دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پنجمین جشنواره آموزشی تحصیلی جایزه ملی ایثار که ظهر دیروز در موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و بهصورت همزمان ازطریق ویدئوکنفرانس در سراسر کشور برگزار شد، با نگاهی به تاریخ علم پس از جنگ جهانی دوم گفت: «پس از جنگ جهانی دوم، نظام جدید جهانی آغاز شد که در آن علم، حاکمیت علم و اقتدار منبعث از علم حرف اول را میزد. از سال 1949 تا 1956 جلوه دیگری از علم که توجه به «أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ» بود، با پرتاب سفینه اسپوتنیک توسط شوروی سابق پدیدار شد و بدین ترتیب دوره دیگری از حاکمیت علم و اقتدار علمی آغاز شد.»
وی ادامه داد: «پس از اقدام شوروی به پرتاب سفینه اسپوتنیک، جنگ سرد که حاصل از دو رقابت علمی توجه به «أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ» و «أَقْطَارِ الاَرْضِ» بود، بنیان نهاده شد. دانشگاهها در اقتدار علمی تبدیل به محور حرکت شدند و علم هسته پیشرفت و توسعه دنیا شد. طی این سالها رهبری جهانی منبعث از رهبری علمی بود و این مسیر تا فروپاشی جنگ سرد ادامه داشت.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: «اتفاقاتی که افتاد، باعث شد به یکباره از سال 2001 جلوه دیگری از توجه به «أَقْطَارِ الأَرْضِ» که فناوریهای نانو، بایو، فناوری اطلاعات و علوم شناختی بود، شکل بگیرد که رویکرد و دستاورد جدیدی بود که بشر با علوم و فناوریهای همگرا به نکات «أَقْطَارِ الاأَرْضِ» دست یافت و حاکمیتی جدید آغاز شد.»
دکتر طهرانچی به تقابل دنیا با ویروس کرونا اشاره کرد و گفت: «امروز که جهان در چالش با ویروس کرونا قرار گرفته است، روسیه مجددا از استعاره «اسپوتنیک» برای واکسن خود استفاده کرده که نشان از تقابل جدید علمی دارد.»
وی در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به توجه مقاممعظمرهبری به پیشرفت علمی در کشور ایران اظهار داشت: «رهبر معظم انقلاب، پیشرفت کشور را مبنیبر توسعه و پیشرفت علمی بنیان نهادند و سه مولفه اقتدار را «علم»، «اقتصاد» و «فرهنگ» عنوان کردند. در این مسیر تئوری جدیدی برای علم و توجه به علم گشوده شد، بهطوریکه دانشگاههای ایران که برآمده از مدرنیته بود، با انقلاب اسلامی هویت دیگری یافت و با این نگاه مسیر جدیدی را آغاز کرد.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه وقتی به مجموعه سیاستهای کلی ابلاغی ازسوی مقاممعظمرهبری نگاه میکنیم، ایشان بحث علم را با لغت «جهاد علمی» آغاز میکنند، تصریح کرد: «این موضوع نشان از مدل جدیدی از توجه به علم و دانشگاه در چارچوب نگاه جهادی دارد. در تقابل با این نگرش، میبینیم که دشمن از هیچ کوششی برای توقف جهاد علمی جمهوری اسلامی ایران فروگذار نمیکند، بهطوریکه دانشگاههای ما را تحریم و دانشمندان را نیز ترور میکند و به شهادت میرساند. این موضوع نشان میدهد که عرصه علم، عرصه جهاد است و عرصه جهاد، جز با ایثار ظهور نمییابد.»
دکتر طهرانچی با اشاره به لزوم توجه به ایثارگران در محیط علمی و دانشگاهی گفت: «این نگاه توجه به ایثارگران، نه نگاه دیروز ما بود، بلکه نیاز امروز ما در عرصه جهاد علمی و اقتدار کشور است.»
عضو هیأتامنای دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: «اکنون نگاه به دانشگاه یک نگاه جدید است، همانطور که مقاممعظمرهبری در دستاورد گام اول انقلاب اسلامی، به تحصیل میلیونها دانشجو اشاره کردند، در گام دوم نیز علم و پژوهش بهعنوان شاکله 7 رکن اصلی است، اما درمقابل نگاه جهاد علمی، ایثارگری و توجه به ایثارگری در دانشگاه، نگاهی وجود دارد که ابایی ندارد بیان کند که دانشگاه را برای مقدمه مدرنیته میخواهند.»وی افزود: «این افراد نگاهی که امروز به جشنواره جایزه ملی ایثار وجود دارد را نقد میکنند، بهطوریکه در کتاب «سرگذشت و سوانح دانشگاه در ایران» بیان میکنند که «ما دو عدالت داریم؛ عدالت طبیعی و عدالت توزیعی. اینکه به جامعه ایثارگری ارج مینهیم و توجه میکنیم و سهمیه قائل میشویم، نگاه عدالت توزیعی و خلاف عدالت طبیعی است.»
دکتر طهرانچی اظهار داشت: «من میخواهم پاسخ این نوع نگرش را بدهم و بگویم ای کسانی که معتقدید دانشگاه باید مقدمه مدرنیته در ایران باشد و آن مسیر را طی کند و نگاه ایدئولوژیک ورود ایثارگران به محیط دانشگاه را عدالت توزیعی میدانید، بدانید که اگر ملتی به گذشته خود نبالد و از آن آگاه نباشد، مانند شخصی که آلزایمر گرفته، آیندهای ندارد.»
وی با تأکید بر اینکه ملتی که ایثارگران و جهادگرانش را ارج ننهد، آینده قوامیافتهای نخواهد داشت، گفت: «ملاک عزت هر ملتی، جهاد است و در جهاد قوام نمییابد مگر آنکه به جهادگران و ایثارگران خود ببالد. معتقدیم این عدالت، توزیعی نیست و عدالت فطری است و نه حتی عدالت طبیعی؛ چراکه در فطرت انسان، ارج نهادن به اسطورهها، جزئی از تاریخ ملت است.» گفتنی است، در حاشیه پنجمین جشنواره آموزشی تحصیلی جایزه ملی ایثار و همیاران منتخب طرح شاهد از ۷۱ نفر از فرزندان شهدا و ایثارگران و همچنین همیاران منتخب طرح شاهد ازطریق ویدئوکنفرانس در استانهای کشور تقدیر بهعمل آمد.