس گروه مشاوران جوان شهردار تهران بهعنوان حلقه رابط میان شهرداری تهران و جوانان کرد و از بذرپاش جهت ریاست این گروه دعوت به عمل آورد. پس از چندی، او بهعنوان مدیر فرهنگسرای خاوران نیز برگزیده شد. بذرپاش سابقا صاحبامتیاز روزنامه وطن امروز و معاون اجتماعیوامور استانهای ستاد اجرایی فرمان امام بوده است. او در سال 99 با رای نمایندگان مجلس یازدهم شورای اسلامی، بهعنوان رئیس دیوان محاسبات کشور انتخاب شد و هماکنون نیز در این سمت مشغول فعالیت است. پیش از این نیز، بهعنوان نماینده مردم تهران و عضو هیاترئیسه مجلس نهم شورای اسلامی بوده است. بذرپاش قائممقام بنیاد تعاون سپاه و مدیرعامل سایپا هم بوده است. بذرپاش نیز برنامه پیشنهادی خود را با شعار «تهران شهر آرامش، عدالت و تعالی و حکمرانی شهری در گام دوم انقلاب اسلامی» به منتخبان شورا ارائه داده است. برنامه بذرپاش در 9 بخش حوزه مالی اقتصادی، حوزه اجتماعی فرهنگی، حملونقل و ترافیک، خدمات شهری و محیطزیست، فنی عمران، شهرسازی، توسعه منابع انسانی، حقوقی و هوشمند و شهر هوشمند تهیه شده است که مطابق آن در چشمانداز بلندمدت آرمانهایی همچون تهران؛ شهری با اصالت و هویت ایرانی اسلامی، تهران شهری دانشپایه، هوشمند و جهانی، تهران شهری امن و مقاوم در برابر انواع آسیبها، تهران شهری روان با رفاه عمومی و زیرساختهای مناسب، مدنظر است.
هابیل درویشی
هابیل درویشی، مدرک مهندسی مکانیک خود را از دانشگاه منترال کانادا دریافت کرده است. او سال 90 بعد از برکناری محسن هاشمی، مدیرعامل شرکت مترو تهران شد و نهایتا نیز بعد از 6 سال مدیریت تامالاختیار بر متروی تهران، در دوره شهرداری نجفی از این سمت استعفا داد. عمده فعالیتهای درویشی در حوزههای عمرانی تعریف میشود. او که عضو هیاتمدیره و کارشناس چندین شرکت عمرانی و سرمایهگذاری است، مدیریت پروژههای عمرانی در بخشهای مختلف ازجمله متروی شیراز را نیز تجربه کرده است. به لحاظ سیاسی نیز هابیل درویشی به حلقه احمدینژاد نسبت داده میشود و شایعه اینکه او به سفارش رئیسجمهور وقت توانسته مدیریت متروی تهران در سال 90 را عهدهدار شود نیز وجود دارد. درویشی یکیدیگر از معاونان سابق محمدباقر قالیباف در شهرداری تهران است. او برنامههای خود را با شعار کلانشهر رفاه و آرامش در هفت فصل و 254 صفحه تدوین کرده است. او در برنامهاش به موضوعاتی همچون حملونقل و ترافیک، فرهنگی و اجتماعی، محیطزیست، ایمنی و مدیریت بحران و افزایش تابآوری، شهرسازی و معماری، توسعه مدیریت اقتصاد شهری و هوشمندسازی و توسعه عمران شهری پرداخته است. او در برنامهاش از فرسودگی شهر تهران و آسیبپذیری ساختمانهای خصوصی و عمومی و بهویژه بیمارستانها اشاره کرده است.
اسماعیل احمدیمقدم
اسماعیل احمدیمقدم مدرک دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی دارد. رزومه احمدیمقدم غالبا در حوزه نظامی است. او سال 56 وارد حوزه علمیه قم و در سال 58 وارد سپاه پاسداران شد. احمدیمقدم از سال 84 تا 93 به مدت 9 سال فرمانده نیروی انتظامی بود و در این رابطه رکورد بیشترین دوران تصدی فرماندهی نیروی انتظامی را داراست. درباره پایان کار او در نیروی انتظامی، ابهاماتی وجود دارد. او همچنین سمتهای دبیرکلی ستاد مبارزه با موادمخدر، معاون هماهنگکننده نیروی انتظامی، ریاست دانشگاه علوم انتظامی، معاونت فرماندهی نیروی مقاومت بسیج و ریاست منطقه مقاومت بسیج تهران را نیز برعهده داشته است. او از سال 2012 در لیست تحریم وزارت خزانهداری ایالاتمتحده آمریکا قرار گرفته است. او در لیست تحریمی اتحادیه اروپا نیز قرار دارد. احمدیمقدم روز سهشنبه قرار است با حضور در جلسه منتخبان شورای ششم برنامه پیشنهادی خود را با عنوان تهران و شهرداری تهران 1414 ارائه دهد. برنامه 58 صفحهای احمدیمقدم، در قالب برنامهای 14ساله تدوین شده است. او به بیان مختصر راهحلهای خود برای 16 مساله اساسی کلانشهر تهران مانند ترافیک، حملونقل و محیطزیست، بافت حاشیهای و... پرداخته است. او محرومیتزدایی، تقویت سرمایه اجتماعی، توسعه اجتماعی، صیانت از حریم تهران، هوشمندسازی شهر و شهرداری را از موضوعات و مسائل اساسی شهر تهران خوانده و برای آن راهکار ارائه داده است.
در همین رابطه مطلب زیر را بخوانید:
۱-مهرداد بذرپاش
۲-محسن پیرهادی
۳-مازیار حسینی